Γιατί μαλώνουμε οι άνθρωποι;Γιατί μαλώνεις εσύ;Το έχεις σκεφθεί ποτέ;
Γιατί οι καβγάδες, οι ψυχραμάρες,τα προβλήματα, οι φωνές, οι παρεξηγήσεις;
Για λόγια.Όλα συμβαίνουνε για λόγια.Για λόγια που είπες,για λόγια που άκουσες,για λόγια που σου μεταφέραν κάποιοι τρίτοι.Για λόγια ρε φίλε.Για λόγια.
Χάνεις τον ύπνο σου,χάνεις την ηρεμία σου,χάνεις την ειρήνη σου. Για λόγια στεναχωριέσαι,για λόγια πληγώνεσαι,για λόγια θυμώνεις,για λόγια χαλάς σχέσεις.Για λόγια…
Αντί να χαίρεσαι,να ευχαριστιέσαι τη ζωή,αντί να απολαμβάνεις την κάθε στιγμή,χαλάς τη ζαχαρένια σου για λόγια.Για κάτι, που αν το καλοσκεφθείς,είναι ανύπαρκτο.
Δεν είναι τραγικό; ”Και τι να κάνω;” Είναι απλό. Πρώτα-πρώτα, να προσέχεις τι βγαίνει από το στόμα σου.Να το σκέφτεσαι καλά, δυο και τρεις φορές,πριν να μιλήσεις.Δεν πειράζει.Ας μην έχεις πάντα εσύ τον τελευταίο λόγο.
Έπειτα, να μην παίρνεις τοις μετρητοίς ό,τι ακούς από τον άλλον με τα αυτιά σου. Δεν πειράζει.Ας σου πει και μια κουβέντα παραπάνω.Τίποτα δεν παθαίνεις.
Τέλος, να αγνοείς πλήρως, ό,τι σου λένε και ό,τι σου μεταφέρουν άνθρωποι τρίτοι. Ποτέ κανένας δεν βγήκε κερδισμένος,ακούγοντας κουτσομπολιά και φήμες…
Για λόγια ρε φίλε…Καταστρέφουμε τις ζωές μας,απλά για λόγια…
Ο δεύτερος της τριάδας των Ιεραρχών και της τριάδας των Θεολόγων Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός, με τη δυναμική παρουσία του στη Βασιλεύουσα πόλη το 380 μ. Χ., έκανε πραγματικότητα αυτό που φάνταζε ακατόρθωτο. Οι αιρετικές παραφυάδες του Αρειανισμού (όμοιοι, ανόμοιοι, ομοιουσιανοί κ.λ.π.), με την υποστήριξη αρειανών αυτοκρατόρων και του Ιουλιανού του Παραβάτη, είχαν επικρατήσει σχεδόν παντού. Στην Κωνσταντινούπολη δεν είχε απομείνει ούτε ένας ναός στα χέρια των Ορθοδόξων. Σε αυτή τη χαλεπή για την Εκκλησία στιγμή ο φιλομόναχος και εραστής της ησυχίας, αλλά και μέγας ρήτορας και σοφός διδάσκαλος Γρηγόριος, κλήθηκε στην πρωτεύουσα, παρά τη θέλησή του, να αγωνιστεί για την ορθή διδασκαλία της Εκκλησίας.
Η κατάσταση που βρήκε στην Κωνσταντινούπολη ήταν ιδιαίτερα δύσκολη. Μη έχοντας ναό για να αρχίσει τον πνευματικό του αγώνα για την αναστήλωση της Ορθοδοξίας, μετέτρεψε ένα σπίτι σε πρόχειρη εκκλησία και εκεί εκφώνησε τους πέντε θεολογικούς του λόγους, πέντε περίτεχνα έργα ρητορικής και μνημειώδη κείμενα θεολογίας, που ήταν ικανά να μεταστρέψουν τις καρδιές των ανθρώπων στην ορθή πίστη της Εκκλησίας. Η οικία όπου κήρυττε ονομάστηκε ναός της αγίας Αναστασίας, γιατί εκεί ο υψιπετής αετός Γρηγόριος ανέστησε ξανά την Ορθοδοξία.
Οι αιρετικοί αρειανοί θορυβήθηκαν. Προσπάθησαν να αντιδράσουν με τη βία, τον συνήθη τρόπο του ψεύδους κα του σκότους, αλλά εις μάτην. Ο καλός ποιμένας Γρηγόριος με τον ποιμενικό αυλό της θεολογίας του φανέρωσε στις ανθρώπινες ψυχές τα βάθη του Πνεύματος και με τα κάλλη του φθέγματός του, με την καλλιέπεια δηλαδή των λόγων του, τις φώτισε και τις στερέωσε στη σωτήρια πίστη της Εκκλησίας.
Από τους υπέροχους πέντε θεολογικούς λόγους του αγίου Γρηγορίου, θα απολαύσουμε ένα μικρό απόσπασμα.
Είναι η αρχή του α΄ θεολογικού λόγου του και αναφέρεται στο μέγα ζήτημα περί του τρόπου αναζήτησης του Θεού. Ακολουθώντας τη θεολογία της Εκκλησίας ο μέγας πατήρ, διδάσκει ότι η αναζήτηση του Θεού δεν είναι υπόθεση συζητήσεων του καφενείου, που γίνονται από τους τυχόντες. Από όσους δεν έχουν καθαρότητα καρδιάς, αλλά είναι υπόδουλοι στα πάθη τους. Για τον Θεό μπορούν να μιλήσουν μόνο όσοι έχουν καθαρθεί ή τουλάχιστον διανύουν το στάδιο της κάθαρσης. Είναι το πρώτο στάδιο στην πνευματική πορεία του χριστιανού. Την κάθαρση από τα πάθη ακολουθούν ο φωτισμός και η θέωση (τελείωση).
Λέγει λοιπόν ο άγιος Γρηγόριος: «Ου παντός, ω ούτοι, το περί Θεού φιλοσοφείν, ου παντός». Δεν είναι δουλειά του καθενός, ταλαίπωροι, να φιλοσοφεί περί Θεού. Δεν είναι του καθενός. Δεν είναι τόσο φτηνό το πράγμα. Ούτε γι’ αυτούς που σύρονται κατά γης. Ούτε πάντοτε. Ούτε για όλους. Ούτε μπορεί να εξιχνιασθεί από κάθε πλευρά. Αλλά μόνο μερικές φορές. Και μόνο από μερικούς και σε περιορισμένο μέτρο. Και δεν είναι σε όλους κατορθωτό, επειδή είναι για εκείνους μόνο που υπερέβησαν τα συνηθισμένα πνευματικά μέτρα και έφτασαν στη «θεωρία» (=θέα του Θεού). Για εκείνους που έχουν ήδη καθαρθεί ή τουλάχιστον καθαίρονται. Δεν είναι τόσο ακίνδυνο στον ακάθαρτο να εγγίζει τον Καθαρό, όπως ακριβώς και στο άρρωστο μάτι να βλέπει κατευθείαν την ηλιακή ακτίνα. Και πότε; Όταν έχουμε ελευθερωθεί από τον βούρκο και την ταραχή που μας έρχονται απ’ έξω (από την αιχμαλωσία των ηδονών και των παθών). Ναι! Πρέπει να σχολάσουμε πράγματι, να ηρεμήσουμε από αυτά, για να γνωρίσουμε τον Θεό. Να «λάβουμε καιρό», για να θεολογήσουμε. Και σε ποιους; Σ’ εκείνους που ασχολούνται με το θέμα αυτό σοβαρά. Όχι σε κείνους που φλυαρούν γι’ αυτό με τον τρόπο που φλυαρούν και για χίλια-δυο άλλα πράγματα, απλώς για να διασκεδάσουν μετά τον ιππόδρομο και το θέατρο και τα τραγούδια και τη γαστέρα και όσα βρίσκονται κάτω από τη γαστέρα. Γιατί πολλοί διασκεδάζουν και έτσι: Να λένε ανοησίες γύρω από το θέμα αυτό διατυπώνοντας έξυπνους (τάχα) αντιθετικούς συλλογισμούς.
Και για ποια θέματα και για πόσο διάστημα να φιλοσοφούμε; Για όσα μας είναι εφικτά. Και για όσο αντέχει ο ακροατής να ακούει. Γιατί αλλιώς, οι δυνατοί συλλογισμοί θα καταπονήσουν τους ακροατές κάνοντάς τους να χάσουν και τη (λίγη) δύναμη που είχαν αρχικά, όπως οι υπερβολικές φωνές και τροφές βλάπτουν την ακοή και τα σώματα, όπως τα πολύ μεγάλα φορτία συντρίβουν εκείνους που τα βαστάζουν και όπως οι παραπανίσιες βροχές ζημιώνουν τη γη.
Δεν λέγω καθόλου ότι δεν πρέπει να ενθυμούμαστε πάντα τον Θεό. «Μνημονευτέον γαρ Θεού μάλλον ή αναπνευστέον». Περισσότερο πρέπει να μνημονεύουμε τον Θεό παρά να αναπνέουμε. Θα έλεγα, να μην κάνουμε τίποτε άλλο, παρά μόνο αυτό! Επαινώ και εγώ αυτά που λέγει ο λόγος (της Γραφής), να μελετούμε «ημέρας και νυκτός» και να διηγούμαστε «εσπέρας και πρωί και μεσημβρίας» και να δοξολογούμε τον Κύριο «εν παντί καιρώ». Και όταν ξαπλώνουμε και όταν σηκωνόμαστε και όταν περπατούμε και όταν κάνουμε οτιδήποτε. Και με την ανάμνηση αυτή να εντυπώνεται μέσα μας η καθαρότητα.
Επομένως: Δεν σας εμποδίζω από το να θυμάστε διαρκώς τον Θεό, αλλά από το να θεολογείτε. Και όχι από τη θεολογία, σαν να ήταν κάτι το ασεβές, αλλά από το παράκαιρο του πράγματος. Και όχι από το να διδάσκετε, αλλά από την άμετρη διδασκαλία. Γιατί ο κορεσμός, ακόμα και με μέλι, προκαλεί εμετό. Και συμφωνώ με αυτό που λέγει ο Σολομών, «καιρός τω παντί πράγματι». Για το καθετί υπάρχει ο κατάλληλος καιρός να πραγματοποιηθεί. «Και το καλόν ου καλόν, όταν μη καλώς γίνηται». Και το καλό δεν είναι καλό, όταν δεν γίνεται με καλό τρόπο. Έτσι φαίνονται εντελώς παράκαιρα πράγματα το λουλούδι μέσα στα χιόνια, ο ανδρικός στολισμός στις γυναίκες, ή ο γυναικείος στους άνδρες, εν ώρα πένθους να μιλάμε για γεωμετρία, ή όταν γλεντάμε σε συμπόσιο να κλαίμε.
Μόνο εδώ λοιπόν (στη συζήτηση περί Θεού) θα παραθεωρήσουμε τον κατάλληλο καιρό, εδώ που πρέπει να τον αναζητούμε περισσότερο από κάθε άλλο πράγμα; (Λόγος ΚΖ΄ [Θεολογικός Α΄, Προς Ευνομιανούς Προδιάλεξις], 3-4).
Τελικό συμπέρασμα: Κατά τον μέγα Ιεράρχη και σοφό Θεολόγο Γρηγόριο, τον οικουμενικό διδάσκαλο της Εκκλησίας, γνωρίζουμε τον Θεό μόνο όταν μπούμε στη διαδικασία της κάθαρσης από τα πάθη μας. «Μέγα το περί Θεού λαλείν, αλλά μείζον το εαυτόν καθαίρειν Θεώ, επειδή εις κακότεχνον ψυχήν σοφία ουκ εισελεύσεται… Ει δε έτι νήπιος ει και χαμερπής την διάνοιαν και ανίκανος να εισδύσεις στα υψηλότερα, γενού Κορίνθιος, να τρέφεσαι με γάλα» (Λόγος ΛΒ΄, 12-13).
Ο δρόμος της ταπεινής αναζήτησης του Θεού είναι ο δρόμος των αγίων μας, ο δρόμος που οδηγεί στον θείο φωτισμό. (Για την παρουσίαση του αποσπάσματος του Αγ. Γρηγορίου χρησιμοποιήθηκε η έκδοση Άπαντα Αγίων Πατέρων, Γρηγορίου του Θεολόγου, τ. 1, σε μετάφραση του [τότε Αρχιμ. και μετέπειτα Μητροπ. Νικοπόλεως] Μελετίου Καλαμαρά, Εκδόσεις Ωφελίμου Βιβλίου, Αθήνα 1976).
Μακάριοι, όσοι άναψαν το Φως στην καρδιά τους και το κράτησαν άσβηστο.
Μακάριοι, όσοι υποδέχτηκαν τον Χριστό, το Φως που ήρθε στο σκοτάδι τους, γιατί αυτοί έγιναν Παιδιά του Φωτός και της Μέρας. Μακάριοι, όσοι γεύονται τον Άρρητο με το στόμα του νου τους κάθε στιγμή, γιατί αυτοί βρίσκονται στη Μέρα, εκεί θα βαδίσουν με Ομορφιά, ο βίος τους δεν θα χάσει ποτέ τη Χαρά. Μακάριοι, όσοι ζουν στο Φως του Χριστού αδιάκοπα, γιατί αυτοί τώρα και στους αιώνες χωρίς τέλος θα είναι αδελφοί και συγκληρονόμοι Του. Μακάριοι, όσοι άναψαν το Φως στην καρδιά τους και το κράτησαν άσβηστο, χαρούμενοι αυτοί στην έξοδο του βίου, τον Νυμφίο θα συναντήσουν, μαζί Του θα μπουν στον Νυμφώνα κρατώντας Λαμπάδες. Μακάριοι, όσοι για τίποτε απ’ αυτά δεν διστάζουν ή δεν νομίζουν πως είναι λάθος, γιατί αυτοί, κι αν τίποτε απ’ αυτά δεν έχουν, που δεν το εύχομαι, είναι όμως βέβαιο, θα τρέξουν οπωσδήποτε να το αποκτήσουν. Μακάριοι, όσοι λαμπρύνονται με το θείο Φως, την ασθένειά τους βλέπουν, την ασχήμια της στολής της ψυχής τους καταλαβαίνουν,γιατί αυτοί συνέχεια θα κλάψουν, με τους ποταμούς των δακρύων τους θα καθαρίσουν τέλεια. Μακάριοι, όσοι έχουν συνέχεια το νοερό μάτι ανοιγμένο, με κάθε προσευχή τους βλέπουν καλά το Φως, και στόμα με στόμα μιλούν μαζί Του, γιατί αυτοί, των αγγέλων ισότιμοι, ή, τολμηρό ίσως να ειπωθεί, πάνω έχουν φτάσει απ’ τους αγγέλους, και το ίδιο θα είναι στην άλλη ζωή. Γιατί οι άγγελοι υμνούν, ενώ αυτοί συνομιλούν. Κι αν τέτοιοι έγιναν και συνεχώς γίνονται, ήδη τώρα, στον βίο αυτό, όταν η φθορά της σάρκας τους πιέζει, ποιοι θα γίνουν μετά την Ανάσταση; Πώς θα είναι όταν πάρουν το πνευματικό και άφθαρτο σώμα; Πάντως ίσοι, όχι μόνο με τους Αγγέλους, αλλά με τον Κύριο των Αγγέλων, όπως έχει γραφεί: «γνωρίζουμε», λέει ο Ιωάννης, «πως όταν μας φανερωθεί θα είμαστε όπως Εκείνος». Μακάριος, όποιος είδε το Φως του κόσμου μέσα του να έχει πάρει Μορφή, γιατί αυτός, σαν έμβρυο έχοντας τον Χριστό, Μητέρα Του θα θεωρηθεί, όπως ο ίδιος Εκείνος ο αψευδής το είπε, «Μητέρα μου, αδελφοί και φίλοι αυτοί είναι».
Εάν όλοι οι άνθρωποι είχαν ταπείνωσηδεν θα υπήρχε κακία στον κόσμο, ούτε ψεύδος και πανουργία ούτε κατάκριση και συκοφαντία, ούτε φθόνος και φόνος, ούτε αισχρουργίες και αδικίες, ούτε πόλεμοι, σεισμοί, καταποντισμοί, δυστυχίες κλπ. Όλες δε οι τέχνες, μέθοδοι, παγίδες και πανουργίες του παμπόνηρου διαβόλου θα ήσαν άπρακτες.
Δέσποτα Κύριε, ο Θεός του ουρανού και της γης, Βασιλιά των αιώνων, ευδόκησε να ανοιχθεί για μένα η πόρτα της μετάνοιας, διότι σε ικετεύω με πόνο ψυχής. Δες στοργικά με την πολλή ευσπλαχνία σου, και δέξου τη δέησή μου, και μην αρνηθείς την ικεσία μου, αλλά συγχώρησε εμένα που έπεσα σε πολλά παραπτώματα. Στρέψε το αυτί σου στη δέησή μου, και συγχώρησέ μου όλες τις αμαρτίες που ως άνθρωπος έπραξα, επειδή νικήθηκα από την προαίρεσή μου. Διότι ζητώ ανάπαυση και δεν βρίσκω, επειδή η συνείδησή μου είναι μολυσμένη· αλλά ούτε ειρήνη υπάρχει μέσα μου εξαιτίας του πλήθους των αμαρτιών μου.
Άκουσε, Κύριε, μια καρδιά που κράζει σ’ εσένα με πόνο, και μην προσέξεις στα φαύλα έργα μου, αλλά ρίξε στοργικά το βλέμμα σου στον πόνο της ψυχής μου, και σπεύσε γρήγορα να θεραπεύσεις εμένα που είμαι τραυματισμένος φοβερά, και δος μου καιρό να συνέλθω, σύμφωνα με τη χάρη της φιλανθρωπίας σου, και ελευθέρωσέ με από τα αισχρότατα έργα μου, και μη μου ανταποδώσεις αντάξια με τα έργα που έπραξα, για να μην απολεσθώ εντελώς και στερηθώ από κάθε προθυμία και από κάθε σκέψη να διορθώσω τον εαυτό μου. Πέφτω λοιπόν και γονατίζω στην ευσπλαχνία σου, για να ελεήσεις εμένα που είμαι ριγμένος στη γη από την καταδίκη των έργων μου.
Επανάφερέ με, Δέσποτα, εμένα που κατέχομαι αιχμάλωτος από τις πράξεις μου και σφίγγομαι σαν να είμαι δεμένος με αλυσίδα· διότι μόνο εσύ ξέρεις να ελευθερώνεις εκείνους που είναι δεμένοι, και να θεραπεύεις τα αφανή τραύματα, που μόνο εσύ τα ξέρεις καλά, ως γνώστης των κρυφών. Διότι σε όσα πάθη αμαρτιών υπάρχουν σ’ εμένα, σε όλα σε βρίσκω να είσαι γιατρός εκείνων που είναι άρρωστοι, να είσαι πόρτα εκείνων που κλαίνε έξω, να είσαι λυτρωτής εκείνων που οδηγούνται στην αιχμαλωσία, να συγκρατείς συνεχώς το χέρι σου και να μην αφήνεις να ξεσπάσει η οργή σου, που είναι ετοιμασμένη για τους αμαρτωλούς, αλλά χάρη στην πολλή σου φιλανθρωπία σε βρίσκω να δίνεις σ’ εμάς καιρό να συνέλθουμε· διότι εσύ είσαι ο γρήγορος σε ευσπλαχνία και βραδύς σε τιμωρία. Θέλησε λοιπόν να απλώσεις το χέρι σου σ’ εμένα και να με ανασηκώσεις από το βόρβορο των αμαρτιών μου, εσύ που δεν χαίρεσαι με την απώλεια του ανθρώπου, και δεν αποστρέφεις το πρόσωπο από εκείνον που ατενίζει σ’ εσένα με δάκρυα.
Ποτέ μην ξεχνάς ότι είσαι μικρός Θεός μέσα στην λάσπη! Μέσα στην λάσπη του σώματός σου εσύ έχεις την ζώσα Εικόνα του Θεού.
Πρόσεχε πως ζης.Πρόσεχε τι κάνεις με την Εικόνα του Θεού που είναι μέσα σου. Εύχομαι ο Αγαθός Κύριος να χαρίση στην καρδιά του καθενός μας όλα τα ουράνια δώρα, όλες τις ευαγγελικές αρετές:
Την πίστη και την αγάπη και την ελπίδα και την προσευχή και την νηστεία και την υπομονή και την πραότητα και την ταπείνωση, ώστε να μπορέσουμε να αντέξουμε όλο αυτόν το φοβερό επίγειο αγώνα,να διαφυλάξουμε στην ψυχή μας την θεία μορφή και να μετατεθούμε από τον κόσμο αυτό προς τον Αναστάντα Κύριο σε εκείνο τον κόσμο.
Σκοτεινή η Εκκλησιά …Όρθρος βαθύς ! Ο παπάς στα δεξιά,Άγγελος που εξιστορεί τα χαρμόσυνα μαντάτα.Νικήθηκε ο θάνατος !Του θρήνου ο καιρός έπαυσε! Η αρχαία κατάρα έχασε την ισχύ της !Μνήμα κενό η Άγια Τράπεζα.Στ' αριστερά ένα πασίχαρο παιδί,κρατά το καθαρό κεράκι, να λάμψουν μέσα τα σουδάρια !
Έντεκα αλήθειες διαδέχονται η μια την άλλη και μιλούν για Την Αλήθεια , στου Κυρίου την ημέρα την πάνσεπτη !
Έντεκα Εωθινά εξιστορήματα,να ξημερώνουν πάντα την Ανάσταση! Την υμνούμε και την δοξάζουμε ! Μόνο αυτήν γνωρίζουμε και ονομάζουμε!Μόνο με αυτήν χαιρόμαστε!Αυτήν και θα την ασπαστούμε!
Βγαίνουν από τα σκοτεινά στασίδια οι φιγούρες των ταπεινών μαρτύρων , των ιλαρών βεβαιωτών! Σειρά σχηματίζουν όλοι να κατασπαστούν το Ιερό Ευαγγέλιο και το δεξί χέρι του Παπά,που το υψώνει μπροστά στην Άγια Πύλη.
Πρώτοι,θα το φιλήσουν οι ψαλτάδες.Λίγο πριν μόλις,κατέβηκαν απ'τα στασίδια τους με τα εγκόλπιά τους ανοιγμένα. Απήχημα του Δευτέρου ήχου και έπειτα,«Ελεήμον ελέησόν με ο Θεός!». Αρχίνησε ο 50ος ! Έτσι , αιώνες ολάκερους συνηθίζεται ! Η τάξις του Εωθινού Ευαγγελίου !
Κάθε στίχος αλλιώς τονισμένος Κάθε παύση ανάμεσα,αμέτρητοι καιροί μακροθυμίας !
Κάθε λέξη έχει το δικό της κράτημα,τα δικά της κρύφια να φανερώσει!
Στο τέλος,το Πεντηκοστάριο,ο ύμνος που ακολουθεί τον ν΄ψαλμό και την επίκληση των πρεσβειών της Θεοτόκου και των Αγίων Αποστόλων .
Όταν ανοίγει το Τριώδιο ,μόλις τελέψει ο ψαλμός ,ανοίγουν και οι πύλες της μετανοίας !Εκείνη την ώρα , λυτρωτικά αποκαλύπτονται τα πλήθη των πεπραγμένων δεινών , για κάθε ταλαίπωρο συναμαρτωλό τούτου του μάταιου κόσμου ! «Θαρρών προς το έλεος της ευσπλαχνίας Σου ως ο Δαυίδ βοώ Σοι : Ελέησόν με ο Θεός κατά το μέγα Σου έλεος !».
Ω,τούτοι οι στίχοι του 50ου! Σαν τους Αγίους του ιερού Συναξαριού, ποτέ δεν λείπουν από την Ζωή της μάνας Εκκλησίας!Δεν ορθρίζουν οι ψυχές δίχως αυτού! Το έλεος πάντα ανάμεσα στο Α και στο Ω Του ! Ποτέ ικεσία στα ψηλά χωρίς τον 50ο ! Με τον καιρό τον μαθαίνεις από στήθους ! Μα τι λόγια είναι αυτά Θεέ μου Πολυέλεε,που ξεστομίζω δίχως να νιώθω το βάρος τους …το βαθύ νόημά τους ; Τόση συμπυκνωμένη χάρη του Αγίου Πνεύματος, λέει ο Γέροντας.... ( σ.σ. Γ.Εφραίμ Δικαίος Ιεράς Βατοπαιδινής Κοινοβιακής Σκήτης Αποστόλου Ανδρέου και Μεγάλου Αντωνίου Αγίου Όρους/Ακολουθεί μικρό απομαγνητοφωνημένο απόσπασμα από ομιλία του στο αρχονταρίκι της Σκήτης )
«…Εκεί που ακούγεται το" πλυνείς με και υπέρ χιόνα λευκανθήσομαι" …Να ξέραμε τι μυστικό κρύβει τούτη ακριβώς η παράκληση .
Να με πλύνεις Χριστέ μου και να γίνω πιο λευκός και από το χιόνι . Εμείς πλένουμε τον εαυτό μας με τον αγώνα μας ,με την νηστεία μας κλπ .
Ο Χριστός μας, μας πλένει με τον δικό Του τρόπο και γινόμαστε πιο λευκοί και από το χιόνι. Η εμπειρία αποδεικνύει ότι δεν υπάρχει λευκότερο εκ της χιόνος ! Θα μπορούσε λοιπόν ο Δαυίδ να γράψει : Πλυνείς με και ωσεί χιόνα λευκανθήσομαι , που είναι το πιο φυσιολογικό ! Δηλαδή θες περισσότερο από το άσπρο του χιονιού να λάμπεις;Μήπως είναι υπερβολή , μήπως και υπερηφάνεια ; Όχι ,είναι αληθινό! Γιατί εγώ δεν ξέρω λευκότερο της χιόνος επί της γης ! Οπότε είπαν οι πατέρες : Λευκότερο του χιονιού επί της γης ουδέν πλην …του Ακτίστου Φωτός ! Αυτό είναι ασυγκρίτως λευκότερο της χιόνος ! Σε βαθιά νερά ο Προφητάναξ ! Αλλά αυτήν την εμπειρία του , την γράφει με έναν κωδικό τρόπο ! Να την διαβάζει κανείς και να μην καταλαβαίνει εκ πρώτης ανάγνωσης το βαθύτερο τούτο νόημα !
Στα 12 τελευταία χρόνια της ζωής του,εντελώς αλλοιωμένος ο Δαυίδ έγραψε τους ψαλμούς του,έχυσε εν μετανοία ποταμούς δακρύων και έτσι αξιώθηκε αυτής της ύψιστης εμπειρίας ! Για αυτό ο Χριστός μας τον αντάμειψε κατά την καρδίαν του
Αποστολικό ανάγνωσμα Κυριακής Τελώνου και Φαρισαίου
Η ανάγκη για πνευματικούς πατέρες
Αυτό που απουσιάζει συχνά, αγαπητοί μου αδελφοί, όχι μόνο από τη ζωή της Εκκλησίας, αλλά και από τη ζωή της κοινωνίας και την προσωπική μας είναι το βίωμα και η ιδιότητα της πατρότητας.
Οι άνθρωποι δε νιώθουμε την ανάγκη ούτε να είμαστε να θέλουμε πατέρες. Η πατρότητα ταυτίζεται με τον αυταρχισμό και την διακυβέρνηση της ζωής μας από άλλους και την αποστέρηση της ελευθερίας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι να στερούμαστε τόσο της πνευματικής συγγένειας, όσο και της αγάπης που η πατρότητα προσφέρει και να μένουμε όχι απλώς ακαθοδήγητοι στη ζωή μας, αλλά και αδύναμοι στο να επιδείξουμε την ταπεινότητα εκείνη που θα μας βοηθήσει να μάθουμε αληθινά σπουδάζοντας στον αληθινό πατέρα νοήματα και αξίες, που θα μας βοηθήσουν με τη σειρά μας όχι μόνο να προχωρήσουμε γόνιμα και δημιουργικά στη ζωή μας, σε όλες της τις εκφάνσεις, αλλά και να γίνουμε ικανοί «ετέρους διδάξαι».
Ο Απόστολος Παύλος, αναφερόμενος στον μαθητή του Τιμόθεο,περιγράφει τα χαρακτηριστικά εκείνα του πνευματικού πατέρα που τον καθιστούν άξιο της εμπιστοσύνης του πνευματικού υιού, αλλά και που τον κάνουν να ανταποκρίνεται στο κατεξοχήν πρότυπο πατρότητας που είναι ο Χριστός.
Ο Παύλος λοιπόν τονίζει ότι ο πνευματικός πατέρας διακρίνεταιγια την διδασκαλία που προσφέρει στα πνευματικά του παιδιά, τον τρόπο ζωής του, τον σκοπό της ύπαρξής του, γιατί δηλαδή ζει και πού οδηγεί τα παιδιά του, την πίστη του, την μακροθυμία και συγχωρητικότητα, την αγάπη, την υπομονή, το ότι διώκεται και παθαίνει για χάρη της πίστης την οποία βιώνει (και οι διωγμοί και τα παθήματα δεν είναι μόνο σωματικά, είναι και πνευματικά και έχουν να κάνουν με την περιθωριοποίηση που υφίσταται ο πνευματικός πατέρας από τους άλλους ανθρώπους, αλλά και τον εσωτερικό πόλεμο των λογισμών και των επιθέσεων του διαβόλου που εύκολα γεννά θλίψη και πόνο).
Όλα αυτά πηγάζουν από τη σχέση που έχει ο πνευματικός πατέρας με το Χριστό. Όπως τονίζει χαρακτηριστικά ο Παύλος «εκ πάντων με ερρύσατο ο Κύριος» (Β’ Τιμ. 3, 10-11). Δεν έχει την εντύπωση ότι κατάφερε να δείξει αυτά τα χαρακτηριστικά στη ζωή του, γιατί στον εαυτό του αναφέρεται όταν μιλά στον
...Όθεν παρακάλει, αδελφέ, τον Δεσπότην και Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν, ο οποίος δεν καταπραΰνει την φουρτούναν ταύτην με τέχνην και δυσκολίαν, αλλά με μόνον το νεύμα και θέλησίν του, διαλύει την ταραχήν. Και αν πολλαίς φοραίς επαρακάλεσες τον Κύριον και δεν εισηκούσθης, μη αμελήσης. Διατί τοιαύτη συνήθεια είναι εις τον φιλάνθρωπον Θεόν, να μη εισακούη παρευθύς, προνοούμενος διά την σωτηρίαν μας.
Μήπως γαρ δεν εδύνετο να λυτρώση τους τρεις Aγίους Παίδας εκείνους, διά να μη βαλθώσιν εις την κάμινον; Ναι εδύνετο. Aλλ’ όμως προτίτερα δεν τους ελύτρωσεν. Αφ’ ου δε εκείνοι έγιναν σκλάβοι εις την Βαβυλώνα· και αφ’ ου ερρίφθησαν εις την χώραν των βαρβάρων, και εξωρίσθησαν από την πατρικήν τους κληρονομίαν· και αφ’ ου ερρίφθησαν εις την κάμινον, και απελπίσθησαν από όλους, ώστε οπού καμμία βοήθεια δεν έμεινεν εις αυτούς· τότε δη, τότε ο αληθινός Θεός, αιφνιδίως την θαυματουργίαν εποίησε, και διεσκόρπισε την φωτίαν, οπού ήτον εις την κάμινον των Χαλδαίων.
Και λοιπόν, η κάμινος έγινεν Eκκλησία εις τους εν αυτή ευρισκομένους Παίδας. Όθεν και εκάλουν όλα τα κτίσματα, αγγέλους, δυνάμεις, στοιχεία, και έτζι όλα συναθροίζοντες έλεγον· «Ευλογείτε πάντα τα έργα Κυρίου τον Κύριον». Βλέπεις, αδελφέ, πώς η υπομονή των δικαίων, μετέβαλε την φωτίαν εις δρόσον; Και πώς αυτή έπεισε τον τύραννον Ναβουχοδονόσορ, να στέλλη γράμματα εις όλην την βασιλείαν του και να λέγη· «Μέγας είναι ο Θεός Σεδράχ, Μισάχ, και Aυδεναγώ»; Και βλέπε πόσον απότομον και φοβερόν ορισμόν έκαμεν. Όποιος, λέγει, ήθελεν ειπή λόγον εναντίον εις τους τρεις Παίδας, τούτου το οσπήτιον να διαρπάζεται, και τα υπάρχοντά του να γίνωνται αυθεντικά.
...Όταν εξωρίσθηκα από την Κωνσταντινούπολιν, δεν εφρόντιζα διά κανένα
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, επειδή έλεγχε την κάθε αδικία, ήλεγξε και την βασίλισσα Ευδοξία γιά τις παρανομίες καί τις αδικίες που έκανε, κυρίως επειδή με τυραννικό τρόπο αφαίρεσε τον αγρό μιας χήρας, ονομαζόμενης Καλλιτρόπης. Γι' αυτό το λόγο εξορίστηκε ο Άγιος πολλές φορές πέραν της Καππαδοκίας, σε τόπους έρημους και στερημένους ακόμα και των αναγκαίων. Εκεί ευρισκόμενος εξόριστος ο Άγιος, εκλήθη στούς ουρανούς υπό του Δεσπότου Χριστού, διά μέσου Πέτρου και Ιωάννου των ιερών Αποστόλων και έτσι μετέβη από της γης στις ουράνιες σκηνές. Το δε άγιο λείψανό του αποθησαυρίσθηκε στά Κόμανα της Καππαδοκίας...
Αφού οι μαθητές του Αγίου, που τον συνόδευσαν στην εξορία, τον ενταφίασαν, πήγαν στην Ρώμη, όπου Πάπας ήταν ο Άγιος Ιννοκέντιος καί βασιλεύς ο αδελφός του Αρκαδίου Ονώριος καί διηγήθηκαν σ' αυτούς εξ αρχής όλες τις τιμωρίες, τις οποίες έκαναν στον θείο Χρυσόστομο, δηλαδή ότι πλήρωσαν ανθρώπους για νά τόν φονεύσουν, όταν τον πήγαιναν στήν εξορία καί ότι πολλές του έκαμαν τυραννίες, γιά νά πράξουν τήν εντολή των εχθρών του, όταν ως Άγγελο τον υποδέχονταν η Ανατολή, αλλά ο Θεός δεν θέλησε νά γίνει τέτοιος φόνος καί τόν φύλαξε.
Επίσης διηγήθηκαν σ' αυτούς πώς εφάνησαν σ' αυτόν οι ένδοξοι Απόστολοι, ομοίως δέ καί τόν μέγα σεισμό τον οποίο έκαμε ο Θεός μετά τήν εξορία του δικαίου, ο οποίος χάλασε τά βασίλεια καί σχεδόν άπασα τήν πόλη, τήν φοβερά χάλαζα, που προξένησε τόση ζημιά, ώστε καί αυτήν τήν στήλη της μυσαρής Ευδοξίας συνέτριψε' τό θείο πυρ τό οποίο εξήλθε εκ του θρόνου του Αγίου, τό οποίο έβλαψε πολύ τόν Ναό εκ του οποίου θαυμασίως διαδόθηκε πρός τό ανάκτορο, διότι εντός τριών ωρών το κατέκαυσε τελείως. Τότε ο Πάπας και ο βασιλεύς, από θείο ζήλο έγραψαν αμφότεροι επιστολές προς τόν Αρκάδιο ελέγχοντας τήν παρανομία καί την αδικία του.
Ο Πάπας έπεμψε στόν βασιλέα αφορισμό, έχοντα ως έξης: «Φωνή αίματος του δικαίου Ιωάννου βοά πρός τόν Θεό κατά σου, βασιλεύ Αρκάδιε! διότι τόν καιρόν της ειρήνης εποίησες καιρό διωγμού στήν Εκκλησία εξορίζοντας τόν αληθή ποιμένα της, μαζί του καί αυτόν τόν Χριστό, φευ εξόρισες και παρέδωσες τό ποίμνιό του σε μισθωτούς καί όχι αληθείς ποιμένες. Εγώ δέν λυπούμαι γιά τόν Χρυσόστομο, διότι είναι μακάριος εκείνος γιά τά μεγάλα του κατορθώματα καί τρισμακάριος γιά τις αναρίθμητους κολάσεις, τις οποίες υπέμεινε, καί έλαβε τόν κλήρο στήν Βασιλεία του Θεού μετά των Αποστόλων καί Μαρτύρων, λυπούμαι όμως γιά τήν ιδική σου απώλεια, διότι, για να ποίησης τό θέλημα μιας γυναικός άφρονος, στέρησες όλο τόν κόσμο της μελιρρύτου διδαχής του.
Γιά τούτο καί εγώ ο ελάχιστος, ο οποίος επιστεύθη του Κορυφαίου τόν θρόνο, σας κανονίζω καί αυτήν, χωρίζοντάς σας της αγίας κοινωνίας των θείων του Χριστού Μυστηρίων, καί αν κάποιος τολμήσει νά σας κοινωνήσει, νά είναι καθηρημένος καί αφορισμένος. Εάν δέ καί εσείς βιάστε κάποιον, μή γένοιτο, νά σας κοινωνήσει, καταφρονώντας την Αποστολική αυτή διάταξη, νά είσθε ως οι τελώνες καί εθνικοί παρά τω Ορθοδόξω συστήματι καί νά μένει η αμαρτία ενώπιόν σας, όπως την ημέρα της κρίσεως λάβετε τήν πρέπουσα παίδευση' τόν δέ Αρσάκιον, που τον βάλατε στο θρόνο του Χρυσοστόμου, τον καθαιρούμε καί μετά θάνατον, ως καί όλους τούς μετά τούτου συγκοινωνήσαντες, διότι μοιχώ τω τρόπω έλαβε τήν αξία ο ανάξιος, τόν δέ Θεόφιλο, όχι μόνον καθαιρούμε, αλλά και αφορίζομε, για να είναι και του Χριστού αλλότριος. Αυτά, που εμείς δένομε στη γη, έτσι δένονται καί στον ουρανό καθώς ακούς στό ιερό Ευαγγέλιο».
Ο άγιος Αμμωνάς που εορτάζει την 26 αυτού του μηνός είναι εκείνος ο επίσκοπος, καθώς μαρτυρούν οι διηγήσεις των γερόντων, για τον οποίο προφήτεψε ο Μέγας Αντώνιος, ενώ ήταν ακόμα νέος, ότι θα προκόψει στο φόβο του Θεού. Αφού του έδειξε δηλαδή μιά πέτρα του είπε: " Βρίσε την και χτύπα την"! Και αφού έκαμε όπως τον πρόσταξε ο Μέγας του λέει: " Έτσι και συ! Θα φτάσεις σε τέτοιο μέτρο αρετής ώστε να μην υπολογίζεις τα χτυπήματα και τις βρισιές των ανθρώπων, όπως ακριβώς αυτή η αναίσθητη πέτρα". Πράγματι η προφητεία του Αγίου Αντωνίου εκπληρώθηκε , γιατί σε τόση ανεξικακία έφτασε ο μακάριος Αμμωνάς ώστε να μείνει ξένος πραγματικά από κάθε κακία.
Όταν έγινε επίσκοπος, έφεραν μπροστά του μία κοπέλα, η οποία αμάρτησε με κάποιον και έμεινε έγκυος. Μαζί της έφεραν και τον διαφθορέα της και του ζητούσαν επίμονα να τους τιμωρήσει παραδειγματικά. Ο όσιος όμως όχι μόνο δεν τους τιμώρησε αλλά και ουδόλως τους κατέκρινε μάλιστα σφράγισε με το σημείο του Σταυρού την κοιλιά της εγκύου και της έδωσε έξι ζευγάρια σεντονιών ώστε αν τυχόν επέθαινε η ίδια ή το βρέφος τον καιρό του τοκετού να ευρίσκονταν σάβανα ώστε να τους ενταφιάσουν με αξιοπρέπεια. Τότε αυτοί που την έσυραν μπροστά του , βλέποντας την στάση του , λένε στον άγιο: " Γιατί το έκανες αυτό; Γιατί δεν της έβαλες επιτίμιο;". "Αδελφοί", απάντησε ο όσιος, "βλέπετε ότι αυτή η γυναίκα βρίσκεται κοντά στον θάνατο και τί παραπάνω μπορώ να της επιβάλω;". Και αφού είπε αυτά τα λόγια την άφησε να φύγει χωρίς να τολμήσει να την δικάσει.
Άλλοτε πάλι ο Άγιος βρέθηκε σε έναν τόπο για να φάει. Εκεί ήταν κάποιος αδελφός(μοναχός) για τον οποίο κυκλοφορούσε η φήμη ότι πόρνευε με μια γυναίκα, η οποία εκείνη την ώρα συνέβαινε να βρίσκεται στο Κελί του. Όταν έμαθαν οι ντόπιοι ότι εκεί βρίσκεται ο επίσκοπος Αμμωνάς ,πήγαν στον τόπο που κατέλυσε και του ζητούσαν να πάει στο Κελί, έτσι ώστε ενώπιον του να φανερωθεί η αμαρτία του Μοναχού και να βρουν ευκαιρία να τον διώξουν. Ο μοναχός όμως όταν έμαθε τα καθέκαστα πρόλαβε να κρύψει τη γυναίκα μέσα σε ένα πιθάρι. Ο όσιος όμως το γνώριζε με θαυμαστό τρόπο και όταν μπήκε στο κελί του μοναχού πήγε και κάθισε πάνω στο στόμιο του πιθαριού και έπειτα έδωσε εντολή να ερευνήσουν το κελί για να βρουν την γυναίκα. Αυτοί ερεύνησαν αλλά φυσικά δεν την βρήκαν. Έτσι γύρισε στους κατηγόρους του μοναχού και τους είπε: "Ο Θεός να σας συγχωρήσει για την κατάκριση που κάνατε στον μοναχό" και αφού προσευχήθηκε τους έπεισε να αναχωρήσουν. Έπειτα έπιασε το χέρι του Μοναχού και κοιτάζοντας τον στα μάτια με προσοχή και νόημα του είπε: " Πρόσεχε τον εαυτό σου, αδερφέ". Και αναχώρησε δίχως να του πει άλλο τι.
Τελικά μαθαίνουμε τήν πραγματική ιστορία των γεγονότων; Αποτελεί κοινό τόπο ότι η ιστορία πού μαθαίναμε στά σχολικά θρανία δέν ήταν η πραγματική ιστορία. Και αυτό έχει πάντα να κάνει με το ότι η περιγραφή γεγονότων του παρελθόντος έχει πάντοτε κάποιον υποκειμενισμό. Και γιά τήν ομολογουμένως ένδοξη Ελληνική ιστορία συμβαίνει τό ίδιο.
Ανάλογα μέ τά βιώματα πού είχε καί τήν παιδεία πού έλαβε ο ιστορικός παρουσιάζει τά στοιχεία καί δέν μπορεί νά κάνει κάτι διαφορετικό. Συχνά στούς σπουδαίους ιστορικούς μας η επιστημοσύνη δέν λείπει, αλλά καί αυτοί υπόκεινται στίς «αδυναμίες τους». Αυτά τά εισαγωγικά λέγονται με αφορμή μιά δύσκολη περίοδο γιά την πατρίδα μας, γιά την Τουρκοκρατία, αναζητώντας τήν προσφορά της Εκκλησίας κατά την περίοδο αυτή. Μέσα από τίς ιστορικές προσεγγίσεις, σκόπιμα ή μή, δέν τονίζεται η προσφορά των κληρικών και των μοναχών, άν καί πρόκειται γιά προσφορά θυσιαστική καί σημαντική καί άρα αξιομνημόνευτη. Έτσι, ενώ δικαίως δίνεται έμφαση στό κίνημα των φιλελλήνων γιά παράδειγμα, δέν γίνεται η ανάλογη αναφορά στόν ρόλο των κληρικών καί των μοναστηριών πού κυρίως βάσταξαν στούς ώμους τους πολλές πτυχές του αγώνα.
Η αναφορά πολλών εγχειριδίων περί του πνεύματος του Γαλλικού Διαφωτισμού πού ενέπνευσε καί καλλιέργησε την επανάσταση, φαίνεται απείρως ανώτερη από τήν θεία λειτουργία πού γινόταν κρυφά, ακόμα καί σέ σπίτια σέ κάποιες περιπτώσεις, κάτω από το σπαθί του κατακτητή. Ενώ πλέκονται ἐγκώμια γιά τούς φιλέλληνες πού όντως άφησαν τήν θαλπωρή τῶν ευρωπαϊκών σαλονιών τους γιά να προσφέρουν καί αυτοί στόν αγώνα, δέν γίνεται τό ίδιο γιά τούς χιλιάδες αφιερωμένους στό Θεό ανθρώπους πού κράτησαν τήν φλόγα της Πίστης καί της πατρίδας αναμμένη.
Χρειάζεται νά ερευνήσει κάποιος στίς πηγές της ιστορίας γιά νά θαυμάσει τήν σπουδαία μορφή του Επισκόπου Ρωγών Ιωσήφ, ο οποίος ἐνέπνευσε στο πνεύμα
Εν ονόματι της “δημοκρατίας” και της ελευθερίας του λόγου (της ασυδοσίας πες καλύτερα…) εν ονόματι της προόδου και του σεβασμού σε κάθε τι(επιλεκτικά όμως, μόνο κάποιους να σεβόμαστε,οι άλλοι ας μην μάς σέβονται…)επιτρέπεται να διακωμωδούνται ιερά και όσια της Φυλής μας αξίες και ιδανικά που έμειναν ορθά στο διάβα του χρόνου.
Κρίμα… ξεπεσμός,κατάντια, σε μια κοινωνία που θέλει να χαρακτηρίζεται προοδευτική και σύγχρονη σε μια κοινωνία που κάθε τι το “διαφορετικό” λέει ότι είναι άξιο σεβασμού… Σεβασμός στη διαφορετικότητα, λοιπόν,αλλά προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις. Σεβασμός σε κάτι τι που αποδομεί όχι σε ό,τι στηρίζει και συντηρεί γενιές και αιώνες ιστορίας… Αλλά να θυμάστε:“Όποιος κοροϊδεύει τον εαυτό του κοροϊδεύει!”Ναι, τόσο απλά. Αυτό ισχύει, αυτό αποφαίνεται και η επιστήμη που και αυτή την θέλετε στρατευμένη. Ότ,ι δεν καταλαβαίνεις, ό,τι δεν μπορείς να νιώσεις, μην το κοροϊδεύεις… Προσπάθησε να σκύψεις πάνω του, να το ακούσεις, να το αφουγκραστείς και σίγουρα κάτι καλό θα πάρεις,κάτι θα μιλήσει μέσα σου… Κάτι σου λείπει κάτι υψηλό και ιερό.Γι΄ αυτό δεν μπορείς να κατανοήσεις την αγάπητων άλλων για Θεό και Πατρίδα,τον σεβασμό τους και την προσήλωσή τους σε αξίες και ιδανικά… Εμείς θα ευχόμαστε να έχουμε όλοι καλή φώτιση.
(Γραμμένο με αφορμή τηλεοπτική εκπομπή όπου διακωμωδήθηκε παραδοσιακή στολή της Μακεδονίας με τον ιδιόμορφο εντυπωσιακό κεφαλόδεσμό της (το «κατσούλι»), που παρουσιάζει καταπληκτική ομοιότητα με το αρχαίο Ομηρικό και Μακεδονικό κράνος.
Σύμφωνα με την τοπική παράδοση το «κατσούλι» ανάγεται στην εποχή του Μ. Αλεξάνδρου, όταν κατά τη διάρκεια μιας μάχης οι άνδρες νικήθηκαν και οι γυναίκες πολέμησαν γενναία, με αποτέλεσμα να ηττηθεί ο εχθρός. Ο Μέγας Αλέξανδρος τότε, για να τις τιμήσει, διέταξε τους άνδρες να βγάλουν τις περικεφαλαίες και να τις φορέσουν οι γυναίκες.
Η πανέμορφη και «αρχοντική» αυτή στολή, θεωρείται από τις αρχαιότερες Ελληνικές ενδυμασίες και έχει καθιερωθεί να ονομάζεται ως «η στολή του Γιδά» (Αλεξάνδρεια Ημαθείας) και να εκπροσωπεί τον γεωγραφικό χώρο της Μακεδονίας.
Οι γυναίκες του Ρουλμουκιού, για πάρα πολλά χρόνια σε καθημερινή βάση, φορούσαν με τελετουργικό τρόπο την σύνθετη και ιδιόμορφη αυτή στολή, προσαρμοσμένη ανάλογα στα στάδια της ζωής τους, έτσι ώστε να απεικονίζει και την κοινωνική τους καταξίωση.
Άλλος πριν πέσει για ύπνο κάνει τον σταυρό του, άλλος λέει το “Πάτερ ημών”, άλλος δε λέει τίποτε. Η Εκκλησία έχει αφήσει το Απόδειπνο, μικρή ακολουθία κατά την οποία λέγεται το “Πιστεύω”. Ο λόγος που έβαλε η Εκκλησία να λέμε το “Πιστεύω” πριν τον ύπνο, είναι για να ομολογούμε ότι είμαστε χριστιανοί ακόμα και την τελευταία τη στιγμή της ημέρας, ακριβώς δηλαδή πριν κοιμηθούμε..
Που ξέρεις ότι θα ξυπνήσεις το πρωί; Γι' αυτό λέμε το “Πιστεύω” για να μη βρεθούμε άπιστοι σε περίπτωση που δεν ξυπνήσουμε.Η προσευχή πριν τον ύπνο δεν είναι απλώς ένα έθιμο που κάνουν τα “καλά παιδάκια” -όπως μας έλεγαν παλιά- αλλά κρύβει μια βαθιά ουσία, πολύ διδακτική για όλους μας. Εδώ, οι αρχαίοι πίστευαν ότι ο ύπνος είναι ο δίδυμος αδελφός του θανάτου. Κι αυτό δεν είν' μακάβριο. Μη φτύνεις λοιπόν τον κόρφο σου.. ! Μια μέρα σ' όλους μας θα συμβεί κι αυτό είναι η μόνη σιγουριά της ζωής μας: Ξύπνα λοιπόν το πρωί, λέγε δόξα τω Θεώ κι αγάπα όλο το κόσμο.
Τότε θα 'ναι που θα ζούμε την κάθε μέρα σα να 'ναι η τελευταία της ζωής μας. Ούτε κακίες, ούτε μίση. Ας μην ομολογούμε μόνο το βράδυ ότι πιστεύουμε στον Θεό -κι αυτό σε μια τυπική και μόνο προσευχή- είτε λέγοντας το Απόδειπνο ξερά, είτε το “Πάτερ ημών” μηχανικά, είτε κάνοντας ψυχαναγκαστικά τον σταυρό μας. Δεν έχει νόημα. Πολύς κόσμος κάνει τον σταυρό του πριν τον ύπνο γιατί φοβάται μη του συμβεί τίποτε κακό... Ο Θεός δεν έχει σχέση με τα θρίλερ του σινεμά ή δεν θα μας τιμωρήσει, επειδή τάχα ξεχάσαμε να κάνουμε το σταυρό μας πριν τον ύπνο..
Οπότε, ό, τι κάνουμε να το πιστεύουμε. Κι αν προσευχόμαστε να κοιτάμε να κρυβόμαστε κάπου στο σπίτι. Έτσι λέει ο Χριστός. Αν θέλουμε να διδάξουμε στους άλλους την προσευχή, μη μένουμε μόνο στο εικονοστάσι αλλά να πιάσουμε τη δράση. Έμαθα προχθές για κάποιον πατέρα που πιέζει τον έφηβο γιό του ώστε με το έτσι θέλω να πούνε μαζί το βράδυ το Απόδειπνο. Με την πίεση τίποτε δε θα καταφέρει, μάλλον κακό θα κάνει.
Ο Θεός θέλει απλούστατα πράγματα. Να προσευχόμαστε για όλους κι ν' αγαπάμε όλο το κόσμο. Αγαπάω σημαίνει δίνω χώρο, δεν επιβάλλομαι. Από μακριούς σταυρούς και υποχρεωτικές προσευχές γέμισεν ο τόπος. Ο Θεός αγαπά τις σιωπηρές πράξεις: να μη ξέρουν οι άλλοι, να μη μας βαρούν παλαμάκια, να μη μας λένε “εύγε, εύγε”, ούτε μες το σπίτι, ούτε πουθενά. Έτσι κι η προσευχή έχει αξία.
Mια μορφή της Ορθοδοξίας που εκπέμπει αγιότητα. Ένας σύγχρονος ασκητής, που ζει ταπεινά και λιτά μέσα στο δάσος της Καψάλας στο Άγιον Όρος. Εκεί όπου βλέπει μόνο ο Θεός! Συναντάμε τον θεόπνευστο γέροντα Ευθύμιο, τον διάδοχο του πατέρα Παϊσίου, όπως συνηθίζεται να τον αποκαλούν εκατοντάδες προσκυνητές που τον επισκέπτονται καθημερινά. Βεβαίως, εκείνος σε καμία περίπτωση δεν δέχεται αυτόν τον ρόλο. «Είμαι αμαρτωλός και ανάξιος», λέει συνεχώς στον κόσμο που καταφθάνει μέσα από ένα αυτοσχέδιο μονοπάτι στο απόκρημνο κελί του. Εκεί όπου ζει με τρεις ακόμα νεότερους μοναχούς που τον διακονούν. Γαλήνια μορφή, πράος και χαρισματoύχος. Η απόλυτη ηρεμία των κινήσεων και της φωνής του με άφησε συγκλονισμένο. Αυτός είναι ο γέροντας Ευθύμιος ο Αγιορείτης. Ζει σε ένα λιτό κελί κάτω από τις Καρυές, την Καψάλα, με πέντε ακόμα μοναχούς. Η φήμη του, αν και μόλις πενήντα χρόνων, έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο. Καθημερινά, δέχεται δεκάδες προσκυνητές από κάθε γωνιά του πλανήτη, για να πάρουν την ευχή του και να βρουν λύση στα προβλήματά τους. Να ακούσουν τον λόγο του, να ξαποστάσουν από το λιοπύρι της ζωής και τις τόσες τρικυμίες της. Αναζητώντας ένα ήσυχο λιμάνι… Κάποιοι από αυτούς ήμασταν κι εμείς, που πριν από είκοσι περίπου μέρες είδαμε τον ξακουστό γέροντα στο ταπεινό κελί του. Στην παρέα ήταν και δύο πρώην βουλευτές, που είχαν, σημειωτέον, ψηφίσει τα Μνημόνια… «Νίκο, σου είπα να μην το κάνεις αυτό», είπε στον έναν από αυτούς, που είχε ξαναπάει και είχε ξαναδεί τον γέροντα. «Να ξέρετε κάτι, παιδιά μου: η οικονομική αυτή κρίση θα κάνει καλό στην Ελλάδα. Θα το δείτε σε λίγο καιρό, μία μπόρα είναι και θα περάσει. Είναι μία ευκαιρία να ενισχύσουμε την πίστη στον τριαδικό Θεό μας», εξήγησε ο ταπεινός γέροντας. «Γέροντα, εδώ που φθάσαμε, η Ελλάδα είναι εύκολο να σωθεί;», τον ρώτησα. «Η Ελλάδα και θα σωθεί και σύντομα θα σταθεί στα πόδια της», μου είπε και συμπλήρωσε: «Να προσέχετε εσείς οι δημοσιογράφοι τι γράφετε». Χωρίς να γνωρίζει την ιδιότητά μου, ούτε καν το όνομά μου, αναφέρθηκε στο γράψιμο… Τον ρώτησα: «Έγραψα κάτι που δεν έπρεπε;» και χαμογελαστά απάντησε: «Είπα γενικότερα να προσέχεις, διότι οι παγίδες στη δημοσιογραφία είναι πολλές…». Η συζήτηση συνεχίστηκε με πνευματικά θέματα, αλλά και με ό,τι αφορά την Ελλάδα. Έδειχνε να πονάει ιδιαίτερα αυτόν τον τόπο, όπως άλλωστε και ο πνευματικός του καθοδηγητής, πατέρας Παΐσιος. Του ζήτησα να μου δώσει ευλογία για να τον φωτογραφήσω, αλλά αρνήθηκε, λέγοντας: «Όχι, παιδί μου…». «Να ζείτε απλά, χωρίς ανέσεις και επιθυμίες για πολλά στη ζωή σας, να εκκλησιάζεστε τακτικά και να εξομολογείστε, να προσεύχεστε με πίστη και ταπείνωση, με αγάπη για τους συνανθρώπους μας και τον Χριστό μας και τότε ο Παντοδύναμος θα σας χτυπήσει την πόρτα», κατέληξε ο θεόπνευστος γέροντας. Ο Γέρων Ευθύμιος της Καψάλας γράφει για την αγία μορφή του γέροντα Ευσεβίου Γιαννακάκη Ο ιερεύς π. Παναγιώτης Τ., ο οποίος διετέλεσε και καθηγητής στην Αθωνιάδα Σχολή, σε ομιλία του στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, είχε πει μεταξύ άλλων: «Γνωρίζω πολλούς Αγιορείτας, φτασμένους στην αρετή ανθρώπους, που το όνομα και μόνο του γέροντα ακούνε και κάνουν τον σταυρό τους. Μιλούν με τα καλύτερα λόγια γι’ αυτόν και τον έχουν άγιο. Θα αναφέρω δύο περιστατικά, άγνωστα στους πολλούς, τα οποία γνωρίζω ο ίδιος από πρώτο χέρι: Κάποιος συμφοιτητής μου ήθελε να γίνει μοναχός. Εσκέπτετο να μεταβεί στο Άγιον Όρος… Τους χρόνους των σπουδών του, ιδίως τους δύο τελευταίους, είχε αυτόν τον προβληματισμό μέσα του. Ένα απόγευμα, το εκμυστηρεύθηκε στον π. Ευσέβιο, αν και δεν ήταν πνευματικό του τέκνο, και εκείνος παραδόξως τον απέτρεψε. Του είπε: “Δεν κάνεις, παιδί μου, για μοναχός”. Το αψήφησε, δεν το έλαβε υπόψη του. Πήγε στη μονή … (μεγάλη κοινοβιακή μονή του Αγίου Όρους), έβαλε μετάνοια στον γέροντα και παρέμεινε δόκιμος. Κάτι δεν πήγαινε καλά και αυτό ήταν η αιτία να μην προχωρήσει ο γέροντας στην κουρά του. Ένα καλοκαίρι που έτυχε να είμαι κι εγώ στη μονή, ο δόκιμος ανέφερε στον ηγούμενο αυτό που του είχε πει ο π. Ευσέβιος. Και εκείνος του είπε: “Δεν μου το έλεγες από την αρχή, παιδάκι μου, ότι ο π. Ευσέβιος σου είπε έτσι; Γιατί και εσύ να βασανίζεσαι κι εμάς να ταλαιπωρείς; Το έβλεπα κι εγώ ότι δεν κάνεις. Είχε δίκιο ο π. Ευσέβιος”. Μία φορά μόνο είχε δει τον συμφοιτητή μου ο διακριτικός γέροντας π. Ευσέβιος και με το χάρισμα της διοράσεως, που το έκρυβε μέσα του με πολλή επιμέλεια, του έδωσε τη σωστή κατεύθυνση. Ο Πανοσιολογιότατος Αρχιμανδρίτης π. Γ.Κ., πριν φύγει για την επαρχία, όπου θα άνοιγε μοναστήρι, πέρασε από το Ιπποκράτειο, να πάρει την ευχή του π. Ευσεβίου. – Φεύγω, πάτερ Ευσέβιε, για την … (και ανέφερε το όνομα της πόλεως). – Για το Άγιο Όρος.
- Μωρέ,τι καταλαβαίνουν τα παιδιά και πας και τα "κοινωνάς" κάθε Κυριακή, μου λες; - Εκείνα μπορεί να μην καταλαβαίνουν...Ο "άλλος" όμως καταλαβαίνει πολύ καλά και δεν τα πλησιάζει...
(Οι γειτόνισσες και η μικρασιάτισσα γιαγιά μου η Στάσα (Αναστασία),καλή της ώρα, εκεί στην αγκαλιά Του Θεού...)
Άγκυρα-Η τελευταία βυζαντινή εκκλησία της τουρκικής πρωτεύουσας τείνει να εξαφανιστεί;
Στο περιθώριο των βλεμμάτων των περαστικών η ορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Κλήμη μοναδικό εύρημα της βυζαντινής εποχής στην Άγκυρα έχει περιπέσει σήμερα σε ερείπια σύμφωνα με το εξειδικευμένο site Arkeofili.
Στην καρδιά της πρωτεύουσας στην ιστορική συνοικία Ulus, τα τελευταία ίχνη αυτού του κτιρίου έχουν κρυφτεί από τα σύγχρονα κτίρια. Από την εκκλησία του Αγίου Κλήμη δεν απομένει πια παρά ένα απομεινάρι από τον τοίχο και ένα bloc μαρμάρινο όπου υπάρχει ένας σταυρός .
Αυτή η ορθόδοξη εκκλησία φέρει την επωνυμία του Αγίου Κλήμη επισκόπου της Άγκυρας που μαρτύρησε επί εποχής του ρωμαίου αυτοκράτορα Διοκλητιανού. Αυτή διέθετετ αρχιτεκτονικό ρυθμό της βυζαντινής ναοδομίας “εγγεγραμμένος
