~ΦΩΣ ΚΑΙ ΣΚΟΤΑΔΙ ΣΤΗΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ~

«Χρυσόστομος Σμύρνης ο Άγιος της Θυσίας, Αριστείδης Στεργιάδης ο Μοιραίος της Δειλίας»

Με την ευκαιρία της τραγικής επετείου του μαρτυρικού θανάτου του Χρυσοστόμου Σμύρνης και της ηρωικής του αυτοθυσίας, η μνήμη μας στέκεται ευλαβικά στον Ιεράρχη που έγινε θυσία ζώσα, που πότισε με το αίμα του τη γη της Ιωνίας, αφήνοντας πίσω του έναν θρύλο αθανασίας. Μα, την ίδια στιγμή, η ιστορία μας υποχρεώνει να κοιτάξουμε και την άλλη όψη. Να αντικρίσουμε όχι το μεγαλείο και την ανδρεία αλλά την τραγωδία και τη δειλία. Να δούμε τον άλλο «πρωταγωνιστή» εκείνων των ημερών τον αρνητικό ήρωα, τον Ύπατο Αρμοστή Αριστείδη Στεργιάδη.

Ο Στεργιάδης έφτασε στη Σμύρνη τον Μάιο του 1919 ως αντιπρόσωπος της Ελλάδος και εντολοδόχος(αποτελούσε ξεκάθαρα άνθρωπο του και προσωπική επιλογή)του Ελευθερίου Βενιζέλου. Ο λαός τον υποδέχθηκε με ιαχές, με δάκρυα χαράς, με την προσδοκία πως έβλεπε στο πρόσωπό του τον ελευθερωτή, τον μεσσία της φυλής. Δυστυχώς όμως, εκείνος, αντί για λόγια ελπίδας, σήκωσε τον βούρδουλα. Δήλωσε ότι θα διοικήσει με αυστηρότητα, με σκληρότητα, με πειθαρχία που ισοπέδωνε ψυχές. Από την πρώτη κιόλας στιγμή πρόδωσε την καρδιά του Μικρασιάτη που τον περίμενε αιώνες.

Κρυμμένος πίσω από την αρχή της «ισοπολιτείας», δεν υπηρέτησε τη δικαιοσύνη αλλά αντίθετως, με τη φιλοτουρκική του στάση έγινε δυνάστης των ίδιων των Ελλήνων. Εξευτέλισε προκρίτους, μίσησε το ράσο, διέσυρε την Εκκλησία, έστρεψε τον βούρδουλά του πάνω σε εκείνους που διψούσαν για ελευθερία.Όταν οι συμφορές πλησίαζαν, όταν η φωτιά της καταστροφής φαινόταν στον ορίζοντα, εκείνος απαγόρευσε στον λαό να σωθεί. Απαγόρευσε την έξοδο, την ώρα που οι τουρκικές ορδές ετοιμάζονταν να κατασπαράξουν τη Σμύρνη για να μη δημιουργηθεί,άκουσον άκουσον, προσφυγικό πρόβλημα στην Ελλάδα.

Λίγο πριν την μεγάλη τραγωδία,στις 26 Αυγούστου 1922, μια μέρα πριν την είσοδο του Νουρεντίν πασά στην πόλη, ο Στεργιάδης έφυγε σαν τα ποντίκια που εγκαταλείπουν πρώτα το πλοίο που βυθίζεται. Άφησε τον λαό αβοήθητο, εγκαταλελειμμένο στο σφαγείο της ιστορίας. Έφυγε μόνος, για να πεθάνει χρόνια μετά στη Νίκαια της Γαλλίας, φτωχός, μισητός, απορριμμένος απ’ όλους.

Έτσι, στην ίδια σελίδα της ιστορίας συνυπάρχουν οι δύο αντίθετες όψεις του ανθρώπινου μεγαλείου και της ανθρώπινης αθλιότητας. Από τη μια, ο Χρυσόστομος Σμύρνης, ο μάρτυρας της πίστης και της πατρίδας, που στάθηκε μέχρι τέλους μαζί με το ποίμνιό του, προσφέροντας την ίδια του τη ζωή και από την άλλη, ο Αριστείδης Στεργιάδης, ο μοιραίος και άκαρδος Αρμοστής, που εγκατέλειψε τον λαό του στην ώρα της πιο μεγάλης ανάγκης.

Ας μείνει το μαρτύριο του Αγίου Χρυσοστόμου αιώνιο σύμβολο πίστης, θυσίας και αφοσίωσης στον λαό και στην πατρίδα. Η θλιβερή μορφή του Αριστείδη Στεργιάδη ας αποτελεί ανεξίτηλη υπενθύμιση της προδοσίας και της δειλίας, ώστε να γνωρίζουμε πάντοτε ποιον δρόμο πρέπει να βαδίσουμε και ποιον να απορρίψουμε.
Ο Ελληνισμός μεγαλουργεί όταν στέκεται όρθιος, όταν υψώνει το ανάστημά του μπροστά στη θύελλα, όταν προτιμά την τιμή από την υποταγή, το φως από το σκοτάδι.

Η Μικρασιατική Τραγωδία μας πληγώνει, μα η θυσία του Χρυσοστόμου δείχνει τον δρόμο όσο υπάρχει πίστη, ψυχή και αρετή, το Έθνος μας δεν πεθαίνει ποτέ!

Στυλ. Καβάζης/πηγή