Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2010

Ψυχανάλυση -ψυχοσύνθεση και η διδασκαλία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά

Ένα ρεύμα πού παρατηρεί κανεις να ύπάρχη στην εποχή μας είναι οι ψυχολογικές αναλύσεις. Όλα ερμηνεύονται ψυχολογικά και μάλιστα ανθρωποκεντρικά. Αναπτύσσεται μια ανθρωποκεντρική, ουμανιστική ψυχολογια. Γίνεται λόγος για την ψυχανάλυση ως μεθόδου ευρέσεως του εαυτού μας και μεθόδου αποκτήσεως ψυχικής ισορροπίας. Όμως αν μελετήσουμε επακριβώς τα πατερικά κείμενα, θα διαπιστώσουμε ότι γίνεται σε αυτά λόγο περισσότερο για την ενοποίηση της ψυχής, δηλαδή για την ψυχοσύνθεση. Ή ψυχή με την απομάκρυνση της από τον Θεό έχει διασπασθή εσωτερικά, οπότε χρειάζεται να ενοποιηθή. Στήν διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά γίνεται λόγος και γι' αυτό το θέμα.


Ό φιλόσοφος Βαρλαάμ ισχυριζόταν ότι ή άγιότης και ή τελειότης είναι άδύνατον να ευρεθούν «άνευ διαιρέσεως και συλλογισμού καί αναλύσεως», γι αυτό συνιστούσε ότι εκείνος πού επιθυμεί να απόκτηση την τελειότητα καί αγιότητα είναι αναγκαίο να διδαχθή «τάς διαιρετικάς καί συλλογιστικάς καί αναλυτικάς μεθόδους». Άλλα ό άγιος Γρηγόριος ό Παλαμάς αντικρούει αυτήν την άποψη, πού είναι «Στωϊκών τε καί Πυθαγορείων αίρεσις». 'Έμείς οι Χριστιανοί, διδάσκει ο άγιος Γρηγόριος, δεν θεωρούμε αληθινή γνώση αυτήν πού βρίσκεται με λόγους καί συλλογισμούς, «αλλά την δι έργων τε καί βίου άποδεικνυμένην ή καί μη μόνον αληθής, αλλά και ασφαλής εστί και άπερίτρεπτος». Στήν συνέχεια λέγει ότι δέν μπορεί κανείς ούτε τον εαυτό του να γνωρίση με διαιρετικές, συλλογιστικές καί αναλυτικές μεθόδους, αν δέν καταστήση τον νου του «άτυφον καί άπόνηρον» με την επίπονη μετάνοια καί σύντονη άσκηση. "Οποιος δέν καταστήση το νου του ατυφο καί άπόνηρο, δηλαδή οποίος δεν καθαρίση τον νου του, δεν πρόκειται να απόκτηση την γνώση της πτώχειας του, πού είναι ωφέλιμος αρχή της γνώσεως του εαυτού του.

Το χωρίο αυτό είναι σημαντικότατο. Γιατί πολλοί σήμερα διδάσκουν ότι ό άνθρωπος μπορεί να ελθη σε γνώση του εαυτού του με την αύτοανάλυση καί ψυχανάλυση. Αλλ' αυτό είναι πλάνη καί μπορεί να οδήγηση τον άνθρωπο σε φρικτά αποτελέσματα. "Οταν κανείς αύτοαναλύεται, τότε το πιθανότερο είναι να κατάληξη στην σχιζοφρένεια. Ή ασκητική μέθοδος είναι απλή. Επιδιώκουμε, με τους τρόπους πού διαγράφαμε προηγουμένως, δηλαδή με την τήρηση τον νου, με την κάθαρση καί την επιστροφή του στην καρδιά δια της μετανοίας και της νοεράς προσευχής, με την τήρηση των εντολών του Χριστού, να τον ελευθερώσουμε από τίς εικόνες καί την αιχμαλωσία τον στα αισθητά πράγματα καί έτσι, επιστρέφοντας στην καρδιά, να δη την ερήμωση του την εσωτερική. Ή γνώση τον εαυτού μας γίνεται με την ενέργεια του Παναγίου Πνεύματος, Μόνον όταν ή Χάρη του Θεοϋ με την δική μας εργασία φωτίσει την ψυχή, γνωρίζουμε κάθε λεπτομέρεια του είναι μας με ακρίβεια. Γι αυτό ή θεραπεία του νου μας φανερώνει την ύπαρξη των παθών, οπότε, φωτιζόμενοι από το "Αγιο Πνεϋμα καί ένδυναμούμενοι από Αυτό, μπορούμε να πολεμήσουμε εναντίον τους.

Μητροπολίτου Ναυπακτου κ.Ιεροθέου
από το βιβλίο''Θεραπευτική αγωγή''

ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΛΑΜΑΣ και η ορθόδοξη μυστική παράδοση

Oρθοδοξίας ό φωστήρ, Εκκλησίας το στήριγμα και διδάσκαλε, των μοναστών ή καλλονή, των θεολόγων υπέρμαχος άπροσμάχητος, Γρηγόριε, θαυματουργέ,Θεσσαλονίκης το καύχημα,κύρηξ της χάριτος ικέτευε δια παντός σωθήναι τας ψυχάς ημών
Свт. Григорий Палама
ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ό ύμνος αυτός στον άγιο Γρηγόριο Παλαμά ψάλλεται από την "Ορθόδοξη Εκκλησία στη λειτουργία της Δεύτερης εβδομάδας της Μεγάλης Σαρακοστής. Εξυμνεί αυτόν που κατόρθωσε να συνοψίσει, μερικές δεκαετίες πριν από την πτώση του Βυζαντίου, σε δογματική σύνθεση την αιωνόβια παράδοση του θεωρητικού μοναχικού βίου της χριστιανικής Ανατολής, πού είναι γνωστός με το όνομα του «ήσυχασμοΰ».Ό ήσυχασμός είναι μοναχική κίνηση πού οί ρίζες της ανεβαίνουν ως τους πατέρες της Έρημου. Δεν μπορεί σίγουρα να προβάλει την απαίτηση πώς αντιπροσωπεύει μόνος του την «ορθόδοξη μυστική» πού γνώρισε καί γνωρίζει ακόμη καί σήμερα διαφορετικές μορφές. Ό Παλαμάς, ιδιαίτερα, μπορεί να παρουσιαστεί ως δάσκαλος «ορθόδοξης μυστικής» στο μέτρο πού ξεπερνάει τα πλαίσια μιας πνευματικής σχολής καί κάνει να ξαναζήσει στο έργο του ή ϊδια ή ουσία του Χριστιανικού Μυστηρίου.


Στήν Παλαμική εποχή, ό ανατολικός μοναχισμός είχε ήδη μακριά ιστορία. Οί μεγάλοι δάσκαλοι του είχαν κληροδοτήσει τεράστια φιλολογία. Είχε γνωρίσει τους πειρασμούς του. Διέθετε απεριόριστη δύναμη επιβολής πάνω στους ανθρώπους εκείνης της εποχής. Ό Παλαμάς δέχτηκε ανεπιφύλακτα όλη αυτή την κατάκτηση του παρελθόντος. Ό ρόλος του έγκειται ωστόσο στο ότι ανέσυρε άπ' το παρελθόν αυτό ένα μόνιμο δογματικό και πνευματικό στοιχείο. Κι αυτό το έκανε σε μια εποχή πού είχε αρχίσει να πνέει στο Βυζάντιο το πνεύμα της "Αναγέννησης και τη στιγμή πού ή χριστιανική Δύση ύφΐστατο έναν από τους πιο ριζικούς μετασχηματισμούς της ιστορίας της. Οί Μοντέρνοι Καιροί, παρασύροντας σε τελειωτική ερείπωση τόσες αξίες πού είχε άπολυτοποιήσει ό Μεσαίωνας, θά έφθαναν ως στο σημείο ν' αποσαθρώσουν την ουσία του Χριστιανισμού; Ή νέα πολιτεία, άφοΰ κατόρθωσε να κατακτήσει την αυτονομία του όρθού λόγου και της δημιουργίας, θα παραχωρούσε θέση στην υπερφυσική ζωή, πού ό Χριστός είχε προσφέρει ανεξάρτητα από όλα τα καθαρώς ανθρώπινα επιτεύγματα;

Το έργο του Παλαμά δίνει θετικές απαντήσεις σ' αυτά τα ερωτήματα. Να γιατί ό δογματικός θρίαμβός του στο Βυζάντιο του 14ου αιώνα θεωρήθηκε από την Ανατολική Εκκλησία όχι ως ό θρίαμβος μιας ιδιαίτερης μυστικής, αλλά ως ό θρίαμβος της ίδιας της Όρθοδοξίας. Ή εκκλησιαστική αυτή επιδοκιμασία ανέδειξε έτσι ό,τι παντοτεινό καί παγκόσμιο βρισκόταν σε μια καθαρώς μοναχική παράδοση.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ του Jean Meyendorff-Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΛΑΜΑΣ και η Ορθόδοξη Μυστική παράδοση

Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2010

Ο Άγιος Κασσιανός στην πράσινη γραμμή στην Λευκωσία

Οι νέοι προχωρούν πάντα μπροστά. Κι αν κάποτε γυρίζουν πίσω είναι γιατι έχουν ανάγκη από θάρρος κι ελπίδα, πού τους την προσφέρουν όσοι έζησαν δυναμικά στο χθες.


Μ' αυτό το κείμενο θά πορευθούμε για λίγο σ' ένα τέτοιο χθές. Θα πάμε σ' ένα τόπο απόμερο. Γεμάτο Ιστορία καί φως. "Αγνωστο στους πολλούς. Πρέπει όμως να τον γνωρίσουν οι νέοι, πού ανεβαίνουν στο προσκήνιο της Ιστορίας με όνειρα καί πόθους Ιερούς. Να τον γνωρίσουν οΐ πανέλληνες.

Στό βορειοανατολικό τμήμα της μοιρασμένης, εδώ καί τρεις περίπου δεκαετίες από τους ίσχυρους της γης, Λευκωσίας, βρίσκεται πάνω στην «πράσινη γραμμή» ό Ιστορικός ναός του αγίου Ιωάννου του Κασοιανοϋ. Ό όσιος έδρασε στη Δύση, όπου εισήγαγε καί οργάνωσε το μοναχικό βίο. Κοιμήθηκε την 29η Φεβρουαρίου του 435. Το Ιερό λείψανο του βρίσκεται στη Δύση, βρέθηκε όμως άγνωστο πώς, να'χει ναό στον ελληνικό ακρίτα του νότου, στην Κύπρο. "Αν καί ο τάφος του βρίσκεται στη Μασσαλία, σπουδαία πόλη της Ελληνικής διασποράς, ό ναός του, βρίσκεται στη Λευκωσία! Καί το θαυμαστό είναι ότι αποτελεί σήμερα επική έπαλξη για όλο το Γένος των Ελλήνων.


Δίκλιτος ό ναός [κτίστηκε μεταξύ του 1400 καί 1450] με σπάνιες εικόνες καί μια ανάγλυφη εικόνα της Θεοτόκου της Όδηγητρίας, χρονολογούμενη από τον 19ον αιώνα. Στόν ίδιο ναό κι ή όμορφη εικόνα της Παναγίας της Ποϋριστιτζής, Ή εικόνα του οσίου Κασσιανοϋ είναι του 1730 καί άργυροκοσμήθηκε το 1786.

Σ' αυτό το ναό σώθηκαν κειμήλια αμύθητης αξίας φερμένα από το ναό της αγίας Σοφίας Λευκωσίας, όταν ό τελευταίος έγινε, τον 15ον αιώνα, τζαμί. Στό ναό του αγίου Καοσιανοϋ βρίσκονται ακόμη εικόνες του 16ου αιώνα καί ένα Ευαγγέλιο ανεκτίμητης αξίας, πού είναι τώρα ασφαλισμένο αέ άλλο χώρο. Το Ευαγγέλιο τούτο με ασημένια επένδυση καί επίχρυσες παρασταθείς χρονολογείται πρίν από το 1450. Ευτυχώς το 1821 σώθηκε, όταν οΐ Τούρκοι λεηλάτησαν το

Πρίν από το 1963 ή περιοχή του αγίου Κασσιανοϋ έσφυζε από ζωή. «Ηταν καιροί», γράφει ένας ενορίτης, «πού οι άνθρωποι έβλεπαν τίς νύχτες άγιο φως να περιτρέχει την εκκλησία μας, ή άλλοι, πού μόλις έσβηνε ή καντήλα τ' άη Κασσιανοϋ, ξυπνούσαν γιατί παρακολουθούσαν άπ' το παράθυρο τους κι έτρεχαν μέσ' τη νύχτα να την ανάψουν πάλι, ή ακόμη ταμπουρώνονταν στα γύρω άπ' την εκκλησία σπίτια μην τύχει καί τολμήσει άνθρωπος να πατήσει στη γειτονιά ν' αρπάξει τίς εικόνες να τίς πάει σ' άλλους χώρους, μουσεία καί τέτοια...».

Καί σήμερα ό θαυματουργός άγιος Κασσιανός, αν καί παραγκωνισμένος από το... ημερολόγιο, πάνω στα προσωρινά μας σύνορα με τον βαρβαρισμό, μέσα στα στενά δρομάκια με τα πολύχρωμα καί μοσχομύριστα λουλούδια στις γλάστρες, δεν παύει να λειτουργεί. Μαζεύει κάτω από τους θόλους του Ιερού ναού του, ιδιαίτερα τη Μεγάλη Εβδομάδα, τα παιδιά ταυ από την Αμερική ως την Αγγλία κι από την Ελλάδα ως την Αυστραλία...

Στέκεται ό όσιος άγρυπνος βιγλάτορας του Όρθόδοξου Ελληνισμού. Απέναντι του, μόλις 20 μέτρα πίσω άπ' τα σκουριασμένα συρματοπλέγματα, μέσ' τ' αγκάθια καί τίς τσουκνίδες κείτονται ερειπωμένα τα Δημοτικά σχολεία τ' "Αη Κασσια-νοϋ, παρθεναγωγείο κι άρρεναγωγεΐο, κάποτε παράρτημα του Παγκυπρίου Γυμνασίου καί το οικοτροφείο του, αδιάψευστα μνημεία της τουρκικής βαρβαρότητας .των τελευταίων χρόνων του 20οϋ αιώνα! Στό Γυμνάσιο του "Αη Κασσιανού οι πόρτες καί τα παράθυρα χάσκουν όρθάνοικτα στους πεντανέμους με στοιβαγμένα τσουβάλια άμμο για να ... κόβουν τίς σφαίρες!... 01 τάξεις, πού άλλοτε έσφυζαν από ζωή, μένουν χωρίς παράθυρα καί πόρτες, χάσκουν στο σκοτάδι καί στη βροχή. "Ερημα σοκκάκια. Πεθαμένα σπίτια. Νεκρά καταστήματα ...


Ωστόσο ό όσιος Κασσιανός, το όργανο του Αγίου Πνεύματος, από το οποίον έλαβε την ενέργεια των θαυμάτων, δεν κουράζεται να πρεσβεύει για τη συνοικία του, για την πρωτεύουσα του μεγαλονησιού, για όλο το καταπληγωμένο νησί. "Οσοι μπαίνουν προσκυνηταί στο ναό του, αισθάνονται να τους διαπερά ένα Ιερό ρίγος, μια συγκίνηση άλλοιώτικη. Φερμένος από την Έλλάδα της Διασποράς, τη Μασσαλία, στην Έλλάδα της περιφέρειας, την Κύπρο, μένει εδώ καί πέντε αιώνες ακοίμητος προστάτης των Όρθοδόξων.

Τα Χριστούγεννα του 1963 αναχαίτισε τον Τούρκικο φανατισμό, πού ανεμίζοντας γιαταγάνια το 'χε βάλει βαθιά μέσ' την καρδιά του να σφάξει τους Χριστιανούς, όταν θά βρίσκονταν στους ναούς, τη νύχτα των Χριστουγέννων. Τον Ιούλιο - Αύγουστο του 1974 σταμάτησε ακριβώς έξω από την πόρτα του τον χείμαρρο του Αττίλα.

Καί σήμερα, χάρη στον όσιο καί όμολογητή Καοσιανό, ο' εκείνο τον απόμερο, αλλά γεμάτο φως κι ελπίδα τόπο, το θαύμα λειτουργεί ακόμα. Καί θα λειτουργεί όσο θέλει Εκείνος, πού κατευθύνει την' Ιστορία. Όσο εμείς δεν παύουμε να Ικετεύουμε με ταπείνωση καί μετάνοια τον άοίδιμο Κασσιανό τον Ρωμαίο να πρεσβεύει υπέρ του λάου της Κύπρου καί όλων των Όρθοδάξων.

Ν. Ρόδινος
περιοδικό ''Προς την Νίκη''

-

Η φημισμένη γκαλερι Τρετιακώφ στη Μόσχα

ΔΥΟ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΙΟ ΔΙΑΣΗΜΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΦΗΜΙΣΜΕΝΗΣ ΓΚΑΛΕΡΙ ΤΡΕΤΙΑΚΩΦ ΣΤΗ ΜΟΣΧΑ.Η ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ ΤΟΥ ΡΟΥΜΠΛΙΩΦ ΚΑΙ Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ Η ΟΠΟΙΑ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΟ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙ ΤΗΣ ΓΚΑΛΕΡΙ
ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ

Τετάρτη 24 Φεβρουαρίου 2010

ΔΥΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΣΣΙΑΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΟΥ

Mε τον Οσιο Ιωαννη Κασσιανό μπορείς να συναντηθείς στις δυο αντίθετες πλευρές της Ευρώπης,στην Μασσαλία,όπου βρίσκονται και τα λείψανά του στο μοναστήρι του Αγίου Βίκτωρος όπου ο ίδιος ίδρυσε και στην Κωνστάντσα,στο νομό Δοβρουτζάς,όπου στο μέρος που γεννήθηκε βρίσκεται το σπήλαιό του ένα μοναστήρι που τιμάται στο όνομά του και ένα χωριό-Casian-με τ'όνομά του.
Τα λέιψανα του Οσίου Κασσιανού

Η μονή του Αγ.Βίκτωρος στη Μασσαλία όπου βρίσκονται και τα λείψανά του


Η μονή του Όσίου Κασσιανού στην Κωνστάντσα


To σπήλαιο του Οσίου Κασσιανού


Η είσοδος του σπηλαίου

O βίος του Οσιου Κασσιανου του Ρωμαιου(29 Φεβρουαρίου)

Μια βαθιά πνευματική προσωπικότητα, που αυγάζει στο στερέωμα της εν ουρανοίς θριαµβεύουσας Εκκλησίας και κοσμεί τη χορεία των αγίων της Ορθοδοξίας, είναι ο Αββάς Κασσιανός.

Γεννήθηκε  γύρω στο 360 µ.Χ στη Μικρή Σκυθία(Ντόμπροτζεα της σημερινής Ρουμανίας) Του αποδίδεται και το όνομα Ιωάννης, που μάλλον ήταν το βαπτιστικό ή το μοναχικό του όνομα, και Κασσιανός πρέπει να ήταν μάλλον το προσωνύμιό του. Όπως ο ίδιος µας πληροφορεί «από την τρυφερή ηλικία διδάχθηκε να παίρνει μεγάλες αποφάσεις» και «από την παιδική ηλικία έζησε μεταξύ των μοναχών». Κατά την πρώιμη νεανική ηλικία ο Άγιος Κασσιανός μαζί με τον αδελφικό του φίλο Γερμανό αποφάσισαν να ακολουθήσουν την μοναχική ζωή και εγκαταστάθηκαν σε κάποια Μονή της Βηθλεέμ, κατά πάσα πιθανότητα στο ονομαστό για την πνευματικότητά του Κοινόβιο του Αγίου Ιερωνύμου, κοντά στο Σπήλαιο της Γεννήσεως, «όπου», όπως γράφει ο ίδιος, «ο Κύριός µας συγκατέβη να γεννηθεί από την Παρθένο». Στην πνευματική αυτή εστία βρήκαν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις που θα ευόδωναν τον ιερό σκοπό της ζωής τους. Από εκεί ήρθαν σε επαφή με τον ακμάζοντα μοναχισμό της Παλαιστίνης, της Συρίας και της Μεσοποταμίας, τον οποίο είχε κατά κύριο λόγο υπόψη του ο Άγιος, όταν συνέτασσε τους «Κοινοβιακούς Κανονισμούς».

Ύστερα από μερικά χρόνια Κασσιανός και Γερμανός εξέφρασαν την επιθυμία στους προεστώτες του Κοινοβίου τους να επισκεφθούν τους αναχωρητές της Αιγύπτου, για να αποκομίσουν από τη γνωριμία αυτή πνευματική βοήθεια. Το αίτημά τους έγινε δεκτό με την προϋπόθεση να επιστρέψουν και πάλι στη Μονή της μετανοίας τους. Όταν έφθασαν στην Αίγυπτο συνάντησαν τον Επίσκοπο της Πανεφώ (Πανέφυσις) Αρχίβιο, ο οποίος, όταν πληροφορήθηκε το σκοπό της επισκέψεώς τους, τους συμβούλευσε, πριν προχωρήσουν στις μεγάλες ερήμους της ενδοχώρας, να επισκεφθούν πρώτα τους αναχωρητές που ζούσαν στα περίχωρα της Πανεφώ, πάνω σε κάποια ξερονήσια. Δέχτηκαν με χαρά την πρότασή του και με τη δική του καθοδήγηση ξεκίνησαν, διασχίζοντας μονότονους βαλτότοπους, να συναντήσουν τους ασκητές.

Η περιοδεία τους συνεχίστηκε σε πολλές σκήτες, μοναστήρια και ερημητήρια, όπου κάθε άγιος γέροντας είχε να τους προσφέρει πλούσια πνευματική τροφοδοσία. Οι συζητήσεις και η έντονη ασκητική ζωή των πατέρων που συνάντησαν, τους οδήγησαν πολλές φορές στον πειρασμό να επιθυμήσουν να παραμείνουν εκεί μαζί τους και να μην επιστρέψουν στη Μονή της μετανοίας τους, όπως είχαν υποσχεθεί. Οι συμβουλές όμως των πατέρων που συνάντησαν τους στήριξαν στην υπακοή και στην τήρηση της εντολής που είχαν λάβει.Έτσι επέστρεψαν στη Βηθλεέμ, στη Μονή τους, και εκεί επιβραβεύτηκε η υπακοή τους. Ύστερα από λίγο πήραν και πάλι ευλογία να επισκεφθούν για δεύτερη φορά την Αίγυπτο, αλλά αυτή τη φορά τους αναχωρητές στα βάθη της ερήμου. Εκεί στην έρημο της Σκήτης, στην κοιλάδα της Νιτρίας, ο Όσιος Αµµούν, σύγχρονος και φίλος του Μεγάλου Αντωνίου, είχε οργανώσει τη μοναχική πολιτεία κατά τον 4ο αι. µ.Χ. και «ἐπόλησεν αυτήν τήν περιοχήν της κάτω Αἰγύπτου, ὅπως ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος τήν Θnβαΐδα», κατά τον Παλλάδιο. Συνάντησαν εκεί μεγάλους ασκητές, όπως τον Αββά Μωυσή, τον Αββά Παφνούτιο, τον Αββά Σεραπίωνα, τον Αββά Ισαάκ, με τους οποίους συνομίλησαν για ένα πλήθος πνευματικών θεμάτων της χριστιανικής ζωής.

Θεολογικές αναταραχές που προκλήθηκαν εξ αφορμής της αιρέσεως του ανθρωποµορφισµού, ανάγκασαν τους δύο μοναχούς να φύγουν από την Αίγυπτο και να πάνε στην Κωνσταντινούπολη, στης οποίας τον Πατριαρχικό θρόνο ήταν ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Ο Άγιος πήρε υπό την προστασία του τους νεαρούς μοναχούς, ενώ εκείνοι σαγηνεύτηκαν από το μεγαλείο της προσωπικότητάς του. Ο Κασσιανός του αφοσιώθηκε με σεβασμό και υιική τρυφερότητα και μέχρι το τέλος της ζωής του συνήθιζε να λέει ότι στον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο όφειλε όλες τις γνώσεις του για την πνευματική ζωή, τον αποκαλεί δε «μάρτυρα» και «πατέρα» του.

Οι δύο μοναχοί, ως συνεργάτες πλέον του Πατριάρχου, υπέστησαν τις συνέπειες του διατάγματος του Αρκαδίου του 404 µ.Χ., σύμφωνα με το οποίο έπρεπε να εγκαταλείψουν τη χώρα όλοι οι υποστηρικτές του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Ο Άγιος, πριν τον αποχωρισμό τους, τους τίμησε με την εμπιστοσύνη του επιφορτίζοντάς τους να μεταβούν στη Ρώμη και να επιδώσουν στον Πάπα Ιννοκέντιο Α’ μια επιστολή του κλήρου και του λαού, που περιείχε αίτηση για συμπαράσταση προς τον διωκόμενο Πατριάρχη και πλήρες ιστορικό των διώξεων που υπέστη ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Ο Κασσιανός και ο Γερμανός έφθασαν στη Ρώμη, παρέδωσαν την επιστολή και παρέμειναν στη Ρώμη, ο μεν Κασσιανός για δέκα χρόνια, ενώ ο Γερμανός μέχρι το τέλος της ζωής του, διακονώντας τις ανάγκες της Εκκλησίας. Εκεί, το 430 µ.Χ., ύστερα από παράκληση του αρχιδιακόνου Λέοντος και στενού του φίλου, ο Άγιος Κασσιανός συνέγραψε το έργο «Περί Ενσαρκώσεως και κατά του Νεστορίου». Εκεί, στη Ρώμη, ο Άγιος χειροτονήθηκε ιερέας.

Ο κυριότερος βιογράφος του Αγίου, ο Γεννάδιος, μας πληροφορεί ότι περί το 415 µ.Χ., ο Κασσιανός βρίσκεται στη Μασσαλία, όπου εγκαταστάθηκε μόνιμα. Και «μέσα σ’ αυτά τα πυκνά δάση, απ’ όπου έκαναν προμήθειες τα πλοία των Φοινίκων, όσα την εποχή του Καίσαρα έφθαναν μέχρι τις ακτές της Μασσαλίας», ο Αββάς Κασσιανός ίδρυσε δύο μοναστήρια, ένα ανδρικό και ένα γυναικείο, στην περιοχή που επί Διοκλητιανού, μαρτύρησε ο Άγιος Βίκτωρ. Γι’ αυτό το ανδρικό Μοναστήρι το αφιέρωσε στον Άγιο Βίκτωρα, ενώ το γυναικείο στο Σωτήρα Χριστό. Ο Άγιος ουσιαστικά υπήρξε ο πρωτεργάτης και οργανωτής των Κοινοβίων της Δύσεως, με βάση τα «όσα είχε πάρει από τον μοναχισμό της Ανατολής».

Η μεγάλη εκτίμηση που απολάμβανε το έργο του Αγίου Κασσιανού φαίνεται από τον τεράστιο αριθμό χειρογράφων των «Κοινοβιακών Κανονισμών» και των «Συνομιλιών με τους πατέρες της ερήμου», που υπάρχουν στις Βιβλιοθήκες της Ευρώπης.Ο Άγιος Κασσιανός υπήρξε πολυγραφότατος και, εκτός από τη θεωρητική κατοχύρωση του μοναχισμού που προσέφεραν κάποια από τα έργα του στην Δύση — όπου το περιβάλλον ήταν καχύποπτο προς την μοναχική ζωή — η διδασκαλία του, που εκφράζεται μέσα στο συγγραφικό του έργο, έχει βαθύ παιδαγωγικό και διδακτικό χαρακτήρα πάνω σε σοβαρά θεολογικά ζητήματα, αλλά και σε καθημερινούς προβληματισμούς που αφορούν στην πνευματική ζωή του Ορθοδόξου Χριστιανού. Είναι δε τόσο διαχρονική η σκέψη του, που αισθάνεται ο αναγνώστης ότι ο Άγιος έχει διατυπώσει ερωτήματα και προβλήματα της δικής µας συγχυτικής εποχής, για τα οποία ο ίδιος και οι Άγιοι Ασκητές-συνομιλητές του δίνουν απαντήσεις εξαιρετικά πρακτικές, κατανοητές και επίκαιρες.


Ενδεικτική συνομιλία αποτελεί αυτή με τον Αββά Θεόδωρο, στην οποία ο Άγιος ασκητής ομιλεί «Για την υπεροχή του τελείου ανθρώπου, που μεταφορικά ονομάζεται αµφοτεροδέξιος». Μεταξύ άλλων λέει ο Αββάς Θεόδωρος: «Οι τέλειοι είναι εκείνοι που n Αγία Γραφή τους ονομάζει αµφοτεροδέξιους. Έτσι µας περιγράφεται στο βιβλίο των Κριτών πως ήταν ο ξακουστός Αώδ, «ο οποίος μπορούσε να χρησιμοποιεί το αριστερό του χέρι τόσο καλά, όσο και το δεξιό» (Κρπ. 3, 15).

Έτσι θα αξιωθούμε κι εμείς να γίνουμε και να λεγόμαστε αµφοτεροδέξιοι — με την πνευματική έννοια του όρου — αν κάνουμε καλή χρήση της ευημερίας, την οποία ονομάζουμε συμβολικά «δεξί χέρι», και της θλίψης, την οποία παριστάνουμε ως «αριστερό χέρι». Αν, με άλλα λόγια, θεωρήσουμε τα πάντα, ό,τι κι αν µας συμβαίνει, πως είναι καλά, θετικά και χρήσιμα. Να µας γίνεται καθετί, όπως λέει ο Απόστολος, «ὅπλο δικαιοσύνης» (Β’ Κορ. 6, 7). Ο εσωτερικός µας άνθρωπος, πράγματι, το βλέπουμε ξεκάθαρα, αποτελείται από δύο ουσιώδη μέρη. Ο «έσω άνθρωπος» έχει δύο χέρια. Δεν υπάρχει δίκαιος που να μην έχει στη ζωή του θλίψεις, να μην έχει δηλαδή αριστερό χέρι. Αλλά n τέλεια αρετή αναγνωρίζεται από το εξής σημάδι: Και το ένα και το άλλο χέρι, χαρές και θλίψεις, λειτουργούν σαν το δεξιό, με τη θετική τους, δηλαδή, μορφή και ενέργεια. Γιατί, όταν φθάσει καθείς σ’ αυτό το ύψος αρετής, τότε ξέρει πλέον να κάνει ορθή χρήση και των δύο καταστάσεων, και την ευχάριστων και των θλιβερών…» (Αββάς Κασσιανός, τόμος Α’ εκδ. ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ, Καρέας 2004).

Η Ορθόδοξη Εκκλησία είδε στο πρόσωπο, στη βιοτή και στο συγγραφικό έργο του Αγίου Αββά Κασσιανού τον φορέα και ταµιούχο του Ορθοδόξου μοναχικού φρονήματος, καθώς και τον ερμηνευτή των δογμάτων της πίστεως, ο οποίος «λόγῳ καί ἔργῳ» έγινε οδοδείκτης της οδού της Βασιλείας των ουρανών. Γι’ αυτό τον ανακήρυξε άγιο και η μνήμη του τιμάται στις 29 Φεβρουαρίου.

Ο καθηγητής της Βυζαντινής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Φ. Δημητρακόπουλος, στο έργο του: «Σελίδες για τον άγιο Κασσιανό τον Ρωμαίο στην παλιά πόλη της Λευκωσίας», (Ακτή, 1997) αναφέρει ότι στη μαρτυρική Κύπρο πολλοί ναοί είναι καθιερωμένοι στο όνομά του και πανηγυρίζουν την ήμερα της μνήμης του. Αντίθετα η Δυτική Εκκλησία δεν τον κατέταξε στο επίσημο Αγιολόγιό της και δεν τον τιμά, εκτός της περιοχής της Μασσαλίας. Όταν οι Δυτικοί θεολόγοι αναφέρονται στο πρόσωπό του, τον αποκαλούν «Ιερό» και θεωρούν ότι ο Άγιος Κασσιανός «έχασε αυτή τη θέση (του Αγίου) και την οικουμενική αξιοπρέπειά του (!), όπως και κάποιοι άλλοι που προέρχονταν επίσης από την Ανατολή» (Dr. Newman: «Historical sketches», 3, 307).

πηγή κειμένου-www.xfd.gr

Η χριστιανική πίστη στην ποίηση του Κωστή Παλαμά

Πριν από 144 χρόνια, το 1859, δηλαδή, στην πόλη της Πάτρας στον ήρωϊκό Μωρηά, γεννήθηκε ένα ολόλαμπρο άστρο του ελληνικού πνευματικου ουρανού, πού διέδραμε την τροχιά του επί ογδόντα τέσσαρα χρόνια και παρέδωκε την αιώνια ύπαρξη του στα χέρια του Δημιουργού και Δικαιοκρίτου Θεοϋ. "Ηταν ό Κωστής Παλαμάς, του Μιχαήλ και της Πηνελόπης. Ό μεγαλοφυής και μεγαλόπνοος Έλληνας ποιητής, ό κορυφαίος της λογοτεχνίας καί των πνευματικών αναζητήσεων, ό άνθρωπος των γραμμάτων, των ονείρων και της σκέψεως.


Γλυκόσυρτο το κλαυθμύρισμα του άσημου βρέφους στη σειρά των γόνων της οικογενείας των Παλαμάδων, έδινε την ελπίδα για ζωή καί δράση. Βουβό το κλάμμα του λάου στη νεκρική πομπή της σκλαβωμένης πρωτεύουσας των Ελλήνων, όταν συνόδευε τον γίγαντα του πια στην τελευταία επί γης κατοικία του. "Αφωνοι οί κατακτητές Γερμανοί άκουσαν τους Έλληνες να ψάλλουν τον Εθνικό τους Υμνο. Ό Κωστής Παλαμάς εναποτέθηκε στη γη «εξ ης ελήφθη» το 1943.

Καταξιωμένος λογοτέχνης ό Παλαμάς, αστείρευτο ποτάμι ποιητικού λόγου, με όπλο την πλήρη γνώση της ελληνικής γλώσσας, καθαρεύουσας καί δημοτικής, εντυπωσιακός, λυρικός, συναισθηματικός, λογικός, πατριδολάτρης, φυσιολάτρης, κοινωνικός καί φιλάνθρωπος, κατέστη αντικείμενο μελέτης καί κριτικής στην Ελλάδα καί στο εξωτερικό, τόσο ώστε ή σχετική βιβλιογραφία να είναι πλουσιότατη. Κατά την δημοσιογραφική σταδιοδρομία του ό Παλαμάς δημιούργησε καί καλλιέργησε ιδιαιτέρως το φιλολογικό χρονογράφημα. Ήταν δημοτικιστής καί υπήρξε συνεργάτης του Ψυχάρη για την επικράτηση της δημοτικής.

Σταθμοί της ζωής του Κωστή Παλαμά ήσαν οί εξής: Το 1888 ένυμφεύθη την Μαρία Βάλβη, με την οποία απέκτησε τα τρία παιδιά τους, τον Λέανδρο, την Ναυσικά καί τον "Αλκή. Το 1897 διορίστηκε γενικός γραμματέας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έλαβε πρώτος μαζί με άλλους πέντε το "Αριστείο Γραμμάτων καί Τεχνών. Διορίστηκε εκ των πρώτων μέλος της "Ακαδημίας "Αθηνών, καί το 1930 εξελέγη καί πρόεδρος της. Πρώτος σταθμός της ποιητικής δημιουργίας του, ή πρώτη συλλογή του «Τα τραγούδια της πατρίδος μου», πού εξεδόθη το 1886. Δεν μας διαφεύγει της προσοχής ότι είναι αδύνατο να καλύψουμε, εστω καί προλογικώς, τις βασικές γραμμές της ποιητικής δημιουργίας και του συνολικού λογοτεχνικού έργου του. θα μου επιτραπεί όμως να παραθέσω ελάχιστα στοιχεία από γνώμες ειδικών καί ευθύς αμέσως να εισέλθω στο κυρίως θέμα περί της χριστιανικής πίστεως στην ποίηση του Παλαμά.


Πολλοί επαίνεσαν κι ανέβασαν ψηλά στο βάθρο της λογοτεχνίας τον Παλαμά. Εΐχε όμως καί τους άρνητές του. Ανάμεσα σ'αυτούς ένας σπουδαίος φιλόλογος καί κριτικός της Λογοτεχνίας, ό καθηγητής της νεοελληνικής φιλολογίας ατό Πανεπιστήμιο της θεσσαλονίκης Γιάννης Αποστολάκης. Ό Γ. Ά., με μια συνταρακτική καί συναρπαστική μελέτη του 327 σελίδων υπότίτλο «Η ΠΟΙΗΣΗ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ», πού δημοσιεύτηκε το 1923
( καί αναδημοσιεύτηκε αργότερα), ετάραζε τα νερά της πνευματικής ζωής του τόπου μας,έθεσε υπό σκληρή δοκιμασία τον Παλαμά,καί άνεκήρυξε τον εθνικό ποιητή μας Διονύσιο Σολωμό μοναδικό μέτρο για να μετράται ή αξία των Ελλήνων ποιητών.

Η άποψη μου είναι ότι, εάν ό Παλαμάς είναι όντως όπως έγραψαν πολλοί, άλλοτε πανθεϊστής καί άλλοτε άθεος, τότε ή ,αμφισβήτηση από τον Αποστολάκη της ποιητικής αξίας του Παλαμά οφείλεται όχι μόνο σε κριτήρια λογοτεχνικά, αλλά καί σε συγκρουση κοσμοθεωριακής υφής. Δεν γνωρίζω σε λεπτομέρειες
τήν θρησκευτικότητα του Αποστολάκη, αλλά μέσα από την ''Ποίηση στη ζωή μας'' ανέρχεται το ευφρόσυνο θυμίαμα του σεβασμοϋ των αξιών της ζωής, από τίς όποιες πρώτη, για τους Χριστιανούς, είναι ή πίστη.

Προσωπικά πιστεύω ότι ό Κωστής Παλαμάς, όταν κατέγραψε ποιήματά του για πρόσωπα καί γεγονότα του Ευαγγελίου καί της Εκκλησίας, είχε μέσα του λαχτάρα για να εναποθέσει κάπου την  ψυχή του καί τους ισχυρούς κραδασμούς της.Στόν Παλαμά δεν μπορείς να βρεις «ένιαίαν καί συνεπή πάντοτε προς ώρισμένας αρχάς κοσμοθεωρίαν καί φιλοσοφική περί του παντός άκλόνητον άντίληψιν» σημειώνει ό καθηγητής Θεολογικής Σχολής καί ακαδημαϊκός Δημήτριος Μπαλάνος.

Στήν παιδική του ηλικία ό Παλαμάς έσύχναζε τακτικά στην εκκλησία καί μετείχε ενεργώς στα της λατρείας. Στό βιβλίο «Τα χρόνια μου καί τα χαρτιά μου» περιγράφει την «πασχαλινή ενθύμηση» του από την πρώτη πρωινή ακολουθία του Πάσχα στην οποία έλαβε μέρος. Ή θρησκευτικότητα του ομως, γράφει ό Δημ. Μπαλανος, «ήτο μάλλον εξωτερική»; Στήν πρώιμη ποιητική ψυχή του έκαμε εντύπωση ή μεγαλοπρέπεια της λατρείας η δε φιλακολουθία του ήταν συνδυασμένη με μια πρώιμη, παιδική βεβαίως, ερωτική τάση. Εκεί, στην εκκλησία, γύρισε τα μάτια του ψηλά στο γυναικωνίτη καί συνάντησε για πρώτη καί μονάδική φορά την Εύανθούλα,


Στά εφηβικά καί νεανικά χρόνια δεν στάθηκε αρνητικός απέναντι στη χριστιανική πίστη. Σέ ηλικία 19 ετών, το 1878, εγραψε ένα από τα πρώτα του ποιήματα υπό τον τίτλο «Πλάστη μου Χριστέ», γεμάτο από χριστιανική κατάνυξη. Καί το έτος 1879. στο ποίημα του «Προσευχή», την οποία απευθύνει προς τον γλυκό Εσταυρωμένο, εΐναι φανερή ή σχέση πίστεως ή έστω ομολογίας μιας πίστεως στον Εσταυρωμένο.

Ας το άκούσωμε για να έχωμε άμεση αίσθηση του ποιήματος.

ΠΡΟΣΕΥΧΗ

"Απάνου άπ' το κρεββάτι μου βαθειά παρηγοριά μου, Καρφώνω την εικόνα Σου, και τώρα η κάμαρα μου
Είναι και μνήμα θλιβερό καί χαρωπή έκκλησία-Σκοτάδι ή θλίψι μου σκορπά καί λάμψιν ή θρησκεία.
Τη θλίψι δίωξε την, κ' εδώ Εσύ μονάχα μένε, Γλυκέ μου Εσταυρωμένε!

Σκόρπα με την αθάνατη πνοή σου μακρυά μου
Τα όνειρα πού με πλανούν και τρώνε την καρδία μου
Κι αν έρχεται καμμίά φορά να με φίλη κανένα,
Ας μη με φέρνη σε παληές χαρές, σε περασμένα.
Με ϋπνον ήσυχον σφίγχτά τα δυο μου μάτια δένε,
Γλυκέ μου Εσταυρωμένε!
Κάμε με πάλι ν' αγαπώ τον κάμπο, τ' ακρογιάλι Τον κόσμο, τον περίπατο, της πλάσεως τα κάλλη,
Δυνάμωσε το σώμα μου, γιάτρεψε την καρδιά μου,
Πάλι τραγούδια πρόσχαρα να ρίχνω 'ς τα χαρτιά μου,
Παλληκαρίσια αισθήματα τα στήθη μου να καίνε,
Γλυκέ μου Εσταυρωμένε!
Ανάστησε της νιότης μου το ανθός πού εμαράθη.
Κι αν ή Νεράιδα ή κακή, αν τύχη και το μάθη,
Κ' ερθη μ' όλόθερμο φιλί να το μαράνη πάλι,
Σβύσε, Θεέ μου, μάρανε τα δολερά της κάλλη,
Η... δός της σπλάγχν' ανθρώπινα πού να πονούν, να κλαίνε,
Γλυκέ μου Εσταυρωμένε!

Οι μεγάλες εορτές της Χριστιανοσύνης, πού ή Εκκλησία μας τις εορτάζει με μυσταγωγία, κατάνυξη και λαμπρότητα, έδωσαν αφορμές στην ποιητική έμπνευση του Παλαμά. "Ας δούμε την αναφορά του ποιητή στη Γέννηση του Θεανθρώπου.

ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ

"Ω! μέσα μου γεννιέται ένας Θεός!
και το κορμί μου γίνεται ναός,
δεν είναι ως πρώτα φάτνη ταπεινή
μέσα λάμπουν ξάστεροι ουρανοί,
το μέτωπο μου λάμπει σαν αστέρι...
Στό Θεό φανήτε τώρα, ήρθεν ή ώρα,
από τα γνωστα μυστικά σας μέρη,
Μάγοι, φέρτε στο Θεό τα πλούσια δώρα.
Φέρτε μου, Μάγοι, θεία βουλή το γράφει
τη σμύρνα της ελπίδας, το λιβάνι
της πίστης, της αγάπης το χρυσάφι!
Μυστήρια τέτοια ανθρώπου νους δε βάνει!
Και σεις, Θρόνοι πανάχραντοι, αγγελούδια, στην καρδιά μου στην κούνια του σκυμένα,με της αθανασίας τα τραγούδια υμνολογείτε εσείς τη θεία τη γέννα.


Μέσα λάμπουν ξάστεροι ουρανοί,καί το κορμί μου, φάτνη ταπεινή.
βλέπω κι αλλάζει, γίνεται ναός ώ! μέσα μου γεννιέται ένας Θεός!

Από τα πρώτα ώριμα χρόνια του άρχισε να κλονίζεται μεταξύ πίστεως καί απιστίας. Μια σύγκρουση ισχυρή κυριαρχούσε στην ψυχή του. Ό Θεός της άποκαλύψεως, μέσω της Βίβλου, και οί διάφοροι θεοί, μικροθεοί της ειδωλολατρείας άφ' ενός, ή αθανασία της ψυχής καί ή ανυπαρξία της αιωνίου ζωής γι' αυτόν άφ' ετέρου, γίνονται δύο ζεύγη αντιθέσεων στη σκέψη καί στα αισθήματα του ποιητοϋ. Εΐναι δε χαρακτηριστικό,ότι πολλές φορές φανερώνει ό ίδιος πώς μένει καί στις δύο αυτές καταστάσεις, με διέξοδο τους στίχους, πού τον λυτρώνουν από την εξωτερίκευση αύτού του προσωπικού συγκρητισμού. "Αλλοτε πάλι δείχνει ότι ό κοσμικός άνθρωπος, ό σαρκικός άνθρωπος, τον κρατά μακριά από την ομολογία της απολύτου πίστεως."Ετσι δεν διστάζει να απευθύνεται συγχρόνως στον Ιησού Χριστό καί σε θεότητα της αδυναμίας του.

Ώ ταίρι, πού το θρόνο σου τετράψυχο έχεις στήσει, ώ Κύπρις,ώ Μεσσία!
Χαίρετε θλίψη και χαρά, τρισάγιο εσύ μεθύσι, τρισάγια εσύ θυσία!
"Ω χαίρε πού τ'ανθρώπινο κορμί το αποθεώνεις, ουρανογεννημένη.
Χαίρε κι εσύ πού της ψυχής πατρίδα φανερώνεις, καινούργια,
ονειρεμένη! Ώ χαίρε πού γεννήθηκες για μας με γελοίο πλάνο στο μαγικό σου
στόμα, κ' εσύ πού πέθανες για μας καί στο Σταυρό σου επάνω,
μ' αγάπης λόγια ακόμα.


Θεά στη γη κατέβασες τον ουρανό με χέρια φωτοπεριχυμένα. Θεέ κι άνέβηκεν ή γη ψηλότερα άπ' τ' άστέρια, πιστεύοντας εσένα.
Στή σύγχυση αυτή του ποιητοϋ, πού εμάς μας σκανδαλίζει, θα ήθελα να αντιπαρατάξω τρεις στροφές από την «Ασάλευτη ζωή».
Αμαρτωλός καλογερεύω στ' Άγιονόρος, με καίει ό Σατανάς κι ή κόλαση με τρώει, σε βαθύ πλάνο ρέμα πνίγομαι οδοιπόρος, ειν' ή ψνχή μον χαλασμός καί μοιρολόι.Το Αιγαίο γαλάζιος θησαυρός αμαραγδοφόρος, ό ουρανός και ή γη σα Δάφνης καί σα Χλόη φυτρώνει της ζωής λαχταριστός ό σπόρος, βυζαίνεται άπ' των Όντων το μελισσολόι των "Ολων ό χυμός, 'νλυμπος, Πήλιο, Όσσα, πελάγου κάθε κόρφος, κάθε στεριάς γλώσσα, η λιμνοφάνταστη Κασσάντρα, ή Θράκη, γάμου φορούνε φόρεμα, κι εγώ; «Κύριε γίνου σωτήρ μου!» καί θολώνω με τα δάκρυα μου το θείο Βρέφος, ζωγραφιά τον Πανσελήνου.

Ή ταπεινή μου γνώμη εΐναι ότι ό εσωτερικός πόλεμος στην ψυχή του Παλαμά μεταξύ του Χρίστου καί ειδωλολατρικών θεοτήτων, καί μεταξύ πίστεως και αθεΐας, είναι το μεγάλο ψυχικό πρόβλημα του ποιητοΰ, πού εύρισκε διέξοδο σε στίχους ισχυρούς, αληθινά τραντάγματα για τον ίδιο καί για τον αναγνώστη. "Αλλιώς, πώς να έρμηνεύση κανείς στίχους σαν αυτούς για την Παναγία μας:

Στής χώρας της έφτάλοφης άπάνον τα μουράγια
γυρίζει ή Βλαχερνιώτισσα πιο δυνατή από κείνα
μετρώντας τα, τρομάζοντας με την περπατησιά της
τ' άγερικά καί τ' αστρικά καί γη καί πέλαο γύρω
σαν άρχαγγέλικο σπαθί στάχραντα χέρια σφίγγει
το αστραφτερό θαυματουργό μαφόρι, έτοιμοι πάντα
Έκεϊ που στέκει ό 'Αθωνας, βιγλάτορας ταξιάρχης
μπρος στοϋ μακεδονίτικου παράδεισου το έμπα,
κορώνα του μοναστηρίου καί σκέπη τ' Άγιονόρους
να την ή Πορταΐτισσα! Στό γόνα της άπάνον βρέφος ό λόγος του Θεοϋ. Στά μάτια της Παρθένος όλος ό κόσμος, ουρανός καρδιάς καί αγάπης, όλος από τα κρίνα της Εδέμ, ως τα τσεγγέλια του αδη...

Ό ποιητής μας δουλεύει στα πρόσωπα της Εκκλησίας αναζητώντας ή υμνώντας την πίστη, καί στη συνέχεια μπαίνει στο εργαστήρι της ελληνικής ειδωλολατρικής πολυθεϊας σμιλεύοντας με την φαντασία του άψυχα μάρμαρα. Ποια είναι ή επισήμανση; Ουδέποτε ύβρισε, ουδέποτε ειρωνεύτηκε, ουδέποτε χλεύασε την πίστη, ουδέποτε σατίρισε την Εκκλησία, όσο κι αν πάγωσαν τα χέρια του στα μάρμαρα της αθεΐας, θυμηθείτε τον Ρο'ΐδη, τον Καζαντζάκη ή τον προ ετών τάχα συγγραφέα "Ανδρουλάκη.

Κι όχι μόνο αρνητικά, αλλά καί θετικά, ό ποιητής μας μπήκε ευλαβικά καί εκφράστηκε παλικαρίσια για τα πρόσωπα της 'Αγίας Γραφής καί της Ιεράς Παραδόσεως. Καί βαδίζοντας, έστω στα τρίστρατα της πίστεως, άπλωσε το χέρι του κι έκοψε διακριτικά ανθούς καί χλόη, δηλαδή δέχθηκε επιδράσεις από τα πεζά κείμενα καί τους ύμνους της Εκκλησίας μας. Τόσο για τις επιδράσεις των βιβλικών κειμένων, όσο καί για τα βιβλικά πρόσωπα στην ποίηση του Παλαμά, έχομε αντίστοιχα δύο καλές μελέτες του Παντελή Παπαχρήστου, θεολόγου, καί της Ελένης Νικολάου, φιλολόγου, πού δημοσιεύθηκαν στον αφιερωματικό τόμο «ΝΕΚΥΣΙΑ» για τους Παλαμά, Μαλακάση καί Τραυλαντώνη στο Μεσολόγγι, το 1973. Για τα ανωτέρω όμιλοΰν τα ποιήματα.


Η ΝΥΧΤΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Ή καμπάνα Χριστούγεννα χτυπάει
καί φτερώνει την ψνχή,
κι ανοίγεται ή καρδιά μου καί σκορπάει
θυμίαμα την προσευχή.


"Αγιες αγάπες τρισευλογημένες
πού τις καρδιές τις σμίγατε παρθένες
των πρώτων των αρχαίων Χριστιανών
σε τραπέζι χαρά των ουρανών!


"Αγάπες πού τον πλούσιον ένα ένα
κάνατε να τα ρίχνη μαζωμένα
στα πόδια του Αποστόλου τα ιερά
κάθε αγαθό του, κάθε του χαρά!


"Αγάπες, ώ!, φανητε πάλι εμπρός μου,
αύγές της πίστης, χρνσαγές του κόσμου,
κι ας βλέπη με το μάγο σας το φως
ό άνθρωπος τον άνθρωπο, αδερφός.
"Αγάπες πια δεν έχετε το θρόνο
στη γη την ανυπόταχτη, καί μόνο
στοϋ ποιητή σας ξανοίγω την καρδιά
με την ίδια λαμπρότη κ' ευωδιά.


Αγάπες, κ' εδώ μέσα πού σας βρίσκω
παρακαλώ σας! κάμετε τη δίσκο
τη λύρα μου για κάθε δυστυχή-
καί κάμετε τον κόσμου την ψυχή,
κάθε άνθρωπο να λέη πώς εδώ κάτου
τα βάσανα τα ξένα είναι δικά του,
να μην ξεχνάη πώς είναι στη ζωή
μόνο για να αγαπά καί να ελέη.
Καί ή τελευταία στροφή στο ποίημα «Η ΕΛΗΑ».
Εδώ σ' τον ίσκιο μ' άποκάτου
Ήρθ' ό Χριστός ν' άναπαυθή
Κι άκούστηκ' ή γλυκεία λαλιά του
Λίγο προτού να σταυρωθή.
Το δάκρυ του, δροσιά αγιασμένη,
Έχει σ' τη ρίζα μου χυθή
Είμαι ή έληά ή τιμημένη

Για να κλείσω την εισήγηση μου αυτή, πού είναι μέρος της μελέτης του όλου θέματος, θα τολμήσω να μπω στο λυρικό άριστούργημα του Κωστή Παλαμά «ό Τάφος». Ό ίδιος ό ποιητής έχει γράψει μια υπέροχη εισαγωγή στο μεγάλο αυτό ποίημα, πού αριθμεί 222 στροφές.


Όλα τα ιδανικά γυρεύουν έκεί να φανούνε σε κορφές με την ατάραχη επική μεγαλοπρέπεια. Ή δημοτική παράδοση, ή θρησκευτική πίστη, ή ορθολογική σκέψη, ό Όλυμπος της τέχνης, το μακάριο νησί της Αγάπης, ή Πατριδολατρεία, ο Πρόγονος, και ύποταχτικός του παραδομένου και ανυπότακτος, προς ορίζοντες πλατύτερους, άπαράδοτους, και το επίγειο Σπίτι- "Ολα σε μια παραδείσιαν εξαΰλωση. "Οσο πού ό άγιάτρευτος δυαδισμός μου έρχεται για να χαλάση την ονειρεμένη μου αρχιτεκτονική ενότητα, ο πανηγυρικός πινδαρισμός, η, ακριβέστερα, ό τυρταϊσμός ξεπέφτει σ' ένα θρηνητικό κασσιανισμό, και το επικό δίαρμα, για να μιλήσω με την αρχαία λέξη, κατεβαίνοντας βυθίζεται στην άγιάτρευτη συντριβή πού χαρακτηρίζει μέγα μέρος του έργου μου. Τα κρυστάλινα δάκρυα των στροφών του «Τάφου» εΐναι δροσερά και ξελαφρώνουν μπροστά σ' αυτό το γοερό θολό ρεμα.

Εδώ, Εικόνα από τον Εσταυρωμένο Κύριο.


και σταυρώστε τον μ' αυτούς (μενεξέδες)


τα παιδικά χεράκια


νάτε κι άνθη σαν καρδιές


κι άνθη σαν αστεράκια.


Να ή ομολογία της μετάνοιας.


Κι είναι τα χρονάκια σου


τα παιδικά για μένα


σύμβολα προφητικά


και λείψαν' αγιασμένα.


Στοιχεία από την ορθόδοξη αγιολογία. Μιαν άχειροποίητη


σ' άπόμεινεν εικόνα,


να την εχης γκόρφι σου,


να την φορης κορώνα.


"Ολοφάνερος ό σεβασμός στην εκκλησιαστική εικόνα.

"Ολόκληρο σχεδόν το ποίημα ό «Τάφος» αποπνέει το άρωμα της μεταφυσικής τοποθετήσεως του Παλαμά, της οποίας στοιχεία είναι ή ύπαρξη της ψυχής μετά τον θάνατο, ό κάτω και ό επάνω κόσμος, ή νοσταλγία της έπανασυναντήσεως με τον άνθρωπο μας πού έφυγε, ό διαχωρισμός των ψυχών, τα μυστήρια των μνημάτων, και άλλα συναφή. Ό λυρισμός του ποιήματος είναι ένα ολάκερο εσωτερικό και εξωτερικό ντύσιμο, πού δεν τελειώνει εύκολα, κι ούτε κουράζει τον αναγνώστη.

"Ανθη, ώ νεκρολολουδα,


χυμένα ολόγυρα το,


εϊοτ'έσεϊς τα όνείρατα


τον ϋπνον τον θανάτου;


Είστ' έσεϊς τα θάματα της τέχνης ποιον ζωγράφον;
Πιο καθάρια βλέπετε στη σκοτεινιά τον τάφου;




Είστε κάτι πιο πολύ


από το νου τον ανθρώπου;


πιο πολύ κι από το φως


ισόθεον μετώπον;


Είστε πιο σιμώτερα στο φέγγος τών πνεμάτων;


Ξέρετε τ' αγνώριστα μυστήρια των μνημάτων;


Παίρνετε νοήματα


πρωτόφαντα εδώ κάτου,


άνθη, ώ νεκρολούλουδα,


χυμένα ολόγυρα του!


Και ή τελευταία από τις 222 στροφές:


"Ω ψυχή, τ' αληθινό


τραγούδι πού δεν τόπα


κάμε το μια προσευχή


και λάτρευε και σώπα...


Λατρεία στο Θεό και σιωπή μπροστά στο θαύμα του Ουρανου, της αγάπης του Θεού και της σωτηρίας του κόσμου.


Ακόμη ό Παλαμάς ομολογεί:


Ειδωλολάτρης είναι ό νους και Χριστιανή ή καρδιά μου.


Κι άλλοτε πάλι: «Μήτ' ό οιστρήλατος τον Αισχύλου με δονεί παλμός των Θεών


ουτε ή γαλήνη πού την έκλεψε ό Φειδίας


όσο εσύ με συνεπαίρνεις ό λειτουργικός ψαλμός;


"Ανω σχώμεν τάς καρδίας».

Ό Κωστής Παλαμάς ήταν ένας μεγάλος ποιητής, πολυμερής αριστοκράτης καί ευγενής άνθρωπος. Ή καρδιά του ήταν πλημμυρισμένη από συναίσθημα, κι ό νους του γεμάτος από γνώση καί φιλότεχνη δύναμη. Αγάπησε την πατρίδα μας, την Έλλάδα καί γι' αυτό ύμνησε καί την αρχαία ζωή της, σεβάστηκε τήν ορθόδοξη χριστιανική πίστη καί ανεγνώρισε την αξία του ανθρωπίνου προσώπου, πού είναι πλασμένο για την αίωνιότητα

*"Απόσπασμα εισηγήσεως πού εκφωνήθηκε στην εκδήλωση της Ι. Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος για το έτος «ΠΑΛΑΜΑ» (29 Όκτωβρίου 2003).
ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΟΙΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ(ΝΥΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ) κ.ΑΝΘΙΜΟΥ

Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2010

ΕΤΡΕΞΕ ΜΥΡΟ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΕΥΓΕΝΙΟΥ ΡΟΝΤΙΟΝΩΦ!

Η εικόνα του αγίου νεομάρτυρος Ευγενίου Ροντιόνωφ άρχισε να τρέχει μύρο στην εκκλησία του Αγίου Λουκά στην Penza.Ο Ρώσος στρατιώτης εκτελέστηκε στην Τσετσενία το 1996 επειδή δεν αρνήθηκε την ορθόδοξη πίστη του,αρνούμενος να βγάλει το σταυρό που φορούσε στο λαιμό του.




Το μύρο άρχισε να τρέχει σε δυό σημεία.Στην παλάμη και στο σημείο που φορούσε το σταυρό του,δήλωσε στους δημοσιογράφους ο π.Αλέξιος Μπούρτσεφ.



Σύμφωνα με τον ιερέα το γεγονός συνέβη την 15η Φεβρουαρίου το βράδυ,όταν οι παριστάμενοι άρχισαν να αισθάνονται μια εντονη μυρωδιά μύρου



Ο ιερέας επίσης ανέφερε ότι στις 15 Φεβρουαρίου- ο γεννημένος στην Penza Άγιος Ευγένιος Ροντιόνωφ –έιχε συλληφθει και είχε μείνει αιχμάλωτος για πολλούς μήνες μέχρι τη δολοφονία του

proskynitis.blogspot.com
πηγή-www.interfax-religion.ru
πηγή φώτο-www.rusderjavnaya.info

ΟΜΙΛΙΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΑΝΘΙΜΟΥ-ΚΥΡΙΑΚΗ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ 2007

Γιορτάζουμε σήμερα στην Όρθόδοξη Εκκλησία την αναστήλωση των εικόνων μας και πανηγυρίζουμε την ανόρθωση του ανθρωπίνου προσώπου. Θα μποροϋσε κάποιος νά απορήσει για τη σημερινή γιορτή, αν έχει παρατηρήσει ότι ή Εκκλησία μας δεν θέσπισε συγκεκριμένη ιδεολογία, ούτε γιορτάζει αόριστες ιδέες. Ή Πίστη μας είναι κήρυγμα γεγονότων και στην Εκκλησία γιορτάζουμε μόνο πρόσωπα και συμβάντα. Εξαίρεση μοναδική είναι ή σημερινή ήμερα, κατά την οποία, αν στ' αλήθεια γιορτάζουμε την "Ορθοδοξία, και δεν τηρούμε απλώς, οι κοσμικοί το Πρωτόκολλο και οι κληρικοί το Τυπικό, θα πρέπει, τουλάχιστον, να διερωτηθούμε: Τί είναι ή Εκκλησία; Ποια είναι αυτή ή μεγάλη άγνωστη; Μη σας φανεί, παρακαλώ, βλάσφημο το ερώτημα. Κανένας δεν μπορεί να καυχηθεί ότι γνωρίζει το Μυστήριο της Εκκλησίας καί πολύ περισσότερο, κανένας δεν τολμά να σκεφθεί ότι μπορεί να παρεμβαίνει στην πορεία της. Υπάρχει καί κάτι πιο περίεργο: Πουθενά στην Εκκλησιαστική Γραμματολογία δεν υπάρχει ένας ορισμός της Εκκλησίας. Ίσως επειδή ή Εκκλησία προύπήρχε της ιστορίας καί θα συνεχίσει να υπάρχει μετά το τέλος αυτού του κόσμου.Ίσως επειδή καί ή εδώ πολιτεία της δεν μπαίνει σε καλούπια, δεν έχει όρια. Ειπώθηκε ότι ή Εκκλησία είναι ή εντελέχεια της Ιστορίας, μα, πιστέψτε με, ελάχιστα μας ενδιαφέρει κάτι τέτοιο. Εμείς σαν ορισμό θα προτιμούσαμε να λέμε ότι ή Εκκλησία είναι ό δρόμος των αμαρτωλών προς τη σωτηρία.


Δεν ιδρύθηκε αλλά αποκαλύφθηκε στο ζεστό ακρογιάλι μιας μεγάλης λίμνης. Ήταν λόγος θεϊκός καί μαζί ανθρώπινος, πού καλούσε έναν κόσμο πεσμένο, «να σηκωθεί», ένα κόσμο πεθαμένο, «να αναστηθεί». Ήταν «πρωτάκουστο σκάνδαλο», πού, καταργώντας κάθε μορφής θρησκειοποίηση, έκανε τον Πέτρο τρομαγμένο να φωνάξει στο Θεό:«Δεν θα μου πλύνεις τα πόδια ποτέ!» (Ίω.13, 8). Ήταν «πρωτόγνωρη ανοησία», ή σύναξη των λαών γύρω από τον άδειο τάφο ενός Θεού, πού ήρθε για να πεθάνει κρεμασμένος σαν κακούργος επιμένοντας ότι ό θάνατος Του θα γίνει ή ζωή μας.


Αυτή ήταν ή μεγάλη καί μοναδική αλήθεια της Εκκλησίας πού δεν είναι δογματική ιδεολογία. "Αν καί για την Εκκλησία «δόγμα» είναι κάθε βεβαιωμένη εμπειρία της, πού ή επανεξέταση της δεν απαγορεύεται αλλά είναι απλώς χάσιμο χρόνου. Ή μεγάλη καί μοναδική αλήθεια της Εκκλησίας δεν είναι θεωρία, είναι πρόσωπο. Είναι το μοναδικό πρόσωπο στην Ιστορία πού είπε με αυτοσυνειδησία «Εγώ είμι ή αλήθεια» (Ίω.14,6).

Μ' αυτήν, λοιπόν, την αλήθεια της ή Εκκλησία, πεπεισμένη από γεγονότα καί πιστεύοντας στα θαύματα, βγήκε στα μαρμαρένια αλώνια των αξιών, ενός «πνευματικού χρηματιστηρίου».

Είχε ήδη εγκαταλείψει την επαφή πού είχαν «δια της ακοής» με το Θεό οι ποιμενικοί λαοί: «άκουε Ισραήλ», «τάδε λέγει Κύριος», «ακούσατε μου της φωνής». Ήταν ό Θεός τον όποιο οί Προφήτες δεν έβλεπαν, μόνο Τον άκουγαν.

Γρήγορα συνάντησε μπροστά της τους σκοτεινούς θρησκευτικούς μυστικισμούς του Όρφέα. Τους απέρριψε. Γι' αυτό καί μέχρι σήμερα αντιστέκεται καί δεν θέλει να γίνει θρησκεία, άλλοίμονό μας αν γίνει!

Δεν αναπαύθηκε ούτε καί με τον αριστοτελικό Θεό πού ήταν «νόησις νοήσεως». Είναι αυτός ό Θεός πού κράτησε σιδηροδέσμια την θεολογική καί επιστημονική σκέψη στην Ευρώπη μέχρι τους δύο Βάκωνες, Ρογηρο (13ος αιών) καί Φραγκίσκο (16ος αιών). Είναι ό Θεός πού γίνεται έννοια, δηλ. παύει να έχει ζωή, υποκαθίσταται από μαθηματικούς τύπους της επιστήμης καί τότε καθίσταται ολοένα καί περισσότερο επικίνδυνος. Ευτυχώς, τον θάνατο αυτού του Θεού εξήγγειλε έντρομος ό Νίτσε.

Όμως, ό θείος Πλάτωνας, κάποιες αρχέτυπες εικόνες ενός «εντελώς άλλου» τις είχε ονομάσει «ιδέες», από το«ίδείν». Οι ιδέες του Πλάτωνα δεν είναι αφηρημένα σχήματα του νου, έχουν εποπτικό χαρακτήρα. Από τότε πού ή Διοτίμα (Συμπ. 211α} δίδασκε στο Σωκράτη «την θέα του κάλλους του απολύτου», ό σοφός μας πρόγονος θεωρούσε ότι φιλόσοφοι είναι «της αλήθειας οι φιλοθεάμονες». Επάνω σ' αυτή την πλατωνική ενόραση, ανταποκρίθηκε τέλεια ό λόγος του Ιησού Χριστού: «ό έωρακώς έμέ έώρακε τον πατέρα» (Ίω. 14, 9). Έτσι στο τραγικό αδιέξοδο του Πλάτωνα πού διεπίστωνε ότι: «Θεός ανθρώποις ου μίγνυται» ή Εκκλησία απάντησε: «ό Θεός έφανερώθη εν σαρκί» και σε λίγα χρόνια, στη νήσο Πάτμο ή αποκαλυπτική φιλολογία: «...εΐδεν επί την δεξιάν του καθήμενου...» «καί εϊδον ότε ήνοιξε την σφραγίδα...» «καί σημεΐον μέγα ώφθη...»


Αυτήν την πρόταση ζωής, της θέας του Θεού, έφερε ή Εκκλησία καί επιδιώκοντας μια παγκοσμιοποίηση της Civitatis Dei αφέθηκε να την σφιχταγκαλιάσουν όξύνοες ισχυροί της γης. Σ' ένα χιλιόχρονο περίπατο μαζί τους, φορώντας την πιο ακριβή της εποχής πορφύρα, γέννησε δόγματα ζωής, πολιτισμό καί τέχνες, στην ανθρωπότητα δώρο. Ή 'ίδια δεν ξέρουμε αν ωφελήθηκε, όμως, έκρινε για πάντα τις δυνατότητες επιβίωσης της ελληνικής φιλοσοφίας μέσα στα όρια του χριστιανικού κόσμου. Δεν είναι τυχαία ή λεπτομέρεια: την εικονομαχία διεξήγαγαν άνδρες Αυτοκράτορες προερχόμενοι από την Ανατολή. Την αποκατάσταση των εικόνων πραγματοποίησαν γυναίκες Αυτοκράτειρες προερχόμενες ή μια από την Αθήνα καί ή άλλη από την Παφλαγονία.

"Αραγε, ή εικονομαχία τελείωσε; Ό Παπαρηγόπουλος εκλαμβάνει τους είκονοκλάστες ως προδρόμους των άρχων του ορθολογισμού καί της Γαλλικής Επαναστάσεως. Ό Ζακυνθινός διαπιστώνει την πνευματική αφετηρία των αντιμαχομένων. Ή Αναγεννησιακή ζωγραφική έκαμε τις εικόνες πιο πιστές προς το πρωτότυπο, άλλ' αυτό ήταν ή αρχή της απιστίας στην Ευρώπη. Ό σύγχρονος άνθρωπος προσπάθησε να τίς εξοστρακίσει.

Γι' αυτό, κατά την άποψη μας, ό πλανήτης βιώνει την πιο δραματική εμπειρία μίας άποπροσωποποιήσεως του ανθρώπου. Κι όταν το πρόσωπο αποψιλωθεί από την θεολογική του ευθύνη, τότε σχετικοποιούνται τραγικά, έννοιες καί αξίες καθώς χάνουν το αυθεντικό τους περιεχόμενο.Τα παραδείγματα πολλά από τα Μ.Μ.Ε. όπου εθιζόμαστε καθημερινά στον εξευτελισμό των ζωντανών καί στη σκύλευση της μνήμης των νεκρών, στον υποκριτικό πουριτανισμό των ηθών, με την αποκλειστικά οικονομοτεχνική προώθηση του πολιτισμού πού απαιτεί αδηφάγα τον εκφυλισμό των αρετών καί οδηγεί στην παραγωγή προσφύγων, στην αγοραπωλησία των λαών καί το κλείσιμο του ισολογισμού των νεκρών στο τέλος των άκήρυχτων πολέμων.


Ή διέξοδος από τις διαπιστώσεις, για μας, είναι απλή καί κατανοητή. Χρειάζεται αναπροσανατολισμός του πολιτισμού. Κι αυτός γίνεται με στροφή σε ό,τι άλλοτε έκανε τον πολιτισμό, σταθμό στην Παγκόσμια Ιστορία.

,- Ή Εκκλησία προτείνει την θεολογία των εικόνων της με την οποία καταξιώνεται


 απόλυτα ό άνθρωπος με την αιώνια προοπτική του. Οι "Αγιοι των οποίων το


 πρόσωπο ασπαζόμαστε είναι οι μετανοημενοι αμαρτωλοί


. Πίσω άπ' αυτή τη φράση κρύβεται το μεγαλείο του ανθρώπου πού αξίζει την γαλήνη καί τη σωτηρία, όποιος κι αν είναι, ό,τι κι αν έχει κάνει, όσο κι αν αμαύρωσε την εικόνα του προσώπου του. Για την Πίστη μας δεν υπάρχει τίποτε πού να μη διορθώνεται κάτω από το πρίσμα της Αναστάσεως. Να ενθυμούμεθα, πόσο σκληρές κι απάνθρωπες είναι οι ανεικονικές θρησκείες.

Ή Όρθόδοξη θεολογία, διατηρώντας το πρόσωπο, ακόμα καί σαν λείψανο, μας βεβαιώνει πώς, θέλουμε δε θέλουμε, θ' αναστηθούμε μια ήμερα. Γι' αυτό μας προτρέπει να αποδεχόμαστε ό ένας τον άλλο, μήπως καί τον κατανοήσουμε, μέχρι να τον συμπαθήσουμε, ώστε να φθάσουμε κάποτε καί να τον αγαπήσουμε.

Ό Χριστός ήρθε για να σωθεί καί το ανθρώπινο σώμα. Με την ανάσταση των νεκρών, εϊτε μας αρέσει εϊτε όχι, θα έπανενωθοϋν οι ψυχές με τα σώματα μας κι έτσι θα πραγματοποιηθεί ή μετάβαση από τη σχέση του θανάτου στη σχέση της ζωής.

Ή βεβαιότητα αυτή δεν είναι αμάρτυρη. Είναι ή εμπειρία της Εκκλησίας. Είναι ή έκπληξη μας μπροστά στο Μυστήριο της Εκκλησίας, πού 2000 χρόνια τώρα, δεν σώζεται, σώζει. Δεν καθαρίζεται, καθαρίζει. Ή Εκκλησία δεν φοβάται τη ζωή από τότε πού ό Χριστός φώναξε: «Στόν κόσμο θα συναντήσετε θλίψη, κουράγιο όμως, εγώ τον νίκησα τον κόσμο»! (Ίω.16,33). Ή Εκκλησία δεν σαστίζει από τις αμαρτίες των πιστών της, τίς ξεπλένει όσες καί να είναι: «κι αν είναι κόκκινες σαν το αίμα» λέει ή Αγία Γραφή «θα τίς κάμω λευκές σαν το χιόνι» (Ήσ.1,18). Ή Εκκλησία δεν φοβάται ούτε το θάνατο, μετέβαλε το ανθρώπινο σώμα σε ναό, μετέτρεψε τον θάνατο σε ύπνο καί τα νεκροταφεία σε κοιμητήρια. Καί ό παιάνας της Αναστάσεως διαπερνά τους αιώνες, εύτελίζοντας όλες τίς ανθρώπινες διακηρύξεις καθώς καί τον μηδενισμό της τέφρας.


2000 χρόνια, είναι χρόνια πολλά, πάρα πολλά, για να διατηρηθούν όλ' αυτά, αν δεν είναι αληθινά! Καί ή Εκκλησία συνεχίζει τον ανηφορικό της δρόμο, φορτωμένη με τη σκουριά των φίλων της καί με τη λάσπη των εχθρών της. Συνεχίζει «καταδικασμένη», καθώς είναι από τον Θεμελιωτή της, να μην γνωρίσει θάνατο ποτέ! Να βλέπει κάτω από τα πόδια της λαούς, φυλές καί γλώσσες, πολιτισμούς ολάκερους να περνούν καί να χάνονται πίσω της στο γύρισμα των χρόνων. Όλα ν' αλλάζουν μα, ή ίδια να προχωράει σ' ένα φυσικό τέλος, για το οποίο πάλι μας βεβαιώνει ότι θα 'ναι Αρχή!

Σήμερα γιορτάζουμε την «Κυριακή της Όρθοδοξίας» για (1164} χιλιοστή εκατοστή εξηκοστή τετάρτη φορά. Μα, μου φαίνεται πώς δεν το είπα καλά. Μάλλον ή «Κυριακή της Όρθοδοξίας» είναι πού γιορτάζει μαζί μας εφέτος. "Αρχισε τότε, στις 11 Μαρτίου του 843 με επίσημη Λειτουργία στο Ναό της Αγίας Σοφίας του ένσαρκσυ Λόγου, παρουσία των άοιδήμων αυτοκρατόρων Μιχαήλ καί Θεοδώρας. Καί μέχρι σήμερα, εκείνος ό περίεργος αγώνας ανάμεσα σε είκονομάχους καί είκονολάτρες, μας υποδηλώνει μόνο ένα θαύμα: Ότι ή Εκκλησία, τελικά, νίκησε! Τότε συγκρούσθηκαν δύο τρόποι βιώσεως των οντολογικών θεμελίων του ανθρώπου, ό Ανατολικός καί ό λαϊκός Ελληνικός. Στό τέλος, ή "Ορθοδοξία έθριάμβευσε, δηλαδή ό εδραίος Ελληνισμός.

Πρίν από 150 χρόνια στον τόπο μας, κοιμήθηκε ό Κωνσταντίνος Οικονόμος ό εξ Οικονόμων. Σύμβολο της γνήσιας ορθόδοξης λαϊκής εκκλησιαστικής συνείδησης της εποχής του. Κέρδισε φαι-νομενικά, όμως πύρρεια νίκη. Τον 'ίδιο άφυπνιστικό αγώνα της λαϊκής εκκλησιαστικής συνειδήσεως συνεχίζει καί οφείλει να συνεχίσει, χωρίς περιθώρια επιλογής καί με οποιοδήποτε προσωπικό κόστος, ό Σεπτός Προκαθήμενος της Εκκλησίας μας, Αρχιεπίσκοπος Χριστόδούλος, όσο καί ή περί αυτόν Ιερά Σύνοδος των Επισκόπων της, περνώντας κάποτε ανάμεσα από λαιστρυγόνες καί κύκλωπες. Είναι τότε πού ό λαός μας ακούει τίς εντάσεις να κορυβαντιοϋν επειδή κι αυτές είναι ανεκτές από τη δημοκρατική δομή καί λειτουργία της Εκκλησίας της Ελλάδος, προκειμένου να λυτρωθούμε σαν λαός, από την πολωτική αγκύλωση «συντηρητικών» καί «προοδευτικών» όραματιζόμενοι μια ένοείδεια του εκκλησιαστικού γεγονότος, μόνο καί μόνο για να διασωθεί ή πανανθρώπινη ελπίδα πού τροφοδοτεί τη ζωή με νόημα καί έμπνευση καί πετυχαίνει τη νίκη καταπάνω στην πλήξη καί στο θάνατο.


Σήμερα ό λαός μας δείχνει πάλι να  κουράστηκε από τη βαριά παρακαταθήκη, από την χρυσοσέλιδη ιστορία, από το άλληθώρισμα προς την εξουσία καί την κοσμική περιπλοκή. Ένα πράγμα μόνο
δεν κουράστηκε ό λαός μας: Να προσκυνάει καί να σέβεται το Χριστό, μόνο όταν Τον βλέπει Σταυρωμένο. Είναι καιρός, να βγάλουμε τα βελούδα πάνω από τους γυμνούς ώμους του Ναζωραίου. Βελούδα γλωσσικά, ίεροτελεστικά, κρατικά, εθνικά. Βαρύς ό λόγος μα, συντέμνει ό χρόνος. Έχουμε ανάγκη από μια επανάσταση, μα δεν βρίσκονται επαναστάτες. Κι όμως, τη μόνη επανάσταση την έφερε ό Ιησούς. «Ουκ ήλθον βαλείν είρήνην, είπε, αλλά μάχαιραν» (Ματθ.10, 34). Είναι ή επαναστατική μάχαιρα του πνεύματος πού εξακολουθεί σιωπηλά να ακυρώνει την τάξη αυτού του κόσμου.Καί το σκάφος της Εκκλησίας συνεχίζει




 την πορεία του ανάμεσα στους αιώνες,

 διασώζοντας ψυχές από τον "Αδη

 καί σώματα από τη φθορά. Μόνο στα

πλευρικά του πλοίου σκάζουν υπόκωφα

τα κύματα, ενώ ό πλους συνεχίζεται καί

ή σιωπή του Θεού συνεχίζεται επίσης,

μέχρις ότου μας φέρει στον εϋδιο λιμένα

της Βασιλείας Του.

' Όμιλία του Συνοδικού Μητροπολίτου Αλεξανδρουπόλεως κ. Ανθίμου κατά την Κυριακή της "Ορθοδοξίας 2007 στο Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών

ΠΗΓΉ-περιοδικό 'Πειραική Εκκλησία''
Μάρτιος 2007
comandseeicons.org