Στις 5 Οκτωβρίου συμπληρώνονται 18 χρόνια από το θάνατο του π. Δημητρίου Στανιλοάε (1903-1993). Με το παράδειγμα της υποδειγματικής του ζωής και με το τεράστιο θεολογικό έργο που άφησε (ως συγγραφέας αλλά και ως μεταφραστής), ο π. Στανιλοάε συνεχίζει να μας δείχνει με ταπεινό μεγαλείο το αληθές μέτρο της άξιας Ρουμανικής Ορθόδοξης Θεολογίας.Ισως να ειναι ο μεγαλυτερος ορθοδοξος θεολογος του 20ου αιωνα.
Δημοσιεύουμε σε μετάφραση αποσπάσματα από την τελευταία συνέντευξη του π. Δημητρίου Στανιλοάε στον Costion Nicolescu, την οποία παραχώρησε στις 30 Αυγούστου 1993.
C.N.: Ποια πιστεύετε ότι ήταν η πιο καρποφόρα περίοδος στη ζωή σας;
Δ.Σ. : Μια καρποφόρα περίοδος της ζωής μου όπου συγκεκριμενοποιήθηκαν κάποιοι κόποι μου ήταν το 1938-1940, τυπώσαμε πολλά βιβλία “Ο βίος και η διδασκαλία του Αγ. Γρηγορίου του Παλαμά” , “ Ορθοδοξία ή η ανακαίνιση του ανθρώπου”,… Έπειτα η περίοδος μετά την αποφυλάκισή μου. Συνέχισα μετά το 1970 την Φιλοκαλία, όπου είχα αρχίσει το 1947 στο Σιμπιού. Συνέχισα μέχρι τον 12ο τόμο. Επίσης δημοσίευα τη “Δογματική “σε τρεις τόμους, την “Ορθόδοξη Πνευματικότητα “και την” Αθάνατη εικόνα του Θεού”.
Έπειτα και μεταφράσεις από τους Αγ, Πατέρες με πλούσια σχόλια.
C.N.:Πρόσφατα στο Μπενγκαλόρ, στην Ινδία έλαβε μέρος η συνεδρίαση για τα 100 χρόνια από την ίδρυση του «κοινοβουλίου» των θρησκειών (ιδρύθηκε στο Σικάγο το 1893), όπου συμμετείχε και η Ρουμανική Ορθόδοξη Εκκλησία όντας η μόνη ορθόδοξη συμμετοχή. Μπορεί να μας χρησιμευσει;
Δ.Σ. :Δε νομίζω η ενδεχομένως θα μπορούσε να είναι ένα «κοινοβούλιο» μάχης όπου ο καθένας θα εκθέσει τη διδασκαλία του. Οι Άγιοι Πατέρες δεν συγκάλεσαν στις Οικουμενικές Συνόδους τους αρειανούς και τους νεστοριανούς. Έχουμε καταλάβει λάθος τον Οικουμενισμό. Πρέπει να παρατηρήσεις αμέσως τι λείπει σε μία διδασκαλία, που βρίσκεται η αίρεση στη διδασκαλία περί Χριστού και να κριτικάρεις.
Δεν πρέπει μόνο να λες την αλήθεια της δικής σου διδασκαλίας, αλλά και το λάθος στη διδασκαλία του άλλου.
C.N.:Ξέρω ότι έχετε φίλους καθολικούς και προτεστάντες. Πως πρέπει να είναι η σχέση μας με ανθρώπους από άλλες ομολογίες;
Δ.Σ. :Μια φυσική ανθρώπινη σχέση. Αν έχει ανάγκη για βοήθεια, τον βοηθώ. Αλλά πάντοτε μένει η αλήθεια της πίστεως. Εγώ έχω πάει σε διάφορα πανεπιστήμια, κυρίως προτεσταντικά για να εκθεσω την Ορθόδοξη Θεολογία.
Οι προτεστάντες έχουν πολλές ελλείψεις, δεν έχουν εκκλησία, ιεροσύνη, αλλά
είναι πιο ανοιχτοί δεν αντιλέγουν.
Με τους καθολικούς είναι πιο δύσκολα, εάν τους πεις ότι τους λείπει κάτι, τότε θυμώνουν και αρνούνται να συζητήσουν.
C.N.:Ποιες πιστεύεται ότι είναι οι αδυναμίες και ποια η δύναμη της Εκκλησίας σήμερα;
Δ.Σ. : Οι αδυναμίες είναι κάποιων ανθρώπων που είναι μέρος της και την εκπροσωπούν. Η Εκκλησία είναι πέρα από όλα αυτά. Αυτή ζει σ’ εμάς όταν ζούμε με ειλικρίνεια την παρουσία του Θεού. Οι αδυναμίες των ανθρώπων είναι των ανθρώπων. Σήμερα είμαστε πιο ψυχροί στην πίστη μας, δεν κάνουν όλοι οι ιερείς το καθήκον τους όπως πρέπει.
Η δύναμη της Εκκλησίας είναι η πίστη μας στο Χριστό, να Τον βιώνεις μέσω των Μυστηρίων. Η Εκκλησία μας δίνει την επίγνωση ότι ο Θεός είναι ανάμεσά μας. Ο ιερέας πρέπει να ευλογεί τα πάντα στο όνομα του Κυρίου. Και ο λαικός να τα ευλογεί μέσω της προσευχής, όταν τρώει, όταν ξυπνάει, όταν ξαπλώνει. Πάντοτε.
Η ευλογία μάς δίνει την επίγνωση ότι ο Θεός είναι παρών. Σε όλα είναι παρόν ο Χριστός – αυτό είναι το χαρακτηριστικό της Ορθοδοξίας.
C.N.: Ποιες είναι οι κατευθύνσεις η συνεισφορά του Θεολογικού έργου όπου έκαναν τόσα βιβλία σας να μεταφραστούν σε πολλές ξένες γλώσσες, χωρίς εσείς να το επιδιώξετε;
Δ.Σ. :Άγγιξα την καρδιά των δυτικών θεολόγων παρουσιάζοντας το Χριστό ως Εκείνον όπου έρχεται με αγάπη προς εμάς, άγγιξα την ευαίσθητη χορδή τους. Δεν έμεινα σε μια απλή θεωρητική παρουσίαση της Ορθοδοξίας ως μια απλή τελετουργία μεταξύ άλλων.
Εάν δεν έχεις την αποστολική διδασκαλία περί Χριστού και την αποστολική Θ. Λειτουργία, δεν έχεις τον Χριστό ολόκληρο. Η τελετουργία εκφράζει την πίστη, στις ακολουθίες της εκκλησίας εκφράζεις την πίστη στο Χριστό με όλη την πεποίθηση ότι είναι παρών.
Όταν λες ¨Κύριε ελέησον¨, πιστεύεις ότι Εκείνος έχει πολύ έλεος, αισθάνεσαι το έλεός Του.¨ Όταν λες Άγιος ο Θεός¨ αισθάνεσαι την αγιότητα Του. Την οποία την αποκτάς και εσύ. Δηλαδή είναι απαραίτητο να μας αγγίζει και εμάς ότι λέμε για το Θεό.
Προσπάθησα να εκφράσω αυτήν την παρουσία του Θεού δια της χάρης Του, των άκτιστων ενεργειών Του και τη θυσία Του.
Αυτό άρεσε, κυρίως στους δυτικούς, επειδή αυτοί έχουν απομακρυνθεί από αυτή τη ζωντανή παρουσίαση του Θεού.
Μία φορά, ήρθε ένας βαπτιστής μ’ ένα βιβλίο του Αγ. Κυρίλλου περί χάριτος και μου είπε: «Μου αρέσει που εσείς τονίσατε πιο πολύ στα λόγια σας το Χριστό. Σε μας είναι μόνο λόγια χωρίς περιεχόμενο. Είδα σε σας το περιεχόμενο της σκέψης των Αγίων Πατέρων, μιλήσατε για το Χριστό και προσπαθήσατε να αγγίξετε όλες τις χορδές της ψυχής μας».
Πιστεύω ότι αυτό ήταν.
C.N.: Ανάμεσα στους Αγ. Πατέρες υπάρχουν κάποιοι πιο αγαπητοί για σας πιο κοντινοί, που αισθάνεστε ένα εσωτερικό ταίριασμα.
Δ.Σ. :Κανένας Πατέρας δεν είναι ίδιος με τον άλλο, ο καθένας φέρνει κάτι νέο. Μου αρέσει πολύ ο Αγ. Μάξιμος ο Ομολογητής, επειδή κάνει μια έκθεση της διδασκαλίας του Χριστού. Μου αρέσει ο Αγ. Γρηγόριος ο Παλαμάς επειδή παρουσίασε το μυστήριο της Θείας Χάριτος, έδειξε τι είναι κτιστή ενέργεια και τι άκτιστη ενέργεια. Μου αρέσει ο Αγ. Συμεών ο Νέος Θεολόγος επειδή έβαλε έναν τόνο βαθιά ποιητικό, στα συγγράμματα του περί Χριστού.
C.N.:Με ποιο μέρος αισθάνεστε ποιο δεμένος;
Δ.Σ. : Με το χωριό μου το Βλάντενι. Με επηρέασε πολύ. Την κατανόηση μεταξύ των ανθρώπων την καταλαβαίνω όπως την έζησα στο χωριό που γεννήθηκα. Τη φύση την ατενίζω υπό το πρίσμα αυτού του ευλογημένου τόπου.
C.N.:Τι επιθυμείτε πιο πολύ τώρα;
Δ.Σ. : Τη σωτηρία μου, η αδυναμία και τα βάσανα που περνώ τώρα να με βοηθήσουν να φτάσω στη σωτηρία…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου