‘Κρεμούν τον Πατριάρχη!’

Το συναξάρι μας θυμίζει ότι σαν σήμερα(10/4) το 1821 απαγχονίσθηκε ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γρηγόριος Ε΄. Μια από τις πιο παρεξηγημένες και κακολογημένες μορφές της νεοελληνικής ιστορίας, που τιμήθηκε όμως από την Ορθόδοξη Εκκλησία με την κατάταξή του στο αγιολόγιο. Αντί μνημοσύνου, ας θυμηθούμε τους στίχους του Αρ. Βαλαωρίτη, ‘εις τον ανδριάντα του’, πενήντα χρόνια μετά το μαρτύριό του:

‘Πώς μας θωρείς ακίνητος; πού τρέχει ο λογισμός σου, 

τα φτερωτά σου τα όνειρα; Γιατί στο μέτωπό σου

να μη φυτρώνουν, γέροντα, τόσες χρυσές αχτίδες,

όσες μας δίδ’ η όψη σου παρηγοριές κι ελπίδες;

Γιατί στα ουράνια χείλη σου να μη γλυκοχαράζει,

πατέρα, ένα χαμόγελο; Γιατί να μη σπαράζει

μέσα στα στήθη σου η καρδιά, καί πώς στο βλέφαρό σου

ούτ’ ένα δάκρυ επρόβαλε, ούτ’ έλαμψε το φώς σου;...’

[Στις εικόνες ο τάφος του Πατριάρχη και η εικόνα του στην ελληνική εκκλησία της Αγ. Τριάδος, στην Οδησσό, όπου μεταφέρθηκε το σκήνωμά του από τον πλοίαρχο Σκλάβο, από εκδρομή το 2006]/πηγή