Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Δρυόβουνου Κοζάνης

Το φημισμένο μοναστήρι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος βρίσκεται βόρεια της γραφικής κωμόπολης της Σιάτιστας κοντά στο χωριό Δρυόβουνο Κοζάνης υψομέτρου 1000 μ., σε μια μοναδική δασώδη τοποθεσία.

Είναι το παλαιότερο μοναστήρι στο νομό Κοζάνης. Η ίδρυση του ανάγεται στο 1592 και η αγιογράφηση στο 1652. Σύμφωνα με μαρτυρίες, υπήρχε επιγραφή που καταστράφηκε στην οποία ήταν χαραγμένο το 1101 ως έτος ανέγερσης του ναού.

Το γεγονός που κατέστησε πολύ γνωστό το μοναστήρι ήταν η επίσκεψη του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, ο οποίος αφού κήρυξε το θείο λόγο, επιδόθηκε στην περιποίηση των μοναχών που ασθενούσαν λόγω επιδημίας. Αφού έφερε νερό από διπλανή πηγή, τέλεσε αγιασμό, έδωσε στους μοναχούς να πιούν και εκείνοι θεραπευτήκαν. Έκτοτε το σημείο από όπου αναβλύζει το αγίασμα, έχει διαμορφωθεί ως παρεκκλήσι του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού ώστε να μπορούν να το προσεγγίζουν οι πιστοί και να πίνουν για ευλογία.

Κατά τις εμπόλεμες περιόδους που διένυσε το Ελληνικό Έθνος, το μοναστήρι ήταν κρησφύγετο των καταδιωκόμενων και όσων είχαν ανάγκη βοήθειας. Προσέφερε αγαθά στον άμαχο ή μάχιμο πληθυσμό και αποτέλεσε αποθήκη πολεμοφοδίων και ορμητήριο οπλαρχηγών. Σύμφωνα με μαρτυρίες, στη Μονή κατέφυγαν και φιλοξενήθηκαν, ο αδελφός του Ρήγα Φεραίου, Δημήτριος, ο Καπετάν Βάρδας και ο Παύλος Μελάς.

Το 1943 το μοναστήρι κάηκε από τους Ιταλούς εισβολείς, μαζί και τα πολύτιμα ιστορικής σημασίας αρχεία του. Η ανακαίνισή της άρχισε το 1996.

Έχει σήμερα 12 μοναχούς. Ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Σισανίου και Σιατίστης. Πολλοί πιστοί από διάφορες περιοχές προσέρχονται στο μοναστήρι, ιδιαίτερα κατά την πανήγυρή του στις 6 Αυγούστου.