Το εικονογραφημένο θέμα «Άνωθεν οι προφήται» σε τοιχογραφία της Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους

Νικόλαος ΔΡΑΝΔΑΚΗΣ

Δελτίον XAE 20 (1998), Περίοδος Δ'. Στη μνήμη του

Δημητρίου Ι. Πάλλα (1907-1995)• Σελ. 195-200

ΑΘΗΝΑ 1999

Αό νότιο παρεκκλήσι τοΰ καθολικού της Μεγίστης Λαύρας, αφιερωμένο στον άγιο Νικόλαο, είναι ναός τρουλαίος, σταυροειδής, απλός τετρακιόνιος, χωρίς νάρθηκα, επηρεασμένος άπό τόν τύπο των ήμισύνθετων. Τό μνημείο διασώζει τόν γραπτό του διάκοσμο, 

χρονολογημένο άπό τό 1560, τοιχογραφίες μοναδικές, οσο ξέρομε, πού φέρουν την υπογραφή τοΰ ζωγράφου Φράγκου Κατελάνου, τοΰ έκ Θηβών της Βοιωτίας.

Τήν ασπίδα, ή οποία στεγάζει τό νοτιοδυτικό πλάγιο διαμέρισμα τοΰ παρεκκλησίου, διακοσμεί στηθάριο της Παναγίας μέ τόν μικρό Χριστό, στον τύπο πού επι­κράτησε νά λέγεται Βλαχερνίτισσα, καί κοντά της, στά ψηλότερα τμήματα τοΰ διαμερίσματος, εξ προφήτες,περίπου ήμίτομοι, προφανώς συνανήκοντες μέ τή Θεο­τόκο, όπως ήδη έχει σημειωθεί άπό τήν κυρία 'Αχεί­μαστου, στό εικονογραφικό θέμα τό ονομαζόμενο«'Άνωθεν οι Προφήται». Τό θέμα οφείλει τήν ονομασία του στίς πρώτες λέξεις τροπαρίου, πού μελοποιήθηκε τόν 12ο αιώνα καί ψάλλεται ακόμη καί σήμερα κατά

τις πανηγύρεις τοΰ Αγίου "Ορους, όταν ενδύεται ό άρχιερεύς, καί κατά τις θεομητορικές εορτές

Περισσότερα στο .file:///C:/Users/Admin/Downloads/1207-1192-1-PB.pdf