Κυριακή 6 Νοεμβρίου 2016

ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ ΑΓΩΝΙΣΤΟΥ - Ο ΜΠΑΡΜΠΑ ΔΗΜΟΣ(Γ.Δροσίνη) 1886

Αποτέλεσμα εικόνας για δροσινης
Ο «Μπάρμπα Δήμος» είναι ένα από τα γνωστότερα ίσως βιβλία του Γεωργίου Δροσίνη. Εκείνο όμως που δεν είναι εξίσου γνωστό, είναι ότι ο Μπάρμπα Δήμος ήταν ένα υπαρκτό πρόσωπο, που έπαιξε μάλιστα με τις διηγήσεις του σημαντικό ρόλο στη συγγραφή του γνωστού σε όλους μας βιβλίου.

 Ήταν ένας παλιός αγωνιστής, φτωχός, που φορούσε φουστανέλλα, ξεχασμένος απ’ όλους, όχι όμως από τον Ποιητή και την οικογένειά του. Ένας φιλάνθρωπος του είχε παραχωρήσει ένα μικρό δωμάτιο δίπλα από την κατοικία του Δροσίνη. Ο Μπάρμπα Δήμος ζούσε εκεί, αλλά ήταν σχεδόν καθημερινός επισκέπτης στο αρχοντικό του Ποιητή. Οι δυο τους περνούσαν ατέλειωτες ώρες μαζί. Ο γέροντας, που είχε πολεμήσει και είχε χάσει το χέρι του κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης, ήξερε να διηγείται με ζωντάνια και αμεσότητα ιστορικές στιγμές του απελευθερωτικού μας αγώνα. Ο Δροσίνης κατέγραφε τα λόγια του, και στο μυαλό του ο Μπάρμπα Δήμος έπαιρνε μια διαχρονική μορφή. Η σύνταξη που έπαιρνε ο Μπάρμπα Δήμος για την προσφορά του στο Έθνος ήταν 8 δραχμές της εποχής εκείνης! Ζούσε από την ευσπλαχνία των κατοίκων, που τον αγαπούσαν και τον φρόντιζαν.

«Αι διηγήσεις του γέροντα αγωνιστή», γράφει με μετριοφροσύνη στον πρόλογο του βιβλίου ο Δροσίνης: «έμειναν ανεξάλειπτοι εις την μνήμην μου, αλλά προσπαθώ να τις αναπαραστήσω. Δεν θα δυνηθώ βεβαίως να δώσω την ζωντανήν χάριν που έδιδε εις αυτάς διηγούμενος ο Μπάρμπα Δήμος».

Το ομώνυμο βιβλίο που εκδόθηκε το 1889, είναι μια σπάνια συλλογή από ανθρώπινες, όσο και συγκινητικές σκηνές από την ελληνική επανάσταση. Ο Δροσίνης με το ταλέντο του και την εμπειρία, που είχε αποκτήσει ως δημοσιογράφος, κατάφερε να αξιολογήσει σωστά το υλικό του και να μπορέσει να περιγράψει μεγάλες στιγμές του εθνικού μας αγώνα, χωρίς υπερβολές, με αξιοσημείωτη ιστορική ακρίβεια.

Το βιβλίο που έχει παίξει ρόλο στη μαθητική ζωή, όσων βρίσκονται σήμερα στα ώριμα χρόνια, είναι οι «Αναμνήσεις ενός Αγωνιστού». Το βιβλίο αυτό, όταν αργότερα έφυγε από τα στενά πλαίσια του σχολείου, εμφανίστηκε με το όνομα «Ο Μπάρμπα - Δήμος».

Η διήγηση γίνεται στο πρώτο πρόσωπο, από κάποιον που έζησε τα γεγονότα. Αυτό προσδίδει ζωντάνια και πείθει για την αλήθεια των δεδομένων. Αποτελείται από μικρές ιστορίες και περνά χωρίς στόμφο και δύσκολα νοήματα ηθικές αξίες στα παιδιά. Μιλά για λεβεντιά, υπερηφάνεια και για αγάπη προς την Πατρίδα χωρίς εξάρσεις. Οι 137 σελίδες του περιγράφουν σκηνογραφίες της Ελληνικής Επανάστασης. Ο Δροσίνης το απέδειξε πολλές φορές, ότι ήταν ένας εμπνευσμένος παιδαγωγός, χωρίς αριθμούς και φορτικές περιγραφές, χωρίς πατριωτικές επιδείξεις, προσπαθεί και το καταφέρνει, να διδάξει το παιδί, για να ωφεληθεί, αφού το κατακτήσει πρώτα.



Ο ίδιος λέει: «Γράφω επεισόδια εμφαντικά και γοητεύοντα, σχεδιασμένα σε μεγάλες γραμμές, περιγραφές χαρακτήρων σπουδαίων προσώπων, περιγράφω σκηνές με δυνατές συγκινήσεις και αντιθέσεις. Αυτή είναι η επιτυχία!».

Προσοχή όμως, πριν ο Δροσίνης γράψει ακόμα και μια μικρή παράγραφο ιστορικού περιεχομένου μελετά, διαβάζει κείμενα γύρω από το γεγονός, που θέλει να παραθέσει.

Διαβάζει δημοσιεύματα και μελέτες που έχουν γραφτεί για την Επανάσταση και μετά απομακρύνει κάθε υπερβολή και διαστροφή από την ιστορία που θα παρουσιάσει. Προσπαθεί να δώσει την ιστορική αλήθεια, ακόμα κι όταν η εθνική φιλοτιμία δεν ικανοποιείται. Δεν θέλησε με κανένα τρόπο ο αναγνώστης, ακόμα και αν είναι ανήλικος ή νέος, να βρεθεί μελετώντας μπροστά σε ανακριβή γεγονότα, σε μια ενδεχόμενη μελέτη του θέματος. Ήταν απόλυτος. Η αλήθεια δεν πρέπει να σιωπάται, ακόμα και στα παιδιά του δημοτικού.

Αναφέρω τυχαία μερικά κεφάλαια από το βιβλίο αυτό, Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Ο Ναύαρχος Μιαούλης, Η καταστροφή στη Σφακτηρία, Η Έξοδος του Άρη. Η μυθιστορηματική έξοδος αυτού του πλοίου και η σωτηρία του μοιάζει μ’ ένα φανταστικό παραμύθι, ενώ είναι μια δυνατή ιστορία πίστης. Όταν οι ναύτες ανεβάζουν την εικόνα της Θεοτόκου στο κατάστρωμα αγκαλιάζονται και λένε: «Καλή αντάμωση στον άλλο κόσμο» και ζητούν «προστασίαν και σκέπην της ζωής ημών σε Σε τιθέμενοι, Θεογεννήτωρ Παρθένε, συ ημάς κυβερνήσον προς τον λιμένα Σου».

Στο Μουσείο Δροσίνη, έχουν προσπαθήσει να ξαναζωντανέψουν ένα κομμάτι της Ιστορίας. Ο επισκέπτης που περιδιαβαίνει τις αίθουσες έχει τη δυνατότητα να μεταφερθεί για λίγο νοερά σ’ εκείνη την εποχή την ώρα που αντικρίζει μπροστά του ένα ομοίωμα του Αθανάσιου Διάκου, αλλά και όταν σκύβει πάνω στα κείμενα που περιγράφουν τον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων ενάντια στους Τούρκους.


Ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ 1886.
Αναφορά σ’ ένα κείμενο από το βιβλίο «ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ ΑΓΩΝΙΣΤΟΥ» που αργότερα πήρε τον τίτλο «Ο ΜΠΑΡΜΠΑ- ΔΗΜΟΣ»

Ο Αθανάσιος Διάκος ονομάστηκε έτσι γιατί όταν ήταν νέος, ήταν Διάκος σε ένα μοναστήρι. Το πραγματικό του όνομα ήταν Αθανάσιος Γραμματικός. Ο Διάκος εγκατέλειψε νωρίς τη μονή. Κατηχήθηκε, μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και γρήγορα έγινε ένας γενναίος οπλαρχηγός. Η τελευταία μάχη που έδωσε ήταν στην γέφυρα του Σπερχειού ποταμού, όπου συναντήθηκε με το ασκέρι του Ομέρ Βρυώνη.

Από την ορμητική επίθεση των Αλβανών του Ομέρ Βρυώνη, τα περισσότερα παλικάρια του Διάκου σκοτώθηκαν ή σκορπίστηκαν και μένει μόνο ο Διάκος με σαράντα άντρες.

Ο ψυχογιός του, που βλέπει να έρχεται ο θάνατος, του φέρνει τη φοράδα του, την Αστέρω και τον παρακαλεί να την ιππεύσει και να φύγει.

«Ο Διάκος δεν φεύγει» του αποκρίνεται με υπερηφάνεια και συνεχίζει να πολεμά. Όταν όλοι του οι σύντροφοι σκοτώθηκαν, τραυματισμένος, πιάστηκε από τους Τούρκους που σέρνοντάς τον τον έφεραν μπροστά στον Ομέρ Βρυώνη.

- «Σου χαρίζω τη ζωή και σε κάνω πλούσιο, σε κάνω Πασά, αν τουρκέψης», του λέει ο Βρυώνης.
- « Έχει πολλούς Διάκους η Ελλάδα», του απαντά υπερήφανα.

Μετά από αυτή την απάντηση, ο Τούρκος διατάζει να τον σουβλίσουν. Για πολλές ώρες ζει και υποφέρει, τότε ο Διάκος γυρίζει προς τους Αλβανούς και λέει:
«Δεν υπάρχει ένα παλικάρι να μου δώση μια τουφεκιά»,

Ήταν Άνοιξη, του Αγίου Γεωργίου και ο Διάκος ήταν μόλις τριαντατριών ετών. Ήταν ένας μήνας μετά την έναρξη του Αγώνα εναντίον των Τούρκων 22 Απριλίου του 1821, όταν τον έφεραν στον τόπο της μαρτυρικής ποινής. Έριξε ένα βλέμμα γύρω του στην ανθισμένη γη και είπε με παράπονο.

«Για ιδές καιρό που διάλεξε ο Χάρος να με πάρη,
τώρα π' ανθίζουν τα κλαδιά και βγάζει η γης χορτάρι»

Ο Δροσίνης, ύστερα από τον Βαλαωρίτη έγραψε την ιστορία του Αθανασίου Διάκου και τον θάνατό του σε απλή καθαρεύουσα.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου