Τα σκαλισμένα σε βράχους μεσαιωνικά μοναστήρια του Ιβάνοβο(Βουλγαρία)

Δίπλα στον ποταμό Ρούσενσκι Λομ στη Βορειοανατολική Βουλγαρία υπάρχουν πολλά μεσαιωνικά μοναστήρια, σκαλισμένα σε απόκρημνους βράχους. Εκεί οι μοναχοί ζούσαν απομονωμένοι στην προσπάθειά τους να έχουν μια καλύτερη επικοινωνία με τον Θεό. Σήμερα οι περισσότεροι από αυτούς τους ιερούς τόπους έχουν ερημώσει, αλλά δεν παύουν να αποτελούν πολιτιστικά μνημεία. Το μόνο ενεργό από αυτά ταμοναστήρια στο έδαφος της Βουλγαρίας είναι ο Άγιος Δημήτριος Μπασαρμπόβσκι.

Ο βίος του Αγίου Δημητρίου Μπασαραμπώβ ΕΔΩ

«Οι άνθρωποι τον Μεσαίωνα έχτιζαν μοναστήρια σε σπηλιές, γιατί σε εσχατολογικά κείμενα της εποχής αναφέρονταν πως μέσα στο βράχο θα σωθούν οι πιστοί κατά την Αποκάλυψη», λέει ο διευθυντής του Περιφερειακού Ιστορικού Μουσείου του Ρούσε καθηγητής Νικολάι Νένοφ.

Σημάδια μοναχικού βίου στους βράχους του Ιβάνοβο ανακαλύπτουν οι ερευνητές ήδη από τον 9ο αιώνα, από τα πρώτα χρόνια δηλαδή μετά τον εκχριστιανισμό των Βουλγάρων. Το μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου αναφέρεται από τον 19ο αιώνα στα επιστημονικά συγγράμματα του Τσέχου που τοποθέτησε τα θεμέλια της βουλγάρικης αρχαιολογίας Κάρελ Σκόρπιλ, όπως και στις μελέτες του σύγχρονου καθηγητή Τόντορ Μόλλοφ από το Πανεπιστήμιο του Βελίκο Τίρνοβο.

Στο χώρο του μοναστηριού έχουν βρεθεί αρχαία νομίσματα και αναθηματικές πλάκες, αφιερωμένες στην Άρτεμη και τον Διόνυσο, ενώ στους τοίχους των κελιών υπάρχουν πρωτοχρισταινικές ζωγραφιές όπως ήλιοι και ελάφια. Μετά την εγκατάσταση χριστιανών μοναχών στις σπηλιές αρχίζουν να απεικονίζονται σταυροί και επιγραφές.

 Το μοναστήρι αρχικά ήταν αφιερωμένο στους Αγίους Θεοδώρους και κτήτοράς του ήταν η Θεοδώρα από τη δυναστεία των Μπασαράμπ, σύζυγος του βασιλιά Ιβάν Αλεξάνταρ, ο οποίος υπήρξε κτήτορας μερικών από τα γύρω μοναστήρια στην περιοχή του Ρούσε.

Αργότερα το μοναστήρι παίρνει το όνομα του Αγίου Δημητρίου από το χωριό Μπασαράμποβο. Το Άγιο λείψανό του στο χωριό Μπασαραμποβο έμεινε για πολλά χρόνια κάνοντας πολλά θαύματα. Τα πολλά του θαύματα μαθεύτηκαν και στην Ρουμανία.Πολλοί πιστοί πέρναγαν τον Δούναβη για να πάνε να προσκυνήσουν τα θαυματουργά λείψανα του Αγίου.

Η παράδοση λέει ότι ένας Ρουμάνος ηγεμόνας έχτισε έναν μεγαλοπρεπή ναό και εκεί τοποθετήθηκαν τα λείψανα του Αγ.Δημητρίου.Μετά το ΡωσοΤουρκικό πόλεμο (1769-1774) ο ρωσικός στρατός πέρασε το Δούναβη και έφτασε στο χωριό Μπασαραμπωβ. 

Τότε ένας ρώσος στρατηγός, ό Πέτρος Σαλτίκωβ πήρε τα Άγια λείψανα με σκοπό να τα πάει στη Ρωσία,ίσως για να τα προστατεύσει από τους Τούρκους. Αλλά ένας ευλαβής Ρουμάνος ο Χατζη Δημήτριος ο οποίος εγνώριζε τον στρατηγό τον έπεισε να τ’ αφήσει στο Βουκουρέστι ως παρηγοριά για τα δεινά και τις καταστροφές όπου είχαν υποστεί από τους Τούρκους.
Ο στρατηγός δέχτηκε ενώ το χέρι του Αγίου μεταφέρθηκε στη Λaύρα Πετσέρσκαγια. Έτσι έφτασε το λείψανο του Αγίου Δημητρίου του Νέου στο Βουκουρέστι το 1774 όπου βρίσκονται μέχρι και σήμερα στον Πατριαρχικό Ναό του Βουκουρεστίου. 

Το 1937 το μοναστήρι ανακαινίζεται από τους μητροπολίτες του Δορυστόλου και του Τσερβέν και εκεί εγκαθίσταται ο μοναχός Χρισάν από το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία στο Πλάκοβο του Βελίκο Τίρνοβο, ο οποίος εξασφάλισε την αγιογράφηση του ιερού. Μέχρι πρόσφατα στο μοναστήρι διέμενε μόνο ένας μοναχός, αλλά το 2005 ο πατριάρχης Θεόκτιστος έδωσε την ευλογία του για την ίδρυση εκκλησίας, αφιερωμένη στη Μεταμόρφωση του Κυρίου στο μοναστήρι που έτσι ζωντάνεψε και περιμένει νέους προσκυνητές. Ταυτόχρονα το Πατριαρχείο της Ρουμανίας δώρισε στο μοναστήρι εικόνα με μέλος από τα λείψανά του.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

πηγή/αντιγραφή