Άλλαξαν οι καιροί και πρέπει να προσαρμοστούμε, θα έλεγε κάποιος. Όταν όμως πηγαίνουμε στην εκκλησία, ιδίως στις πανηγύρεις, και ακούμε τον εκκλησιαστικό λόγο, διαπιστώνουμε μία τάση άρνησης αυτής της πραγματικότητας. Μία κριτική η οποία εύκολα γίνεται καταστροφολογία και ένα κήρυγμα επιστροφής στο χτες, που δεν έχει κανένα νόημα αφ’ εαυτού του. Η μόνη επιστροφή στο χτες είναι ο αναχωρητισμός. Η εγκαταβίωση σε ένα μοναστήρι και η απόφαση για ακοινωνησία με τους ανθρώπους, καθώς και η απόρριψη της τεχνολογίας. Αυτό είναι όμως κλήση Θεού και δεν είναι για όλους.
Από την άλλη η προσαρμογή έχει περιθώρια να γίνει χωρίς να αρνηθούμε το δικό μας ήθος. Γιατί εδώ βρίσκεται το κλειδί. Όχι να μεμψιμοιρούμε ή να αρνούμαστε την πραγματικότητα, αλλά να την μπολιάσουμε με το ήθος της πίστης και της αλήθειας που έγκειται στην κοινωνία με το πρόσωπο του Χριστού. Αυτό μας διδάσκουν οι σπουδαίες μορφές των Αγίων μας, οι οποίοι έζησαν σε αντίστοιχους καιρούς, αλλά δεν πτοήθηκαν.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα μία αγαπημένη Αγία του καλοκαιριού, η Αγία Μαρίνα. Το συναξάρι της αναφέρει ότι μεγάλωσε ορφανή, κοντά σε μία χριστιανή γυναίκα. Ο πατέρας της ήταν ιερέας των ειδώλων. Όταν έγινε δεκαπέντε χρονών και ήρθε σε ηλικία γάμου ομολόγησε ότι η πίστη της ήταν αντίθετη με των ειδωλολατρών. Διάλεξε να αντισταθεί στο ψεύτικο που φάνταζε αυτονόητο. Δεν ζούσε εκτός κόσμου. Είχε άλλη δίψα στην καρδιά. Νίκησε την δόξα της ζωής, τις υποσχέσεις, την επίθεση του διαβόλου στην φυλακή, τον πόνο, το μαρτύριο, το αίσθημα ότι δεν θα χαρεί αυτήν την ζωή και παρέμεινε πιστή στον Χριστό και στην αιώνια!
«Είμαι χριστιανή», ήταν ο λόγος της. Αντί να κατηγορούμε τον κόσμο, αντί να ζητούμε επιστροφή στο χτες, ας κατανοήσουμε, νεώτεροι και μεγαλύτεροι, τι σημαίνει ο λόγος της αγαπημένης Αγίας.
Χριστιανός σημαίνει ότι αγαπώ τον Χριστό και τον άνθρωπο, αλλά με κριτήριο την αλήθεια, που έχει να κάνει με την προοπτική του αιώνιου και όχι του πρόσκαιρου. Σημαίνει απόφαση παραμονής στην αλήθεια χωρίς συμβιβασμούς. Σημαίνει ετοιμότητα για ρήξη, όταν χρειαστεί. Εμπιστοσύνη στην πρόνοια του Θεού και όχι στα του κόσμου. Αυτό το ήθος μπορεί να διδαχτεί όχι μόνο με την διδασκαλία των συναξαριών, αλλά με την εμπειρία στην εκκλησιαστική ζωή και στην καθημερινότητα της οικογένειας.
Ας μην μένουμε στα ελαττώματα των καιρών! Ας κρατήσουμε την χαρά τού να είσαι χριστιανός!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην « Ορθόδοξη Αλήθεια»
στο φύλλο της Τετάρτης 17 Ιουλίου 2019
Ας μην μένουμε στα ελαττώματα των καιρών! Ας κρατήσουμε την χαρά τού να είσαι χριστιανός!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην « Ορθόδοξη Αλήθεια»
στο φύλλο της Τετάρτης 17 Ιουλίου 2019
«Ἰησοῦς Χριστὸς χθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας.» (Ἐβρ.ιγ΄8)
ΑπάντησηΔιαγραφήπ. Θεμιστοκλῆ, χαίρετε.
Στό κείμενό σας ἀσκεῖτε ἀρνητική κριτική στό «κήρυγμα επιστροφής στο χτες» γιατί διαπιστώνετε «μία τάση άρνησης της πραγματικότητας» καί ἀντ’αὐτοῦ προτείνετε μιά «προσαρμογή» στήν πραγματικότητα τοῦ σήμερα πού «έχει περιθώρια να γίνει χωρίς να αρνηθούμε το δικό μας ήθος».
Ἀπαξιώνοντας ὅμως τό χτές (ὅπου «χτές» ἡ διατήρηση τῶν παραδεδομένων ἀξιῶν), ἆραγε γιά ποιά «προσαρμογή» στήν σύγχρονη πραγματικότητα (ὅπου «σύγχρονη πραγματικότητα» ὁ κόσμος καί τά τοῦ κόσμου) ὁμιλεῖτε καί ἐννοεῖτε ἐπακριβῶς;
Καί ἀναρωτιέμαι, ἆραγε ὑπάρχει χριστιανισμός τοῦ χτές καί χριστιανισμός τοῦ σήμερα;
Ὑπάρχει πιστός χριστιανός τοῦ χτές καί πιστός χριστιανός τοῦ σήμερα;
Ἀκόμη νά τολμήσω νά ἀναρωτηθῶ, ὑπάρχει ὁ Χριστός τοῦ χτές πού χρήζει «προσαρμογῆς» στό σήμερα;
Ἐν τέλει δέ, τί εἴδους «προσαρμογή» μᾶς διδάσκει ἡ ἁγία Μαρίνα ὅτι ἐπέδειξε μέ τόν βίο της στήν σύγχρονη γιά αὐτήν πραγματικότητα πού ζοῦσε, ἐκτός ἀπό τήν ἀπόρριψη αὐτῆς (τῆς πραγματικότητας);
Καί ποιά «προσαρμογή» μᾶς διδάσκουν στό σύνολό τους οἱ ἅγιοι τῆς Πίστεώς μας ὅτι ἐπέδειξαν στήν ἐν γένει ἐνασχόλησή τους μέ τόν κόσμο καί τά τοῦ κόσμου, ἐκτός ἀπό τήν καθολική περιφρόνηση καί ἄρνηση αὐτῶν (τῶν τοῦ κόσμου);
Εἶναι δυνατόν λοιπόν νά γίνει κάποιου εἴδους «προσαρμογή» στήν σύγχρονη πραγματικότητα, ἀφοῦ τό χτές πέραν τοῦ ὅτι μᾶς προσφέρει ὁδούς καί τρόπους πρός τήν ἁγιότητα ἐπιπλέον μᾶς διδάσκει (μέσα ἀπό τήν ἐμπειρεία τῆς Ἐκκλησίας) ὄτι πᾶντα ἐλοχεύει ὁ κίνδυνος πνευματικοῦ ἀποπροσανατολισμοῦ καί ἀλλοτρίωσης ὡς πρός τήν Πίστη, μέ συνέπεια τήν ἀπώλεια τῆς δυνατότητας σωτηρίας πού μᾶς παρέχει αὐτή (ἡ Πίστη);
π. Θεμιστοκλῆ, ἐπιτρέψτε μου πέραν ἀπό αὐτές τίς σκέψεις νά σᾶς ἐκφράσω καί μιά ἀπορία, καθόσον, ἐνῶ στήν ἀρχή τοῦ κειμένου σας ἀπορρίπτετε τό κήρυγμα γιά «επιστροφή στο χτες» ὡς ἀνεδαφικό καί ἐν πολλοῖς καταστροφολογικό στό τέλος ἀποφαίνεσθε:
«Χριστιανός σημαίνει ότι αγαπώ τον Χριστό και τον άνθρωπο.... Σημαίνει απόφαση παραμονής στην αλήθεια χωρίς συμβιβασμούς. Σημαίνει ετοιμότητα για ρήξη, όταν χρειαστεί. Εμπιστοσύνη στην πρόνοια του Θεού και όχι στα του κόσμου»
Μά ὅλα αὐτά δέν εἶναι ἐπιστροφή στό χτές;
Ὅλα αὐτά δέν εἶναι ἡ διαχρονική διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας;
Μήπως μᾶς διδάσκουν κάτι διαφορετικό ἤ τό ἐλλειπές τά συναξάρια τῶν ἁγίων μας;
Μετά τοῦ προσήκοντος σεβασμοῦ,
Θεόδωρος Σ.