Ψηφιακή… χαμοζωή;

Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλος

 Ἡ ψηφιακὴ χαμοζωή, καλοί μου φίλοι, αὐτὴ ποὺ διενεργεῖται στὶς ὀθόνες καὶ στὸν λεγόμενο «εἰκονικὸ κόσμο», ἔρχεται πάντοτε ὡς συνέχεια τῆς πραγματικῆς χαμοζωῆς! Εἶναι τὸ μόνο εἶδος ζωῆς ποὺ δὲν ἔχει καμμία διαφορὰ εἴτε αὐτὸ βρίσκεται στὸν εἰκονικὸ εἴτε στὸν πραγματικὸ κόσμο!
Καὶ δὲν μπορεῖ νὰ γίνει διαφορετικά, ξέρετε. Καὶ τοῦτο γιατί …
Αὐτὸς ποὺ δὲν ἔχει ὅραμα στὴ ζωή του, πῶς περιμένουμε νὰ ἔχει ἐκεῖ στὶς διάφορες ἠλεκτρονικὲς ὀθόνες ποὺ χρησιμοποιεῖ;
Αὐτὸς ποὺ δὲν ἔχει ἰδανικά, πῶς εἶναι δυνατὸ νὰ κινεῖται μὲ ἀνώτερο τρόπο στὸν ψηφιακὸ κόσμο;
Αὐτὸς ποὺ δὲν ἔχει ὑψηλοὺς σκοποὺς καὶ στόχους, πῶς θὰ κατορθώσει νὰ τοὺς ἀποκτήσει στὶς ὀθόνες;
 Ὁπότε ὁ εἰκονικός του κόσμος, εἶναι ἡ ἐπέκταση τοῦ πραγματικοῦ. Δηλαδὴ τὸ ἴδιο χαμερπής, τελματωμένος, ἁμαρτωλός! Τίποτα τὸ μεγάλο, τὸ ὑψηλό, τὸ πνευματικό. Μάλιστα, τόσο πολὺ συμβαίνει αὐτό, ὥστε κάλλιστα νὰ μπορεῖ νὰ πεῖ κανεὶς ὅτι ἡ ψηφιακή του ζωή, εἶναι ἡ ἐπέκταση τῆς πραγματικῆς του ζωῆς. Καὶ πὼς ἡ μία ζωή ἀποκαλύπτει τὴν ἄλλη. Πέραν τοῦ ὅτι καὶ τροφοδοτεῖ ἡ μία τὴν ἄλλη.

 Τί κι ἄν οἱ ὀθόνες ἔγιναν 3D καὶ οἱ ταχύτητες 4G ἢ καὶ 5G; Τί κι ἂν τὰ laptops ἔγιναν tablets; Τί κι ἂν ὅλα ἔγιναν πανεύκολα καὶ προσβάσιμα; Τόσο τὸ χειρότερο! Γι’ αὐτὸν ποὺ δὲν ἔχει ὁράματα καὶ ὑψηλοὺς στόχους στὴ ζωή του, ὅλα αὐτὰ τοῦ δίνουν τὴ δυνατότητα νὰ ζήσει ἀκόμη πιὸ πολύ, πιὸ γρήγορα καὶ πιὸ ἀποτελεσματικὰ στὸ ψηφιακὸ τέλμα!
 Μὲ τὸ μαχαίρι μπορεῖς νὰ κόψεις τὸ ψωμί, μπορεῖς ὅμως καὶ νὰ σκοτώσεις! Μὲ τὸ αὐτοκίνητο μπορεῖς νὰ πᾶς σὰν ἄνθρωπος στὴ δουλειά σου, μπορεῖς ὅμως νὰ τρέχεις, γιὰ νὰ τρέχεις, νὰ κάνεις κόντρες γιὰ τὴ «χαρὰ» τῆς ἐπίδειξης καὶ τῆς ταχύτητας, ἀδιαφορώντας γιὰ τὶς συνέπειες …
 Βλέπετε ἡ τεχνολογία εἶναι ἐργαλεῖο καὶ ἐξαρτᾶται ἀπὸ μᾶς πῶς θὰ τὴν χρησιμοποιήσουμε. Κι αὐτοὶ ποὺ βρίσκονται σὲ τέλμα, τὸ μόνο ποὺ θὰ σκεφτοῦν εἶναι πῶς θὰ τὴν χρησιμοποιήσουν ὄχι γιὰ νὰ βγοῦν ἀπ’ αὐτό, ἀλλὰ πῶς νὰ «περνοῦν καλὰ» μέσα σ’ αὐτό! Καὶ ἡ τεχνολογία εἶναι ἀλήθεια πὼς τοὺς δίνει πολὺ μεγάλες δυνατότητες γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτό. Δυστυχῶς!

 Τὸ διαδίκτυο, ἂς ποῦμε, τὸ βλέπουν ὡς τὸ τελειότατο μέσο γιὰ νὰ ἐπεκτείνουν τὸν … βοῦρκο τους!! Μὲ τὸ τί θὰ δοῦν, τί θὰ ἀκούσουν, τί ἀκριβῶς θὰ ἐπισκεφτοῦν, τί θὰ ποῦν καὶ τί θὰ κάνουν σ’ αὐτὸ καὶ μὲ αὐτό, προκειμένου νὰ βλάψουν τοὺς ἑαυτούς τους καὶ τοὺς ἄλλους. Κι ἐνῷ ὁ ἐπιστήμονας θὰ τὸ χρησιμοποιήσει γιὰ τὶς ἔρευνές του, ὁ δημοσιογράφος γιὰ τὴν ἐνημέρωσή του, ὁ ἀναλυτής γιὰ τὶς μελέτες του, αὐτὸς θὰ τὸ χρησιμοποιήσει γιὰ τὸ πῶς θὰ τρομοκρατήσει τοὺς ἄλλους, πῶς θὰ τοὺς ἐκθέσει, πῶς θὰ τοὺς κάνει νὰ χάσουν τὸν ὕπνο τους! Ὅπως καὶ τὸν δικό του βέβαια, κολλημένος σ’ ὅλη αὐτὴ τὴ διαφθορά…

 Ἂς τὸ δοῦμε καὶ μὲ ἕνα πολὺ παραστατικὸ παράδειγμα, ποὺ χρησιμοποιεῖ ὁ ἱ. Χρυσόστομος. Ἔχουμε μπροστὰ μας ἕνα ἀπέραντο καὶ πανέμορφο κάμπο. Κατάμεστο ἀπὸ κάθε λογῆς λουλούδια, ἔντομα, πουλιά, εὐωδίες, γάργαρα νερά, ἤχους ὑπέροχους ἀπ’ ὅλα τοῦτα. Τί παράδεισος, Θεέ μου!
 Ἆραγε πῶς τὸν βλέπει αὐτὸ τὸν κάμπο ἡ μέλισσα; Ὡς μία πολὺ μεγάλη εὐκαιρία ποὺ τῆς δόθηκε ἀπὸ τὸν Θεό, γιὰ νὰ ἐπισκεφθεῖ ὄχι ἁπλῶς ὅλα τὰ λουλούδια, ἀλλὰ τὰ πλέον εὐωδιαστὰ ἀπ’ αὐτά, προκειμένου νὰ πάρει ὄχι ὅ,τι βρεῖ σ’ αὐτά, ἀλλὰ τὸ πραγματικὰ καλύτερο. Βλέπετε τὸ ὅραμά της εἶναι τὸ μέλι, τὸ ὑψηλότερο προϊὸν ποὺ ὑπάρχει στὴ φύση. Κι ἕνα τέτοιο ὅραμα, δὲν τῆς ἐπιτρέπει νὰ πηγαίνει ὁπουδήποτε, ἀλλὰ στὰ καλύτερα, κι ἀπ’ αὐτὰ δέ, νὰ παίρνει τὸ καλύτερο. Ἔτσι παίρνει ὅ,τι ἐκλεκτὸ ἔχει ὁ κάμπος καὶ τὸ μεταφέρει στὴν κυψέλη της. Τί μεγαλεῖο!
 Ἂς πάρουμε τώρα καὶ τὴ μύγα. Αὐτὴ τί κάνει; Διασχίζει τὸν κάμπο ὅλο, ὅπως καὶ ἡ μέλισσα, ψάχνει… ψάχνει… Ἀφήνει τοῦ κόσμου τὶς ὀμορφιὲς, γιὰ νὰ βρεῖ κατάκοπη τί; Μὰ κάποιο ψοφίμι κάπου πεταμένο, γιὰ νὰ … ἀράξει ἐκεῖ! Θὰ τὴν καταβρεῖ μὲ τὴν δυσοσμία καὶ ὅ,τι σάπιο συναντήσει, τὰ ὁποῖα καὶ θὰ μοιραστεῖ μὲ τὰ κοράκια καὶ τὶς σφῆκες! Κι ἀφοῦ χορτάσει, πάλι ἐκεῖ θὰ τριγυρίζει, ὥσπου νὰ βρεῖ τὸ ἑπόμενο ψοφίμι! Τίποτε τὸ μεγάλο, κανένα ὅραμα γιὰ τίποτα, οὔτε σκέψη νὰ γίνεται γιὰ τὸ αὔριο. Τί … ζωή!

 Στὴν Ἰαπωνία μιλᾶνε πολὺ γιὰ τοὺς «χικικομόρι» (= ἀναχωρητές!). Μάλιστα 1 στοὺς 10 Ἰάπωνες ἐφήβους, δηλαδὴ κάπου 1 ἑκατ. νέοι, εἶναι «χικικομόρι»! Αὐτοὶ ἔχουν φυλακιστεῖ μὲ τὴν θέλησή τους στὸ παιδικό τους δωμάτιο! Ζοῦν στὴν ἀπομόνωση καὶ στὸ σκοτάδι! Δὲν ἀσχολοῦνται μὲ τίποτα! Μοναδική τους συντροφιὰ εἶναι ὁ ὑπολογιστής, ἡ τηλεόραση καὶ κάποια κόμικς! Ζοῦν μόνο γιὰ τοὺς εἰκονικούς τους κόσμους τῶν τρισδιάστατων ὀθονῶν καὶ τίποτε ἄλλο! Μπαίνουν στὸ διαδίκτυο καὶ ξεχνοῦν νὰ βγοῦν ἀπ’ αὐτό! Κοιμοῦνται τὸ μεγαλύτερο μέρος τῆς ἡμέρας, ἀγρυπνοῦν τὴ νύχτα, ἐπιδίδονται μονάχα σὲ μὴ κοινωνικὲς δραστηριότητες καὶ παραδίδονται στὴ σαγήνη τῶν εἰκόνων! Τοὺς ἀποκαλοῦν «χαμένη γενιά»!
 Σ’ αὐτοὺς ὅλους, ἔρχεται ὁ Ἅγ. Γρηγόριος Θεολόγος νὰ πεῖ ὑπέροχα: «Ἡ ζωή εἶναι ψηλά, μὰ σὺ χαμοπετᾶς». Ναί, ἡ ζωή εἶναι ψηλά, ἀκόμη καὶ στὸν ψηφιακὸ κόσμο, μὰ σὺ χαμοπετᾶς στὰ τέλματα καὶ τὶς δυσωδίες του!
 Ὅλες οἱ ἐπιστημονικὲς ἔρευνες δείχνουν πὼς αὐτὸς ποὺ πάσχει ἀπὸ κατάθλιψη, καταφεύγει γιὰ τὰ καλὰ στὸ διαδίκτυο, γιὰ νὰ βρεῖ μία σταλιὰ ἀνακούφιση. Ὅμως ἐκεῖνο ποὺ κατορθώνει στὸ τέλος ποιὸ εἶναι; Νὰ μεγαλώνει ἀκόμη περισσότερο τὸ πρόβλημά του! Καὶ μάλιστα σὲ τέτοιο βαθμό, ποὺ εἶναι δύσκολο νὰ πεῖ κανεὶς μὲ σιγουριά, ἂν τὸ διαδίκτυο φέρνει κατάθλιψη ἢ ἂν οἱ καταθλιπτικοὶ τὸ ἔχουν ὡς καταφύγιο!
 Ἂς δοῦμε κι αὐτὸ τὸ παράδοξο. Ἐκεῖνος ποὺ εἶναι ἐθισμένος στὰ τέλματα τῆς πραγματικῆς ζωῆς, πολὺ γρήγορα ἐθίζεται καὶ στὰ τέλματα τῆς εἰκονικῆς! Ἔτσι «κολλάει» γιὰ τὰ καλὰ στὸ βοῦρκο, ὅπου κι ἂν βρίσκεται αὐτός. Θεέ μου, δῶσε του τὴ δύναμη νὰ ξεφύγει …
* * *
Λοιπόν, ἂν στὸν πραγματικὸ κόσμο ἡ ζωή μας εἶναι σὲ τέλμα, δὲν θὰ ξεφύγουμε ἀπ’ αὐτό, ἂν ἐπεκταθοῦμε καὶ στὸν ψηφιακὸ βοῦρκο, ἀκόμη κι ἂν χρησιμοποιήσουμε ὅλα τὰ τεχνολογικὰ ἀριστουργήματα τῆς ἐποχῆς μας. Ἀπ’ τὸ τέλμα αὐτὸ βγαίνουμε, μόνο μὲ τὴν μετάνοια. Αὐτὴ εἶναι ἡ λύση καὶ ὄχι οἱ μετατοπίσεις μας στὰ ψηφιακὰ θολόνερα καὶ τοὺς βάλτους…

πηγή