Ο Σταυραετός του Μαχαιρά, ο «Ζήδρος», προτιμάει να πέσει μαχόμενος στο κρησφύγετο του στο Μαχαιρά παρά να παραδοθεί στα χέρια των Άγγλων κατακτητών.
Στις 3 του Μάρτη του 1957 οι Άγγλοι ανακαλύπτουν (μετά από προδοσία) και περικυκλώνουν το κρησφύγετο του Γρηγόρη και των... συναγωνιστών του (Αντώνης Παπαδόπουλος, Αυγουστής Ευσταθίου, Φειδίας Συμεωνίδης και Ανδρέας Στυλιανού) στο Μαχαιρά και του ζητούν να παραδοθεί.
Ο "Ζήδρος" τους απαντά ηρωικά, βγαλμένο από τα βάθη της ελληνικής ιστορίας,"Μολών Λαβέ". Ζητά από τους συναγωνιστές του να βγουν έξω για να σωθούν και ο ίδιος παραμένει μέσα στο κρησφύγετο του και αντιμετωπίζει τους κατακτητές.
Μετά από πολύωρη μάχη οι Άγγλοι στέλνουν τον Αυγουστή Ευσταθίου πίσω στο κρησφύγετο για να δει αν ο Γρηγόρης είναι νεκρός. Τους φωνάζει :"τώρα είμαστε 2 ελάτε να μας πιάσετε". Οι 2 τους προσπαθούν να ροκανίσουν το χρόνο μέχρι να βραδιάσει για να δοκιμάσουν να διαφύγουν αλλά αυτό το αντιλήφθηκαν οι Άγγλοι οι οποίοι αποφασίζουν να περιλούσουν το κρησφύγετο με βενζίνη και να τους κάψουν ζωντανούς. Οι φλόγες έζωσαν τον Γρηγόρη ενώ ο Αυγουστής κατάφερε να διαφύγει με σοβαρά εγκαύματα. Τα τελευταία λόγια του Γρηγόρη ήταν προς τον συναγωνιστή του Αυγουστή λέγοντας του "Μη φοβάσαι Ματρόζο, μη φοβάσαι".
Όποιος στάθηκε μπροστά στα "φυλακισμένα μνήματα" μπορεί να νοιώσει το "ερώτημα":
Το 1957 θυσιάστηκε ο Γρηγόρης Αυξεντίου για να μην είσαι δούλος στους Άγγλους, για Λεύτερη Κύπρο! Το ξέχασες και έγινες δούλος της Ευρώπης και θα "διαπραγματευτείς λύση" με τον κατακτητή και τους φονιάδες του Γρηγόρη... διζωνική ομοσπονδία, διχοτόμηση για το Νησί, την κοιτίδα του Ελληνισμού;
Η συγκλονιστική στιγμή που ο Αυγουστής Ευσταθίου, συλλαμβάνεται από τους Βρετανούς. Λίγα λεπτά πριν, βρισκόταν στο κρησφύγετο μαζί με τον υπαρχηγό της οργάνωσης Γρηγόρη Αυξεντίου, ο οποίος κείτεται απανθρακωμένος στο βάθος της σπηλιάς.
Οι συναγωνιστές του Αυξεντίου, Αυγουστής Ευσταθίου, Αντώνης Παπαδόπουλος, Φειδίας Συμεωνίδης, λίγο μετά την σύλληψη τους. Από την φωτογραφία λείπει ο τέταρτος, Ανδρέας Στυλιανού .
Ο Ανδρέας Στυλιανού αιμαρραγούσε γιατί από την ώρα που βγήκε από το κρησφύγετο τον έδερναν και μάλιστα ο ένας από τους δύο Άγγλους του είπε ότι τον έδερνε για να εκδικηθεί τον θάνατο του δεκανέα Μπράουν τον οποίο σκότωσε ο Αυξεντίου, γιατί ήταν εξάδελφός του. Οι Άγγλοι δεν ήθελαν να φωτογραφήσουν έναν αντάρτη πληγωμένο και γεμάτο με αίματα.
Ίσως το έχω ξαναγράψει: Ένας από τους λόγους που θαυμάζω του Κύπριους είναι ότι αποκαλούν την Βόρεια Κύπρο, Κατεχόμενα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑγανακτώ κάθε φορά που ακούω (ζω σε πόλη της Μακεδονίας) να λένε «Πάω στην τουρκία.» και να πηγαίνουν στα κατεχόμενα του Πόντου, της Θράκης και της Μ. Ασίας.
Φίλος μου Αγιορείτης Κύπριος μου είπε ότι ο παππούς του πολέμησε μαζί με άλλους Κύπριους (υπήρχαν αρκετές ομάδες Κυπρίων) για τον Μακεδονικό αγώνα.