Το μοναστήρι της Παναγίας Διβρουνίου στη Β.Ηπειρο που ίδρυσε ο Αγ.Κοσμάς ο Αιτωλός

  Το μοναστήρι της Κοίμησης της Θεοτόκου, γνωστό με τις ονομασίες «Μονή Διβροβουνίου» ή «Μονή Στύλου και Δίβρεως» βρίσκεται πάνω απ' το χωριό της Δίβρης Βορείου Ηπείρου, στο βουνό Διβροβούνι.

Ιδρύθηκε, από τον Κοσμά τον Αιτωλό το 1775, ανώτερη σχολή της αρχαίας διαλέκτου και των επιστημών, όπου λειτούργησε μέχρι το 1870, που την σκυτάλη παίρνει η Κεντρική Σχολή Δίβρης, με ένα διδάσκαλο και 70 μαθητές και δαπάνη συντήρησης 2700 γρόσια. Για τη συντήρηση του σχολείου διάθετε η Μονή 15 λίρας Τουρκίας το χρόνο και η Μονή Αγίου Νικολάου 6 λίρες Τουρκίας.

Η Σχολή της Δίβρης λειτούργησε κανονικά ως το 1878, οπότε οι Λιάπηδες κατέστρεψαν τη μονή και πυρπόλησαν το σχολικό κτίριο, το οποίο ανεγέρθηκε από τους κατοίκους της Δίβρης και περιχώρων, μεταξύ ετών 1878-1882.

 Με την κατάργηση της θρησκείας στην Αλβανία το μοναστήρι σταμάτησε να λειτουργεί. Το 1975 μαθητές των γύρω χωριών οδηγήθηκαν στο μοναστήρι με εντολή να συγκεντρώσουν όλο το αρχείο και τα βιβλία στον προαύλιο χώρο και να βάλουν φωτιά!

 Το μοναστήρι επιμένει να αντιστέκεται στο χρόνο! Ελάχιστοι καταφέρνουν σήμερα να το προσεγγίσουν να ανάψουν ένα κεράκι, καθώς βρίσκεται σε υψόμετρο 900 περίπου μέτρων και η πρόσβαση είναι δύσκολη.

πηγή