Γεράσιμος Γ. Πετράτος
Αλέξανδρος Αλεξανδράκης, «Μέχρις εσχάτων»., λάδι σε καμβά, 1951.
Επειδή τέτοιες μέρες ακούγονται διάφορα, θέλω να ξεκαθαρίσω πώς έγιναν εκείνα τα πράγματα στις 28 Οκτωβρίου 1940.
Λοιπόν, πάει ο Γκράτσι μια νύχτα με φεγγάρι, που έλεγε η Βέμπο, στον Μεταξά και του λέει τα καθέκαστα. Ο Μεταξάς σκέφτεται αμέσως ότι την απόφαση γι’ αυτά δεν πρέπει να την πάρει δικτατορικά αλλά πρέπει να αποφασίσει δημοκρατικά ο ίδιος ο Λαός. Και έτσι του απαντάει «Alors c᾽est le plébiscite». Ο Γκράτσι δεν καταλαβαίνει γρι, γιατί ως καραφασίστας δεν έμαθε ποτέ για εκλογές και δημοψηφίσματα και του λέει «Une traduction s'il vous plaît». Ο Μεταξάς επαναλαμβάνει «Alors, c᾽est le référendum». Και ο Γκράτσι πάει τρέχοντας στην Πρεσβεία του να βρει ΓαλλοΙταλικό λεξικό. Και έτσι εγένετο το referendum, το δημοψήφισμα.
Επειδή η κατάσταση ήταν επείγουσα, ο Μεταξάς διέταξε να τυπωθεί ένα ντραφτ, στα γαλλικά βέβαια, που είχε στο περιθώριο προσωπικές σημειώσεις του Γκράτσι. Κανένας δεν είδε ποτέ το τελικό κείμενο. Όπως επιβεβαιώθηκε και πρόσφατα, εκτός από γουρούνι στο σακί υπάρχει και δημοψήφισμα στο σακί. Ο πονηρός ο δικτάτορας πολύ ύποπτα έβαλε στο ψηφοδέλτιο πρώτα το ΝΑΙ και μετά το ΟΧΙ. Το δημοψήφισμα, όμως, έβγαλε το ΟΧΙ με ένα πρωτοφανές 95%. Το 5% που ψήφισε ΝΑΙ ήταν Ιθακήσιοι και Κεφαλονίτες συμπατριώτες του Μεταξά και οι οπαδοί του τιμημένου ΚΚΕ, γιατί ήξεραν ότι ο Μουσολίνι ήταν κολλητάρι του Χίτλερ που ήταν φιλαράκι και σύμμαχος του Πατερούλη Στάλιν, με συνθήκη παρακαλώ.
Αυτή ήταν η μοναδική φορά που ένα δημοψήφισμα από έναν δικτάτορα δεν πήρε 95% ΝΑΙ. Ο Μεταξάς το σκέφτηκε για λίγο αλλά τελικά δεν έκανε το ΟΧΙ ΝΑΙ. Είπε, όπως γράφει στα απομνημονεύματά του, «Δικτάτορας είμαι, όχι κατσαπλιάς». Εκάλεσε τον Γκράτσι και του είπε απλά «Alors, c'est la guerre”. Υπέθεσε ότι ο μακαρονάς είχε μάθει ότι η κάλπη έβγαλε ΟΧΙ. Έτσι πολιτογραφήθηκε ότι ο Μεταξάς είπε μόνο «Λοιπόν, έχουμε πόλεμο», και το ΟΧΙ το είπε ο Λαός. Γι’ αυτό ο εγκυρότατος προοδευτικός Τύπος, με επικεφαλής τον Ριζοσπάστη, γράφει πάντα τέτοια εποχή ότι το ΟΧΙ δεν το είπε ο Μεταξάς άλλα ο Λαός. Έχουν απόλυτο δίκιο. Ο Γκράτσι δεν γράφει πουθενά στο βιβλίο του[1] ότι ο Μεταξάς του είπε «ΟΧΙ».
Και τώρα να σοβαρευτούμε. Για δεκαετίες η Αριστερά και τα έντυπά της μας λένε ότι το ΟΧΙ δεν το είπε ο Μεταξάς αλλά ο Λαός. Το ποιος είπε τι και πότε το έχει βρει η ιστορία, χωρίς υποσημειώσεις. Αυτή που γράφεται από υπεύθυνους και διεθνώς αναγνωρισμένους ακαδημαϊκούς ιστορικούς των Βαλκανίων, όπως η Jelavich[2] και ο McNeill[3], και όχι από κομματικούς υπεύθυνους ιστορίας.
Λοιπόν, πάει ο Γκράτσι μια νύχτα με φεγγάρι, που έλεγε η Βέμπο, στον Μεταξά και του λέει τα καθέκαστα. Ο Μεταξάς σκέφτεται αμέσως ότι την απόφαση γι’ αυτά δεν πρέπει να την πάρει δικτατορικά αλλά πρέπει να αποφασίσει δημοκρατικά ο ίδιος ο Λαός. Και έτσι του απαντάει «Alors c᾽est le plébiscite». Ο Γκράτσι δεν καταλαβαίνει γρι, γιατί ως καραφασίστας δεν έμαθε ποτέ για εκλογές και δημοψηφίσματα και του λέει «Une traduction s'il vous plaît». Ο Μεταξάς επαναλαμβάνει «Alors, c᾽est le référendum». Και ο Γκράτσι πάει τρέχοντας στην Πρεσβεία του να βρει ΓαλλοΙταλικό λεξικό. Και έτσι εγένετο το referendum, το δημοψήφισμα.
Επειδή η κατάσταση ήταν επείγουσα, ο Μεταξάς διέταξε να τυπωθεί ένα ντραφτ, στα γαλλικά βέβαια, που είχε στο περιθώριο προσωπικές σημειώσεις του Γκράτσι. Κανένας δεν είδε ποτέ το τελικό κείμενο. Όπως επιβεβαιώθηκε και πρόσφατα, εκτός από γουρούνι στο σακί υπάρχει και δημοψήφισμα στο σακί. Ο πονηρός ο δικτάτορας πολύ ύποπτα έβαλε στο ψηφοδέλτιο πρώτα το ΝΑΙ και μετά το ΟΧΙ. Το δημοψήφισμα, όμως, έβγαλε το ΟΧΙ με ένα πρωτοφανές 95%. Το 5% που ψήφισε ΝΑΙ ήταν Ιθακήσιοι και Κεφαλονίτες συμπατριώτες του Μεταξά και οι οπαδοί του τιμημένου ΚΚΕ, γιατί ήξεραν ότι ο Μουσολίνι ήταν κολλητάρι του Χίτλερ που ήταν φιλαράκι και σύμμαχος του Πατερούλη Στάλιν, με συνθήκη παρακαλώ.
Αυτή ήταν η μοναδική φορά που ένα δημοψήφισμα από έναν δικτάτορα δεν πήρε 95% ΝΑΙ. Ο Μεταξάς το σκέφτηκε για λίγο αλλά τελικά δεν έκανε το ΟΧΙ ΝΑΙ. Είπε, όπως γράφει στα απομνημονεύματά του, «Δικτάτορας είμαι, όχι κατσαπλιάς». Εκάλεσε τον Γκράτσι και του είπε απλά «Alors, c'est la guerre”. Υπέθεσε ότι ο μακαρονάς είχε μάθει ότι η κάλπη έβγαλε ΟΧΙ. Έτσι πολιτογραφήθηκε ότι ο Μεταξάς είπε μόνο «Λοιπόν, έχουμε πόλεμο», και το ΟΧΙ το είπε ο Λαός. Γι’ αυτό ο εγκυρότατος προοδευτικός Τύπος, με επικεφαλής τον Ριζοσπάστη, γράφει πάντα τέτοια εποχή ότι το ΟΧΙ δεν το είπε ο Μεταξάς άλλα ο Λαός. Έχουν απόλυτο δίκιο. Ο Γκράτσι δεν γράφει πουθενά στο βιβλίο του[1] ότι ο Μεταξάς του είπε «ΟΧΙ».
Και τώρα να σοβαρευτούμε. Για δεκαετίες η Αριστερά και τα έντυπά της μας λένε ότι το ΟΧΙ δεν το είπε ο Μεταξάς αλλά ο Λαός. Το ποιος είπε τι και πότε το έχει βρει η ιστορία, χωρίς υποσημειώσεις. Αυτή που γράφεται από υπεύθυνους και διεθνώς αναγνωρισμένους ακαδημαϊκούς ιστορικούς των Βαλκανίων, όπως η Jelavich[2] και ο McNeill[3], και όχι από κομματικούς υπεύθυνους ιστορίας.
Και αμέσως μετά το ΟΧΙ επακολούθησαν «[δ]ιαταγαί, σχέδια, τηλεφωνήματα, γενική επιστράτευσις, κήρυξις στρατιωτικού νόμου, επιτάξεις, προκηρύξεις, αγγέλματα έγιναν πριν ανατείλει ο ήλιος και, όταν ανέτειλε, ήδη εμάχετο η Ελλάς»[4].
Εδώ θα πρέπει να πούμε επίσης ότι υπήρχε και ένας μοναδικός μη αριστερός πολιτικός εκείνης της εποχής, ο Καφαντάρης, που δήλωνε ότι «[ο] Μεταξάς ήταν ο μόνος Έλληνας που μπορούσε να πει το ΝΑΙ». Και η ρήση αυτή ανακυκλώνεται από τους αρθρογράφους της Αριστεράς ως απόδειξη ότι ο Μεταξάς ήταν αμφιβόλου πατριωτισμού. Είναι σαν την περίπτωση σήμερα του ενός και μόνου γνωστού συνταξιούχου αμερικανού διπλωμάτη, ανάμεσα στους χιλιάδες παροπλισμένους, που δηλώνει, προς τέρψιν των απανταχού πουτινιστών, ότι για τον πόλεμο της Ουκρανίας φταίνε οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Ο πικρόχολος Καφαντάρης είναι αυτός που είχε δηλώσει, επίσης άκρως προσβλητικά, ότι η θρυλική 3η Ελληνική Ορεινή Ταξιαρχία (ΕΟΤ), του Ρίμινι, ήταν «οι Πραιτωριανοί του Βασιλιά».
Τέτοιες μέρες διαβάζουμε και άλλα πράγματα από τον αριστερό Τύπο. Ότι ο Εθνικός Στρατός ήταν απροετοίμαστος και κακά εξοπλισμένος για πόλεμο. Ότι ο Μεταξάς, που οι ομότιμοί του τον θεωρούσαν «στρατιωτική ιδιοφυΐα», είχε αφήσει τη χώρα αβοήθητη στο έλεος επίδοξων επιδρομέων.
Τέτοιες μέρες διαβάζουμε και άλλα πράγματα από τον αριστερό Τύπο. Ότι ο Εθνικός Στρατός ήταν απροετοίμαστος και κακά εξοπλισμένος για πόλεμο. Ότι ο Μεταξάς, που οι ομότιμοί του τον θεωρούσαν «στρατιωτική ιδιοφυΐα», είχε αφήσει τη χώρα αβοήθητη στο έλεος επίδοξων επιδρομέων.
Βέβαια, οι κανονικοί ιστορικοί δεν συμφωνούν και εδώ με τους κομματικούς. Ο Μεταξάς αποδείχθηκε εκ των πράγματων ότι ήξερε τι έκανε με τα λίγα μέσα που διέθετε. Θα είχε αφήσει ένας εμπειρότατος, ένας «brilliant organizer and tactician»[5] στρατιωτικός, από τους επιτελείς των νικηφόρων επιχειρήσεων του Ελληνικού Στρατού στους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13, την Ελλάδα απροετοίμαστη;
Ως απάντηση αυτού θα πω ότι ένας στρατός απροετοίμαστος θα είχε διαλυθεί μέσα σε λίγες ημέρες, κάτι που εκ των πραγμάτων δεν έγινε. Επίσης διαβάζουμε, στο πλαίσιο μιας διαχρονικά εσκεμμένης διαβολής, ότι ανώτεροι αξιωματικοί στην Ήπειρο, σαν τον Κατσιμήτρο της 8ης Μεραρχίας, δεν υπάκουαν στις διαταγές του αρχιστράτηγου Παπάγου. Μας λένε ότι η ανυπακοή και η απειθαρχία ήταν ενδημικές στο στράτευμα. Μάλλον μπερδεύουν ορισμένοι την εμπιστοσύνη με την απειθαρχία. Γιατί ο Παπάγος είχε απόλυτη εμπιστοσύνη στον Κατσιμήτρο[6], ο οποίος δεν τον απογοήτευσε στο Καλπάκι. Απέκρουσε τους Ιταλούς και μετά άρχισε η αντεπίθεση.
Μετά, οι ίδιοι κύκλοι πιπιλίζουν επιλεκτικά και αποσπασματικά προτάσεις του Μεταξά για να τον αναδείξουν ως ηττοπαθή. Προβάλλουν το «Η Ελλάς δεν πολεμά διά την νίκην, πολεμά διά την δόξαν» (από την ομιλία του προς τους δημοσιογράφους δυο μέρες μετά το «ΟΧΙ») και το «Με ανησυχεί η υπεραισιόδοξος κοινή γνώμη» (από το ημερολόγιό του, δυο μέρες μετά το «ΟΧΙ»). Για την Αριστερά, εκτός από την αριστεία, είναι και η προσεκτική θεώρηση των πραγμάτων ρετσινιά. Μην ξεχνάμε ότι οι Έλληνες ήταν υπεραισιόδοξοι με τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Αλλά ο Μεταξάς δεν ήταν. Ο οποίος είχε προειδοποιήσει τι θα γινόταν, αλλά κανένας δεν τον άκουσε. Και ξέρουμε πολύ καλά τι έγινε. Η μεγαλύτερη καταστροφή στην ιστορία του έθνους. Ευτυχώς όμως που εισακούσθηκε και δεν πήγε η Ελλάδα για καμιά νίκη στα Δαρδανέλια το 1915, έτσι απεφεύχθη εκεί μια καταστροφή του Ελληνικού Στρατού, κάτι που θα έβαζε άμεσα σε κίνδυνο τα τότε νεοαποκτηθέντα εδάφη της χώρας στη Βόρειο Ελλάδα. Η πάντα διεθνιστική Αριστερά, που αρέσκεται να κάνει πολιτική με λέξεις και ατάκες, αδυνατεί να καταλάβει ότι, για να πας για τη νίκη, πρώτα πολεμάς για τη δόξα και για τα ιερά και τα όσια της πατρίδας.
Το άλλο που διαβάζουμε τέτοιες μέρες είναι ότι ηττοπαθείς ήταν τότε και οι ανώτεροι έλληνες αξιωματικοί. Ότι δεν πίστευαν πως η Ελλάδα μπορούσε να πολεμήσει τους Ιταλούς και ιδιωτικά έλεγαν ότι θα ρίξουν μόνο λίγες ντουφεκιές για την τιμή των όπλων. Τους κατηγορούν, δηλαδή, για μεμψιμοιρία και παράλειψη των καθηκόντων τους. Ότι ήταν πρόθυμοι ριψάσπιδες. Μιλάμε για τους αξιωματικούς που έγραψαν ιστορία στα βουνά της Αλβανίας, στο ύψωμα 731 και αλλού. Η επιτομή των παραπάνω ισχυρισμών της Αριστεράς, που συναντιέται πάντα στα έντυπά της, είναι το περιβόητο «Θα ρίξουμε λίγες ντουφεκιές για την τιμή των όπλων» που αποδίδεται στον Παπάγο.
Μετά, οι ίδιοι κύκλοι πιπιλίζουν επιλεκτικά και αποσπασματικά προτάσεις του Μεταξά για να τον αναδείξουν ως ηττοπαθή. Προβάλλουν το «Η Ελλάς δεν πολεμά διά την νίκην, πολεμά διά την δόξαν» (από την ομιλία του προς τους δημοσιογράφους δυο μέρες μετά το «ΟΧΙ») και το «Με ανησυχεί η υπεραισιόδοξος κοινή γνώμη» (από το ημερολόγιό του, δυο μέρες μετά το «ΟΧΙ»). Για την Αριστερά, εκτός από την αριστεία, είναι και η προσεκτική θεώρηση των πραγμάτων ρετσινιά. Μην ξεχνάμε ότι οι Έλληνες ήταν υπεραισιόδοξοι με τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Αλλά ο Μεταξάς δεν ήταν. Ο οποίος είχε προειδοποιήσει τι θα γινόταν, αλλά κανένας δεν τον άκουσε. Και ξέρουμε πολύ καλά τι έγινε. Η μεγαλύτερη καταστροφή στην ιστορία του έθνους. Ευτυχώς όμως που εισακούσθηκε και δεν πήγε η Ελλάδα για καμιά νίκη στα Δαρδανέλια το 1915, έτσι απεφεύχθη εκεί μια καταστροφή του Ελληνικού Στρατού, κάτι που θα έβαζε άμεσα σε κίνδυνο τα τότε νεοαποκτηθέντα εδάφη της χώρας στη Βόρειο Ελλάδα. Η πάντα διεθνιστική Αριστερά, που αρέσκεται να κάνει πολιτική με λέξεις και ατάκες, αδυνατεί να καταλάβει ότι, για να πας για τη νίκη, πρώτα πολεμάς για τη δόξα και για τα ιερά και τα όσια της πατρίδας.
Το άλλο που διαβάζουμε τέτοιες μέρες είναι ότι ηττοπαθείς ήταν τότε και οι ανώτεροι έλληνες αξιωματικοί. Ότι δεν πίστευαν πως η Ελλάδα μπορούσε να πολεμήσει τους Ιταλούς και ιδιωτικά έλεγαν ότι θα ρίξουν μόνο λίγες ντουφεκιές για την τιμή των όπλων. Τους κατηγορούν, δηλαδή, για μεμψιμοιρία και παράλειψη των καθηκόντων τους. Ότι ήταν πρόθυμοι ριψάσπιδες. Μιλάμε για τους αξιωματικούς που έγραψαν ιστορία στα βουνά της Αλβανίας, στο ύψωμα 731 και αλλού. Η επιτομή των παραπάνω ισχυρισμών της Αριστεράς, που συναντιέται πάντα στα έντυπά της, είναι το περιβόητο «Θα ρίξουμε λίγες ντουφεκιές για την τιμή των όπλων» που αποδίδεται στον Παπάγο.
Προσπάθησα να βρω την πηγή αυτής της δόλιας ρετσινιάς. Πολλοί την αποδίδουν, για να την τεκμηριώσουν, στο βιβλίο του δημοσιογράφου Σπύρου Λιναρδάτου Ο Ιωάννης Μεταξάς και οι Μεγάλες Δυνάμεις (1936-1940)[7]. Πράγματι ο Λιναρδάτος αναφέρει εκεί (σ. 181) ότι «[έ]χει γραφεί χωρίς να διαψευστεί, ότι ο Παπάγος είπε λίγες μέρες πριν την ιταλική εισβολή στον τότε επιτελάρχη του ΤΣΔΜ [Τμήματος Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας] συνταγματάρχη Γεωργούλη, ότι, αν μας επιτεθούν οι Ιταλοί θα ρίψωμεν μερικές τουφεκιές διά την τιμήν των όπλων». Μόνο που δεν δίνει καμία αναφορά ή εξήγηση πού το βρήκε αυτό για τις ντουφεκιές. Μια τέτοια κατηγορία διασυρμού της ηγεσίας του Ελληνικού Στρατού από έναν θεωρούμενο έγκριτο δημοσιογράφο θα έπρεπε να συνοδεύεται από μαρτυρίες, και μάλιστα διασταυρωμένες. Αλλά ο Λιναρδάτος δεν αναφέρει καμία, παρότι δίνει 43 αναφορές για άλλα ζητήματα μόνο στο ίδιο κεφάλαιο.
Έψαξα επισταμένως να βρω πώς έμαθε ο Λιναρδάτος αυτή την ιστορία περί προθύμων ριψάσπιδων. Η πρώτη, αυθεντική «πηγή» που βρήκα να αναφέρεται στο θέμα αυτό είναι ένα βιβλιαράκι του ΚΚΕ που εμφανίστηκε την άνοιξη του 1944 με τίτλο Προδότες και Εγκληματίες[8].
Έψαξα επισταμένως να βρω πώς έμαθε ο Λιναρδάτος αυτή την ιστορία περί προθύμων ριψάσπιδων. Η πρώτη, αυθεντική «πηγή» που βρήκα να αναφέρεται στο θέμα αυτό είναι ένα βιβλιαράκι του ΚΚΕ που εμφανίστηκε την άνοιξη του 1944 με τίτλο Προδότες και Εγκληματίες[8].
Ο Λιναρδάτος αντιγράφει ακριβώς από αυτό το έντυπο, ένα μνημείο ψεύδους και μισαλλοδοξίας, που είχε σκοπό να απαξιώσει τους έλληνες αξιωματικούς και οποιονδήποτε άλλον θα ήταν εμπόδιο στα μελλοντικά σχέδια του ΚΚΕ, δηλαδή στην επιβολή μιας στυγνής σταλινικής δικτατορίας μετά την απελευθέρωση.
Το κείμενο του βιβλίου είναι έμπρακτη εφαρμογή του «Πας μη Εαμίτης, Γκεσταπίτης», όπως πολύ γραφικά εκφράστηκε από τον Γιώργη Σιάντο, τον κατοχικό γραμματέα του ΚΚΕ.
Στο βιβλιαράκι αυτό υπάρχει το πατριωτικό ΕΑΜ/ΚΚΕ και όλοι οι άλλοι, οι συλλήβδην προδότες. Ο Λιναρδάτος ήξερε πολύ καλά ότι δεν μπορούσε να δώσει αυτό το τερατούργημα προπαγάνδας ως αξιόπιστη αναφορά, όπως και δεν το έκανε. Αλλά εκτός από την «παράλειψή» του, φαίνεται και λίγο αδιάβαστος. Γιατί, τρεις δεκαετίες νωρίτερα, ο στρατηγός Θρασύβουλος Τσακαλώτος, ο διοικητής της 3ης ΕΟΤ, είχε γράψει, βασισμένος στις οδηγίες τις οποίες είχε πάρει ο ίδιος από τον Παπάγο, ότι «[ο]υδέ πόρρωθεν διεφαίνετο τοιαύτη πρόθεσις [για μερικές ντουφεκιές], αλλά πρόθεσις προς σθεναράν αντίστασιν και συνεπώς προς αρτιωτέραν πολεμικήν προπαρασκευήν […] Εξ άλλου εις το Επιτελείον της Στρατιάς [της ΔΜ] επρυτάνευε πνεύμα επιθετικόν»[9].
Σύμφωνα με το παραπάνω βιβλιαράκι του ΚΚΕ, οι ανώτεροι αξιωματικοί «δεν είχαν στο νου τους παρά να πολεμήσουν τρεις μέρες και να παραδώσουν χωρίς πόλεμο το Λαό μας στην πιο επαίσχυντη δουλεία και καταστροφή» και «να φύγουν για έξω αποκομίζοντας μαζύ τους το χρυσάφι που θα τους εξασφάλιζε την καλοπέρασή τους».
Σύμφωνα με το παραπάνω βιβλιαράκι του ΚΚΕ, οι ανώτεροι αξιωματικοί «δεν είχαν στο νου τους παρά να πολεμήσουν τρεις μέρες και να παραδώσουν χωρίς πόλεμο το Λαό μας στην πιο επαίσχυντη δουλεία και καταστροφή» και «να φύγουν για έξω αποκομίζοντας μαζύ τους το χρυσάφι που θα τους εξασφάλιζε την καλοπέρασή τους».
Ανώτατα στελέχη του στρατού «ήταν αφοσιωμένα στην υπόθεση της προδοσίας» και έδιναν στον εχθρό «εκθέσεις για την όλη στρατιωτική κατάσταση της χώρας». Ο Μεταξάς, «στις πιο υπεύθυνες στρατιωτικές θέσεις τοποθετούσε πράχτορες πουλημένους του εχθρού». Ανώτατοι αξιωματικοί είχαν δημιουργήσει «τεράστια περιουσία με τις συναλλαγές τους με τους καταχτητές» ή «έγιναν μαυραγορίτες θησαυρίζοντας».
Ο ΕΔΕΣ του Ζέρβα «ήταν το πιο λυσσασμένο όργανο του καταχτητή» και «είχε στενή συνεργασία με τους Γερμανούς για να χτυπηθεί το Εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα [του ΕΑΜ/ΚΚΕ]». Η ελληνική κυβέρνηση της Μέσης Ανατολής, που στηριζόταν από όλο το φάσμα της πολιτικής εκτός του ΚΚΕ, ήταν προδότες που «εμποδίζουν να δοθεί βοήθεια στον πεινασμένο ελληνικό λαό». Ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου «ενθαρρύνει τους Γερμανούς και τους προδότες να σφάζουν το λαό». Γενικά, ο σκοπός των «κύκλων του Καΐρου» ήταν «να εξοντώσουν τους αγωνιστές του ΕΑΜ και τους κομμουνιστές», που έκαναν φυσικά αντίσταση στον Φενεό, στην Τατάρνα και σε άλλα μετερίζια.
Το βιβλιαράκι αυτό του ΚΚΕ δεν είναι μοναδικό. Κυκλοφορούσαν πολλά παρόμοιά του την ίδια εποχή. Όπως Οι Ανατολικές Συνοικίες της Αθήνας τον Δεκέμβρη του 1944[10]. Σε αυτό μαθαίνουμε ότι οι άνδρες της 3ης ΕΟΤ σκότωναν εν ψυχρώ με ξιφολόγχες και σουγιάδες αιχμάλωτους Ελασίτες στα Κουπόνια στα Δεκεμβριανά – μάλιστα σε μάχη που δεν έγινε ποτέ![11]– και ότι το Τάγμα του «Παππού» (συνταγματάρχη Νικολάου Παπαδόπουλου) ξεκοίλιαζε αιχμάλωτους Ελασίτες, έσφαζε αμάχους και έκαιγε τις παράγκες τους στη μάχη της Καισαριανής με τον ΕΛΑΣ. Αυτά έχουν γραφτεί για τους ήρωες του Ελ Αλαμέιν και του Ρίμινι. Έντιμοι στρατιωτικοί που παρουσιάζονταν ως εγκληματίες πολέμου σε βιβλιαράκια μίσους και χυδαίας προπαγάνδας.
Το βιβλιαράκι αυτό του ΚΚΕ δεν είναι μοναδικό. Κυκλοφορούσαν πολλά παρόμοιά του την ίδια εποχή. Όπως Οι Ανατολικές Συνοικίες της Αθήνας τον Δεκέμβρη του 1944[10]. Σε αυτό μαθαίνουμε ότι οι άνδρες της 3ης ΕΟΤ σκότωναν εν ψυχρώ με ξιφολόγχες και σουγιάδες αιχμάλωτους Ελασίτες στα Κουπόνια στα Δεκεμβριανά – μάλιστα σε μάχη που δεν έγινε ποτέ![11]– και ότι το Τάγμα του «Παππού» (συνταγματάρχη Νικολάου Παπαδόπουλου) ξεκοίλιαζε αιχμάλωτους Ελασίτες, έσφαζε αμάχους και έκαιγε τις παράγκες τους στη μάχη της Καισαριανής με τον ΕΛΑΣ. Αυτά έχουν γραφτεί για τους ήρωες του Ελ Αλαμέιν και του Ρίμινι. Έντιμοι στρατιωτικοί που παρουσιάζονταν ως εγκληματίες πολέμου σε βιβλιαράκια μίσους και χυδαίας προπαγάνδας.
Δυστυχώς, αυτά επαναλαμβάνονται αυτολεξεί και σήμερα μέσω του διαδικτύου (π.χ. ιστοσελίδα Δήμου Καισαριανής) και του Ριζοσπάστη, ή και σε ομιλίες της ηγεσίας του ΚΚΕ που αναίσχυντα διαλαλούν ότι ο Παππούς, μετά τη μάχη της Φλώρινας το 1949, έθαψε ζωντανούς τους τραυματίες του ΔΣΕ μαζί με τους νεκρούς σε χωράφι της πόλης[12]. Για να φανατίζονται ακόμα περισσότερο τα παιδιά για όλες τις διαδηλώσεις με τα στειλιάρια και τις κόκκινες σημαιούλες. Για την ιστορία, ο Παππούς τιμήθηκε από την ελληνική πολιτεία με 3 Πολεμικούς Σταυρούς και 7 Χρυσά Αριστεία Ανδρείας.
Κλείνοντας θέλω να πω, αντιγράφοντας τον Λιναρδάτο, ότι έχει γραφεί χωρίς να διαψευστεί πως ο Παπάγος εξέδωσε διαταγή, στις 16 Σεπτεμβρίου 1940, που έλεγε ότι «[η] τιμή των ελληνικών όπλων απαιτεί όπως οιονδήποτε τμήμα σε οιανδήποτε κατάστασιν και αν ευρεθεί, οφείλει να πολεμήσει μέχρι και του τελευταίου ανδρός και του τελευταίου φυσιγγίου»[13], και ότι η Ημερησία Διαταγή του απείθαρχου Κατσιμήτρου προς την VIII Μεραρχία τα χαράματα της 28ης Οκτωβρίου 1940 έλεγε ότι «[η] Κυβέρνησις απέρριψε την αίτησιν ταύτην [παράδοσης της χώρας] και διατάσσει αντίστασιν μέχρις εσχάτων»[14].
Κλείνοντας θέλω να πω, αντιγράφοντας τον Λιναρδάτο, ότι έχει γραφεί χωρίς να διαψευστεί πως ο Παπάγος εξέδωσε διαταγή, στις 16 Σεπτεμβρίου 1940, που έλεγε ότι «[η] τιμή των ελληνικών όπλων απαιτεί όπως οιονδήποτε τμήμα σε οιανδήποτε κατάστασιν και αν ευρεθεί, οφείλει να πολεμήσει μέχρι και του τελευταίου ανδρός και του τελευταίου φυσιγγίου»[13], και ότι η Ημερησία Διαταγή του απείθαρχου Κατσιμήτρου προς την VIII Μεραρχία τα χαράματα της 28ης Οκτωβρίου 1940 έλεγε ότι «[η] Κυβέρνησις απέρριψε την αίτησιν ταύτην [παράδοσης της χώρας] και διατάσσει αντίστασιν μέχρις εσχάτων»[14].
Η απόσταση της ρίψης λίγων ντουφεκιών για την τιμή των όπλων μέχρι την αντίσταση μέχρις εσχάτων και του τελευταίου φυσιγγίου είναι όση αυτή μεταξύ της Γης και της άκρης του Σύμπαντος. Τέλος θα ήθελα να επισημάνω ότι ο στρατιωτικός και πολιτικός Μεταξάς, που τελικά έγινε δικτάτορας (με τις ευλογίες της αστικής τάξης), είναι μια σύνθετη προσωπικότητα που ξεπερνάει απλοϊκές αναλύσεις, τις ατάκες και την μήνιν της Αριστεράς[15], και την οικειοποίησή της από γραφικούς τύπου Γεωργίου Παπαδοπούλου και Κωνσταντίνου Πλεύρη. Καλό θα είναι να διαβάζονται και άλλες χρήσιμες απόψεις[16] και να μην θεωρείται ταμπού[17].
[1] Εμμανουέλε Γκράτσι, Η αρχή του τέλους. Η επιχείρηση κατά της Ελλάδας, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 1980.
[2] Η Barbara Jelavich, στο κλασικό δίτομο σύγγραμμά της, History of the Balkans (Cambridge University Press, 1983), γράφει: «Όχι μόνο ο Μεταξάς στάθηκε ακλόνητος και απέρριψε τις ιταλικές απαιτήσεις, αλλά ο ελληνικός στρατός πρόβαλε εκπληκτική αντίσταση».
[3] Ο William McNeill, στο βιβλίο του The Greek Dilemma - War and Aftermath (J. B. Lippincott Co., Philadelphia 1947), γράφει ότι ο Μεταξάς, που τον χαρακτηρίζει ιδιοφυή οργανωτικό και επιτελικό στρατιωτικό, «αρνήθηκε θαρραλέα τις ιταλικές απαιτήσεις».
[4] Τα γεγονότα του «ΟΧΙ» περιγράφονται επακριβώς στο άρθρο του Γεωργίου Α. Βλάχου στην εφημερίδα Καθημερινή της 8ης Δεκεμβρίου 1940 με τίτλο «Ο Ιωάννης Μεταξάς. Ιστορία, Αναμνήσεις, Απολογία».
[5] William McNeill, ό.π.
[6] Ιωάννης Παρίσης, «Απειθαρχία η πρωτοβουλία; Ο στρατηγός Κατσιμήτρος», ιστότοπος SLpress.gr, 27/10/2018, https://slpress.gr/idees/apeitharchia-i-protovoylia-o-stratigos-katsimitros/.
[7] Σπύρος Λιναρδάτος, Ο Ιωάννης Μεταξάς και οι Μεγάλες Δυνάμεις (1936-1940), Προσκήνιο, Αθήνα 1993.
[8] Προδότες και Εγκληματίες, Ντοκουμέντα του Ελληνικού Προοδευτικού Κινήματος, Νο 2, εκδόσεις Ριζοσπάστη, 1944.
[9] Θρασύβουλος Τσακαλώτος, 40 χρόνια Στρατιώτης της Ελλάδος, τυπογραφείον της Ακροπόλεως, Αθήνα, 1960.
[10] Οι Ανατολικές Συνοικίες της Αθήνας τον Δεκέμβρη του 1944, Έκδοση της 6ης Ακτίδας της ΚΟΑ του ΚΚΕ, 1945. Επανέκδοση Ιστορικών Απόψεων (1976) και Σύγχρονης Εποχής (2014).
[11] Γεράσιμος Γ. Πετράτος, «Τα κουπόνια είχαν τη δική τους ιστορία», Huffington Post Greece, 18/12/2017, https://www.huffingtonpost.gr/entry/ta-koeponia-eichan-te-dike-toes-istoria_gr_5a2feb7de4b01598ac483537.
[12] Ομιλία Δημήτρη Κουτσούμπα (γενικού γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ) στη Φλώρινα, 14/2/2016, και «Μάχη εκ παρατάξεως», εφημερίδα Ριζοσπάστης, 7/2/2016.
[13] Παρίσης, ό.π.
[14] Παρίσης, ό.π.
[15] Η Αριστερά δεν έχει πρόβλημα με το ότι ο Μεταξάς ήταν δικτάτορας. Η Αριστερά θαυμάζει δικτάτορες και μάλιστα αιμοσταγείς σαν τον Στάλιν και τον Μάο. Δεν τραβάει κανένα ζόρι με άλλους δικτάτορες και πραξικοπηματίες της ταραγμένης περιόδου του Μεσοπολέμου στην Ελλάδα, σαν τον Πάγκαλο, τον Πλαστήρα, τον Κονδύλη... Το πρόβλημά της με τον Μεταξά είναι ότι αυτός ήταν άτεγκτος αντικομμουνιστής. Και ότι ο Μεταξάς κυβέρνησε εφαρμόζοντας ένα πρόγραμμα που αφόπλισε το ΚΚΕ, μιας και εισήγαγε ή εφάρμοσε το οκτάωρο, την πληρωμή των υπερωριών, την δεκαπενθήμερη άδεια μετ’ αποδοχών, την κυριακάτικη αργία, τον κατώτατο μισθό, τις συλλογικές συμβάσεις, την απαγόρευση της παιδικής εργασίας, την κοινωνική ασφάλιση (ΙΚΑ), την καθιέρωση της Εργατικής Πρωτομαγιάς, την ίδρυση της Εργατικής Εστίας και τη ρύθμιση αγροτικών χρεών.
[16] Μελέτης Μελετόπουλος, «Ποιος ακριβώς ήταν ο Ιωάννης Μεταξάς;», Huffington Post Greece, 6/8/2018, https://www.huffingtonpost.gr/entry/poios-akrivos-etan-o-ioannes-metaxas_gr_5b655f01e4b0fd5c73d9f314. Σημειωτέον ότι η αλυσίδα χρόνων (1912, 1923, 1940) στο κείμενο αυτό πρέπει να διαβαστεί ως (1912, 1913, 1940).
[17] Τάκης Θεοδωρόπουλος, «Είναι ο Μεταξάς ταμπού;», εφημερίδα Καθημερινή, 16/2/2016, https://www.kathimerini.gr/opinion/849657/einai-o-metaxas-tampoy/.
ΠΗΓΗ
[1] Εμμανουέλε Γκράτσι, Η αρχή του τέλους. Η επιχείρηση κατά της Ελλάδας, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 1980.
[2] Η Barbara Jelavich, στο κλασικό δίτομο σύγγραμμά της, History of the Balkans (Cambridge University Press, 1983), γράφει: «Όχι μόνο ο Μεταξάς στάθηκε ακλόνητος και απέρριψε τις ιταλικές απαιτήσεις, αλλά ο ελληνικός στρατός πρόβαλε εκπληκτική αντίσταση».
[3] Ο William McNeill, στο βιβλίο του The Greek Dilemma - War and Aftermath (J. B. Lippincott Co., Philadelphia 1947), γράφει ότι ο Μεταξάς, που τον χαρακτηρίζει ιδιοφυή οργανωτικό και επιτελικό στρατιωτικό, «αρνήθηκε θαρραλέα τις ιταλικές απαιτήσεις».
[4] Τα γεγονότα του «ΟΧΙ» περιγράφονται επακριβώς στο άρθρο του Γεωργίου Α. Βλάχου στην εφημερίδα Καθημερινή της 8ης Δεκεμβρίου 1940 με τίτλο «Ο Ιωάννης Μεταξάς. Ιστορία, Αναμνήσεις, Απολογία».
[5] William McNeill, ό.π.
[6] Ιωάννης Παρίσης, «Απειθαρχία η πρωτοβουλία; Ο στρατηγός Κατσιμήτρος», ιστότοπος SLpress.gr, 27/10/2018, https://slpress.gr/idees/apeitharchia-i-protovoylia-o-stratigos-katsimitros/.
[7] Σπύρος Λιναρδάτος, Ο Ιωάννης Μεταξάς και οι Μεγάλες Δυνάμεις (1936-1940), Προσκήνιο, Αθήνα 1993.
[8] Προδότες και Εγκληματίες, Ντοκουμέντα του Ελληνικού Προοδευτικού Κινήματος, Νο 2, εκδόσεις Ριζοσπάστη, 1944.
[9] Θρασύβουλος Τσακαλώτος, 40 χρόνια Στρατιώτης της Ελλάδος, τυπογραφείον της Ακροπόλεως, Αθήνα, 1960.
[10] Οι Ανατολικές Συνοικίες της Αθήνας τον Δεκέμβρη του 1944, Έκδοση της 6ης Ακτίδας της ΚΟΑ του ΚΚΕ, 1945. Επανέκδοση Ιστορικών Απόψεων (1976) και Σύγχρονης Εποχής (2014).
[11] Γεράσιμος Γ. Πετράτος, «Τα κουπόνια είχαν τη δική τους ιστορία», Huffington Post Greece, 18/12/2017, https://www.huffingtonpost.gr/entry/ta-koeponia-eichan-te-dike-toes-istoria_gr_5a2feb7de4b01598ac483537.
[12] Ομιλία Δημήτρη Κουτσούμπα (γενικού γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ) στη Φλώρινα, 14/2/2016, και «Μάχη εκ παρατάξεως», εφημερίδα Ριζοσπάστης, 7/2/2016.
[13] Παρίσης, ό.π.
[14] Παρίσης, ό.π.
[15] Η Αριστερά δεν έχει πρόβλημα με το ότι ο Μεταξάς ήταν δικτάτορας. Η Αριστερά θαυμάζει δικτάτορες και μάλιστα αιμοσταγείς σαν τον Στάλιν και τον Μάο. Δεν τραβάει κανένα ζόρι με άλλους δικτάτορες και πραξικοπηματίες της ταραγμένης περιόδου του Μεσοπολέμου στην Ελλάδα, σαν τον Πάγκαλο, τον Πλαστήρα, τον Κονδύλη... Το πρόβλημά της με τον Μεταξά είναι ότι αυτός ήταν άτεγκτος αντικομμουνιστής. Και ότι ο Μεταξάς κυβέρνησε εφαρμόζοντας ένα πρόγραμμα που αφόπλισε το ΚΚΕ, μιας και εισήγαγε ή εφάρμοσε το οκτάωρο, την πληρωμή των υπερωριών, την δεκαπενθήμερη άδεια μετ’ αποδοχών, την κυριακάτικη αργία, τον κατώτατο μισθό, τις συλλογικές συμβάσεις, την απαγόρευση της παιδικής εργασίας, την κοινωνική ασφάλιση (ΙΚΑ), την καθιέρωση της Εργατικής Πρωτομαγιάς, την ίδρυση της Εργατικής Εστίας και τη ρύθμιση αγροτικών χρεών.
[16] Μελέτης Μελετόπουλος, «Ποιος ακριβώς ήταν ο Ιωάννης Μεταξάς;», Huffington Post Greece, 6/8/2018, https://www.huffingtonpost.gr/entry/poios-akrivos-etan-o-ioannes-metaxas_gr_5b655f01e4b0fd5c73d9f314. Σημειωτέον ότι η αλυσίδα χρόνων (1912, 1923, 1940) στο κείμενο αυτό πρέπει να διαβαστεί ως (1912, 1913, 1940).
[17] Τάκης Θεοδωρόπουλος, «Είναι ο Μεταξάς ταμπού;», εφημερίδα Καθημερινή, 16/2/2016, https://www.kathimerini.gr/opinion/849657/einai-o-metaxas-tampoy/.
ΠΗΓΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου