Τρία παραδείγματα.
• Βλέποντας κάποιος τον σημερινό ελληνικό ιστορικό «κατήφορο» δεν μπορεί παρά να στραφεί στους ποιητές μας και συγκεκριμένα στον Γιώργο Σεφέρη : «Έχουμε μιαν ιδιότροπη ιστορία —πως να την πω αλλιώς— εμείς οι σημερινοί Έλληνες. Η συνέχεια της ελεύθερης ανάπτυξης της ζωής μας κόπηκε από μια ”νύκτα αιώνων”. Αυτό είναι το χοντρό γεγονός ˙ δεν πρόκοψαν αρμονικά τα διάφορα κλωνάρια της ζωής του σημερινού ελληνικού κόσμου. Κι όταν ελευθερωθήκαμε, η προσπάθεια για την απελευθέρωση, και η ίδια η απελευθέρωση, μας έφερε τέτοιες αντιδράσεις και προκάλεσε τέτοια φαινόμενα, που ακόμη σήμερα λογαριάζουμε κάποτε πόσα πράγματα τεχνητά δημιούργησε το νεογέννητο ελλαδικό κράτος. Από αυτά τα τεχνητά είναι και η ροπή μας προς την επιφανειακή ρητορεία, αυτή τη λοιμική. Ίσως αυτά να μην έγιναν τότε από το μηδέν. Είναι πολύ πιθανό πως είχαν και άλλα αίτια. Όμως καλλιεργήθηκαν και προστατεύτηκαν όσο ποτέ κάτω από τον ίσκιο της ελευθερίας που μας χάρισαν οι καταπληκτικοί εκείνοι άνθρωποι του Εικοσιένα. Είναι οδυνηρή η αντίθεση, όταν τ ’ αναλογίζεται κανείς.» (1)
• Ή να μην κατανοεί τον Δημήτρη Γληνό που πριν σχεδόν έναν αιώνα έγραφε για τον Νεοέλληνα: «Τυφλοί και μπροστά στους αρχαίους, τυφλοί και μπροστά στους Ευρωπαίους, με μια κούφια οίηση, με μια κενόλογη αυταρέσκεια έγιναν χωρίς να το καταλάβουν αρλεκίνοι των αρχαίων και αρλεκίνοι των Ευρωπαίων. Αυτή η καταφρόνεση του δικού μας ζωντανού εγώ, αυτός ο ανόητος και εξωτερικός όλως διόλου θαυμασμός των αρχαίων και η τυφλή αντιγραφή των Ευρωπαίων, χαρακτηριστικά κατώτερης διανοητικότητας κυριαρχούν σε όλα τα φανερώματα της νεοελληνικής ζωής, επιστήμη, τέχνη, παιδεία, θεσμούς και δίνουν στον Ελληνικό πολιτισμό του τελευταίου αιώνα χαρακτήρα καθαρά μιμητικό.»
• Και, τέλος, είναι πλέον δύσκολο να μη προσέξει κάποιος και σήμερα τα λόγια του βουλευτή Ανδρέα Ρηγόπουλου, από τον 19ο αιώνα : «Εκάματε την Ελλάδα όχι κράτος δυνάμενον να σώσει τον Ελληνισμόν, αλλά φαύλον καταγώγιον.» (3)
Πηγή :
(1) Γιώργος Σεφέρης, «Δοκιμές. Η γλώσσα στην ποίησή μας», Αθήνα 1981, τ. 2, σ. 166.
(2) Δημήτρης Γληνός, εφημ. «Ελεύθερος Τύπος», «Η Ελληνική Αρρώστεια», Οκτώβρης 1926 (αναδημοσίευση περιοδ. Αναγέννηση, τομ. 1, 1926, σ. 121-129).
(3) Ανδρέας Ρηγόπουλος, «Περί του δόγματος των Εθνικοτήτων», Αγόρευση στη Βουλή το 1886.
• Βλέποντας κάποιος τον σημερινό ελληνικό ιστορικό «κατήφορο» δεν μπορεί παρά να στραφεί στους ποιητές μας και συγκεκριμένα στον Γιώργο Σεφέρη : «Έχουμε μιαν ιδιότροπη ιστορία —πως να την πω αλλιώς— εμείς οι σημερινοί Έλληνες. Η συνέχεια της ελεύθερης ανάπτυξης της ζωής μας κόπηκε από μια ”νύκτα αιώνων”. Αυτό είναι το χοντρό γεγονός ˙ δεν πρόκοψαν αρμονικά τα διάφορα κλωνάρια της ζωής του σημερινού ελληνικού κόσμου. Κι όταν ελευθερωθήκαμε, η προσπάθεια για την απελευθέρωση, και η ίδια η απελευθέρωση, μας έφερε τέτοιες αντιδράσεις και προκάλεσε τέτοια φαινόμενα, που ακόμη σήμερα λογαριάζουμε κάποτε πόσα πράγματα τεχνητά δημιούργησε το νεογέννητο ελλαδικό κράτος. Από αυτά τα τεχνητά είναι και η ροπή μας προς την επιφανειακή ρητορεία, αυτή τη λοιμική. Ίσως αυτά να μην έγιναν τότε από το μηδέν. Είναι πολύ πιθανό πως είχαν και άλλα αίτια. Όμως καλλιεργήθηκαν και προστατεύτηκαν όσο ποτέ κάτω από τον ίσκιο της ελευθερίας που μας χάρισαν οι καταπληκτικοί εκείνοι άνθρωποι του Εικοσιένα. Είναι οδυνηρή η αντίθεση, όταν τ ’ αναλογίζεται κανείς.» (1)
• Ή να μην κατανοεί τον Δημήτρη Γληνό που πριν σχεδόν έναν αιώνα έγραφε για τον Νεοέλληνα: «Τυφλοί και μπροστά στους αρχαίους, τυφλοί και μπροστά στους Ευρωπαίους, με μια κούφια οίηση, με μια κενόλογη αυταρέσκεια έγιναν χωρίς να το καταλάβουν αρλεκίνοι των αρχαίων και αρλεκίνοι των Ευρωπαίων. Αυτή η καταφρόνεση του δικού μας ζωντανού εγώ, αυτός ο ανόητος και εξωτερικός όλως διόλου θαυμασμός των αρχαίων και η τυφλή αντιγραφή των Ευρωπαίων, χαρακτηριστικά κατώτερης διανοητικότητας κυριαρχούν σε όλα τα φανερώματα της νεοελληνικής ζωής, επιστήμη, τέχνη, παιδεία, θεσμούς και δίνουν στον Ελληνικό πολιτισμό του τελευταίου αιώνα χαρακτήρα καθαρά μιμητικό.»
• Και, τέλος, είναι πλέον δύσκολο να μη προσέξει κάποιος και σήμερα τα λόγια του βουλευτή Ανδρέα Ρηγόπουλου, από τον 19ο αιώνα : «Εκάματε την Ελλάδα όχι κράτος δυνάμενον να σώσει τον Ελληνισμόν, αλλά φαύλον καταγώγιον.» (3)
Πηγή :
(1) Γιώργος Σεφέρης, «Δοκιμές. Η γλώσσα στην ποίησή μας», Αθήνα 1981, τ. 2, σ. 166.
(2) Δημήτρης Γληνός, εφημ. «Ελεύθερος Τύπος», «Η Ελληνική Αρρώστεια», Οκτώβρης 1926 (αναδημοσίευση περιοδ. Αναγέννηση, τομ. 1, 1926, σ. 121-129).
(3) Ανδρέας Ρηγόπουλος, «Περί του δόγματος των Εθνικοτήτων», Αγόρευση στη Βουλή το 1886.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου