Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2022

Α, by the way, επιτρέπεται να λέμε "Καλά Χριστούγεννα";;



  Α, by the way, επιτρέπεται να λέμε "Καλά Χριστούγεννα", όπως μια ζωή λέγαμε, ή είναι κι αυτό φιλολογικά λάθος λόγω τού ότι δεν υπάρχουν... "Κακά Χριστούγεννα", όπως εμβριθώς θα παρατηρούσαν "έγκριτοι φιλόλογοι", μη σου πω και μεγαλοσχήμονες θεολόγοι;

  Όταν απομακρύνεσαι από τον λαό (λαό τόσο με την πολιτική/κοινωνική έννοια, όσο και την εκκλησιαστική), τότε πολλά και διάφορα μπορεί να διαπιστώνεις, μη έχοντας με τι άλλο σοβαρότερο ν' ασχοληθείς...
  Όταν από το πολύ "ψείρισμα" των πάντων έχεις διαμορφώσει ένα δικό σου, αφ' υψηλού γλωσσικό κριτήριο (και μ' ένα γλωσσικό αίσθημα που απέχει παρασάγγας από εκείνο της σοφίας του λαού, λαϊκό γλωσσικό αίσθημα που μετράει αιώνες και χιλιετίες, σε αντίθεση με το δικό σου θνησιγενές...), τότε και τα πλέον προφανή σού διαφεύγουν, ακριβώς γιατί έχεις ξεχωρίσει τον εαυτό σου από την (κοινωνική ή εκκλησιαστική) πλέμπα... 

 Δεν μπορείς π.χ. να δεις το πασίδηλο, ότι, όταν ο λαός λέει "Καλά Χριστούγεννα", "Καλή επιτυχία", "Καλή Παναγιά" (αυτή η τελευταία ευχή λεγόταν ανέκαθεν σε πολλά μέρη της Ελλάδας και δεν "επικράτησε τα τελευταία χρόνια ως μόδα", όπως ακούστηκε το περασμένο καλοκαίρι από υψηλά εκκλησιαστικά χείλη), εννοεί με λιτά εκφρασμένο τρόπο (γιατί έχει ορθή αντίληψη της οικονομίας της γλώσσας, σε αντίθεση με την αμετροέπεια που χαρακτηρίζει πολλούς και διαφόρους παράγοντες του δημοσίου βίου) "Με το καλό να έρθει η γιορτή των Χριστουγέννων", "Με το καλό να έχεις επιτυχία", "Με το καλό να έρθει η γιορτή της Παναγίας".

  Όσο για την τελευταία ευχή ("Καλή Παναγιά"), λέγεται έτσι --και όχι π.χ. "Καλή Κοίμηση"--, διότι, σε αντίθεση με τα Χριστούγεννα ή το Πάσχα, που είναι μοναδικές γιορτές, οι γιορτές της Παναγίας είναι περισσότερες από μία (η Κοίμηση είναι μία από αυτές, η κυριότερη αλλά όχι η μοναδική). Έτσι, σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, ανάλογα με το πότε πανηγυρίζει το χωριό ή η κωμόπολη, όταν λένε "Καλή Παναγιά" εννοούν την τοπική γιορτή, που μπορεί να μην είναι η Κοίμηση, αλλά το Γενέσιο της Παναγίας, τα Εισόδια της Θεοτόκου, ή ακόμα και η Υπαπαντή του Κυρίου, η οποία είναι ΚΑΙ θεομητορική εορτή, κάτι που αποτυπώνεται σαφώς στο απολυτίκιό της ("Χαῖρε Κεχαριτωμένη Θεοτόκε Παρθένε...").

  Ψυχραιμία λοιπόν περί τα γλωσσικά και φιλολογικά, και περισσότερη επαφή με τον (θεωρούμενο ως) κοσμάκη και με το γλωσσικό του αίσθημα και αισθητήριο, που λειτουργεί σε βάθος χιλιετιών και ποτίζει με σοφία τη ζωή του. Και μακριά από λογικές και αντιλήψεις τού τύπου "οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων", που μάστιζαν ανέκαθεν τον εκκλησιαστικό χώρο...

1 σχόλιο: