Τετάρτη 29 Μαρτίου 2023

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ-Ο Στρατιωτικός Ηγέτης


  Τον Ιούλιο του 1822, δηλαδή σχεδόν ένα χρόνο μετά την απελευθέρωση της Τριπολιτσάς, το εμφύλιο σαράκι είχε αρχίσει να ροκανίζει την Επανάσταση λόγω, κυρίως, του φθόνου που προκάλεσε σε ορισμένους η αίγλη που είχαν προσδώσει στον Κολοκοτρώνη οι μεγάλες επιτυχίες του πρώτου έτους του Αγώνα.
Ο Κολοκοτρώνης, λοιπόν, ξεκίνησε για το Άργος ώστε να ξεκαθαρίσει την κατάσταση με τον υπουργό πολέμου Κωλέττη, που ήταν ήδη πράσινος από την ζήλεια του λόγω της εδραιωμένης, πλέον, φήμης του Γέρου του Μωριά ("γέρος" 52 ετών, σε εκείνη τη φάση).

  Στο δρόμο βρήκε τον Κολοκοτρώνη μήνυμα από τον Οδυσσέα Ανδρούτσο, ο οποίος βρισκόταν στη Ρούμελη και ήταν ενήμερος για τον φθόνο που απειλούσε να γίνει διχόνοια. 
 Το μήνυμα έλεγε "σας στέλνω 30.000 Τούρκους για να μονοιάσετε", ειδοποιώντας τον, δηλαδή, για την κάθοδο του Δράμαλη, και παράλληλα καθησυχάζοντάς τον ότι ο ίδιος (ο Ανδρούτσος) θα αναλάμβανε τον Χουρσίτ Πασά σε περίπτωση που έσπευδε κι αυτός για ενίσχυση του Μαχμούτ.

Την συνέχεια, λίγο πολύ την ξέρουμε, ο Κολοκοτρώνης έδρασε αστραπιαία :
διάλεξε να στήσει την ενέδρα στα Δερβενάκια, ευελπιστώντας ότι θα σπεύσουν πάλι όλοι σε βοήθεια, έστειλε επιστολές που καλούσε όλους τους άνδρες από... 15 έως 60 ετών να έρθουν με ό,τι όπλα έχουν. Οι οπλαρχηγοί το θεώρησαν τρέλα και δεν πήγαν τελικά αυτή τη φορά, αφήνοντας τον μόνο.

 Αυτός πάντως, είχε ήδη εκπονήσει το αριστοτεχνικό του σχέδιο. Έστειλε σε καίριες θέσεις τον Δημήτριο Υψηλάντη και τον Δημήτριο Πλαπούτα που υπάκουσαν και πειθάρχησαν αμφότεροι αποκλείοντας όλα τα πιθανά περάσματα. Τέλος δεν πίστεψε τη μπλόφα του Δράμαλη, ότι δήθεν θα υποχωρούσε, έκαψε τα σπαρτά, δηλητηρίασε τα πηγάδια και περίμενε, κάνοντας ουσιαστικά εφελκυσμό της στρατιάς, που μόλις βρέθηκε ολόκληρη μέσα στα περάσματα, άρχισε να πετσοκόβεται και αναγκάστηκε να υποχωρήσει, ενώ στη συνέχεια άρχισε να αποδεκατίζεται από την πείνα και τις αρρώστιες.
Ο Δράμαλης έπαθε τέτοια νίλα, που επέστρεψε στην Κόρινθο και αρρώστησε βαρειά, μάλιστα δε λίγους μήνες μετά πέθανε από τύφο, μάλλον, αλλά η παράδοση λέει ότι έσκασε από το κακό του.

 Μετά την απίστευτη, και για τα παγκόσμια χρονικά, ακόμη, νίκη στα Δερβενάκια ενός μικρού σώματος 2.500 ανδρών έναντι τακτικού στρατού 30.000, εκτός από τον Κωλέττη, άρχισε να πρασινίζει άσχημα και ο Μαυροκορδάτος. Δεν τον άφηνε να κοιμηθεί το του Κολοκοτρώνη τρόπαιο.

Άκουσα πριν χρόνια κάποιον καθηγητή, από τους προβεβλημένους, να χαρακτηρίζει τον Κολοκοτρώνη "αγράμματο", σε φράση που εννοούσε κάτι καλό, υποτίθεται, αλλά ξεκινούσε με τη δηλητηριώδη φράση "αυτός ο αγράμματος άνθρωπος", με τον τόνο στο "αγράμματος".
Σκέφτομαι, λοιπόν, ότι ο Μαυροκορδάτος, που αργότερα ανέβηκε εκεί που ήθελε, στον πρωθυπουργικό θώκο, δηλαδή, όχι τόσο του ανεξάρτητου κράτους που ήθελε ο Καποδίστριας, αλλά του προτεκτοράτου που δημιούργησε η προσωπική του φιλοδοξία για την οποία δεν δίστασε να γίνει και ηθικός αυτουργός της δολοφονίας του τελευταίου, είχε μεγάλη μόρφωση.
Ο Μαυροκορδάτος, λοιπόν, πράγματι, μιλούσε οκτώ γλώσσες, ήταν αναμφισβήτητα έξυπνος, είχε όμως πάνω από όλα την ευστροφία του είδους του ανθρώπου που βαδίζει στη ζωή με κριτήριο την αυτοσυντήρησή του, την προσωπική του ανάδειξη.

 Δεν κατάλαβε ποτέ ότι με όλα του τα προσόντα, ο στρατιωτικός ηγέτης είναι ένα πολύ ιδιαίτερο είδος ανθρώπου, με συνδυασμό προσόντων που δεν έχει ένας κοινός θνητός, πολύ περισσότερο ένας υπερόπτης κοινός θνητός με χαρακτηριστικά δουλοπρέπειας, όπως δυστυχώς ήταν ο ίδιος ο Μαυροκορδάτος. Ο Στρατιωτικός Ηγέτης έχει πάνω από όλα αυτά που απαιτεί από τον τελευταίο στρατιώτη: υπακοή, πειθαρχία, ταπεινότητα, ανδρεία, ψυχή και ελεύθερο φρόνημα.

 Και κάτι ακόμη: ο Κολοκοτρώνης δεν ήταν αγράμματος. Είχε βαθειά γνώση της ιστορίας, της γεωγραφίας, της ψυχολογίας, των ορίων της ανθρώπινης αντοχής, σωματικής και ψυχικής, των συσχετισμών και της "δυναμικής ενέργειας" του στρατεύματός του. Είχε προφανώς μελετήσει όλες τις μεγάλες μάχες από την αρχαιότητα έως τις ημέρες του, είχε τεράστια πείρα στον ανταρτοπόλεμο αλλά και εξαιρετική στρατιωτική εκπαίδευση.

Περισσότερο από τους πιο πολλούς αγωνιστές, δρούσε έχοντας υπ' όψιν τα φυσικά και τα κατώτερα, με γνώμονα όμως τα μεταφυσικά και τα ανώτερα.
Ήταν ένας σοφός άνθρωπος που είχε απόλυτη συναίσθηση της ιστορικής του ύπαρξης και του χρέους του.

Θεόδωρος Βρυζάκης: Προσωπογραφία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου