Δρ Μαρία Μαντουβάλου
τ. Ἀναπλ. Καθηγήτρια Νεώτερης καί Μεσαιωνικῆς Φιλολογίας
στό Ἐθνικό καί Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν
Ὁμολογῶ, ὅτι πρώτη φορά προλογίζω βιβλίο ἑνός παιδιοῦ δεκαεπτά-δεκαοκτώ ἐτῶν, μέ ἔκταση 200 σελίδων καί θέμα ἀκανθῶδες ἐθνικοπολιτικό πού προκαλεῖ ἴλιγγο σέ ὅποιον ἀποπειραθεῖ νά τό ἑρμηνεύσει καί νά τό ἐντάξει συνεπῶς στή δική του ἐπιστημονική καί ἰδεολογική Ἀλήθεια.
Ὡστόσο ἡ συγγραφέας του, ἀνεξάρτητα ἀπό τούς ποικίλους ἐνδοιασμούς, ἤ καί ἀκροβατισμούς τῶν εἰδικῶν ἱστορικῶν ἐρευνητῶν, καταθέτει, μέ ἄδολο, εἰλικρινῆ πατριωτικό ἐνθουσιασμό καί θάρρος, βοηθούμενη ἀπό ἐπιλεγμένη γιά τό θέμα της βιβλιογραφία πού παραθέτει, τά ἱστορικά γεγονότα πολιτικῆς, ἐθνικῆς καί πολιτειακῆς μορφῆς, πού διαδραματίστηκαν στόν Ἑλληνικό καί τόν εὐρύτερα Βαλκανικό χῶρο, ἀπό τήν περίοδο τῆς ἀνάρρησης στό θρόνο τοῦ Γεωργίου A΄ (1863) μέχρι καί τό θάνατο (1923) τοῦ Πορφυρογέννητου Στρατηλάτη «Δούκα τῆς Σπάρτης» καί «Ἀϊτοῦ» Κωνσταντίνου ΙΒ΄, στόν ὁποῖο καί εἶναι ἀφιερωμένο τό βιβλίο αὐτό.
Τό ἐκπληκτικό γιά τόν ἀνυποψίαστο ἀναγνώστη σ’ αὐτό τό ἔργο εἶναι ὅτι ὁ συνδυασμός τῆς ἐξαιρετικῆς λογοτεχνικῆς ἀφήγησης, μέ τή συχνή παράθεση τῶν λεγομένων φωτεινῶν διαλειμμάτων μέσα στήν ἱστορική ἐμπλοκή, τό καθιστά γλαφυρό ἱστορικό μυθιστόρημα, ἀπευθυνόμενο, χωρίς ἐνδοιασμούς, τόσο σέ μικρούς ὅσο καί σέ μεγάλους, καί εἰδήμονες, ἀναγνῶστες, εἴτε συμφωνοῦν μέ τίς ἀπόψεις πού διατυπώνονται σ’ αὐτό, εἴτε ὄχι.
Τό ὅλο ἔργο διανθίζεται πότε μέ δάκρυα χαρᾶς γιά εὐχάριστα γεγονότα, ὅπως οἱ ὀρθόδοξες βαφτίσεις βασιλέων καί πριγκίπων καί ἄλλοτε μέ παραλήρημα πατριωτικοῦ ἐνθουσιασμοῦ ἀπό ἐθνικές ἐποποιΐες, ὅπως ἡ δεύτερη ἀναγέννηση τοῦ Ἔθνους τό 1912-13, μέ πρώτη τόν «Ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος», ἀσύγκριτα δυσχερέστερο Ἀγώνα τοῦ 1821. Ἄλλοτε, δυστυχῶς, σκοτεινιάζει μέ δάκρυα πόνου γιά τίς τραγικές συνέπειες τοῦ μαρασμοῦ τῆς ἐθνικῆς ψυχῆς, ὅπως τό 1897, γιά τήν ἀπώλεια τῆς Ὁμηρικῆς Πατρίδας, προαιώνιας κοιτίδας τοῦ Ἑλληνισμοῦ μέ τίς συνακόλουθες ἐθνικές ἐκτελέσεις καί γιά τούς Ἐθνικούς καί Κρατικούς Διχασμούς, τῶν δύο Κυβερνήσεων, Ἀθηνῶν καί Θεσσαλονίκης, μέ τίς πολλαπλές κορυφώσεις τους (1914-1918).
Ἡ τολμηρή στίς ἐκτοξευόμενες ἄδολες ἀπόψεις, χωρίς νά λειαίνονται τά αἰχμηρά σημεῖα γιά πρόσωπα καί ἐνέργειες πρωταγωνιστῶν, ἐξιστόρηση ὅλων αὐτῶν τῶν γεγονότων στό βιβλίο, μᾶς ὁδηγεῖ στήν ἀνάγκη νά ὑπενθυμίσουμε, κλείνοντας αὐτό τόν πρόλογο, τίς διαχρονικῆς ἰσχύος ἐπισημάνσεις, ἄρα καί ἐπίκαιρες, σημαντικῶν προσώπων τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ὅπως τοῦ Διόδωρου τοῦ Σικελιώτη πού ἔγραφε ὅτι ἡ μομφή δέν ἀνήκει σ’ αὐτούς πού ἀναγράφουν τά διαπραχθέντα σφάλματα, ἀλλά σ’ ἐκείνους πού τά διαπράξανε, ἤ τοῦ Πολύβιου ὁ ὁποῖος δίδαξε ὅτι ὅποιος φοβᾶται νά πεῖ μέ παρρησία τήν ἀλήθεια, γιά τή δυσαρέσκεια πού θά προκαλέσει πρόσκαιρα, δέν εἶναι φιλόπατρις.
Τέλος, ὅπως ὑπενθυμίζει ὁ Θουκυδίδης «τά ἱστορικά φαινόμενα ἐπαναλαμβάνονται» μέ τόν Παπαρρηγόπουλο νά συνηγορεῖ λέγοντας ὅτι «Εἰς τήν γῆν αὐτήν, τήν ὁποίαν πατοῦμεν, τά αὐτά πρόσωπα καί τά αὐτά πράγματα ἐπανέρχονται πολλάκις ἀπαράλλακτα».
Ἴσως αὐτό νά ἦταν καί τό σκεπτικό τῆς φερέλπιδος νεαρῆς συγγραφέως τοῦ τόσο ἐνδιαφέροντος πονήματος.
Κείμενο ἀπό τό ὀπισθόφυλλο τοῦ βιβλίου
Εὐαγγελία Κ. Λάππα
Ὁ πρίγκιπας καί διάδοχός του Ἑλληνικοῦ θρόνου, Κωνσταντῖνος μεγαλώνει μέ τό ὄνειρο τῆς ἀνασυστάσεως τῆς Ρωμανίας. Κάποια στιγμή, ξεσποῦν οἱ Βαλκανικοί πόλεμοι. Ὄντας ἀρχηγός τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ, ὑπερδιπλασιάζει τήν Ἑλλάδα, πολεμώντας ἡρωικά, Τούρκους καί Βουλγάρους. Πόσες πανάρχαιες Ἑλληνικές περιοχές θά καταφέρει νά ἐλευθερώσει καί πόσες ὄχι; Ποιά ἐμπόδια θά συναντήσει στό δρόμο του; Τί γίνεται ὅταν κατά τήν ἔναρξη τοῦ Μεγάλου Πολέμου, ὁ πρωθυπουργός του, ἐκτοξεύει συκοφαντίες ἐναντίον του, περί γερμανοφιλίας καί προδοσίας; Θά ἀποκαλυφθεῖ ἄραγε ἡ ἀλήθεια γι’ αὐτές; Ποιό θά εἶναι τό τέλος τό δικό του καί τῶν συνεργατῶν του;
Ἕνα ἱστορικό ἀφήγημα βασισμένο στά ἀληθινά γεγονότα ἀπ’τή ζωή τοῦ Κωνσταντίνου τοῦ Στρατηλάτη.
Τό ἐκπληκτικό γιά τόν ἀνυποψίαστο ἀναγνώστη σ’ αὐτό τό ἔργο εἶναι ὅτι ὁ συνδυασμός τῆς ἐξαιρετικῆς λογοτεχνικῆς ἀφήγησης, μέ τή συχνή παράθεση τῶν λεγομένων φωτεινῶν διαλειμμάτων μέσα στήν ἱστορική ἐμπλοκή, τό καθιστά γλαφυρό ἱστορικό μυθιστόρημα, ἀπευθυνόμενο, χωρίς ἐνδοιασμούς, τόσο σέ μικρούς ὅσο καί σέ μεγάλους, καί εἰδήμονες, ἀναγνῶστες, εἴτε συμφωνοῦν μέ τίς ἀπόψεις πού διατυπώνονται σ’ αὐτό, εἴτε ὄχι.
Τό ὅλο ἔργο διανθίζεται πότε μέ δάκρυα χαρᾶς γιά εὐχάριστα γεγονότα, ὅπως οἱ ὀρθόδοξες βαφτίσεις βασιλέων καί πριγκίπων καί ἄλλοτε μέ παραλήρημα πατριωτικοῦ ἐνθουσιασμοῦ ἀπό ἐθνικές ἐποποιΐες, ὅπως ἡ δεύτερη ἀναγέννηση τοῦ Ἔθνους τό 1912-13, μέ πρώτη τόν «Ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος», ἀσύγκριτα δυσχερέστερο Ἀγώνα τοῦ 1821. Ἄλλοτε, δυστυχῶς, σκοτεινιάζει μέ δάκρυα πόνου γιά τίς τραγικές συνέπειες τοῦ μαρασμοῦ τῆς ἐθνικῆς ψυχῆς, ὅπως τό 1897, γιά τήν ἀπώλεια τῆς Ὁμηρικῆς Πατρίδας, προαιώνιας κοιτίδας τοῦ Ἑλληνισμοῦ μέ τίς συνακόλουθες ἐθνικές ἐκτελέσεις καί γιά τούς Ἐθνικούς καί Κρατικούς Διχασμούς, τῶν δύο Κυβερνήσεων, Ἀθηνῶν καί Θεσσαλονίκης, μέ τίς πολλαπλές κορυφώσεις τους (1914-1918).
Ἡ τολμηρή στίς ἐκτοξευόμενες ἄδολες ἀπόψεις, χωρίς νά λειαίνονται τά αἰχμηρά σημεῖα γιά πρόσωπα καί ἐνέργειες πρωταγωνιστῶν, ἐξιστόρηση ὅλων αὐτῶν τῶν γεγονότων στό βιβλίο, μᾶς ὁδηγεῖ στήν ἀνάγκη νά ὑπενθυμίσουμε, κλείνοντας αὐτό τόν πρόλογο, τίς διαχρονικῆς ἰσχύος ἐπισημάνσεις, ἄρα καί ἐπίκαιρες, σημαντικῶν προσώπων τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ὅπως τοῦ Διόδωρου τοῦ Σικελιώτη πού ἔγραφε ὅτι ἡ μομφή δέν ἀνήκει σ’ αὐτούς πού ἀναγράφουν τά διαπραχθέντα σφάλματα, ἀλλά σ’ ἐκείνους πού τά διαπράξανε, ἤ τοῦ Πολύβιου ὁ ὁποῖος δίδαξε ὅτι ὅποιος φοβᾶται νά πεῖ μέ παρρησία τήν ἀλήθεια, γιά τή δυσαρέσκεια πού θά προκαλέσει πρόσκαιρα, δέν εἶναι φιλόπατρις.
Τέλος, ὅπως ὑπενθυμίζει ὁ Θουκυδίδης «τά ἱστορικά φαινόμενα ἐπαναλαμβάνονται» μέ τόν Παπαρρηγόπουλο νά συνηγορεῖ λέγοντας ὅτι «Εἰς τήν γῆν αὐτήν, τήν ὁποίαν πατοῦμεν, τά αὐτά πρόσωπα καί τά αὐτά πράγματα ἐπανέρχονται πολλάκις ἀπαράλλακτα».
Ἴσως αὐτό νά ἦταν καί τό σκεπτικό τῆς φερέλπιδος νεαρῆς συγγραφέως τοῦ τόσο ἐνδιαφέροντος πονήματος.
Εὐαγγελία Κ. Λάππα
Ὁ πρίγκιπας καί διάδοχός του Ἑλληνικοῦ θρόνου, Κωνσταντῖνος μεγαλώνει μέ τό ὄνειρο τῆς ἀνασυστάσεως τῆς Ρωμανίας. Κάποια στιγμή, ξεσποῦν οἱ Βαλκανικοί πόλεμοι. Ὄντας ἀρχηγός τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ, ὑπερδιπλασιάζει τήν Ἑλλάδα, πολεμώντας ἡρωικά, Τούρκους καί Βουλγάρους. Πόσες πανάρχαιες Ἑλληνικές περιοχές θά καταφέρει νά ἐλευθερώσει καί πόσες ὄχι; Ποιά ἐμπόδια θά συναντήσει στό δρόμο του; Τί γίνεται ὅταν κατά τήν ἔναρξη τοῦ Μεγάλου Πολέμου, ὁ πρωθυπουργός του, ἐκτοξεύει συκοφαντίες ἐναντίον του, περί γερμανοφιλίας καί προδοσίας; Θά ἀποκαλυφθεῖ ἄραγε ἡ ἀλήθεια γι’ αὐτές; Ποιό θά εἶναι τό τέλος τό δικό του καί τῶν συνεργατῶν του;
Ἕνα ἱστορικό ἀφήγημα βασισμένο στά ἀληθινά γεγονότα ἀπ’τή ζωή τοῦ Κωνσταντίνου τοῦ Στρατηλάτη.
Τό βιβλίο κυκλοφορεῖ ἀπό τίς Ἐκδόσεις ΠΕΛΑΣΓΟΣ (https:// hellasbooks.gr) Δ/νσή Χάρ. Τρικούπη 14 (ἐντός τῆς στοᾶς). Τήλ. παραγγελιῶν 210 6440021 ἤ 210 3628976.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου