Μικρασιάτικο Πάσχα...

 ...είμασταν από τη μικρά Ασία. Ο παππούς Νικολαος είχε τον πιο μεγάλο φούρνο εκεί. Κάθε σαββατόβραδο έκλεινε πιο νωρίς το μαγαζί και φορτώνονταν τα ψωμιά που τα μοίραζε κρυφά στα γνωστά σπίτια των φτωχών. Ήταν αξιοπρεπείς εκεί οι φτωχοί, δεν ζητιάνευαν. Ήταν αγαθοί και οι πλούσιοι, δεν τους άφηναν να ζητιανεύουν τους φτωχούς.

Όταν ήταν άρρωστα τα παιδιά και ήταν κυριακη ή γιορτή, την ώρα της λειτουργίας τα έβαζαν να κάθονται στο κρεβάτι γονάτιστα. Πήγαινε ο παππούς ή η γιαγιά στην εκκλησία, έφερνε αντίδωρο και αγιασμό, τους έδινε και μετά έπαιρναν το πρωινό τους και ξάπλωναν.

Σε όλη τη διάρκεια της σαρακοστής το ραδιόφωνο (δεν είχαν τότε τηλεόραση ) ήταν σκεπασμένο με ένα μαύρο πανι.
Ο αδερφός του παππού ο Αναστάσης, ήταν γνωστός με το όνομα Αγάθης, για την αγαθότητά του. Όλη μέρα γύριζε στους δρόμους και ρωτούσε τις νοικοκυρές και τους γέροντες αν χρειάζονται να τους κάνει κάνα θέλημα. Χαιρόταν αφάνταστα να μπορούσε να βοηθήσει άνθρωπο σε οτιδήποτε.

Οι αδελφές της γιαγιάς το νου τους είχαν όλο στην εκκλησία. Μετρούσαν το χρόνο με τις μνήμες των αγίων και τα πανηγύρια κι όλο χάνονταν στις αγρυπνίες, τα ξωκκλήσια, τα προσκυνήματα. Στην πολύκλαυστη καταστροφή του 1922 το μόνο που πήρανε μαζί τους ήταν οι εικόνες των αγίων. Κοιμήθηκαν πριν χρόνια στον Πειραιά οι καλές θείες Ευσταθία, Νικοκλία, Στυλιανή, που όλο για τ' άγια χώματα που άφησαν μιλούσαν. Δεν μπορούσαν ακόμα, μετά από τόσες δεκαετίες, να συνηθίσουν τη νέα τους διαμονή, αισθάνονται σαν φιλοξενούμενες, περίμεναν μέχρι το τέλος τους πως θα επιστρέψουν εκεί, πως το τέλος τους θα είναι πιο γλυκό εκεί, δεν τους ανέπαυαν οι ανέσεις του σύγχρονου κόσμου.

Η μητέρα σε αυτο το πνεύμα μας μεγάλωσε στην Αθήνα. Μας μάθαινε προσευχές, ψαλμούς, βιους αγίων και ιστορίες μικρασιάτικες. Τρεις φορές μας έλουζε, στο όνομα της Αγίας τριάδος. Στις μνήμες των αγίων δεν έβαζε σκάφη, δεν έπιανε βελόνι. Μας σταύρωνε τα προσκέφαλα πριν κοιμηθούμε να μη σκιαχτούμε από όνειρα, μας σταύρωνε τα καθαρά εσώρουχα να μη χτυπήσουμε, να 'μαστε δυνατοί. Όταν ήταν να καθαρίσουμε τις εικόνες, έπρεπε να πλυθούμε καλά πριν. Όταν θα πηγαίναμε να κοινωνήσουμε έπρεπε να φιλήσουμε το χέρι των γονέων. Τηρούσε αυστηρά τις νηστείες, ακοίμητο καντήλι, και φυλάγαμε αγιασμούς, το αντίδωρο της Μ. Πέμπτης, το κερί της Μ. Παρασκευής, τα βαγιόκλαδα, τα βαγιόφυλλα του Μ. Σαββάτου, τη λαμπάδα της Αναστάσεως την αποκαίγαμε της Ζωοδόχου Πηγής κι αυγά κόκκινα βάφονταν μέχρι της αναλήψεως.

Το σπίτι ήταν για τους φτωχούς ανοιχτό και χαιρόμαστε να τους φιλοξενούμε στο λιτό τραπέζι μας. Τα λόγια, οι εκφράσεις, τα πάντα της μητέρας-παρότι ήταν μικρή στον ξεσηκωμό- όλα θύμιζαν την πατρίδα της, που την ομορφιά των παραδόσεων της κατάφερε στοργικά να ζωγραφίσει ανεξίτηλα στις καρδιές μας...

Μονάχου Μωυσέως Αγιορείτου

πηγή