Το βυζαντινο εγκολπιο του Ιβαν του τρομερού

Το βυζαντινο εγκολπιο του Ιβαν του τρομερού. 12ος αι
Μοσχα μουσειο Κρεμλίνου
Ο Ιβάν ο Τρομερός είχε ένα μοναδικό βυζαντινό εγκόλπιο λειψανοθήκη του 12ου αιώνα, το οποίο φορούσαν βυζαντινοί αυτοκράτορες. Σήμερα αποθησαυρίζεται στο Κρεμλίνο, στη Μόσχα.
Έχει διαστάσεις 9.5 x 8.5 x 1.2 εκ, είναι κατασκευασμένο από χρυσό, ασήμι, σμάλτο και νιέλο και στην μπροστινή πλευρά του (καπάκι) εικονογραφείται η Ανάσταση του Χριστού, ενώ στο πίσω μέρος φέρει επίγραμμα σχετικά με τα υπερπολύτιμα λείψανα που περιέχει στο εσωτερικό του.

Στην εκτεταμένη επιγραφή απαριθμούνται τα χριστολογικά και θεομητορικά κειμήλια καθώς και άλλα τα λειψανα
Χιτών, χλαμύς, λέντιον, ἔνδυμα Λόγου,
σινδών, λύθρον, στέφανος ἠκανθωμένο(ς),
ὀστοῦν, ξύλον, θρίξ—διδύμου, σταυροῦ, λύχνου—,
ζώνης πανάγνου τμῆμα, μανδύου μέρος,
[Εὐστρα]τίου λείψανον, ὀστοῦν Προδρόμου,
Εὐφημίας θρίξ, λείψανον Νικολάου,
ὀστᾶ Στεφάνου τοῦ νέου, Θεοδώρου
[κα]ὶ Παντελεήμονος ἐκ τρι(ῶν) τρία.

Το επίγραμμα είναι γραμμένο σε 8 στίχους και κάθε στίχος τελειώνει σε τρεις κάθετες τελείες. Σύμφωνα με το επίγραμμα, το εγκόλπιο περιέχει:
χριστολογικά κειμήλια [τμήμα του χιτώνα, της χλαμύδας, του λέντιου, κάποιου ενδύματος, της <νεκρικής> σινδόνης, του ακάνθινου στέφανου (:στέφανος ἠκανθωμένος), τίμιο ξύλο (:ξύλον σταυροῦ) και αίμα (:λύθρον) του Χριστού]
μαριολογικά κειμήλια (τμήμα της ζώνης και μέρος από τον μανδύα της Παναγίας)
αγιολογικά λείψανα (του Ευστρατίου, του Προδρόμου, της Ευφημίας, του Νικολάου, του Στέφανου του νέου, του Θεοδώρου και του Παντελεήμονος)
ὀστοῦν διδύμου (πρόκειται άραγε για λείψανο του απόστολου Θωμά, που ονομάζεται δίδυμος στην Κανή Διαθήκη;)
θρίξ λύχνου (μαλλιά Προδρόμου;)

Σήμερα το βυζαντινό εγκόλπιο λειψανοθήκη του Ιβάν του Τρομερού αποθησαυρίζεται στο Μουσείο του Κρεμλίνου (Оруже́йная пала́та), στη Μόσχα.

πηγή