Μα φυσικά η παρακάτω αποστροφή του Γιανναρά:
"(...) Αυτό που κόμισε ο Χριστιανισμός και άρπαξαν οι Ελληνες αμέσως, είναι ότι έδωσε οντολογικό περιεχόμενο στην ελευθερία.
Οντολογικό θα πει ότι δεν είναι η ελευθερία μια δυνατότητα επιλογών - διαλέγω αυτό και όχι εκείνο. Ελευθερία είναι να μην είσαι υποταγμένος σε καμία ανάγκη. (...)"
Συνέντευξη του Χρήστου Γιανναρά στον Δ. Δανίκα ("Πρώτο Θέμα", 7/7/2024)
Εγώ έχω μερικές απορίες:
ΑπάντησηΔιαγραφή1) Ποιοι ορίζονται ως νεοφιλελεύθεροι; Γιατί στην Ελλάδα του 2024, εγώ θα έβαζα το 99% σε αυτή την κατηγορία χωρίς πολύ δισταγμό.
2) Από πότε μας νοιάζει τι λέει ο Γιανναράς, που έχει πει πολλές τραγικές χαζομάρες στο παρελθόν, ή το "πρώτο θέμα" που είναι ο ορισμός της κακής δημοσιογραφίας;
3) Για ποιες αντιδράσεις μιλάμε; Εγώ δεν έμαθα τίποτα σχετικό. Αλλά μάλλον δεν έχασα και τίποτα σπουδαίο.
4) Αυτό που λέει ο Γιανναράς δεν έχει σχέση με κάποιο "οντολογικό περιεχόμενο", όπως λέει, αλλά με την ουσία της λέξης και της μοναδικής διαχρονικής της έννοιας. Όπως και να το δεις, ελευθερία χωρίς πλήρη ανυποταξία σε κάθε τι είναι αδιανόητο. Είμαι σχεδόν βέβαιος ότι οι πρόγονοί μας είχαν την υποτυπώδη εγκεφαλική ικανότητα να το κατανοήσουν αυτό πλήρως. Αυτός ήταν ο λόγος που οι Σπαρτιάτες έτρωγαν τις άθλιες τροφές που έτρωγαν και που κοιμούνταν πάνω σε καλάμια, που οι Μακεδόνες παίδευαν τα παιδιά τους τόσο πολύ και από νεαρή ηλικία, κ.α. Αλλά και επίσης κατανοούσαν τους κοινωνικούς κινδύνους από την πραγματική ελευθερία, ώστε να ποτίζουν με κόνιο όποιον τους προκαλούσε μεγάλα προβλήματα. Δεν ξέρω μόνο αν είχαν συνειδητοποιήσει ότι ο θάνατος ήταν πηγή περιορισμού αυτής τους της ελευθερίας, γιατί εκείνη την εποχή ο θάνατος θεωρούνταν πολύ φυσικός και μάλλον απλά προσπαθούσαν να τον αγνοήσουν παρά να τον καταπολεμήσουν.
Τέλος, ακόμα και αυτός ο ορισμός δεν είναι σωστός, γιατί μπορείς να είσαι ελεύθερος έχοντας αμέτρητες ανάγκες, αρκεί οι ανάγκες σου αυτές να είναι καλυμμένες με έναν εξασφαλισμένο τρόπο. Που είναι και το πιο λογικό, αφού κανένας άνθρωπος ποτέ δεν πρόκειται να εξοβελήσει όλες τους τις ανάγκες. Ακόμα και αν ενωθεί με τον Θεό και δεν έχει φυσικές ανάγκες, έχει ακόμα ανάγκη τον Θεό. Που ουσιαστικά σημαίνει ότι ο άνθρωπος δεν δύναται να είναι ελεύθερος με την γενική έννοια, αλλά μόνο στα πλαίσια που επιθυμεί, ορίζει, και μπορεί να προσφέρει ο Δημιουργός του.