29 Ιουλίου 1914: Ο Μπιζανιομάχος Ανδρέας Ζυγομαλάς, πέφτει σε ενέδρα και βρίσκεται αποκεφαλισμένος στην Νίβιτσα της Βορείου Ηπείρου.

  Ο Ανδρέας Ζυγομαλάς (1890-1914), σπούδασε και αρίστευσε στις νομικές επιστήμες. Αμέσως μετά τις σπουδές του υπηρέτησε την στρατιωτική του θητεία, ασκώντας συν τοις άλλοις, καθήκοντα διερμηνέα. Από μικρή ηλικία μιλούσε απταίστως τρεις ξένες γλώσσες.

  Ενώ είχε εκπληρώσει την στρατιωτική του θητεία άρχισε ο Βαλκανικός Πόλεμος του 1912-13. Εθελοντής, κατατάχτηκε στο 2ο Σύνταγμα Πεδινού Πυροβολικού και έφυγε αμέσως για την πρώτη γραμμή του μετώπου προς απελευθέρωση των υπόδουλων Ελληνικών εδαφών. Στην αρχή βρέθηκε στην Μακεδονία, γρήγορα όμως ήλθε στην Ήπειρο, τόπο καταγωγής της μητέρας του. Ζήτησε μάλιστα να σταλεί στο Μπιζάνι, όπου ήταν το βασικό μέτωπο με τον εχθρό.

  Ο Ηρωισμός του αφήνει έκπληκτους τους Ανωτέρους του. Εκεί του δόθηκε «επ’ ανδραγαθεία» ο βαθμός του Ανθυπολοχαγού. Στην τελική επίθεση είναι αυτός που με την ομάδα του κατέλαβε το ύψωμα του Μπιζανίου και του παραδόθηκε «Τιμής ένεκεν» η κομματιασμένη τουρκική σημαία.

  Όταν τελείωσε ο νικηφόρος πόλεμος του 1912-13 ο Ανδρέας Ζυγομαλάς έστειλε τα παράσημα στους γονείς του και έμεινε για να συνεχίσει, τον αγώνα αυτονομίας της Βορείου Ηπείρου. Με γράμμα προς την μητέρα του τής ανήγγειλε την απόφαση να οργανώσει δική του ομάδα, υποβάλλοντας ταυτοχρόνως στον πατέρα του την παράκληση να στρατολογήσει παλληκάρια και να του στείλει χρήματα.

  Ενώ ο πατέρας του είχε αρχίσει τις ενέργειες για την αποστολή ανδρών στην Βόρειο Ήπειρο, στις 31 Ιουλίου έφτασε το θλιβερό μήνυμα του θανάτου του παιδιού του:
«Ο Ανδρέας Ζυγομαλάς έπεσε σε ενέδρα του εχθρού στις 29 Ιουλίου 1914 και βρέθηκε αποκεφαλισμένος στην Νίβιτσα της Βορείου Ηπείρου».ΑΘΑΝΑΤΟΣ

πηγή