Οι Άγιοι μάρτυρες Ζωτικός,Ατταλός,Κάμασις και Φίλιππος(+4ος αιώνας)ο τάφος των οποίων ανακαλύφθηκε το 1971

Οι τέσσερεις μεγάλοι μάρτυρες καί συγκεκριμένα οι: Ζωτικός, Άτταλός, Κάμασις καί Φίλιππος ήταν ενταφια­σμένοι στην κρύπτη μιας Βασιλικής, πού ανακαλύφθηκε στην περιοχή της Κοινότητος Νικολιτσέλ του νόμου Τούλτσεα της Ρουμανίας, το φθινόπωρο του έτους 1971.

 Τα Λείψανα των Μαρτύρων ήταν τοποθετημένα σε ειδικό ξύλινο κιβώτιο πού είχε στην συνέχεια τεθή σ' αυτή την κρύπτη. Είχαν τοποθετηθή, σύμφωνα με την χριστιανική παράδοσι πού έχουμε μέχρι σήμερα, δηλαδή με τα χέρια στο στήθος καί το κεφάλι προς την δύση. Ή κρύπτη έχει την μορφή περίπου τετραγώνου καί είναι φτιαγμένη από κεραμίδες καί κονίαμα. Οι διαστάσεις της είναι: 3,70 Χ 3,40 καί το ΰψος της 2,30 μ. Ή είσοδος είχε φραχθή με μία μεγάλη πέτρα. Εσωτερικά, ό τοίχος της αριστεράς πλευράς είχε χαραγμένη με σκληρό κονίαμα την έξης επι­γραφή: «Οι Μάρτυρες του Χρίστου», ενώ στόν δεξιό τοί­χο διαβάζουμε την ίδια λέξη «Μάρτυρες» καί μετά τα ονό­ματα τους γραμμένα με την εξής σειρά: «Ζωτικός, Άτταλός, Κάμασις, Φίλιππος». Αυτές οί επιγραφές έχουν στα άκρα τους καί το μονόγραμμα του Χρίστου.

Ο τάφος των 4 μαρτύρων

Μερικοί αρχαιολόγοι υποστηρίζουν ότι οι τέσσερεις αυτοί άνδρες υπέστησαν το μαρτύριο στην εποχή του με­γάλου διωγμού του Διοκλητιανού, κατά το 303-304. "Αλ­λοι λέγουν ότι μαρτύρησαν στα χρόνια 319-324, όταν βα­σιλεύς έκεΐ ήτο ό Λικίνιος, στην εποχή του οποίου πάρθη­καν μέτρα κατά των χριστιανών. 

Μπορούμε επίσης να ι­σχυρισθούμε ότι οί τέσσερεις Μάρτυρες τελειώθηκαν μαρτυρικά στα βόρεια του Δούναβη, όπου τότε κατοι­κούσαν οΐ Γότθοι, στους οποίους έκήρυξε την Χριστιανι­κή πίστη ό άγιος Σάββας του Μπουζέου. Ή καταδίωξις πού εξαπέλυσε ό βασιλεύς Άθανάριχος κατά των Χρι­στιανών, στα έτη 370-372, ίσως να προκάλεσε καί τον θά­νατο αυτών των Μαρτύρων, των οποίων τα σώματα στην συνέχεια έτάφησαν στο Νικολιτσέλ. Κατόπιν από Χρι­στιανούς θα μεταφέρθηκαν στον νότιο Δούναβη καί τοποθετήθηκαν στην κρύπτη πού αναφέραμε.

 Τέλος,συμ­φωνα καί με γνώμες άλλων, έμαρτύρησαν στίς αρχές του 5ου αιώνος, στην εποχή των βαρβαρικών επιδρομών."Αν καί οί προσπάθειες για τον χρονικό προσδιορι­σμό τους δεν είναι οριστικές, μπορούμε όμως να παραδε­χθούμε ότι το μαρτύριο τους καί ή Βασιλική δεν απέχουν από τον 4ον αιώνα ή τίς αρχές του 5ου.

Οί άποκαλυφθέντες βέβαια μαρτυρικοί τάφοι στο Νικολιτσέλ έχουν μία ιδιαίτερη αξία διότι:
1) "Εφεραν στο φως για πρώτη φορά όλα τα Λείψανα (σκελετούς) τεσσάρων Αγίων, των οποίων γνωρίζουμε μόνο τα ονόματα

2) Ήλθε στην επιφάνεια μία από τίς παλαιότερες Βα­σιλικές, απ' αυτές πού έχουμε στην Ρουμανία.

3) Ενισχύεται ή πεποίθησίς μας για την πιστότητα των Μαρτυρολογίων καί ότι αυτά είναι αληθινά, όπως αυ­τό.

4) Αποδεικνύεται ή δύναμις καί ή παλαιότης της Χριστιανικής πίστεως καί στο Ρουμανικό έδαφος καί

5) Ή προαναφερθείσα άνακάλυψις είναι μοναδική τους τελευταίους χρόνους σ' ολόκληρο τον βαλκανικό χώρο καί εξαιρετικά σπάνια στην Ρωμαϊκή αυτοκρατο­
ρία.

Σήμερα τα Λείψανα των Μαρτύρων του Νικολιτσέλ, μετά από 16 αιώνες αναπαύσεως στο υγρό δωμάτιο της κρύπτης, ευρίσκονται στο Μοναστήρι Κοκός του νομού Τούλτσεα καί είναι μία παρηγοριά για τον κάθε χριστιανό πού θα πάη έκεί για να τα προσκύνηση.

πηγή- 30 βίοι Ρουμάνων Αγίων /www.proskynitis.blogspot.com