''Ο τελευταίος Έλληνας της Σμύρνης'', το βιβλίο σας με στοιχεία από τη ζωή και το τέλος του Μητροπολίτη Χρυσοστόμου Σμύρνης, τον οποίο λιντζάρισε ο τουρκικός όχλος στις 27 Αυγούστου του 1922.
Η μητέρα μου ήταν ένα από τα παιδιά τα οποία ξεριζώθηκαν από τη Σμύρνη τον φοβερό εκείνο Αύγουστο του 1922. Στον προσφυγικό συνοικισμό του Βόλου την Νέα Ιωνία όπου γεννήθηκα και μεγάλωσα, οι άνθρωποι μιλούσαν αδιάκοπα για τις Πατρίδες τους της Ανατολής τις οποίες τόσο άδικα αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν κυνηγημένοι από μαχαίρι και φωτιά. Από μικρή άκουγα προσωπικές μαρτυρίες για όσα συνέβησαν τότε και για τον Χρυσόστομο, τον τελευταίο Μητροπολίτη της Σμύρνης ο οποίος θυσιάστηκε προσπαθώντας να προστατέψει μόνος αυτός τους Σμυρνιούς και χιλιάδες πανικόβλητους πρόσφυγες από το εσωτερικό της Μικρασίας, όταν όλοι οι άλλοι τους είχαν εγκαταλείψει. Αργότερα ενήλικη μελέτησα τις ιστορικές πηγές και στάθηκα με θαυμασμό στην προσωπικότητα αυτού του ανθρώπου. Ο τραγικός του θάνατος, λιντσαρίστηκε από τον τουρκικό όχλο με εντολή του Τούρκου Διοικητή Νουρεντίν, ήταν το επιστέγασμα της πορείας ενός λαμπρού θεολόγου, ενός διανοούμενου συγγραφέα, ενός σπουδαίου ρήτορα, ενός γενναίου άνδρα, ο οποίος γνώριζε τι επρόκειτο να συμβεί έμεινε στην προδομένη Σμύρνη, ενός κληρικού ο οποίος τιμώντας το ράσο του πέθανε ευλογώντας τους βασανιστές τους.
Ο Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος από το 1993 έχει ανακηρυχθεί Άγιος της Εκκλησίας μας.
Ως συγγραφέας βιβλίων τα οποία απευθύνονται κατ’ αρχάς σε νέους είχα πάντα στο μυαλό μου ότι όφειλα να γράψω ένα βιβλίο για τον Χρυσόστομο, τελευταίο Μητροπολίτη της Σμύρνης, το όφειλα στην Μικρασιατική μου καταγωγή. Κι αυτό έκανα τελικά. Έγραψα τον Τελευταίο Έλληνα της Σμύρνης προκειμένου να γνωρίσουν όσο το δυνατόν περισσότεροι και κυρίως οι νέοι άνθρωποι αυτόν τον σπουδαίο ιεράρχη και άνθρωπο, έναν γενναίο ο οποίος ξεπέρασε τα όρια του ατομισμού παράδειγμά προς μίμηση για όλους.
Τα έσοδα του βιβλίου θα διατεθούν για την ανέγερση ναού προς τιμήν του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης .Σε ποια περιοχή και γιατί;
Στη Νέα Ιωνία Βόλου έχουμε μια μεγαλόπρεπη εκκλησία, την Ευαγγελίστρια, Βαγγελίστρα την λέμε εμείς και είμαστε περήφανοι γιατί την έφτιαξαν οι Μικρασιάτες γονιοί και παππούδες μας μόνοι με τα ίδια τους τα χέρια. Σκέφτηκα λοιπόν πως αν θέλουμε να λέμε πως ακολουθούμε τα βήματά τους πρέπει να κάνουμε το ίδιο, να προσφέρει ο καθένας αυτό που μπορεί για να χτίσουμε μια μικρή έστω εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Χρυσόστομο Σμύρνης, τον Άγιο όλων των προσφύγων. Κι έκανα την αρχή. Αποφάσισα να να προσφέρω τα πνευματικά δικαιώματα τα οποία μου αναλογούν από τις πωλήσεις του βιβλίου προκειμένου να αποτελέσουν το πρώτο λιθαράκι για να χτίσουμε το εκκλησάκι μας, με την ελπίδα πως θα με ακολουθήσουν πολλοί, συμβάλλοντας γι’ αυτό τον σκοπό ο καθένας με τον δικό του τρόπο.
Χρησιμοποιείτε ένα έξυπνο συγγραφικό τέχνασμα βάζοντας να συνομιλούν ένας νεαρός με έναν ηλικιωμένο. Είναι επειδή η ιστορία πρέπει να μεταφέρεται από γενιά σε γενιά;
Ο τελευταίος Έλληνας της Σμύρνης είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα. Όπως λέει ο Σαχίνης μεταφράζοντας τον Friedrich Spielhagen «το ιστορικό μυθιστόρημα απεικονίζει μια εποχή, όπου το φως της ανάμνησης της ζωντανής γενιάς δε πέφτει πια με όλη του τη δύναμη» ( Σαχίνης, 1981:31).
Σε ότι αφορά τη Μικρασιατική καταστροφή βρισκόμαστε στο μεταίχμιο. Οι πρόσφυγες της πρώτης γενιάς έχουν φύγει, της δεύτερης όλο και λιγοστεύουμε. Γι’ αυτόν τον λόγο ονομάζω τον τελευταίο Έλληνα της Σμύρνης βιβλίο – χρέος γιατί μέσα από αυτό ο μεταφραστής – αφηγητής μεταφέρει αλήθειες από εκείνους οι οποίοι τις έζησαν, αυτές τις αλήθειες που γνωρίζουμε όλοι εμείς Μικρασιάτες της δεύτερης και τρίτης γενιάς από αυτόπτες μάρτυρες τους γονείς και τους παππούδες μας, αλήθειες τις οποίες δεν έχει το δικαίωμα να αμφισβητήσει κανείς.
Πολύ δύσκολο με δεδομένο πως το βιβλίο απευθύνεται κατ’ αρχάς σε νεαρούς αναγνώστες, πρόκειται δηλαδή για ένα βιβλίο από αυτά τα οποία χαρακτηρίζονται ενηλικίωσης (cross over). Αυτού του είδους τα βιβλία απευθύνονται σε ένα ιδιαίτερα απαιτητικό κοινό, για να το κερδίσεις πρέπει να είσαι απόλυτα ειλικρινής και όσο το δυνατόν περισσότερο απαλλαγμένος από συναισθηματισμούς οι οποίοι μπορεί να θεωρηθούν πως στοχεύουν να κερδίσουν τον αναγνώστη ακόμη και σε βάρος της αλήθειας. Εγώ, παιδί Μικρασιατικής καταγωγής στενά δεμένο με τις Πατρίδες εκείνες έπρεπε να οριοθετήσω τον δικό μου συναισθηματισμό και να αφήσω την αλήθεια να δημιουργήσει τα συναισθήματα στους αναγνώστες μου.
Είναι ένα βιβλίο – κληρονομιά και ιστορική μνήμη. Αυτό αποκόμισα από τη δική μου ανάγνωση.
Σωστά, ο Τελευταίος Έλληνας της Σμύρνης είναι ένα ιστορικό βιβλίο το οποίο παραμένει απόλυτα πιστό σε προσωπικές μαρτυρίες αλλά και στην αλήθεια των ιστορικών καταγραφών οι οποίες αφορούν την συγκεκριμένη εποχή.
Ποια αξία θεωρείτε αδιαπραγμάτευτη;
Την αξιοπρέπεια.
Τι είναι ευτυχία για εσάς;
Το να είσαι υγιής, να αγαπάς τους γύρω σου και να τους βλέπεις ευτυχισμένους με όλα όσα μπορεί να σημαίνει αυτό και να σε αγαπούν κι εκείνοι.
Όχι δεν διαβάζουν αρκετά, όμως πριν βιαστούμε να δαιμονοποιήσουμε την σύγχρονη τεχνολογία και τον σύγχρονο τρόπο ζωής ο οποίος τα απομακρύνει από το βιβλίο, θα πρέπει να ψάξουμε στις ευθύνες των ενηλίκων. Χρειάζεται μύηση για να μπορέσει να κατανοήσει κανείς την αξία και την απόλαυση της ανάγνωσης και δεν μπορείς να μυήσεις αν δεν είσαι μύστης ο ίδιος, πράγμα το οποίο σημαίνει πως αν το παιδί βλέπει διαρκώς τον γονιό του με το tablet ή το Smartphone στο χέρι τι πιο λογικό να θέλει να κάνει το ίδιο . Στην εφηβεία το «παιχνίδι» έχει σχεδόν χαθεί, ο έφηβος σπάνια θα ακούσει την παραίνεση του γονιού ή του εκπαιδευτικού: «Πρέπει να διαβάζεις για να μπορέσεις να εκφράζεσαι καλύτερα στον γραπτό λόγο». Όλο αυτό ακούγεται πολύ απαισιόδοξο και σκοτεινό, δεν υπάρχει λόγος να επισημάνω εδώ την αξία της ανάγνωσης και της δημιουργικής φαντασίας την οποία προσφέρει μεταξύ των άλλων, θα πω όμως ότι είμαι σε θέση να γνωρίζω πως υπάρχουν ενήλικες, γονείς, εκπαιδευτικοί, μύστες της ανάγνωσης οι οποίοι κάνουν θαύματα όχι μόνο με τα μικρότερα παιδιά, αλλά και με τους εφήβους. Καταφέρνουν να συνδυάσουν την σύγχρονη τεχνολογία και τον σύγχρονο τρόπο ζωής με την απόλαυση και την αξία της ανάγνωσης όχι αναγκάζοντας τους εφήβους να διαβάσουν λογοτεχνικά βιβλία αλλά δημιουργώντας τις προϋποθέσεις να τα αγαπήσουν. Αυτοί οι εκπαιδευτικοί αποτελούν πηγή αισιοδοξίας για το μέλλον κι έχω την χαρά να γνωρίζω αρκετούς!
Είστε με κάποιο από τα βιβλία σας λίγο περισσότερο συναισθηματικά δεμένη;
Συνηθίζω να λέω πως γράφω βιβλία «της καρδιάς», πράγμα το οποίο σημαίνει πως ποτέ δεν ξεκινώ να γράψω ένα βιβλίο με την λογική του τύπου, το θέμα του είναι εμπορικό κλπ. Ξεκινώ πάντα από κάτι το οποίο με έχει συγκινήσει, μετά ακολουθεί έρευνα και πολλή δουλειά. Με όλα μου τα βιβλία λοιπόν είμαι το ίδιο δεμένη συναισθηματικά, από τις μυθιστορηματικές αναπλάσεις με θέματα από την ελληνική μυθολογία, ως τα μυθιστορήματα με σύγχρονα θέματα και τα βιβλία για μικρότερα παιδιά.
Έχετε νέα συγγραφικά σχέδια; Γράφετε κάτι καινούργιο;
Νομίζω πως μετά τον ''Τελευταίο Έλληνα της Σμύρνης'' θα πρέπει να κλείσω έναν κύκλο ο οποίος άνοιξε με τα δυο τελευταία μου μυθιστορήματα ενηλικίωσης (cross over) τον Άνεμο στα μαλλιά της και το Φόντο σε διπλό καθρέφτη. Σκέπτομαι αυτό να γίνει με ένα τρόπο ασυνήθιστο, λιγάκι ανορθόδοξο ίσως… Ελπίζω να τα καταφέρω.
ΧΑΡΙΤΙΝΗ ΜΑΛΙΣΣΟΒΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου