Άγιος νέος ιερομάρτυς Ιωάννης (Πομμέρ)

Ο π. Ιωάννης κατά κόσμο Ιωάννης Pommer γεννήθηκε στη Λετονία στις 19 Ιανουαρίου 1876 σε μια ορθόδοξη αγροτική οικογένεια. Από την παιδική ηλικία, ο Ιωάννης ήξερε ότι η μέρα ξεκινάει με προσευχή και ανάγνωση του Λόγου του Θεού.

Το 1897 αποφοίτησε το Ορθόδοξο Θεολογικό Κολλέγιο της Ρίγας και το 1904 την Θεολογική Ακαδημία του Κιέβιυ, δείχνοντας λαμπρές ικανότητες. Κατά τη διάρκεια των ετών εκπαίδευσης στην Ακαδημία ενισχύθηκε η επιθυμία του να αφοσιωθεί στην υπηρεσία της Εκκλησίας του Χριστού.

Το 1903 εκάρη μοναχός με την ευλογία του Αγίου Ιωάννη της Κρονστάνδης.Το 1911 γίνεται ο νεαρότερος επίσκοπος στην Ρωσία και το 1912 αναλαμβάνει την επαρχία του Μίνσκ.Το 1915 αναλαμβάνει την επαρχία του Τάγκανρογκ

Μετά το 1917  που αρχίζουν οι διωγμοί,ο επίσκοπος Ιωάννης συλλαμβανεται στην Πένζα και φυλακίζεται για έξι μήνες.Το 1921,ο Άγιος Πατριάρχης Τύχωνας τον στέλνει στην πατρίδα του,στην Ρίγα.Η χώρα μόλις έβγαινε από την δίνη ενός εμφυλίου πολέμου και είχε κερδίσει την ανεξαρτησία της.Πολλοί πολιτικοί όμως δεν έβλεπαν με καλό μάτι την Ορθόδοξη εκκλησία και είχαν αρπάξει ένα μεγάλο μέρος της περιουσίας της και αγωνίστηκε να προστατέψει τα συμφέροντα της Εκκλησίας.
''Βρήκα τη Λετονική Ορθόδοξη Εκκλησία σε μια δύσκολη κατάσταση: πολλές ενορίες ήταν χωρίς ποιμένες , οι άδειες εκκλησίες παραμελήθηκαν, η περιουσία της εκκλησίας λεηλατήθηκε, η ίδια η θέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας στο νεοανακηρυχθέν κράτος ήταν αβέβαιη'',έλεγε ο ίδιος

Κατά τα πρώτα χρόνια της επισκοπής του στη Ρίγα, έζησε στο υπόγειο του καθεδρικού ναού σε ένδειξη διαμαρτυρίας επειδή η κατοικία του πρώην επισκόπου δόθηκε στους καθολικούς.

Το 1926-1931 ήταν βουλευτής του Λετονικού Σέιμα , στο οποίο υπερασπιζόταν ενεργά τα συμφέροντα της Ορθόδοξης Εκκλησίας και συχνά ερχόταν σε σύγκρουση με εκπροσώπους αριστερών κομμάτων. Το 1926, πέτυχε την έγκριση νόμου για το νομικό καθεστώς της Ορθόδοξης Εκκλησίας στη Λετονία, ο οποίος ανέφερε ότι έχει το δικαίωμα να "εφαρμόζει ελεύθερα και ανοιχτά" την Ορθόδοξη διδασκαλία. Η εκκλησία και τα ιδρύματά της κατείχαν τα δικαιώματα των νομικών προσώπων, τα δικαιώματα ιδιοκτησίας της εκκλησίας ήταν εγγυημένα, επιτρέπεται η δημιουργία θρησκευτικών σχολείων, η ίδρυση ορθοδόξων ενώσεων και οι αποφάσεις της πνευματικής αρχής σε κανονικά θέματα δεν υπόκεινται προσφυγή σε κοσμικά ιδρύματα.

Σύμφωνα με αυτόν τον νόμο, ήδη την 1η Δεκεμβρίου 1926, άνοιξε το Θεολογικό Σεμινάριο της Ρίγας . Επιπλέον, ο επίσκοπος Ιωάννης μίλησε αποφασιστικά για την υπεράσπιση των συμφερόντων του ρωσικού πληθυσμού της Λετονίας.

Το 1927 καταδίκασε 1927 την διακήρυξή του Μητροπολίτη Σέργιου ο οποίος αναγνώρισε την εξουσία των Σοβιέτ και τη δικαιοδοσία της σοβιετικής κυβέρνησης επί της Εκκλησίας και καταδίκαζε την πολιτική αντίθεση στην κυβέρνηση από εκκλησιαστικούς κύκλους,
Τη νύχτα της 12 ης Οκτωβρίου 1934, εκδηλώθηκε φωτιά στο σπίτι του Αρχιερέα. Στο σημείο έφτασαν αστυνομικοί και πυροσβέστες και τον βρήκαν καμμένο Η έρευνα αποκάλυψε ότι είχε υποβληθεί σε σκληρά βασανιστήρια και πυροβολήθηκε από ένα περίστροφο πριν τον κάψουν Ποιος ήταν ο ένοχος του εγκλήματος, η αστυνομία δεν έμαθε ποτέ

Υπάρχουν αρκετές εκδοχές για τους λόγους θανάτου του αρχιεπισκόπου. Σύμφωνα με το πρώτο, σκοτώθηκε από υποστηρικτές του Λετονικού ηγέτη Karlis Ulmanis επειδή υποστήριζε τη διατήρηση των κανονικών δεσμών με το Πατριαρχείο Μόσχας (μετά το θάνατο του επίσκοπου Ιωάννη, η Λετονική εκκλησία πέρασε υπό το ωμόφορο του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως). Ωστόσο, δεν υπάρχουν αντικειμενικά στοιχεία για αυτήν την εκδοχή - στη λετονική πολιτική, ο επίσκοπος Ιωάννης  ήταν μάλλον σύμμαχος της κυβέρνησης στον αγώνα ενάντια στις αριστερές δυνάμεις.

Ο Λετονός ιστορικός Σεργκέι Μαζούρ, ο οποίος ερεύνησε τα αρχεία της Πολιτικής Διοίκησης της Λετονίας, εκφράζει μια εκδοχή ότι η δολοφονία του Ιωάννη θα μπορούσε να έχει διαπραχθεί από αριστερούς ριζοσπάστες από την ακραία πτέρυγα του τότε απαγορευμένου Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Λετονίας . 

Μια άλλη εκδοχή συνδέεται με πιθανές συγκρούσεις εντός της Λετονικής Εκκλησίας, συμπεριλαμβανομένων των διαφωνιών μεταξύ του Vladyka John και της οργάνωσης νεολαίας "Russian Orthodox Student Unity", η οποία ήταν το λετονικό υποκατάστημα του ρωσικού φοιτητικού χριστιανικού κινήματος που λειτουργούσε μεταξύ των Ρώσων μεταναστών.

 Κατά τη διάρκεια της έρευνας για τη δολοφονία του αρχιεπισκόπου, ορισμένα μέλη αυτής της οργάνωσης συνελήφθησαν σύντομα και οι δραστηριότητες του ίδιου του κινήματος στο έδαφος της Λετονίας τερματίστηκαν με την κατηγορία του ρωσικού σοβινισμού . Ωστόσο, δεν βρέθηκε καμία επιβεβαίωση για τη συμμετοχή των μελών της RSHD στη δολοφονία του αρχιεπισκόπου.

Τέλος, η τελευταία έκδοση συνδέει τη δολοφονία του Αρχιεπισκόπου Ιωάννη με τις δραστηριότητες των πρακτόρων του σοβιετικού NKVD , ο οποίος τότε ασχολήθηκε με την εκκαθάριση του αντισοβιετικού κέντρου στη Ρίγα, με επικεφαλής τον Pommer . Εφιστάται η προσοχή στις μυστικές συνδέσεις του αρχηγού της Λετονικής Εκκλησίας με τους Ορθοδόξους πιστούς στην ΕΣΣΔ , από τους οποίους έλαβε πληροφορίες σχετικά με τη δίωξη της θρησκείας, η οποία δεν θα μπορούσε παρά να προκαλέσει δυσαρέσκεια στη σοβιετική ηγεσία, καθώς ο Βλαντίκα ήταν αναπληρωτής το Σέιμ της Λετονίας. Επιπλέον, ο Αρχιεπίσκοπος Ιωάννης ήταν συνεπής αντικομμουνιστής και κριτικός των φιλοσοβιετικών δυνάμεων στη χώρα του.
Η αγιοκατάταξή του έγινε το 2001.

Μετάφραση/επιμέλεια proskynitis.blogspot