Ο Καθεδρικός ναός των Μεγάλων Κομνηνών στην Τραπεζούντα.

Όλοι πάνω κάτω έχουμε ακούσει για την Παναγία Σουμελά ή την Αγία Σοφία. Πόσοι όμως γνωρίζουν για τον μεγάλο καθεδρικό ναό της πόλης που στέκει ακόμα και σήμερα στο κέντρο της Τραπεζούντας ως το κύριο τζαμί της πόλης.

Η Παναγία η Χρυσοκέφαλος(σημ. Φατίχ τζαμί) ή η Μεγάλη εκκλησία όπως αναφέρεται σε Βυζαντινές πηγές, ήταν ο μεγάλος ναός της Τραπεζούντας. Εκεί στέφονταν αυτοκράτορες οι Μεγάλοι Κομνηνοί, εκεί θάβονταν στο μαυσωλείο τους.

Το πάτωμα της εκκλησίας διακοσμημένο με ρόδακες. Σήμερα είναι πλέον καλυμμένο.

Η εκκλησία ήταν αρχικά το καθολικό μιας μονής και περιβαλλόταν από μοναστηριακά κτίρια και το μέγαρο του μητροπολίτη. Ονομάστηκε έτσι γιατί υπήρχε επίχρυση επένδυση με πλάκες στην οροφή της.

Στον περιβάλλοντα χώρο υπήρχαν μεγαλοπρεπή ταφικά μνημεία των Μεγάλων Κομνηνών με το τελευταίο που ανήκε στον Αλέξιο Δ' να καταστρέφεται από τους Κεμαλικού σχετικά πρόσφατα το 1918, μετά την αποχώρηση των Ρωσικών στρατευμάτων από την Τραπεζούντα και τη λήξη του Α' Π.Π.

Βυζαντινή Μαρμάρινη επένδυση.

Σημείωση:
Αν για κάποιο λόγο επιβίωσε ο Ποντιακός Ελληνισμός σε αυτή την περιοχή, το οφείλει κυρίως στην ύπαρξη του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους και κατά κύριο λόγο στην ύπαρξη του Ρωμαίικου κράτους των Μεγάλων Κομνηνών μέχρι το 1461 μ.Χ.

Δεν είναι τυχαίο που τα Ποντιακά Ελληνικά, όπως τα ονομάζουμε πλέον, επί 1500 χρόνια ονομάζονταν Ρωμαίικα. Και ακόμα Ρωμαίικα ονομάζονται από τους ελάχιστους πλέον, εναπομείναντες ομιλητές τους στις Ποντιακές Άλπεις στην Τουρκία.
Όλες οι φωτό είναι του David Hendrix που έχει τη σελίδα The Byzantine Legacy.

πηγή