Η Ανάμνηση των Εγκαινίων της Αγίας Ευφημίας πλησίον του Νεωρίου.

Στην απόληξη της 6η Ρεγεώνας (γειτονιάς) της Κωνσταντινούπολης στην βόρεια πλευρά που έβρεχε το Χρυσό Κέρας (Κεράτιος), υπήρχε το Νεώριο (λιμάνι) και τα Ναυπηγεία. Πρόκειται για το αρχαιότερο λιμάνι της πόλης, φτιαγμένο από τον Κωνσταντίνο τον Α΄. Στο λιμάνι μπορούσες να βγεις από τα τείχη, διαβαίνοντας την πύλη του Νεωρίου (Bahçekapi). Εκεί φαίνεται να υπήρχαν τέσσερεις τουλάχιστον ναοί: η Αγία Ειρήνη εις το Πέραμα, ο Άγιος Μάρκος, η Αγία Δύναμις και η Αγία Ευφημία. Υπήρχε επίσης και η Μονή του κυρ-Αντωνίου, χτισμένη από τον Πατριάρχη Αντώνιο Καυλέα.
Η Αγία Ειρήνη πρέπει να βρισκόταν πολύ κοντά στο σημερινό Yeni Cami.
Στην θέση της βυζαντινής εκκλησίας του Αγίου Μάρκου χτίστηκε το 1453, έτος της κατάκτησης της πόλης, το μικρό Τζαμί Arpacılar. Ίσως ο ναός να εξυπηρετούσε τις ανάγκες των Βενετσιάνων, Αμαλφιτανών, Πιζάνων και Γενοβέζων χριστιανών που έμεναν στην συνοικία πριν την πτώση της πόλης.
Η Αγία Δύναμις είναι μάλλον ο ναός που βρέθηκε το 2000 στην διπλανή γειτονιά του Sirkeci.

Η Αγία Ευφημία ήταν στην περιοχή του Ναυπηγείου, στα δεξιά του λιμανιού, στο μέρος που οι πηγές αναφέρουν ως «ἡ παλαιὰ ἐξάρτυσις». Το έτος 617 τα λείψανα της μάρτυρος μεταφέρθηκαν μέσα στην Πόλη από την απέναντι Χαλκηδόνα που φυλάσσονταν, εξ’ αιτίας της επέλασης του στρατού των Περσών. Αργότερα οι Εικονομάχοι τα πέταξαν στην θάλασσα, απ’ όπου κρυφά διασώθηκαν. Ίσως ο ναός της αγίας στο λιμάνι να συνδέεται με κάποια από αυτά τα γεγονότα.
Στις 16 Μαΐου κάθε έτους εορτάζεται η Ανάμνηση των Εγκαινίων της Αγίας Ευφημίας πλησίον του Νεωρίου.
Στην 1η φωτογραφία σπάραγμα από μαρμάρινο ανάγλυφο με την αγία, Κωνσταντινούπολη 14ος αιώνας, σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο. 

Στην δεύτερη φωτογραφία ο χάρτης με την περιοχή του Νεώριου.

+Ε. Γ.

ΠΗΓΗ