Ο Ιουλιανός σε χρυσό νόμισμα (σόλιδος)
Στις 26 Ιουνίου του 363 μ.Χ. ο Ιουλιανός πολεμώντας εναντίον των Περσών στη πρώτη γραμμή, τραυματίζεται θανάσιμα και μετά από κάποιες ώρες πεθαίνει.
Τον θάνατό του πολλοί τον απέδωσαν σε Χριστιανικό χέρι, επειδή ο Ιουλιανός είχε επαναφέρει την Εθνική (ειδωλολατρική) θρησκεία αντί του Χριστιανισμού, γι’ αυτό και αποκαλείται από τους Χριστιανούς και «Παραβάτης». Πριν όμως δούμε, ποιος εισήγαγε πρώτος την ιδέα αυτή περί δολοφονίας του Ιουλιανού από Χριστιανό, ας δούμε κατ’ αρχάς πως περιγράφει τον θανάσιμο τραυματισμό του και τον μετέπειτα θάνατό του ο προσωπικός βιογράφος και κορυφαίος κατά πολλούς για την αντικειμενικότητά του ιστορικός Αμμιανός Μαρκελίνος, ο οποίος συμμετείχε και ο ίδιος στην εκστρατεία κατά των Περσών και ήταν παρών σε όλα τα γεγονότα που αφηγείται:
«ΧΧV.3: Όπου ο αυτοκράτορας χωρίς να φορά τον θώρακά του όρμησε στην μάχη για να απωθήσει τους Πέρσες που μας πίεζαν από όλες τις μεριές, τραυματίστηκε από λόγχη και μεταφέρθηκε στη σκηνή του. Εκεί απευθύνεται στους γύρω του και αφού πίνει ένα ποτήρι δροσερό νερό, πεθαίνει...
Οι μεγάλες απώλειες των Περσών, τους έκαναν να φοβούνται τις τακτικές μάχες με το πεζικό. Έστηναν ενέδρες και παρακολουθούσαν κρυφά τις κινήσεις μας από τα γύρω υψώματα. Έτσι, επιφυλακτικοί οι στρατιώτες, όλη τη μέρα δεν μπήκαν στον κόπο να στήσουν πασσάλους για προστασία.
Και ενώ οι δυο πλευρές προστατεύονταν καλά και ο στρατός προχωρούσε σε τετράγωνο σχηματισμό επειδή έτσι επέβαλε η διαμόρφωση του εδάφους, κάποια στιγμή ειδοποιούν τον Αυτοκράτορα, που είναι άοπλος επικεφαλής της φάλαγγας, ότι οι Πέρσες χτυπούν την οπισθοφυλακή μας.
Πάνω στον εκνευρισμό της στιγμής, ξεχνά να βάλει το θώρακά του και παίρνει μόνο μιαν ασπίδα. Καθώς ορμάει προς τα πίσω, τον ειδοποιούν ότι οι μονάδες εμπροσθοφυλακής που μόλις είχε αφήσει δέχτηκαν και αυτές επίθεση.
Επιστρέφει για να επιβάλει την πειθαρχία, αδιαφορώντας για τον κίνδυνο. Εκείνη τη στιγμή τμήματα κατάφρακτων Πάρθων εμφανίζονται ξαφνικά από μιαν άλλη κατεύθυνση κι ορμούν στο κέντρο των εκατονταρχιών μας. Εξουθενωμένη, η αριστερή πτέρυγα τα χάνει και υποχωρεί γιατί οι άνδρες μας δεν αντέχουν τη μυρωδιά ούτε το βρυχηθμό των ελεφάντων και προσπαθούν να ανταπεξέλθουν εκτοξεύοντας βέλη και ρίχνοντας κοντάρια.
Ενώ ο Αυτοκράτορας πολεμάει στις πρώτες γραμμές, το ελαφρύ πεζικό μας χυμάει πάνω στους Πέρσες, κι αυτοί κάνουν μεταβολή κυνηγημένοι από τους δικούς μας, που χτυπούν από πίσω άνδρες και ζώα.
Χωρίς καθόλου να νοιάζεται για την ασφάλειά του, ο Ιουλιανός φωνάζει και χειρονομεί ζωηρά για να δώσει στους άνδρες του να καταλάβουν ότι ο εχθρός έχει τραπεί σε άτακτη φυγή, και για να τους κάνει να τον κυνηγήσουν με ακόμη μεγαλύτερο σθένος, ορμάει ο ίδιος μέσα στην συμπλοκή. Οι φρουροί του, που ο φόβος τους είχε διασκορπίσει, του φωνάζουν να απομακρυνθεί από το κύμα των φυγάδων, που ήταν το ίδιο επικίνδυνοι με μια παλιά ετοιμόρροπη στέγη. Αυτήν ακριβώς την στιγμή, μια λόγχη ιππικού – από άγνωστη κατεύθυνση – του γδέρνει το μπράτσο, διαπερνά τα πλευρά και χώνεται στον κάτω λοβό του ήπατος. Με το δεξί χέρι προσπαθεί να τραβήξει και να βγάλει τη λόγχη, μα νιώθει να κόβονται τα δάχτυλά του στη κοφτερή λάμα του μετάλλου. Πέφτει από το άλογο και όλοι όσοι βρίσκονται εκεί ορμούν για να τον μεταφέρουν στο στρατόπεδο και να του δώσουν τις πρώτες βοήθειες. Καθώς ο πόνος δείχνει να μειώνεται προς στιγμή, αρχίζει να ελπίζει. Απωθώντας το θάνατο δυναμικά, ζητάει τα όπλα και τ’ άλογό του για να ξαναγυρίσει στη μάχη και να δώσει θάρρος στους στρατιώτες του …
Αλλά οι δυνάμεις του Ιουλιανού δεν ανταποκρίνονται στη θέλησή του: εξασθενημένος από τη σοβαρή αιμορραγία, κάθεται ήσυχος και όταν, μετά από ερώτησή του, ακούει ότι ο τόπος ονομάζεται Φρυγία, χάνει κάθε ελπίδα για τη ζωή του, γιατί του είχαν προφητέψει άλλοτε ότι ήταν τοις μοίρας του γραφτό να πεθάνει εκεί …
Ξαφνικά, η βαθιά πληγή στο πλευρό του άνοιξε κι άρχισε να του κόβεται η ανάσα· αφού ζήτησε και ήπιε ένα ποτήρι κρύο νερό, στη μέση αυτής της πένθιμης νύχτας, πέθανε ήρεμα στα τριάντα δύο του χρόνια.»
Την ιδέα πως ο θάνατος του Ιουλιανού οφείλεται σε Χριστιανό, την εισήγαγε πρώτος ο Εθνικός (ειδωλολάτρης) ρήτορας και επιστήθιος φίλος του Ιουλιανού