Γέροντας Εφραίμ ο Φιλοθεΐτης-
ΠΑΤΗΣΤΕ ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΔΕΞΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΤΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΜΑΣ!
Τρίτη 31 Δεκεμβρίου 2013
Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2013
Οι κανόνες, τα τροπάρια έχουν μέσα θησαυρούς. Σ' αυτά βρίσκομε τούς τρόπους πού μεταχειρίσθηκαν οι άγιοι για ν' αγαπήσουν τον Χριστό και να νικήσουν το κακό.(Όσιος Πορφύριος)
Στενοχωρούμαι, όταν λέγω για τον εαυτό μου, αλλά θέλω να το πω. Όταν ήμουν κοντά στους Γέροντες μου, διψούσα τη μελέτη, αλλά δεν μ' άφηναν, όλο με βάζανε στις δουλειές. Πολλά χρόνια υστερήθηκα τη μελέτη, πού τόσο πολύ μου άρεσε.
Διαβάζοντας το Ψαλτήρι και τούς κανόνες, είχα και ένα μεγάλο κέρδος έμαθα όχι απλώς να διαβάζω, αλλά και τις συμβουλές πού δίνω από κει τις έμαθα. Οι κανόνες, τα τροπάρια έχουν μέσα θησαυρούς. Σ' αυτά βρίσκομε τούς τρόπους πού μεταχειρίσθηκαν οι άγιοι, για ν' αγαπήσουν τον Χριστό και να νικήσουν το κακό. Έχουν ίση αξία με τα βιβλία του Αγίου Ισαάκ, του Αγίου Έφραίμ κ.λπ. Τούς κανόνες των αγίων έγραψαν ό Θεοφάνης, ό Δαμασκηνός και άλλοι άγιοι. Αυτοί εγκωμίαζαν τον άγιο, του οποίου γνώριζαν τα βιώματα, και έδειχναν τρόπους μετανοίας. Άγιοι ήταν αυτοί οι υμνογράφοι. Έβαζαν μέσα εκεί και τα δικά τους συναισθήματα.
Γι' αυτό σάς λέγω, το νου σας στους κανόνες, στ' τροπάρια κ.λπ. Δοθείτε με την ψυχή σας σ' αυτά. 'Απολαύστε τα. Εντρυφάτε σ' αυτά. Εύχομαι να τ' αγαπήσετε κι εσείς, όπως κι εγώ. Αλήθεια σάς λέγω δεν τα χορταίνω, όλα μ' αρέσουν να τα θυμάμαι, να τα απαγγέλλω, να τα ψάλλω. Από τους κανόνες πήρα πάρα πολλά. Έτσι τα έζησα από μικρός. Εγώ τόσο τ' αγαπούσα τα τροπάρια, πού με μια δύο φορές πού τα διάβαζα, τα μάθαινα απέξω.
Άλλα δεν είναι σκοπός να τα μάθεις απέξω. Σκοπός είναι να τα κατανοήσεις, να εμβαθύνεις και να ωφεληθείς. Μελετούμε και αποστηθίζομαι τούς κανόνες των αγίων, την Αγία Γραφή και τα βιβλία των Πατέρων, όχι για να βαυκαλιζόμαστε και να αύτοθαυμαζόμαστε λέγοντας πόσα βιβλία διαβάσαμε και πόσα χωρία γνωρίζομε απέξω, ούτε πάλι για να αυξήσαμε τις γνώσεις μας, αλλά για να τα μαθαίνομε και με φόβο Θεού να τα εφαρμόζομαι.
Οι Πατέρες γράφουν τα κείμενα τους και τα τροπάρια με το Πνεύμα το Άγιον γι' αυτό και κάνουν καλλιτεχνήματα. Ή ευχή είναι έργο τους. Κάθε λέξη είναι πελεκημένη. Την τοποθετούν εκεί πού χρειάζεται, ώστε να μην εξέχει. Όπως ό κτίστης, πού θέλει να κτίσει το οικοδόμημα, προσέχει την κάθε πέτρα, που θα τη βάλει, προσέχει το δέσιμο του τοίχου, γιατί αλλιώς θα πέσει, αυτός πού γράφει με την ευχή γράφει με τάξη, με αρμονία, διότι και στην ψυχή του μέσα έχει αυτήν την αρμονία. Όποιος ζει κάτι, το ζει το ενστερνίζεται και αυθόρμητα το γράφει. Σ' αυτόν πού το διαβάζει, πού το ακούει και καταγίνεται με αυτό, έχει μεγάλη απήχηση.
Υπάρχει, όμως, ένας κίνδυνος. Αν δεν προσέξομε, μπορεί να τ' ακούμε και να τα ψάλλομε τυπικά, να τα λέμε και να τ' ακούμε, επειδή πρέπει. Ακούμε πολλές φορές τα ίδια, κουραζόμαστε, δεν μάς αρέσουν και μας έρχεται ή αντίδραση. Μετά καμία ωφέλεια, καμία χαρά. Αρχίζει ή απελπισία και ό διάβολος δεν χάνει την ευκαιρία να κάνει το κακό. Γι' αυτό, προσοχή στην κάθε λέξη. Θέλει θείο έρωτα, ενθουσιασμό.
«Λόγοι περί πνευματικής ζωής»Ι.Μ.Χρυσοπηγής-Χανιά 2010
Η Αγία μάρτυς Ανυσία η εν Θεσσαλονίκη(+30 Δεκεμβρίου)
Οι γονείς της Αγίας Άνυσίας ήσαν επιφανείς και πλούσιοι άρχοντες της Θεσσαλονίκης. Είχαν ασπασθεί την πίστη του Χρίστου και γαλούχησαν από μικρή την κόρη τους με την αγάπη της αρετής και της σοφίας.
“Εχοντας εγκαταλείψει τά πάντα, μόνο τό θνητό σώμα της την έδενε με τά επίγεια, και μόνος πόθος της ήταν νά φθάσει και εκείνη στήν τελείωση μεσω του μαρτυρίου γιά τον Χριστό.
Μιά τέτοια απόφαση όμως μόνο από τον Θεό θά μπορούσε νά έλθει και γιά τον λόγο αυτό η Άνυσία δεν εξεβίαζε τον κίνδυνο άλλά αποσύρθηκε σέ στενό κελλί και αφιερώθηκε στήν νηστεία, στά δάκρυα, στήν αδιάλειπτο προσευχή, ώστε νά υπερβεί την θνητή φύση, εφαρμόζοντας την άσκηση, των θείων αρετών ώς «επίβαση θεωρίας».
Βλέποντας τους αγώνες της, ο διάβολος έτριξε τα δόντια του και επιχείρησε με κάθε λογής τεχνάσματα και μηχανεύσεις νά φοβίσει την αγία και νά την πείσει νά εγκαταλείψει τό κελλί της. Αντιμετώπισε όμως φρόνημα πιο ακλόνητο και από του ανδρειότερου πολεμιστή. Της ερριξε τότε τά βέλη της άκηδίας, της χαυνώσεως, της σωματικής χαλάρωσης και της ασθενείας, άλλά η νεαρή κόρη, οπλισμενη με τό σημείο του Σταύρου, τον κατατρόπωσε με τό μαστίγιο της προσευχής της.
Όταν ο άγριος διωγμός πού εξαπέλυσε ο Διοκλητιανός είχε φθάσει στο αποκορύφωμα του (305), η Αγια Άνυσία, πλήρης αρετών και προσηλωμενη στήν θεωρία, με παρρησία ανέπεμψε διάπυρο δέηση στον Χριστό ώστε νά άξιωθεί νά συμμετάσχει κι εκείνη στο ζωοποιό Πάθος Του. η δέηση της εισακούσθηκε. Μιά ημερα, την ώρα πού πήγαινε στον ναό, την πλησίασε ένας υπασπιστής του αυτοκράτορα και την άνέκρινε βάναυσα. Δίχως νά διστάσει, η Άνυσία ομολόγησε ότι είναι δούλη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. την άρπαξε ο αλητίριος και την έσυρε καταγής μεχρι τον ναό τών ειδώλων, προστάζοντας την νά θυσιάσει στά είδωλα άντι γιά άλλη απάντηση, η αγία τον έφτυσε καταπρόσωπα.
Έξαλλος από θυμό, ο υπασπιστής έβγαλε τό σπαθί του και τό βύθισε στο πλευρό της άγιας, η όποια με χαρά παρέδωσε στον Κύριο την ψυχή της γιά νά βρει την αιώνια αγαλλίαση στήν Επουράνια νυφική παστάδα.
Ευλαβείς χριστιανοί κατόρθωσαν νά πάρουν τό σώμα της και νά τό θάψουν σέ τοποθεσία λίγο εξω από την πόλη, όπου όταν έπαυσε ο διωγμός, χτίσθηκε ναός στήν μνήμη της.
Στα λημέρια του Φώτη Κόντογλου στ'Αϊβαλί
Η πρώτη φορά ήταν πριν το ευρώ, όταν πήγαμε πακέτο με 16.000 δρχ. το άτομο, με γκρουπ και με Τούρκο ξεναγό που παραποιούσε την ελληνική ιστορία, ουσιαστικά για να μας πουλήσουν τα δερμάτινα και τον μπακλαβά, γιατί τότε ο προορισμός ήταν περισσότερο για αγορές παρά για τουρισμό. Στο μόνο αξιοθέατο που μας πήγαν, ήταν η Πέργαμος. Η δεύτερη φορά ήταν μ’ ένα φίλο και συγχωριανό που μένει στη Γαλλία, που είχε ξαναπάει και είχε γνωριμίες με Τούρκους, που μας βοήθησαν να πάμε στα χωριά των προγόνων μας με νοικιασμένο αυτοκίνητο. Η τρίτη φορά ήταν πριν από τρία - τέσσερα χρόνια, που πήγαν πάλι για ψώνια οι γυναίκες και γω περιδιάβηκα τα σοκάκια του Αϊβαλιού με τα ρημαγμένα και κατάκλειστα ελληνικά σπίτια και τις καταστρεμμένες μα επιβλητικές ακόμα εκκλησιές σε όγκο, αρχιτεκτονική και μεγαλοπρέπεια. Τότε επιχείρησα να επισκεφτώ και το αγαπημένο λημέρι του Κόντογλου, ακριβώς απέναντι από το Αϊβαλί, δηλαδή τη χερσόνησο της Αγ. Παρασκευής, που νόμιζα ότι θα με «πετάξει» απέναντι μια βάρκα ή μια γκαζολίνα, αλλά δυστυχώς δεν υπήρχε κάτι τέτοιο. Ήταν δεν ήταν μισό μίλι η απόσταση απ’ τη μία στεριά στην άλλη! (φωτό 1).
Η χερσόνησος της Αγ. Παρασκευής, με το βράχο και το ομώνυμο μοναστήρι (που τώρα σώζεται μόνο το ερείπιο της εκκλησίας), όπου περνούσε τους καλοκαιρινού μήνες ο Φ.Κ. ψαρεύοντας με τη βάρκα του (πάνω). Η στενή είσοδος του κολπίσκου «Γιουρούκηδες» (όπου, καθώς αναφέρει ο Φ.Κ., είναι το ηφαίστειο, «η χούνα», με τα βαθιά νερά), με την «τρύπια πέτρα» απ’ τη μια μεριά και τη «φωλιά τ’ αητού» με τον αψηλό βράχο, το «χοντρόβουνο», από την άλλη (αριστερά). Ο λόφος με του «λαγού τ’ αυτιά», αριστερά, και ο άλλος με το «σεϊτάν σοφρασί», δεξιά, καθώς φαίνονται πηγαίνοντας για την Αγ. Παρασκευή (δεξιά)
Έτσι αυτήν τη φορά - την τέταρτη - δηλαδή φέτος, αποφασίσαμε τρεις ερωτευμένοι με τα γραφόμενα του Φώτη Κόντογλου να πάρουμε το αυτοκίνητό μας και να κάνουμε όλον αυτόν το γύρο του νότιου μπουγαζιού, για να δούμε αποκλειστικά αυτά τα θαυμάσια που περιγράφει στο βιβλίο του, το οποίο - σημειωτέον - έχω διαβάσει και τρίτη φορά, πρόσφατα, να είμαι καλά κατατοπισμένος.
Προορισμός μας, ο λόφος χερσονήσου της Αγιά Παρασκευής με τον επιβλητικό της βράχο και το ομώνυμο μοναστήρι στα ριζά του, όπου ήταν τα υποστατικά της οικογένειας Κόντογλου κατά την Τουρκοκρατία (φωτό 14). Ξεκινήσαμε λοιπόν μετά τον έλεγχο των ταυτοτήτων απ’ το Τελωνείο, προς το κέντρο, αφήνοντας αριστερά μας το δρόμο προς Πέργαμο και παίρνοντας το δεξί παραλιακό που συνεχίζει άσφαλτος πάνω «στο μεγάλο χερσόνησο του μπουγαζιού» (καθώς το αναφέρει ο Φ.Κ.) μέχρις ένα ορισμένο σημείο. Από κει και πέρα, συνεχίζεται καλός χωματόδρομος, αρκετά φαρδύς. Στην αρχή κάναμε μια παράκαμψη στα δεξιά σ’ ένα δευτερεύοντα χωματόδρομο, που πλησίαζε προς το στόμιο του μικρού κολπίσκου «Γιουρούκηδες», για να βγάλουμε φωτογραφίες.
Η πινακίδα σε μια διασταύρωση του χωματόδρομου, που σε καθοδηγεί για το μοναστήρι της Αγ. Παρασκευής (Tımarhane Mevkii) (αριστερά). Το Αϊβαλί καθώς φαίνεται απ’ το λόφο της Αγ. Παρασκευής (δεξιά)
Οι περιγραφές του ζωγράφου και αγιογράφου Φ.Κ. είναι τέτοιες που δε χρειάζεται χάρτης. Πράγματι είδαμε επιτέλους από κοντά και εκ του φυσικού το γραφικό στόμιο του κόλπου με την «τρύπια πέτρα» απ’ τη μία μεριά και τον αψηλό βράχο, «χοντρόβουνο», από την άλλη, με τη «φωλιά του αητού», απόσταση όχι πάνω από 200 μ. και στο μέσον η «χούνα», το ηφαίστειο δηλαδή με τα βαθιά νερά! (φωτό 2). Αφού απολαύσαμε το μαγευτικό θέαμα και βγάλαμε τις σχετικές φωτογραφίες, επιστρέψαμε στον κεντρικό χωματόδρομο για την Αγ. Παρασκευή. Στη διαδρομή αυτή από αριστερά μας φαίνονται οι δύο κοντινοί λόφοι με κορυφές του «λαγού τ’ αυτιά» ο ένας και του «δαιμόν’ η τράπεζα» (σεϊτάν σοφρασί) ο άλλος, όπου κι εκεί ανεβαίνει δρόμος. Η τρίτη κορυφή, ο Προφήτ’ Ηλίας, που αναφέρει ο Φ.Κ., είναι πολύ πιο πέρα απ’ αυτές, προς αριστερά (φωτό 3).
Η εκκλησιά-ερείπιο της Αγ. Παρασκευής, κάτω απ’ τον πελώριο κόκκινο βράχο (αριστερά). Το ερείπιο της εκκλησιάς, κολλημένο στην απόληξη του βράχου με την κουφάλα και τη χτιστή κολώνα, στο λόφο της Αγ. Παρασκευής (δεξιά)
Συνεχίζουμε το χωματόδρομο μέχρι που πέφτουμε σε μια διασταύρωση με μια μεγάλη πινακίδα που δείχνει αριστερό βέλος KARACA SİTESİ και δεξιά βέλη CEYLAN SİTESİ και AYİA PARASKEVİ MANASTIRI (φωτό 4).
Εμείς ακολουθούμε φυσικά το δεξί χωματόδρομο που σε κάποιο σημείο διακλαδίζεται αριστερά προς Ceylan Sitesi και δεξιά προς Αγ. Παρασκευή, που από ένα σημείο και μετά, δίπλα από μία λιμνούλα, μετατρέπεται σε υπέροχο μονοπάτι μέσα σε πευκόδασος, που καταλήγει στο βράχο της Αγ. Παρασκευής. Εκεί, αντίς για μοναστηριακό συγκρότημα, όπως μας παριστάνει στα σκίτσα του ο Φ.Κ. (φωτό 14), σώζεται μόνο το ερείπιο της μονόκλιτης εκκλησιάς με καμπυλωτή οροφή, χωμένη στα ριζά του βράχου, που στη νότια απόληξή του σχηματίζεται μια πελώρια κουφάλα-στοά (φωτό 8), σχεδόν κολλητή με την εκκλησιά, όπου σώζεται και η χτιστή κολώνα-πόδι του βράχου (φωτό 7).
Ανάμεσα απ’ τη χτιστή κολώνα και την κουφάλα του βράχου διακρίνονται τα τελευταία σπίτια του Αϊβαλιού (αριστερά). Το εσωτερικό της εκκλησιάς της Αγ. Παρασκευής (από τη δυτική κύρια είσοδο) (δεξιά)
Η είσοδος είναι από κει, αλλά και απ’ τη νότια πλευρά, που υπάρχουν τα τρία ανοίγματα-τρύπες του τοίχου (φωτο 6), απ’ τα οποία φαίνεται πανοραμικά ο κολπίσκος «Γιουρούκηδες», με τους τρεις λόφους απέναντι (φωτό 10) όπως προείπαμε.
Το ιερό της είναι αριστερά της βόρειας εισόδου, κανονικά δηλαδή απ’ την ανατολή. Στη δύση υπάρχει άλλο άνοιγμα μεγάλο, με αψιδωτό μικρό παράθυρο από πάνω, που προφανώς ήταν η κύρια είσοδος της εκκλησιάς (φωτό 9). Ανατολικά της διακρίνονται χαλάσματα κάποιας βρύσης και λίγο πιο πέρα ένα φαρδύ πηγάδι βάθους τριών - τεσσάρων μέτρων, που προς το δυτικό άκρο του καταλήγει σε στοά, με μια αγριοσυκιά φυτρωμένη εκεί.
Τραβήξαμε αρκετές φωτογραφίες και επιστρέψαμε για φαγητό στην παραλία του Μοσχονησιού με τις ατελείωτες ταβέρνες και τα κέντρα (φωτό 13). Μετά κάναμε μία βόλτα στην αγορά και καταλήξαμε στον Ταξιάρχη, ένα κολοσσιαίο αριστούργημα αρχιτεκτονικής, εγκαταλελειμμένο κι ερειπωμένο όπως και τα υπόλοιπα.
Απ’ το εσωτερικό της νότιας πλευράς του ερειπίου της Αγ. Παρασκευής, που από τα τρία ανοίγματά του φαίνεται το γραφικό στόμιο του κολπίσκου «Γιουρούκηδες» (αριστερά). Ο ημικατεστραμμένος περικαλλής και επιβλητικός ναός του Ταξιάρχη, με το κωδωνοστάσι χωρίς την καμπάνα μπροστά στον τρούλο, στην ελληνική συνοικία του Μοσχονησιού (δεξιά)
Οι κολώνες ιωνικού ρυθμού δεσπόζουν σε όλα τα επιβλητικά κτήρια και τις εκκλησιές του Αϊβαλιού και του Μοσχονησιού. Εκτός από την εξωτερική πύλη της αυλής, που είναι υπερυψωμένη με σκαλοπάτια (φωτό 11), η εσωτερική πύλη του πανύψηλου ναού είναι επίσης υπερυψωμένη, με αρκετά σκαλοπάτια ημικυκλικά από πελεκητή πέτρα της περιοχής Σαρμουσάκ, όπως και ο Ταξιάρχης Μανταμάδου, που είναι χτισμένος από την ίδια κοκκινόπετρα. Η αυλή της επίσης είναι στρωμένη από την ίδια ακανόνιστη πέτρα. Το κτίσμα σε πολλά σημεία παρουσιάζει μεγάλες ρωγμές, που δυστυχώς ακόμα δεν έχουν επουλωθεί (φωτό 11).
Η επί 26 χρόνια κλειδοκρατόρισσα του Ταξιάρχη Τουρκοκρητικιά, περιστοιχισμένη από ένα γκρουπ Τούρκων τουριστών, καθώς εξιστορεί καθισμένη στα σκαλοπάτια του ιερού ημικατεστραμμένου οικοδομήματος τα έργα και τις ημέρες μιας άλλης εποχής... (αριστερά). Σε πρώτο πλάνο διακρίνεται το νησάκι με το ερείπιο του Άι-Γιάννη Προδρόμου, μετά ο λόφος της Αγ. Παρασκευής στο κέντρο και στο βάθος αριστερά ο λόφος του Προφήτη Ηλία και δεξιά ο λόφος με του «λαγού τ’ αυτιά» (δεξιά)
Μια Τουρκοκρητικιά γριά που μένει εκεί δίπλα με την κόρη της και μιλάει ελληνικά σα να ήταν στην πατρίδα της, μας είπε ότι κρατούσε 26 χρόνια το κλειδί της εκκλησιάς να τη φροντίζει και να την ανοιγοκλείνει στους επισκέπτες, και τώρα της το είχε πάρει η Αρχαιολογική Υπηρεσία για επισκευή, γι’ αυτό είναι κλειστή (φωτό 12). Μέχρι να βγάλουμε φωτογραφίες, καταφθάνει ένα γκρουπ από τουρκική νεολαία, που ο νεαρός ξεναγός, ακούγοντάς μας που μιλούσαμε, μας χαιρέτησε ελληνικά και χαμογελαστά. Δεν πέρασε ούτε δεκάλεπτο και ξαφνικά ακούσαμε χειροκροτήματα απ’ το γκρουπ, που στο αναμεταξύ είχε περιζώσει τη γριά, που, καθώς φάνηκε, ήταν πασίγνωστη στην περιοχή για τις υπηρεσίες της στην εκκλησιά και τον ιδιαίτερο και αυθόρμητο τρόπο ξενάγησης.
Την έβαλαν να καθίσει στα σκαλιά της εκκλησιάς ανάμεσά τους και να μιλά μ’ ενθουσιασμό, ακούγοντάς τη με σεβασμό και βγάζοντάς τη φωτογραφίες, την απλή εκείνη «Μικρασιάτισσα», που κρατούσε ακόμα με αξιοπρέπεια το ελληνικό χρώμα με το τσεμπέρι και τη μακριά ρόμπα, σαν τις παλιές Αγιασώτισσες, που δεν ξέρουμε για ποιο λόγο οι γονείς της αλλαξοπίστησαν, μα της μετάδωσαν με πάθος τα ελληνοχριστιανικά ιδεώδη!
Δεν άντεξα, τη φωτογράφισα κι εγώ για να τη θυμάμαι σαν ένα ανόθευτο ελληνικό άρμα που σκορπά ακόμα την ευωδιά του ακόμα και προς τη δύση της ζωής, πάνω στ’ αλησμόνητα ελληνικά χώματα!
Μανταμάδος, Σεπτέμβρης 2011/www.emprosnet.gr
Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2013
Ο χρόνος και ο χώρος χωρίς Χριστό είναι τρομακτικά φορτία!(Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς)
Όταν από τον χρόνο αφαιρεθεί η αμαρτία και ο θάνατος, τότε ο χρόνος γίνεται ένα θαυμάσιο προοίμιο στη θεία αιωνιότητα, μία εξοχή εισαγωγή στη θεανθρωπότητα, σύμφωνα με τον παναληθινό λόγο του Αιωνίου, του Θεανθρώπου: «Ο πιστεύων εις εμέ έχει ζωήν αιώνιον»(Ίωάν. 6,47).
Η πικρία του χρόνου προέρχεται από τον θάνατο και την αμαρτία και γίνεται γλυκύς ο χρόνος με την αθανασία και την αναμαρτησία. Χωρίς τον Χριστό, τον Μόνο Παντοδύναμο, ο χρόνος είναι ένα βαρύ φορτίο. Μαζί Του γίνεται ελαφρό.
Άλλα και ο παράδοξος δίδυμος αδελφός του χρόνου, ο χώρος, με ότι περικλείει μέσα του, και αυτός με όλο το βάρος του πιέζει και συντρίβει τον άνθρωπο. Φοβερό λοιπόν και τρομακτικό είναι το φορτίο του άνθρωπου• βαρύς και ακανθώδης ο ζυγός του.
«Μόνον με τη βοήθεια του πανάγαθου και παντοδυνάμου Θεανθρώπου ο ζυγός αυτός γίνεται «χρηστός» και το φορτίο «ελαφρόν». Κατά τον αληθινό λόγο της Αλήθειας: «Ο ζυγός μου χρηστός και το φορτίον μου ελαφρόν εστί»(Ματθ. 11,30).
Η πικρία του χρόνου προέρχεται από τον θάνατο και την αμαρτία και γίνεται γλυκύς ο χρόνος με την αθανασία και την αναμαρτησία. Χωρίς τον Χριστό, τον Μόνο Παντοδύναμο, ο χρόνος είναι ένα βαρύ φορτίο. Μαζί Του γίνεται ελαφρό.
Άλλα και ο παράδοξος δίδυμος αδελφός του χρόνου, ο χώρος, με ότι περικλείει μέσα του, και αυτός με όλο το βάρος του πιέζει και συντρίβει τον άνθρωπο. Φοβερό λοιπόν και τρομακτικό είναι το φορτίο του άνθρωπου• βαρύς και ακανθώδης ο ζυγός του.
«Μόνον με τη βοήθεια του πανάγαθου και παντοδυνάμου Θεανθρώπου ο ζυγός αυτός γίνεται «χρηστός» και το φορτίο «ελαφρόν». Κατά τον αληθινό λόγο της Αλήθειας: «Ο ζυγός μου χρηστός και το φορτίον μου ελαφρόν εστί»(Ματθ. 11,30).
Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς
Τα Χριστούγεννα των ηρώων του 40!
Τούτες τις ΄Αγιες Ημέρες,πολλοί συμπατριώτες μας ομιλούν για την "άνιση πάλη με την εξουσία"...Ας θυμηθούμε λίγες στιγμές από μια άλλη "άνιση πάλη"που έδωσαν με σθένος οι παπούδες μας τα Χριστούγεννα του 1940...
23 Δεκεµβρίου
Καταλάβαμε τήν Χειμάρρα καί αιχμαλωτίσαμε ολόκληρο τάγμα.…Κορυτσά … Αργυρόκαστρο ……Άγιοι Σαράντα ... Χειµάρρα …
Όλα ελληνικά ονόματα, ονόματα πού συγκινούν βαθιά, γιατί συνδέονται από παλιά µέ τό Έθνος µας.Η Αθήνα λένε πανηγυρίζει, χτυπούν οι καμπάνες, σημαίες βγαίνουν παντού, ο κόσμος χύθηκε στούς δρόμους, φιλιέται καί κλαίγει. Εµείς εδώ γιατί δέν τό νοιώθοµε έτσι; Γιατί δέν εξωτερικεύεται η κρυφή χαρά πού κλείνοµε µέσα µας; Η χαρά πού κάνει τήν καρδιά νά χτυπά πιό γρήγορα.Πανηγύρι θά έπρεπε νά ήταν καί εδώ, µά είµαστε πολύ κοντά στόν τόπο όπου πολεµούν, οι καταστροφές από τίς εναέριες επιδρομές φαίνονται παντού. Είναι πρόσφατος ο άµεσος κίνδυνος πού περάσαµε καί µόνο συγκινηµένη χαρά γιά τό θαύµα πού έγινε, πληµµυρίζει τήν ψυχή µας.
Τό θαύµα τού Δαυΐδ µέ τόν Γολιάθ, τής άνισης πάλης.Τό θαύµα πού, εάν ακούσεις τούς φαντάρους καί τίς γυναικούλες όταν ανάβουν τό κεράκι τους στήν εκκλησία, τό εκανε η «Παναγία η Μεγαλόχαρη». Όσοι δέν µπορούν νά πιστέψουν στά θαύματα, λένε πώς τό έκανε η αθάνατη ελληνική ψυχή καί η αγάπη τής λευτεριάς.
Στίς νίκες δέν χτυπούν εδώ οι καµπάνες. Λές καί η Θεσσαλονίκη φοβάται νά ταράξει τήν φαινομενική της γαλήνη. Φοβάται, γιατί οι κρότοι πού τήν αναστατώνουν είναι οι άγριες στριγγλιές, σειρήνες, οι µπόµπες πού σκάζουν, τό αντιαεροπορικό πού βαρά καί ο βόµβος από τά αεροπλάνα τά εχθρικά καί τά δικά µας, πού συνοδεύουν όλους αυτούς τούς κρότους. Τά νοσοκοµεία είναι ξέχειλα από τραυµατίες, καί πένθος θανάτου έχει ήδη µπεί σέ πολλά σπίτια. Υπάρχει η χαρά στήν ψυχή µας, µά ο φόβος καί ο πόνος έχει ριζώσει καί αυτός. Έτσι κινούνται όλοι σιγαλά, σάν νά έπαιρναν µόνο ελαφριές ανάσες. Γι' αυτό δέν χτυπούν εδώ οι καµπάνες, δέν σηµαιοστολίζοµε, δέν πανηγυρίζει η πρωτεύουσα τής Μακεδονίας σάν τήν Αθήνα.
Παραµονή Χριστουγέννων.Βυθίσαµε τρία µεταγωγικά τού εχθρού καί τό κατόρθωµα αυτό τό εκανε τό υποβρύχιο «Παπανικολής» µέ κυβερνήτη τόν Ιατρίδη.Η δουλειά εξακολουθεί ίδια πάντα, σάν νά µήν υπήρχαν γιορτές χριστιανικές. Πήγα σέ διάφορα νοσοκοµεία γιά νά ευχηθώ τίς αδελφές, καί νά δώ τά παλικάρια, πού καθένα µέ κάποια νοσταλγία θά σκέπτεται τέτοια ώρα τό σπίτι του καί τούς δικούς του.Τό τµήµα ψυχαγωγίας εργάζεται πιό εντατικά ακόµα, καί οργανώνει γιορτές καί µικροπαραστάσεις παντού.Στόν Σιδηροδροµικό Σταθµό στόλισαν γιορτινά, µέ σηµαίες καί πρασινάδα, τήν καντίνα.Σ' ένα τραπέζι, κάθονται τρείς άντρες σιωπηλά, λές καί δέν σχετίζονται µέ όσα γίνονται γύρω τους. Μέ τούς άλλους πού φορούν τό όµοιο χακί. Μοιάζουν τόσο απόµακροι, σάν νά περιµένουν κάτι πού δέν µπορεί νά έλθει. Τούς πλησιάζω:
- «Τί είναι, παιδιά;»
Σηκώνουν τό κεφάλι. Τυφλοί είναι καί οι τρείς. Ο ένας έχει επίδεσµο στά µάτια, οι άλλοι τίποτα.
- «Τόν συνοδό περιμένομε… Είπε έτσι, νά τόν περιμένομε, λέγει, θά έλθη νά μάς πάρη.»
Δέν παραπονιούνται, δέν ζητούν τίποτα. Καρτερικός ο τρόπος τους καί υποµονετική η αναµονή τους. Εκείνος µέ τόν επίδεσµο είναι νά µπεί σέ νοσοκοµείο στήν Αθήνα, οι δύο άλλοι φεύγουν µέ άδεια γιά τά σπίτια τους στήν Πελοπόννησο. Τίς συµπάθειες καί τίς περιποιήσεις πού τούς κάνουν τά κορίτσια τής καντίνας, τίς δέχονται ήρεµα, σχεδόν αδιάφορα, ήδη µοιάζει νά τούς χωρίζει κόσµος ολόκληρος από τούς καλότυχους πού βλέπουν. Εάν περνώντας, τούς σκουντουφλήσει κανένας στρατιώτης, έτσι ακίνητοι όπως κάθονται, λένε µόνο: «Σιγά, συνάδελφε». Χωρίς άλλη διαμαρτυρία ή παράπονο. Λές καί τούς έχει πιά υποτάξει τό γραφτό τους.
23 Δεκεµβρίου
Καταλάβαμε τήν Χειμάρρα καί αιχμαλωτίσαμε ολόκληρο τάγμα.…Κορυτσά … Αργυρόκαστρο ……Άγιοι Σαράντα ... Χειµάρρα …
Όλα ελληνικά ονόματα, ονόματα πού συγκινούν βαθιά, γιατί συνδέονται από παλιά µέ τό Έθνος µας.Η Αθήνα λένε πανηγυρίζει, χτυπούν οι καμπάνες, σημαίες βγαίνουν παντού, ο κόσμος χύθηκε στούς δρόμους, φιλιέται καί κλαίγει. Εµείς εδώ γιατί δέν τό νοιώθοµε έτσι; Γιατί δέν εξωτερικεύεται η κρυφή χαρά πού κλείνοµε µέσα µας; Η χαρά πού κάνει τήν καρδιά νά χτυπά πιό γρήγορα.Πανηγύρι θά έπρεπε νά ήταν καί εδώ, µά είµαστε πολύ κοντά στόν τόπο όπου πολεµούν, οι καταστροφές από τίς εναέριες επιδρομές φαίνονται παντού. Είναι πρόσφατος ο άµεσος κίνδυνος πού περάσαµε καί µόνο συγκινηµένη χαρά γιά τό θαύµα πού έγινε, πληµµυρίζει τήν ψυχή µας.
Τό θαύµα τού Δαυΐδ µέ τόν Γολιάθ, τής άνισης πάλης.Τό θαύµα πού, εάν ακούσεις τούς φαντάρους καί τίς γυναικούλες όταν ανάβουν τό κεράκι τους στήν εκκλησία, τό εκανε η «Παναγία η Μεγαλόχαρη». Όσοι δέν µπορούν νά πιστέψουν στά θαύματα, λένε πώς τό έκανε η αθάνατη ελληνική ψυχή καί η αγάπη τής λευτεριάς.
Στίς νίκες δέν χτυπούν εδώ οι καµπάνες. Λές καί η Θεσσαλονίκη φοβάται νά ταράξει τήν φαινομενική της γαλήνη. Φοβάται, γιατί οι κρότοι πού τήν αναστατώνουν είναι οι άγριες στριγγλιές, σειρήνες, οι µπόµπες πού σκάζουν, τό αντιαεροπορικό πού βαρά καί ο βόµβος από τά αεροπλάνα τά εχθρικά καί τά δικά µας, πού συνοδεύουν όλους αυτούς τούς κρότους. Τά νοσοκοµεία είναι ξέχειλα από τραυµατίες, καί πένθος θανάτου έχει ήδη µπεί σέ πολλά σπίτια. Υπάρχει η χαρά στήν ψυχή µας, µά ο φόβος καί ο πόνος έχει ριζώσει καί αυτός. Έτσι κινούνται όλοι σιγαλά, σάν νά έπαιρναν µόνο ελαφριές ανάσες. Γι' αυτό δέν χτυπούν εδώ οι καµπάνες, δέν σηµαιοστολίζοµε, δέν πανηγυρίζει η πρωτεύουσα τής Μακεδονίας σάν τήν Αθήνα.
Παραµονή Χριστουγέννων.Βυθίσαµε τρία µεταγωγικά τού εχθρού καί τό κατόρθωµα αυτό τό εκανε τό υποβρύχιο «Παπανικολής» µέ κυβερνήτη τόν Ιατρίδη.Η δουλειά εξακολουθεί ίδια πάντα, σάν νά µήν υπήρχαν γιορτές χριστιανικές. Πήγα σέ διάφορα νοσοκοµεία γιά νά ευχηθώ τίς αδελφές, καί νά δώ τά παλικάρια, πού καθένα µέ κάποια νοσταλγία θά σκέπτεται τέτοια ώρα τό σπίτι του καί τούς δικούς του.Τό τµήµα ψυχαγωγίας εργάζεται πιό εντατικά ακόµα, καί οργανώνει γιορτές καί µικροπαραστάσεις παντού.Στόν Σιδηροδροµικό Σταθµό στόλισαν γιορτινά, µέ σηµαίες καί πρασινάδα, τήν καντίνα.Σ' ένα τραπέζι, κάθονται τρείς άντρες σιωπηλά, λές καί δέν σχετίζονται µέ όσα γίνονται γύρω τους. Μέ τούς άλλους πού φορούν τό όµοιο χακί. Μοιάζουν τόσο απόµακροι, σάν νά περιµένουν κάτι πού δέν µπορεί νά έλθει. Τούς πλησιάζω:
- «Τί είναι, παιδιά;»
Σηκώνουν τό κεφάλι. Τυφλοί είναι καί οι τρείς. Ο ένας έχει επίδεσµο στά µάτια, οι άλλοι τίποτα.
- «Τόν συνοδό περιμένομε… Είπε έτσι, νά τόν περιμένομε, λέγει, θά έλθη νά μάς πάρη.»
Δέν παραπονιούνται, δέν ζητούν τίποτα. Καρτερικός ο τρόπος τους καί υποµονετική η αναµονή τους. Εκείνος µέ τόν επίδεσµο είναι νά µπεί σέ νοσοκοµείο στήν Αθήνα, οι δύο άλλοι φεύγουν µέ άδεια γιά τά σπίτια τους στήν Πελοπόννησο. Τίς συµπάθειες καί τίς περιποιήσεις πού τούς κάνουν τά κορίτσια τής καντίνας, τίς δέχονται ήρεµα, σχεδόν αδιάφορα, ήδη µοιάζει νά τούς χωρίζει κόσµος ολόκληρος από τούς καλότυχους πού βλέπουν. Εάν περνώντας, τούς σκουντουφλήσει κανένας στρατιώτης, έτσι ακίνητοι όπως κάθονται, λένε µόνο: «Σιγά, συνάδελφε». Χωρίς άλλη διαμαρτυρία ή παράπονο. Λές καί τούς έχει πιά υποτάξει τό γραφτό τους.
Βιργινία Ζάννα«ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΠΟΛΕΜΟΥ ’40-‘41»(«Μαρτυρίες ’40-’41» τών Κ. Χατζηπατέρα και Μ. Φαφαλιού, σελ. 141-142)
lithosfotos.blogspot.
Παρακλητικός Κανόνας στα Άγια Νήπια της Βηθλεέμ
ΕΚΔΟΣΙΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΩΝ ΝΗΠΙΩΝ ΔΕΡΒΕΝΟΧΩΡΙΩΝ
ΚΑΝΩΝ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΕΙΣ ΤΟΝ ΧΟΡΟΝ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΝΗΠΙΩΝ
ΤΩΝ ΑΝΑΙΡΕΘΕΝΤΩΝ ΥΠΟ ΗΡΩΔΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΤΗΣ ΙΟΥΔΑΙΑΣ
Ο Ιερεύς- Ευλογητός
Ψαλμός ρμβ’ 142
Κύριε, εισάκουσον της προσευχής μου, ενώτισαι την δέησίν μου εν τη αληθεία σου, εισάκουσόν μου εν τη δικαιοσύνη σου˙
Και μη εισέλθεις εις κρίσιν μετά του δούλου σου, ότι ου δικαιωθήσεται ενώπιόν σου πας ζων.
Ότι κατεδίωξεν ο εχθρός την ψυχήν μου, εταπείνωσεν εις γην την ζωήν μου, εκάθισέ με εν σκοτεινοίς, ως νεκρούς αιώνος˙
Και ηκηδίασεν επ΄εμέ το πνεύμα μου, εν εμοί εταράχθη η καρδία μου.
Εμνήσθην ημερών αρχαίων, εμελέτησα εν πάσι τοις έργοις σου, εν ποιήμασι των χειρών σου εμελέτων.
Διεπέτασα προς σε τας χείρας μου, η ψυχή μου ως γη άνυδρός σοι.
Ταχύ εισάκουσόν μου, Κύριε, εξέλιπε το πνεύμα μου˙ μη αποστρέψεις το πρόσωπόν σου απ΄εμού, και ομοιωθήσομαι τοις καταβαίνουσιν εις λάκκον.
Ακουστόν ποίησόν μοι το πρωί το έλεός σου, ότι επί σοι ήλπισα˙ γνώρισόν μοι, Κύριε, οδόν εν η πορεύσομαι, ότι προς σε ήρα την ψυχήν μου.
Εξελού με εκ των εχθρών μου, Κύριε, προς σε κατέφυγον.
Δίδαξόν με του ποιείν το θέλημά σου, ότι συ ει ο Θεός μου˙ το πνεύμα σου το αγαθόν οδηγήσει με εν γη ευθεία.
Ένεκεν του ονόματός σου, Κύριε, ζήσεις με, εν τη δικαιοσύνη σου εξάξεις εκ θλίψεως την ψυχήν μου.
Και εν τω ελέει σου εξολοθρεύσεις τους εχθρούς μου και απολείς πάντας τους θλίβοντας την ψυχήν μου, ότι εγώ δούλος σου ειμί.
Ευθύς ψάλλομεν. Ήχος δ΄.
Θεός Κύριος και επέφανεν ημίν˙ ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου.
Στίχος α΄. Εξομολογείσθε τω Κυρίω κα επικαλείσθε το όνομα το άγιον αυτού.
Θεός Κύριος και επέφανεν ημίν…
Στίχος β΄. Πάντα τα έθνη εκύκλωσάν με, και τω ονόματι Κυρίου ημυνάμην αυτούς.
Θεός Κύριος και επέφανεν ημίν…
Στίχος γ΄. Παρά Κυρίου εγένετο αύτη και εστι θαυμαστή εν οφθαλμοίς ημών.
Θεός Κύριος και επέφανεν ημίν…
Ήχος δ΄. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.
Ταις των αγίων σου Νηπίων πρεσβείαις, των ως θυσίαν λογικήν προσαχθέντων, τω εκ Παρθένου τόκω σου φιλάνθρωπε, λύτρωσαι τους δούλους σου, πολυτρόπων κινδύνων, δίδου δε Σωτήρ ημών, οφλημάτων την λύσιν, και βασιλείας της των ουρανών, ημάς αξίωσον, Δέσποτα Κύριε.
Θεοτόκιον.
Ου σιωπήσωμεν ποτέ, Θεοτόκε, * τας δυναστείας σου λαλείν οι ανάξιοι. * Ει μη γαρ συ προΐστασο πρεσβεύουσα, * τις ημάς ερρύσατο * εκ τοσούτων κινδύνων, * τις δε διεφύλαξεν * έως νυν ελευθέρους; * Ουκ αποστώμεν, Δέσποινα, εκ σου ˙ * σους γαρ δούλους σώζεις αεί εκ παντοίων δεινών.
ΨΑΛΜΟΣ Ν΄ (50)
Ελέησόν με, ο Θεός, κατά το μέγα έλεός σου και κατά το πλήθος των οικτιρμών σου εξάλειψον το ανόμημά μου˙ Επί πλείον πλύνον με από της ανομίας μου και από της αμαρτίας μου καθάρισόν με.
Ότι την ανομίαν μου εγώ γινώσκω, και η αμαρτία μου ενώπιόν μου εστί δια παντός.
Σοι μόνω ήμαρτον και το πονηρόν ενώπιόν σου εποίησα, όπως αν δικαιωθής εν τοις λόγοις σου και νικήσης εν τω κρίνεσθαί σε.
Ιδού γαρ εν ανομίαις συνελήφθην, και εν αμαρτίαις εκίσσησέ με η μήτηρ μου.
Ιδού γαρ αλήθειαν ηγάπησας, τα άδηλα και τα κρύφια της σοφίας σου εδήλωσάς μοι.
Ραντιείς με υσσώπω, και καθαρισθήσομαι˙ πλυνείς με, και υπέρ χιόνα λευκανθήσομαι.
Ακουτιείς μοι αγαλλίασιν και ευφροσύνην, αγαλλιάσονται οστέα τεταπεινωμένα.
Απόστρεψον το πρόσωπόν σου από των αμαρτιών μου και πάσας τας ανομίας μου εξάλειψον.
Καρδίαν καθαράν κτίσον εν εμοί ,ο Θεός, και πνεύμα ευθές εγκαίνισον εν τοις εγκάτοις μου.
Μη απορρίψης με από του προσώπου σου και το πνεύμα σου το άγιον μη αντανέλης απ΄εμού.
Απόδος μοι την αγαλλίασην του σωτηρίου σου και πνεύματι ηγεμονικώ στήριξόν με.
Διδάξω ανόμους τας οδούς σου, και ασεβείς επί σε επιστρέψουσι.
Ρύσαι με εξ αιμάτων, ο Θεός ο Θεός της σωτηρίας μου˙ αγαλλιάσεται η γλώσσα μου την δικαιοσύνην σου.
Κύριε, τα χείλη μου ανοίξεις, και το στόμα μου αναγγελεί την αίνεσίν σου.
Ότι ει ηθέλησας θυσίαν, έδωκα αν ολοκαυτώματα ουκ ευδοκήσεις.
Θυσία τω Θεώ πνεύμα συντετριμμένον, καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην ο Θεός ουκ εξουδενώσει.
Αγάθυνον, Κύριε, εν τη ευδοκία σου την Σιών, και οικοδομηθήτω τα τείχη Ιερουσαλήμ˙
Τότε ευδοκήσεις θυσίαν δικαιοσύνης, αναφοράν και ολοκαυτώματα˙
Τότε ανοίσουσιν επί το θυσιαστήριόν σου μόσχους.
Ωδή α΄. Ήχος πλ. δ΄. Υγράν διοδεύσας.
Άγια Νήπια πρεσβεύσατε υπέρ ημών.
Ισχύϊ νευρούμενοι θεϊκή, οι άκακοι Παίδες, του Ηρώδου την χαλεπήν, ήσχυναν κακίαν και αιτούνται, παρά Κυρίου ημίν θείον έλεος.
Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι.
Την άκακον φύσιν των νεογνών, εδέξω Οικτίρμον, ώσπερ άμωμον προσφοράν, αδίκως σφαγέντων παρ΄Ηρώδου, δι΄ων γενού και ημίν Σώτερ ίλεως.
Και νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.
Αγία Παρθένε Μήτερ Θεού, Αγγέλων η δόξα, και ανθρώπων καταφυγή, δίδου μετανοίας αφορμάς μοι, ίνα ρυσθώ των παγίδων του όφεως.
Ωδή γ΄. Ουρανίας αψίδος.
Άγια Νήπια πρεσβεύσατε υπέρ ημών.
Ιερώτατος δήμος, νεοσφαγή θύματα, οία νεομάρτυρες θείοι, σοι προσηνέχθησαν, Σώτερ φιλάνθρωπε, ων ταις λιταίς ημίν πάσι, δίδου τα ελέη σου, τοις σοι λατρεύουσι.
Η σφαγή τών νηπίων από τον Ηρώδη..Ο συμβολισμός τών 14.000 νηπίων
Τι δείχνει η ιστορία
Υπό τους αυστηρούς όρους τής επιστημονικής ιστορικής ακρίβειας, ο αριθμός τών 14.000 θανατωθέντων νηπίων κατά την παράδοση δημουργεί - ακόμα και για τα δεδομένα τού δολοφόνου Ηρώδη- ανυπέρβλητα προβλήματα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μας παρέχουν οι πηγές και ιδιαίτερα ο Ιουδαίος ιστορικός Φλάβιος Ιώσηπος - σύγχρονος τών Ευαγγελιστών Λουκά και Ιωάννη - και άρα καλός γνώστης τής εποχής τών ευαγγελικών γεγονότων - η κωμόπολη τής αρχαίας Βηθλεέμ και τα περίχωρά της θα πρέπει τότε να είχαν πληθυσμό ίσως λίγο μεγαλύτερο από χιλίους κατοίκους.
Η σφαγή τών αρρένων νηπίων "από διετούς και κατωτέρω" δεν θα ήταν, επομένως, στην πραγματικότητα δυνατό να αφορά περισσότερα από 30 η το ανώτατο 40, με βάση τα στατιστικά δεδομένα που προκύπτουν από την πληθυσμιακή κατανομή τής συγκεκριμένης περιοχής.
Ένας τέτοιος αριθμός θα καθιστούσε πολύ πιο πιθανό κατά τους ιστορικούς, ο Ηρώδης να αποτόλμησε όντως ακόμη ένα τραγικό εγχείρημα προκειμένου να διασφαλίσει την εξουσία του από την έσω και ευποθετική απειλή τής εμφανίσεως ενός διεκδικητή τού θρόνου. Η "αναίρεση" μερικών δεκάδων νηπίων, άσημων αγροτικών οικογενειών μιας απομακρυσμένης και αγνοημένης περιοχής, δεν θα αποτελούσε "παρά μόνο ένα μικρό και ασήμαντο επεισόδιο" στο βίο και την πολιτεία του, όπως εύστοχα παρατηρεί ένας σύγχρονος ερευνητής, ένα πταίσμα σε σύγκριση με τα άλλα του εγκλήματα, που δεν επιβάρυνε αισθητά τον ήδη μακρύ κατάλογο τών θυμάτων τής καχυποψίας του, και δεν διαφοροποιούσε ιδιαίτερα την ο΄τυως ή άλλως έκρυθμη τοπική κατάσταση ώστε να προκαλέσει την παρέμβαση τής Ρώμης στο συγκεριμένο ζήτημα.
Εν προκειμένω, είναι γεγονός ότι πουθενά στα ιερά κείμενα τών Ευαγγελίων δεν καταγράφεται συγκεκριμένος αριθμός "αναιρεθέντων νηπίων". Η αναφορά στη σφαγή "χιλιάδων όντων δεκατεσσάρων" αρρένων τέκνων προέρχεται αντίθετα από την ιερή παράδοση τής Εκκλησίας μας - από το εορτολογικό Συναξάρι τής συγκεκριμένης ημέρας - και μάλιστα με την πεισήμανση ότι τα νήπια αυτά εντάσσονται στο χώρο τών Μαρτύρων τής Εκκλησίας και θεωρούνται ως οι πρώτοι ανώνυμοι και "αναρίθμητοι" μάρτυρες τής Χριστιανικής πίστεως. Αυτό ακριβώς το στοιχείο προσδίδει επομένως στο όλο ζήτημα παράλληλα προς την ιστορική, και μια ιδιαίτερη "συμβολική" παράμετρο, που καθιστά απαραίτητη τη θεολογική ερμηνευτική προσέγγιση.
Η βρεφοκτονία-Έργο Χιοναδιτών αγιογράφων στον Άγιο Αχίλλειο Πεντάλοφος Βοϊου(πηγή)
Η Θεολογική σημειολογία τού αριθμού τών "αναιρεθέντων νηπίων".
Όπως ήδη επισημάνθηκε, τα Ευαγγέλια δεν επέχουν θέση "χρονικών" ή απλών "δημοσιογραφικών εκθέσεων" επί τών ιστορικών γεγονότων. Σκοπός τους δεν είναι η απλή ενημέρωση κάποιων αναγνωστών, αλλά η πνευματική καθοδήγηση και η θεολογική παίδευση τών πιστών στο πλαίσιο τού καατηχητικού και ποιμαντικού ρόλου τής Εκκλησίας. Υπό το πρίσμα αυτό, η σφαγή τών νηπίων έχει ιδιαίτερο θεολογικό νόημα για τα ιερά κείμενα, και ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ερμηνευτική προσέγγιση και κατανόηση τής σημειολογίας τών γεγονότων στην ευαγγελική διήγηση.
Στην παράδοση τού Ιουδαϊκού λαού και τη θεολογία τής Παλαιάς Διαθήκης υπήρχε το "ιστορικό" προηγούμενο ακόμη μιας δίωξης και "σφαγής". Συγκεκριμένα, η εξιστόρηση τού βιβλίου τής Εξόδου εμφανίζει τον αλλοεθνή και αλλόθρησκο Φαραώ τής Αιγύπτου να είχε διατάξει τη θανάτωση με πνιγμό στον Νείλο ποταμό τών αγοριών τών Ισραηλιτών, μια πραγματική γενοκτονία, που σκοπό είχε τη μείωση τού αριθμού τών δούλων Εβραίων οι οποίοι αυξάνονταν με ανησυχητικό ρυθμό στη χώρα.
Το στοιχείο αυτό εξιοποιήθηκε από τους ιερούς συγγραφείς τής Καινής Διαθήκης ως θεολογικό προηγούμενο στη γλώσσα τής ερμηνευτικής "προτύπωσης" για την παράλληλη θεολογική προσέγγιση και ερμηνεία τού αντίστοιχου γεγονότος τής σφαγής τών νηπίων από ένα "νέο Φαραώ", τον αλλόθρησκο και μισητό βασιλιά τής Ιουδαίας Ηρώδη. Όπως ο παλιός Φαραώ εξέφραζε τις αντίπαλες δυνάμεις τού σκότους και τής καταπίεσης αντιδρώντας στα "σημεία" τής εφαρμογής τού σχεδίου τού Θεούγια τη σωτηρία και ιστορική καταξίωση τού Ισραήλ, και όπως φόνευσε παιδιά για να μην γεννηθεί ο πρώτος προφήτης τής Εξόδου ο Μωυσής, έτσι και ο Ηρώδης ως "νέος Φαραώ" ενσαρκώνει με τις πράξεις του τις ίδιες δαιμονικές δνάμεις. Παρεμποδίζει την έλευση τού Σωτήρα τού κόσμου και την ιστορική καταξίωση τού νέου Ισραήλ τής Εκκλησίας.
Κατά το Ευαγγέλιο τού Ματθαίου, ο Ιησούς αποκαλύπτεται από τη βρεφική ήδη ηλικία ως ο Χριστός και ο Κύριος, ο απεσταλμένος τού Θεού για τη σωτηρία τού κόσμου. Και ο Ηρώδης, που κατά ένα μανιακό και πράφρονα τρόπο "ζητεί την ψυχήν τού Παιδίου", φανερώνεται με τις ενέργειές του ως εκπρόσωπος τών δυνάμεων τού κακού και παρουσιάζεται με τη μορφή Αντιχρίστου (Δες Αποκάλυψη κεφ. 12/ιβ΄).
Ο ισχυρός τού παρόντος, όμως, είανι ο ουσιαστικά αδύναμος, και το ευάλωτο Βρέφος θα αναδειχθεί ο τελικός νικητής. Το γεγονός τής σφαγής τών νηπίων αποκτά έτσι και μια σωτηριολογική και εσχατολογική προοπτική, εφόσον εντάσσεται παράλληλα μεταξύ τών "σημείων τών εσχάτων" που προϊδεάζουν και προετοιμάζουν για την τελική συντριβή τού κακού και την επικράτηση τού καλού.
Σε αυτή τη γραμμή τής θεολογικής σημειολογίας, η σφαγή τών νηπίων φέρνει επίσης στο νου και την προφητεία τού Ιερεμία, ο οποίος επτά αιώνες πριν είχε προαναγγείλει προφητικά και περιγράψει ποιητικά την ακόλουθη αποκαλυπτική σκηνή: "Φωνή εν Ραμά ηκούσθη θρήνος και κλαυθμός και οδυρμός πολύς. Ραχήλ κλαίουσα τα τέκνα αυτής και ουκ ήθελε παρακληθήναι, ότι ουκ εισίν" (Ιερεμίας 31/λα΄ 15).
Σε αυτή τη γραμμή τής θεολογικής σημειολογίας, η σφαγή τών νηπίων φέρνει επίσης στο νου και την προφητεία τού Ιερεμία, ο οποίος επτά αιώνες πριν είχε προαναγγείλει προφητικά και περιγράψει ποιητικά την ακόλουθη αποκαλυπτική σκηνή: "Φωνή εν Ραμά ηκούσθη θρήνος και κλαυθμός και οδυρμός πολύς. Ραχήλ κλαίουσα τα τέκνα αυτής και ουκ ήθελε παρακληθήναι, ότι ουκ εισίν" (Ιερεμίας 31/λα΄ 15).
Ο ιστορικός ευαγγελιστής Ματθαίος κάνει χρήση τής προφητικής αυτής ρήσης και θεολογεί ερμηνευτικά πάνω στο σύγχρονό του γεγονός τού "θρήνου, τού κλαυθμού και τού οδυρμού" τής Βηθλεέμ (Ματθαίος 2/β΄ 18). Η αρχαία προφητεία αναφερόταν στις θυσίες κατά την έξοδο τού παλαιού Ισραήλ από την Αίγυπτο. και όπως τότε ο Μωυσής μαζί με τον Ιησού τού Ναυή οδήγησαν το λαό τού Θεού μακριά από την Αίγυπτο και την "αιγυπτιώδη αναλευθερία", από τον Φαραώ και τη φαραωνική δουλεία προς τη γη τής επαγγελίας και τής ελευθερίας, έτσι και τώρα ένας "νέος Μωυσής" και "νέος Ιησούς" θα οδηγήσει το λαό του σε μια νέα έξοδο προς μια νέα γη τής επαγγελίας, προς μια εσχατολογική χώρα ελευθερίας και αξιοπρέπειας. Γι' αυτό ο ευαγγελιστής Ματθαίος εμπνευσμένα υπογραμμίζει σε αυτόν το θεολογικό συμβολισμό και την "προτύπωση" γεγονότων, ότι "εξ Αιγύπτου" και πάλι ο Θεός κάλεσε ηγέτη για το λαό Του και για τη μεγάλη "έξοδο" στην ιστορία τών νέων χρόνων (Ματθαίος 2/β΄ 15).
Ο απόστολος Παύλος και πολλοί ερμηνευτές Πατέρες τής Εκκλησίας, κάνουν εκτεταμένη χρήση τών θεολογικών πλέον όρων "Αίγυπτος" και "Φαραώ" στην τυπολογική τους ερμηνεία με καθαρά θεολογικό χαρακτήρα. Η φυγή τού Θείου Βρέφους στην Αίγυπτο ως επακόλουθο τής σφαγής τών νηπίων τής Βηθλεέμ, αποκτά, πέρα από την ιστορική της σημασία, και εσχατολογικές προεκτάσεις ωσάν μια άλλη "κάθοδος τού Υιού τού Θεού στον Άδη". Εκεί, στον "Άδη τής Αιγύπτου", ο Ιησούς Χριστός ως "νέος Μωυσής" θα συναντήσει το λαό του και θα τον καλέσει σε μια νέα εσχατολογική "έξοδο" προς τη νέα γη τής επαγγελίας, τη Βασιλεία τού Θεού. (Δες Δευτερονόμιο 18/ιη΄ 15, όπου ο Μωυσής λέει: "προφήτην εκ των αδελφών σου ως εμέ αναστήσει σοι Κύριος ο Θεός σου, αυτού ακούσεσθε").
Ο αριθμός 14.000
Όσον αφορά, τέλος, τον αριθμό 14.000 που η ιερή παράδοση διασώζει για τα σφαγιασθέντα νήπια, αυτός δεν οφείλεται σε λογιστικό σφάλμα, αλλά προέρχεται από την επίδραση τής Ιουδαϊκής αποκαλυπτικής αριθμολογίας. Πρόκειται στην ουσία για πολλαπλάσιο τού ιερού αριθμού 7 τών Εβραίων, ο οποίος συμβολίζει την ολότητα και την καθολικότητα. Ομοίως στην Αποκάλυψη του Ιωάννη συναντάται σημειολογική αναφορά στον έτερο ιερό αριθμό 12 και στα πολλαπλάσιά του, με την επισήμανση ότι κατά τους έσχατους χρόνους ο Ιησούς Χριστός θα συνοδεύεται και πάλι από τους μάρτυρές του, που στην ολότητα και τελειότητά τους ανέρχονται συμβολικά σε 144.000 (Αποκάλυψις 14/ιδ΄ 1 και 7/ζ΄4). Και σε αυτήν ασφαλώς την περίπτωση, δεν πρόκειται για πραγματικό αριθμό, αλλά για θεολογικό συμβολισμό τής καθολικότητας τής Εκκλησίας, η οποία συγκροτείται και εκπροσωπείται στην ιστορία από τους Μάρτυρες.
Οι ανά τους αιώνες θυσιαζόμενοι και μαρτυρούντες Άγιοι, εκφράζουν την ιστορική και εσχατολογική ενότητα τής Εκκλησίας. Όσοι προσεταιρίζονται την εξουσία και τη δύναμη, συντάσσονται με τους εκάστοτε "Φαραώ" και "Ηρώδεις" τής ιστορίας.
Η αναφορά τού ευαγγελιστή στο γεγονός τής σφαγής και τής θυσίας εκφράζει κατά τον πλέον εναργή τρόπο, ότι ο Ιησούς και οι πιστοί του δεν πραγματοποιούν την ιστορική τους πορεία μέσα σε έναν κόσμο ρομαντικό και ειδυλλιακό, αλλά κυριαρχούμενο από το ρεαλισμό τής βίας, τής ανελευθερίας, τών καταπιέσεων και τών διωγμών. Οι ισχυροί "Φαραώ" και "Ηρώδεις" που διαφεντεύουν συνήθως τις τύχες τών λαών, εκπροσωπούν τις αντίθετες και δαιμονικές δυνάμεις, διαιωνίζοντας και επαυξάνοντας το κακό και την αδικία σε βάρος τών αδυνάτων.
Η αναφορά τού ευαγγελιστή στο γεγονός τής σφαγής και τής θυσίας εκφράζει κατά τον πλέον εναργή τρόπο, ότι ο Ιησούς και οι πιστοί του δεν πραγματοποιούν την ιστορική τους πορεία μέσα σε έναν κόσμο ρομαντικό και ειδυλλιακό, αλλά κυριαρχούμενο από το ρεαλισμό τής βίας, τής ανελευθερίας, τών καταπιέσεων και τών διωγμών. Οι ισχυροί "Φαραώ" και "Ηρώδεις" που διαφεντεύουν συνήθως τις τύχες τών λαών, εκπροσωπούν τις αντίθετες και δαιμονικές δυνάμεις, διαιωνίζοντας και επαυξάνοντας το κακό και την αδικία σε βάρος τών αδυνάτων.
Το Θείο Βρέφος, που από την πρώτη στιγμή δοκίμασε την απειλή και τη βία, την αμφισβήτηση και την απόρριψη, καθορισε το πρότυπο τής μαρτυρικής ζωής εκείνων που θα ακολουθήσουν πιστά τα ίχνη Του, μέχρις εσχάτων τού ιστορικού χρόνου.
Η ιστορία τής Εκκλησίας με το πλήθος τών μαρτύρων επαληθεύει συνεχώς την τραγική πραγματικότητα πως δεν μπορεί να υπάρξει καμία αλλαγή στον κόσμο χωρίς τους ομολογητές τής αλήθειας και τους μάρτυρες τής ελευθερίας. Δια της αφήγησης τού περιστατικού τής σφαγής τών νηπίων υπογραμμίζεται, λοιπόν, για ακόμη μια φορά το μόνιμο ιστορικό ερώτημα με ποιους οφείλει κανείς τελικά να συντάσσεται, με τους ισχυρούς "Ηρώδεις" ή με τους αθώους και αδύναμους ανθρώπους που ως τέκνα τού "εσφαγμένου Αρνίου" και αθώα νήπια, γίνονται μάρτυρες τής αλήθειας "από καταβολής κόσμου"; (Αποκάλυψις 13/ιγ΄ 8). Αυτό άλλωστε είναι και ένα από τα καίρια ερωτήματα στα οποία επιχειρεί να δώσει απάντηση ο Χριστιανισμός δια τών ιερών του κειμένων.
Ο ψεκασμός των ιδανικών του γένους μας
Γράφει ὁ π. Γερβάσιος Ραπτόπουλος
Προσέξτε τό σκίτσο τῆς γελοιογραφίας τοῦ Ἠλία Σκουλᾶ. Μέ τή χαρισματική του γραφίδα μᾶς ἐξηγεῖ τί σημαίνει παγκοσμιοποίηση. Εἶναι αὐτό πού εἶπε γιά τήν Ἑλλάδα καί τούς Ἕλληνες ὁ μισέλληνας Χένρυ Κίσιγκερ. Τί εἶπε; «Οἱ Ἕλληνες εἶναι λαός πού δέν δαμάζεται εὔκολα. Γιά νά γονατίσει, πρέπει νά τόν πλήξουμε βαθιά στίς πολιτιστικές του ρίζες. Ἐννοῶ δηλαδή νά πλήξουμε τή γλώσσα του. Τή θρησκεία του. Τά πνευματικά καί ἱστορικά του ἀποθέματα. Ἔτσι ὥστε νά ἐξουδετερώσουμε κάθε δυνατότητά του νά ἀναπτυχθεῖ».
Ἔ, αὐτό ἀκριβῶς ἀπεικονίζεται μέ τό σκίτσο. Ἡ γυναίκα πού ψεκάζει εἶναι τό σύστημα τῆς παγκοσμιοποίησης, τό ὁποῖο ὑπηρετοῦν συστηματικά ἀνθέλληνες. Πάντα θά ὑπάρχουν οἱ Ἐφιάλτες, οἱ ὁποῖοι μόνο κακό κάνουν στήν πατρίδα μας. Ἡ Ἀκρόπολη πού βλέπουμε ἐκφράζει τίς πολιτιστικές μας ρίζες. Τό πόσο κακοποιοῦμε τή γλώσσα μας τό βλέπουμε ὅλοι μας.
Τή γλώσσα πού θαυμάζουν ὅλοι οἱ λαοί, αὐτήν πού τή σπουδάζουν ὅλα τά πολιτισμένα κράτη καί τό ’χουν καύχημα νά γνωρίζουν αὐτή τή γλώσσα στήν ὁποία ἔχουν γραφεῖ τά Εὐαγγέλια καί οἱ Ἐπιστολές πού διαβάζουν ὅλοι οἱ λαοί, αὐτή τή γλώσσα πού ὅμοιά της στήν τελειότητα δέν....
ὑπάρχει σέ ὅλον τόν κόσμο, τήν κακοποιοῦμε μέ τόν πλέον βάρβαρο τρόπο. Ἡμεῖς. Οἱ ἴδιοι οἱ Ἕλληνες.
Τήν Ὀρθόδοξη πίστη, τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, τή μόνη πού ἵδρυσε ὁ Χριστός στή γῆ καί κατέχει ὅλη τήν ἀλήθεια, βαλθήκαμε νά τήν παραμερίσουμε, νά τήν κάνουμε πέρα. Φωτιά βγάζουν γλῶσσες καί πέννες «Ἑλλήνων» πού σφυροκοποῦν αὐτή, τή Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μας. Ἀλλά ματαιοπονοῦν. «Σκληρόν πρός κέντρα λακτίζειν» (Πράξ. 26, 14).
Τήν ἱστορία μας εἶναι ὁλοφάνερο ὅτι τήν παραχαράσσουν μέ ὅποιον τρόπο μποροῦν σύγχρονοι Ἐφιάλτες. Παραμύθι λένε τά Κρυφά Σχολειά τῆς τουρκικῆς σκλαβιᾶς. Ἀνώμαλο χαρακτηρίζουν τόν θρυλικό Θ. Κολοκοτρώνη. Ὁμοφυλόφιλο. Ποιόν; Αὐτόν πού, μέχρι λίγα χρόνια πρίν, οἱ Τουρκάλες φώναζαν στά παιδιά τους γιά νά μή κλαῖνε: «Κολοκοτρώνα!», «Κολοκοτρώνα!». Τί δέ νά ποῦμε γιά τόν περίφημο «συνωστισμό» στή Σμύρνη; Ἀλλά καί τήν «ἀπώθηση» τῶν Ἰταλῶν ἀπό τόν Ἑλληνικό Στρατό τό 1940 ἀπό τά σύνορά μας; Τά Ἑλληνόπουλα ἔχουν πλήρη ἄγνοια γιά τά μεγάλα ἱστορικά γεγονότα. Ἔχουν νύχτα ἀπό ἱστορία. Γιατί; Γιατί δέν τή διδάσκονται! Τόν πολιτισμό μας, τή θρησκεία μας, τήν ἱστορία μας, ὅλα τά σβήνουν οἱ ἀνθέλληνες μέ τόν ψεκασμό πού γίνεται στά μυαλά τους.
Ἕλληνες, Ἀντισταθεῖτε στούς ἀνθέλληνες, οἱ ὁποῖοι ὡς ἄνθρωποι τοῦ συστήματος τῆς παγκοσμιοποίησης, ἐπιχειροῦν νά σβήσουν μέ ὅποιον τρόπο μποροῦν τίς ἀξίες καί τίς ἑλληνοχριστιανικές παραδόσεις τοῦ Γένους μας.
Ἀρχιμ. Γ.Ι.Ρ
Περιοδικό “Χριστιανικοί Παλμοί”/orthodoxia-ellhnismos
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)