ΠΑΤΗΣΤΕ ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΔΕΞΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΤΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΜΑΣ!

Πέμπτη 28 Αυγούστου 2025

"Χέρι μολυσμένο από φόνο κόβει με ξίφος το κεφάλι εκείνου που έθεσε το χέρι του στο κεφάλι του Κυρίου

Οι τρεις στίχοι του Συναξαρίου του Όρθρου της 29ης Αυγούστου έχουν ως εξής:
"Τέμνει κεφαλὴν χεὶρ μιαιφόνος ξίφει,
τοῦ χεῖρα θέντος εἰς κεφαλὴν Κυρίου.
Εἰκάδι ἀμφ' ἐνάτῃ Προδρόμου τάμεν αὐχένα χαλκός".



Στους δύο πρώτους στίχους γίνεται αναφορά στον αποκεφαλισμό του Προδρόμου (του οποίου [αποκεφαλισμού] η μνήμη τελείται τη μέρα αυτή) και στη Βάπτιση του Χριστού από τον Πρόδρομο. Κοινό στοιχείο τους, για τον συναξαριστή, δύο ζωτικής σημασίας (ιδιαιτέρως το πρώτο) μέρη του σώματος: το κεφάλι και το χέρι. Η αναφορά, μάλιστα, σε αυτά γίνεται με το ρητορικό σχήμα "χιαστό" (ή "χιαστί"): "κεφαλήν"-"χείρ" / "χεῖρα"-"κεφαλήν").

Στον τρίτο στίχο, το ρήμα "τάμεν" (δηλ. "ἔταμεν" χωρίς την αύξηση "ἐ-") είναι Αόριστος του ρήματος "τέμνω" ( = "κόβω", "τεμαχίζω"), με το οποίο ξεκινάει το τρίστιχο ("Τέμνει...").

Η τελευταία λέξη του τρίστιχου ("χαλκός") αναφέρεται στο υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένο το ξίφος με το οποίο διενεργήθηκε ο αποκεφαλισμός, έχουμε δηλ. το σχήμα τής "μετωνυμίας" (δήλωση του υλικού από το οποίο φτιάχτηκε ένα αντικείμενο αντί του ίδιου του αντικειμένου).

Οι τρεις αυτοί στίχοι θα μπορούσαν να αποδοθούν ως εξής:
"Χέρι μολυσμένο από φόνο κόβει με ξίφος το κεφάλι εκείνου ( = του Προδρόμου) που έθεσε το χέρι του στο κεφάλι του Κυρίου (κατά τη Βάπτιση).
Την εικοστή ενάτη (του μηνός), χάλκινο ξίφος έκοψε τον αυχένα του Προδρόμου".

Δεν υπάρχουν σχόλια: