Αθανασίου Μουστάκη
Τελευταίος βασιλιάς του Ισραήλ ήταν ο Ιεροβοάμ Β΄ επί των ημερών του οποίου το βασίλειο κυριεύτηκε από τους Ασσυρίους (722 π.Χ.). Ο προφητικός λόγος του Ωσηέ παρουσιάζεται συγκαλυμμένος. Θέλοντας να περιγράψει τη σχέση του Ισραήλ με τον Θεό του αναφέρεται στη εντολή που έλαβε από το Θεό να παντρευτεί μία γυναίκα αμφίβολης ηθικής. Το εγχείρημα αποδεικνύεται αποτυχημένο, καθώς σύντομα η σύζυγός του εγκαταλείπει την οικογενειακή εστία και τραβά τον δικό της δρόμο.
Μετά από παρέμβαση του Θεού την συγχωρεί και την δέχεται με αγάπη πίσω, στο σπίτι τους, στην κοινή εστία.
Η κλασική ερμηνεία του βιβλίου σχετίζεται με την αποστασία του Ισραήλ από τον Θεό του, ο οποίος του προσέφερε τα πάντα με αγάπη και σεβασμό και έλαβε ως αντίδωρο την απόρριψη και την περιφρόνηση.
Το βιβλίο του Ωσηέ μπορεί να μας πει πολλά και για το σημαντικότατο θέμα των σχέσεων ανάμεσα σε δύο συζύγους, καθώς δείχνει πως η υπομονή και η πίστη στον Θεό τους βοηθούν να ξεπεράσουν τα προβλήματα.
Διαβάζοντας όμως το κείμενο του προφήτη δεν μπορούμε να μην το συνδυάσουμε με την εποχή μας. Οι ιστορικοί που το μελετούν μας πληροφορούν ότι η περίοδος, στην οποία αναφέρεται ήταν μία περίοδος πλούτου, ευμάρειας και καλοπέρασης, με ό,τι θετικό και αρνητικό σημαίνει αυτό. Μία περίοδος με χαρακτηριστικά που μοιάζουν με αυτά που ζήσαμε στην πατρίδα μας πριν από μερικά χρόνια.
Πόσο γκρινιάρης θα ακουγόταν κάποιος, πριν από επτά-οκτώ χρόνια, αν περιέγραφε που θα οδηγούσε η αφέλεια ημών των πολιτών (πιστεύαμε ότι τα δανεικά δεν θα τελείωναν ποτέ) και η ανικανότητα των διοικούντων (πίστευαν, με τη σειρά τους, ότι τα δανεικά δε θα τελείωναν ποτέ και ότι τα πρόβατα θα συνεχίσουν να τους ψηφίζουν με κλειστά τα μάτια);
Στις σχέσεις.
Σύζυγος με τη σύζυγο, λαός με τον Θεό του, άνθρωπος με τον συνάνθρωπό του. Κομβικό σημείο για τη μελέτη του βιβλίου είναι το χωρίο 2:18 το οποίο αναφέρεται στην επιστροφή της άπιστης και ανήθικης συζύγου στο σύζυγο ο οποίος την αγαπά με την καρδιά του.
Τι ζούμε σήμερα; Φτώχεια, απιστία, διαφθορά, βία, απομόνωση, ρατσισμό, καταστροφή του περιβάλλοντος και τόσα άλλα.
Μπορούμε να έχουμε ελπίδα; Σύμφωνα με τον Ωσηέ πάντοτε πρέπει να την διατηρούμε μέσα στην καρδιά μας. Ο προφήτης φαίνεται να έχει χάσει την ελπίδα ότι θα μπορούσε ποτέ να υποδεχθεί στο σπιτικό του την άπιστη σύζυγό του, αλλά τελικά συμβαίνει το αντίθετο.
Στη σχέση μας με τον Θεό μοιάζουμε με τη σύζυγο του προφήτη. Στις σχέσεις μας με τον πλησίον μοιάζουμε πάλι με τη σύζυγο του προφήτη. Ποια είναι η διέξοδος;
«Καὶ εἶπε Κύριος πρός με· ἔτι πορεύθητι καὶ ἀγάπησον γυναῖκα ἀγαπῶσαν πονηρὰ καὶ μοιχαλίν, καθὼς ἀγαπᾷ ὁ Θεὸς τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ καὶ αὐτοὶ ἀποβλέπουσιν ἐπὶ θεοὺς ἀλλοτρίους καὶ φιλοῦσι πέμματα μετὰ σταφίδων» (Ωσ. 3:1).
«Ἀγάπησον γυναῖκα» λέει ο Θεός. Να το πρότυπο για εμάς. Η αγάπη. Όχι η αγάπη του στυλ σε αγαπώ με αγαπάς και όλοι είναι ευχαριστημένοι, αλλά αγάπη σκληρή. Αγάπη που δεν βρίσκει ανταπόκριση, που δεν είναι αμοιβαία. Το πρότυπο είναι η αγάπη του Κυρίου προς τον λαό Του, ο οποίος Τον απορρίπτει, Τον παραμερίζει, προσπαθεί να Τον ακυρώσει, να Τον διαγράψει από τη ζωή του.
Αισθάνομαι ότι αν διαβάζαμε συχνότερα το βιβλίο του προφήτη Ωσηέ ο κόσμος μας θα ήταν διαφορετικός. Θα είχε περισσότερη αγάπη -και μάλιστα αυθεντική και απροϋπόθετη αγάπη, περισσότερο σεβασμό προς τον άλλο, ακόμη και προς αυτόν που μας βλάπτει, που μας αδικεί και μας προσβάλλει.
Αισθάνομαι ότι ο Ωσηέ είναι ο προφήτης που μας «υποχρεώνει» με την αγάπη του να παραμερίσουμε κάθε σκέψη ρατσιστική, κάθε σκέψη διασπαστική, κάθε σκέψη ιδιοτελή. Όταν ο προφήτης συγχωρεί με αγάπη, όχι με απλή ανοχή, τη σύζυγό του, η οποία πολύ τον είχε βλάψει, τι πρέπει να κάνουμε εμείς για τον ελάχιστο αδελφό μας, ο οποίος συχνά υποφέρει χωρίς να το αξίζει και με τη στάση του δεν μας έβλαψε ποτέ; Τι πρέπει να κάνουμε εμείς για τον ελάχιστο αδελφό μας ο οποίος συχνά αδικείται κατάφορα χωρίς να αδικεί; Γι᾿ αυτόν ο οποίος συνθλίβεται από τις κάθε είδους διακρίσεις και υφίσταται τις συνέπειες των δικών μας εσφαλμένων επιλογών;
«Ὡμοιώθη ὁ λαός μου ὡς οὐκ ἔχων γνῶσιν» (Ωσ. 4:6). Μήπως το ίδιο συμβαίνει και με εμάς; Έχουμε, τελικά, γνώση; Έχουμε γνώση του ότι ο άλλος είναι η αιτία της σωτηρίας μας; Αν ναι γιατί τον αδικούμε; Γιατί ασκούμε βία εναντίον του;
Μπορεί άραγε η, κάθε είδους, βία να αποτελεί μια κάποια λύση;
Τι ζούμε σήμερα; Φτώχεια, απιστία, διαφθορά, βία, απομόνωση, ρατσισμό, καταστροφή του περιβάλλοντος και τόσα άλλα.
Μπορούμε να έχουμε ελπίδα; Σύμφωνα με τον Ωσηέ πάντοτε πρέπει να την διατηρούμε μέσα στην καρδιά μας. Ο προφήτης φαίνεται να έχει χάσει την ελπίδα ότι θα μπορούσε ποτέ να υποδεχθεί στο σπιτικό του την άπιστη σύζυγό του, αλλά τελικά συμβαίνει το αντίθετο.
Στη σχέση μας με τον Θεό μοιάζουμε με τη σύζυγο του προφήτη. Στις σχέσεις μας με τον πλησίον μοιάζουμε πάλι με τη σύζυγο του προφήτη. Ποια είναι η διέξοδος;
«Καὶ εἶπε Κύριος πρός με· ἔτι πορεύθητι καὶ ἀγάπησον γυναῖκα ἀγαπῶσαν πονηρὰ καὶ μοιχαλίν, καθὼς ἀγαπᾷ ὁ Θεὸς τοὺς υἱοὺς Ἰσραὴλ καὶ αὐτοὶ ἀποβλέπουσιν ἐπὶ θεοὺς ἀλλοτρίους καὶ φιλοῦσι πέμματα μετὰ σταφίδων» (Ωσ. 3:1).
«Ἀγάπησον γυναῖκα» λέει ο Θεός. Να το πρότυπο για εμάς. Η αγάπη. Όχι η αγάπη του στυλ σε αγαπώ με αγαπάς και όλοι είναι ευχαριστημένοι, αλλά αγάπη σκληρή. Αγάπη που δεν βρίσκει ανταπόκριση, που δεν είναι αμοιβαία. Το πρότυπο είναι η αγάπη του Κυρίου προς τον λαό Του, ο οποίος Τον απορρίπτει, Τον παραμερίζει, προσπαθεί να Τον ακυρώσει, να Τον διαγράψει από τη ζωή του.
Αισθάνομαι ότι αν διαβάζαμε συχνότερα το βιβλίο του προφήτη Ωσηέ ο κόσμος μας θα ήταν διαφορετικός. Θα είχε περισσότερη αγάπη -και μάλιστα αυθεντική και απροϋπόθετη αγάπη, περισσότερο σεβασμό προς τον άλλο, ακόμη και προς αυτόν που μας βλάπτει, που μας αδικεί και μας προσβάλλει.
Αισθάνομαι ότι ο Ωσηέ είναι ο προφήτης που μας «υποχρεώνει» με την αγάπη του να παραμερίσουμε κάθε σκέψη ρατσιστική, κάθε σκέψη διασπαστική, κάθε σκέψη ιδιοτελή. Όταν ο προφήτης συγχωρεί με αγάπη, όχι με απλή ανοχή, τη σύζυγό του, η οποία πολύ τον είχε βλάψει, τι πρέπει να κάνουμε εμείς για τον ελάχιστο αδελφό μας, ο οποίος συχνά υποφέρει χωρίς να το αξίζει και με τη στάση του δεν μας έβλαψε ποτέ; Τι πρέπει να κάνουμε εμείς για τον ελάχιστο αδελφό μας ο οποίος συχνά αδικείται κατάφορα χωρίς να αδικεί; Γι᾿ αυτόν ο οποίος συνθλίβεται από τις κάθε είδους διακρίσεις και υφίσταται τις συνέπειες των δικών μας εσφαλμένων επιλογών;
«Ὡμοιώθη ὁ λαός μου ὡς οὐκ ἔχων γνῶσιν» (Ωσ. 4:6). Μήπως το ίδιο συμβαίνει και με εμάς; Έχουμε, τελικά, γνώση; Έχουμε γνώση του ότι ο άλλος είναι η αιτία της σωτηρίας μας; Αν ναι γιατί τον αδικούμε; Γιατί ασκούμε βία εναντίον του;
Μπορεί άραγε η, κάθε είδους, βία να αποτελεί μια κάποια λύση;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου