Θεία Λειτουργία στη Σμύρνη για την πολιούχο των Ερυθρών Αγία Ματρώνα

Άποψη της περιοχής του Λυθρίου (Ερυθρών) από τα ερείπια της Αγίας Ματρώνας στη Μικρά Ασία

Στον Ιερό Ναό Αγίας Φωτεινής Σμύρνης θα τελέσει θεία λειτουργία την Πέμπτη 20 Οκτωβρίου ο επίσκοπος Ερυθρών Κύριλλος, τιμώντας την εορτή της Αγίας Ματρώνας της Χιοπολίτιδος, πολιούχου της Μητρόπολης Ερυθρών.
Λίγες ημέρες μετά τη χειροτονία του, στις 25 Σεπτεμβρίου, ο νέος επίσκοπος Ερυθρών επισκέφτηκε την περιοχή και τα ερείπια του ναού της Αγίας Ματρώνας στην αρχαία ακρόπολη των Ερυθρών, μετέπειτα Λυθρίου.

Από την επίσκεψη του επισκόπου Κύριλλου στις Ερυθρές (φωτ.: amen.gr)

Στο βιβλίο των Μ. Κορομηλά και Θ. Κοντάρα Ερυθραία. Ένας ευλογημένος μικρόκοσμος στην καρδιά της Ιωνίας (Πολιτιστική Εταιρεία Πανόραμα, Αθήνα 1997), αναφέρεται ότι ο ναός της Αγίας Ματρώνας είχε χτιστεί ως τρίκλητη βασιλική, πιθανώς τον 18ο αιώνα, και ξαναχτίστηκε το 1881-1883 μετά από σεισμό, με υλικό από το αρχαίο θέατρο των Ερυθρών αλλά και από τα γύρω βυζαντινά ερείπια. Έξω από το ναό υπήρχε μια στέρνα, η φουντούνα, ενώ δίπλα του ο βυζαντινός ναΐσκος της Αγίας Ευρέσεως και σπαράγματα βυζαντινού νεκροταφείου.

Τα ερείπια του ναού της Αγίας Ματρώνας

Η Αγία Ματρώνα η Χιοπολίτις κατάγεται, κατά τους συναξαριστές, από το χωριό Βολισσός της Χίου, όπου είχε γεννηθεί ως Μαρία το 1400 (στη Χίο τιμάται με πολλή αγάπη). Παρά το γεγονός ότι η οικογένειά της ευημερούσε, η ίδια επέλεξε να διάγει ασκητικό βίο σε ένα βουνό πάνω από το χωριό Κατάβαση. Όταν αργότερα εγκαταστάθηκε σε μοναστήρι και εκάρη, πήρε το όνομα Ματρώνα. Εκοιμήθη στις 20 Οκτωβρίου 1462.

Το γεγονός ότι ήταν πολιούχος των Ερυθρών συνδέεται προφανώς με εγκατάσταση Χίων στο Λυθρί.

Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, οι κάτοικοί του ήρθαν στην Ελλάδα. Πολλοί από αυτούς δημιούργησαν τη Νέα Ερυθραία και έχτισαν το ναό της Αγίας Ματρώνας, όπου σήμερα θησαυρίζεται η πρόσφυγας εικόνα της Αγίας (φωτο).

Το Λυθρί, που σήμερα οι Τούρκοι αποκαλούν Ίλντιρι, είναι παραφθορά της ονομασίας Ερυθρές, πόλης των δυτικών παραλίων της Μικράς Ασίας, που σύμφωνα με τον Παυσανία χτίστηκε αρχικά από Κρήτες, με αρχηγό τον Έρυθρο. Ίωνες εποίκισαν την περιοχή κατά τον 11ο αι. π.Χ. Οι μαζικοί εξισλαμισμοί του 12ου αιώνα έδιωξαν πολλούς Έλληνες, όμως οι μεταναστεύσεις του 18ου και 19ου αι. από τον ελλαδικό χώρο ενίσχυσαν και πάλι το ελληνικό στοιχείο. Ένας ακόμα διωγμός συνέβη το 1914, που όμως αναστράφηκε μετά την απόβαση του ελληνικού στρατού στην Ιωνία το 1919. Η Καταστροφή της Σμύρνης ήταν το τελευταίο κεφάλαιο του ελληνισμού του Λυθριού.
Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για τις Ερυθρές και στο ιστολόγιο erythrealithri.blogspot.gr.

ΠΗΓΗ