Δάσκαλοι...
Γράφει η ΜΑΡΩ ΣΙΔΕΡΗ
Η παγκόσμια κοινότητα σήμερα θυμάται την αξία των ανθρώπων που υπηρετούν τον πιο αδικημένο θησαυρό της: τη Παιδεία. Αυτή είναι μια ειρωνική παγκόσμια μέρα που μοιάζει με ύβρη:
Ποτέ άλλοτε η ανθρωπότητα δεν είχε παραμελήσει τόσο πολύ τη Παιδεία και τους αληθινούς της σκαπανείς όσο σήμερα. Ούτε και σ’ αυτή την εποχή του Σκοταδισμού δεν είχε απογυμνωθεί τόσο η γνώση, όσο απογυμνώνεται σ’ αυτή την εποχή του Υπεράνθρωπου ημιμαθή παντογνώστη, αυτού που ξέρει ελάχιστα και όσα δεν ξέρει τα θεωρεί ανόητα ή περιττά (κατά τον γνωστό ορισμό της ημιμάθειας), αυτού που θέλει το εύκολο, το γρήγορο, το επιφανειακό. Σε μια τέτοια εποχή, πού να σταθεί ένας δάσκαλος;
Ο δάσκαλος, αυτός ο τύπος που ορκίστηκε να μεταδώσει στις νέες γενιές την αγάπη για τη γνώση, είναι είτε βολεμένος στην οκνηρία του συστήματος γενικότερης νάρκωσης, ή μοιάζει με γραφικό Δον Κιχώτη που βλέπει γίγαντες εκεί που οι άλλοι βλέπουν ανεμόμυλους.
Έχει μια μελαγχολία η σημερινή παγκόσμια ημέρα που τιμά τους εκπαιδευτικούς, ειδικά σε μια παιδεία σαν την Ελληνική, τόσο πλούσια σε υλικό, τόσο φτωχή σε όραμα... σε μια τέτοια παιδεία, που εξαρτάται αποκλειστικά από τα άτομα που την υπηρετούν, η έννοια του δασκάλου αποκτά άλλη αξία και άλλη δύναμη: ένας εκπαιδευτικός που δεν είναι δάσκαλος μπορεί να καταστρέψει όνειρα, τάλαντα, δυνατότητες και ψυχές... κι αντίθετα ένας αληθινός δάσκαλος έχει τη δύναμη να γεννήσει όνειρα ακόμα κι εκεί που δεν υπάρχουν, να απογειώσει τα τάλαντα ακόμα κι εκεί που είναι θαμμένα, να τονώσει τις δυνατότητες και να δυναμώσει τις ψυχές.
Σε ένα σύστημα πιο αυτοματοποιημένο, ένα σύστημα που έχει θυσιάσει τη γνώση στο βωμό της εξειδίκευσης και την αριστεία την περιορίζει στα στενά όρια ενός άψυχου βαθμού, η αξία του δασκάλου που θέλει και μπορεί να κάνει τη διαφορά, χάνεται στη γενική ομοιομορφία: δεν ακυρώνεται, απλά κρύβεται, σα σπίρτο μέσα σε κουτί με σπίρτα.
Κι όμως: Είναι στο άδειο κουτί και σε σκοτεινό δωμάτιο που το ένα σπίρτο αναγνωρίζεται ως αυτό που στ’ αλήθεια είναι: πηγή φωτός και θαλπωρής. Αυτό είναι ο αληθινός δάσκαλος στην ελληνική τάξη: το ένα σπίρτο σε ένα άδειο κουτί. Η αξία αυτού του μοναχικού οραματιστή είναι τεράστια γιατί δεν πολεμά μόνο κόντρα στη φυσική άγνοια ενός παιδιού, αλλά πολεμά και κόντρα στην αφύσικη άγνοια όλων των ενηλίκων που ελέγχουν ή επηρεάζουν το έργο του: από τους ανθρώπους που σχεδιάζουν και ελέγχουν το μηχανισμό εκπαίδευσης ψηφοθηρικά, ως τους βολεμένους συναδέλφους του που δεν τιμούν τον τίτλο του δασκάλου κι ως τους γονείς που δεν επενδύουν πρώτα στη δική τους Παιδεία, ακόμα κι αυτό ισχυρίζονται.
Είναι δύσκολος και μοναχικός δρόμος αυτός του δασκάλου: δύσκολος γιατί ο αληθινός δάσκαλος δε μεταδίδει γνώσεις μα κάτι πιο ουσιαστικό και επώδυνο. Μεταδίδει την τέχνη της μελέτης και το πάθος για αναζήτηση ... μοναχικός γιατί συνήθως – και σε εποχές όταν κυριαρχεί η ημιμάθεια του ανθρώπου που πίστεψε ότι είναι Υπεράνθρωπος- στην πορεία του δύσκολα θα βρει συνοδοιπόρους και πιο δύσκολα θα βρει συμμάχους που να τιμούν τη γνώση κατά πως της πρέπει.
Πόσο κοστίζει το έργο ενός δασκάλου; Ποια είναι η τιμή της προσφοράς του; Αν η αμοιβή έχει την έννοια της ανταπόδοσης, δε χρειάζεται άλλη απόδειξη για τη θέση που έχει στην Ελληνική Πολιτεία, κοινωνία και συνείδηση η Παιδεία και όσοι την υπηρετούν. Μπορεί κανείς να βγάλει πύρινους λόγους για την αξία της, αλλά η αλήθεια φαίνεται στην ανταπόδοση: Αυτή είναι η αξία που δίνουμε στην Παιδεία, αυτή είναι και η άποψή μας για εκείνους που την υπηρετούν!
Γι αυτό σήμερα είναι μια παράξενη μέρα: όσοι από εμάς είχαμε την τύχη (γιατί στην Ελλάδα είναι θέμα τύχης) να γνωρίσουμε αληθινούς δασκάλους σήμερα στέκουμε με μια γλυκιά μελαγχολία, με απέραντη ευγνωμοσύνη και με ντροπή: ευγνωμοσύνη γιατί είχαμε την τιμή να έχουμε εκπαιδευτικούς –δασκάλους που μας παρέλαβαν ακατέργαστα πλάσματα και μας έδωσαν σχήμα και (κυρίως) αδιάκοπη επιθυμία για βελτίωση... και ντροπή γιατί ξέρουμε πως δε θα μπορέσουμε ποτέ να ανταποδώσουμε αυτή την ευεργεσία...
Παγκόσμια ημέρα εκπαιδευτικών σήμερα...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου