Η Λιουντμίλα Σαράσκινα απάντησε στις πιο συχνές και τις πιο ενδιαφέρουσες ερωτήσεις των αναγνωστών για τον μεγάλο Ρώσο συγγραφέα Φιόντορ Ντοστογιέφσκι.
Η σχέση του με τη Θρησκεία
Ερώτηση: Είχε ο Ντοστογιέφσκι κάποια ιδιαίτερη τάση προς τη θρησκεία; Ποιο από τα έργα του αποκαλύπτει με περισσότερη σαφήνεια τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις;Brice Jordan Απάντηση: Ο ιδιαίτερος χαρακτήρας των αντιλήψεων του Ντοστογιέφσκι για τη θρησκεία έγκειται στο γεγονός ότι η πίστη του πέρασε από τη μεγάλη και σκληρή δοκιμασία της αμφιβολίας. Σε πιο έκδηλη μορφή οι θρησκευτικές του πεποιθήσεις εκφράζονται στο μυθιστόρημα “Αδελφοί Καραμάζοφ”.
-Θα ήθελα να μάθω τι γνώμη είχε ο Ντοστογιέφσκι για τον Χριστιανισμό. Érika Batista
Ο Ντοστογιέφσκι ήταν Ορθόδοξος Χριστιανός και έτρεφε βαθύ αίσθημα αγάπης για τον Χριστό.
-Ο Ντοστογιέφσκι γνώριζε τον Καθολικισμό; Στα έργα του παρατηρείται μια κριτική στάση απέναντί του. Пάουλα Αλμαράτ
ΑΠ:Στα κάτεργα, ο Ντοστογιέφσκι γνώρισε έναν Πολωνό Καθολικό, επίσης φυλακισμένο. Τον έθιγε η υπεροπτική τους στάση απέναντι στους Ορθόδοξους φυλακισμένους. Αργότερα, άσκησε εκτεταμένη κριτική στον Πάπα Πίο τον Θ'.
-Διάβαζε όντως ο Ντοστογιέφσκι τους Πατέρες της Εκκλησίας, και μάλιστα είχε επηρεαστεί από τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο; Euthimios Nikrer
ΑΠ: Φυσικά, διάβαζε. Και τους Πατέρες της Εκκλησίας και τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο. Πολλές φορές τον αναφέρεται στα έργα του, ήξερε τη Θεία Λειτουργία του, χρησιμοποιούσε χωρίο από τον Λόγο του εις τον Άγιον Πάσχα: “Πού είναι, θάνατε, το κεντρί σου;...»
Η απόδοση της κοινωνικής Δικαιοσύνης
-Γιατί θεωρείται ότι στο βιβλίο “Έγκλημα και τιμωρία”, ο Ντοστογιέφσκι προέγνωσε την έλευση του αντίχριστου; Carli Vera NavamuelΔεν έχω ακούσει αυτή την εκδοχή, και ποιος “θεωρεί” κάτι τέτοιο, δεν γνωρίζω. Στο “Έγκλημα και τιμωρία”, δεν αναφέρεται στην έλευση του αντίχριστου, αλλά στους ανθρώπους που θα εμφανιστούν για να αποδώσουν δικαιοσύνη, μέσω του “δικαιολογημένου αίματος”. Και αυτό συνέβη στη Ρωσία.
-Πιστεύετε ότι το “Όνειρο ενός γελοίου” εκφράζει κυρίως θρησκευτικές ή ανθρωπιστικές ιδέες; Dmitriy Groesbeck
Η πίστη για τον Ντοστογιέφσκι, είναι το μεγάλο δυναμικό της αγάπης για τον άνθρωπο. Γι' αυτό και στο “Όνειρο ενός γελοίου”, το θρησκευτικό και το ανθρωπιστικό είναι άρρηκτα δεμένα.
Το προσωπικό στοιχείο στα έργα του
-Υπάρχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία στον “Ηλίθιο”; dionΥπάρχουν, βέβαια. Όχι όμως προφανή, αλλά πλάγια και αποσπασματικά.
-Ποια είναι η σχέση του Ρασκόλνικοφ με το προσωπικό “εγώ” του Ντοστογιέφσκι; Vinícius Ramos Pires
Ο Ντοστογιέφσκι κατανοούσε πολύ καλά όλα τα κίνητρα και τις διαθέσεις του Ρασκόλνικοφ, αλλά ο ίδιος ποτέ δεν είχε ζήσει παρόμοια βιώματα.
-Αντλούσε ο Ντοστογιέφσκι ιδέες για το έργο του από τις προσωπικές εμπειρίες; Έπασχε από ψυχικά νοσήματα; Είχε προβλήματα με τον νόμο;
Ασφαλώς και αντλούσε, όπως ο κάθε συγγραφέας. Δεν νοσούσε, ήταν ψυχικά υγιής. Στα νεανικά του χρόνια ζούσε ισχυρές νευρικές εντάσεις, φοβόταν το λήθαργο. Οσον αφορά τις σχέσεις του με το νόμο, συνελήφθη το 1849 για συμμετοχή σε επαναστατική οργάνωση, καταδικάστηκε σε θάνατο δια τυφεκισμού. Η ποινή μετριάστηκε σε τέσσερα χρόνια καταναγκαστικών έργων και έξι χρόνια στρατιωτικής εξορίας. Αφέθηκε ελεύθερος το 1859.
-Ποια ήταν η αιτία της επιληψίας του Ντοστογιέφσκι; Robert Focht
Πιθανότατα, τα κάτεργα, ο εγκλεισμός του σε φυλακή στο Ομσκ (1850–1854).
Ποιοί τον επηρέασαν
-Ποιος συγγραφέας επηρρέασε τον Ντοστογιέφσκι στα νιάτα του; Nicole G. LandryΔιάβαζε πολύ τον Καραμζίν, τον Πούσκιν, τον Σέξπιρ, τον Σίλερ, τον Γκαίτε.
-Εκτός από τη Γεωργία Σάνδη, στην οποία ο Ντοστογιέφσκι αφιέρωσε ένα κείμενο μετά τον θάνατό της, και τον Πούσκιν, ποιους άλλους συγγραφείς και φιλοσόφους θαύμαζε ο Ντοστογιέφσκι, που άσκησαν επιρροή πάνω στο έργο του;Mônica Colacique
Σέξπιρ, Σίλερ, Μπαλζάκ, Γκαίτε, Χόφμαν, Ουγκώ.
-Είχε μελετήσει ο Φιόντορ την κλινική ψυχολογία;
Δεν την μελέτησε ποτέ ειδικά, αλλά πολλά πράγματα τα καταλάβαινε διαισθητικά.
-Ποιες στιγμές της ζωής του επηρέασαν το έργο του Ντοστογιέφσκι;
Τα παιδικά του χρόνια, η συμμετοχή στην ομάδα του Πετρασέφσκι, η φυλακή.
-Είχε συναντήσει γυναίκες των Δεκεμβριστών στη Σιβηρία, κατά την εξορία του;
Ναι, έχει συναντήσει. Στις φυλακές του Τομπόλσκ και του Ομσκ. Είχε αλληλογραφία με τη γυναίκα του Δεκεμβριστή Φονβίζιν, τη Ν.Ντ. Φονβίζινα.
-Ντοστογιέφσκι και Γαλλία: Είχε επισκεφτεί ποτέ τη Γαλλία, ποια ήταν η γνώμη του για τη Γαλλία, για τον γαλλικό Πολιτισμό, και ιδιαίτερα για τη Λογοτεχνία;
Στη Γαλλία είχε ταξιδέψει πολλές φορές, τη γαλλική Λογοτεχνία την γνώριζε όπως τη ρωσική. Παρακολουθούσε στενά την εξέλιξή της...
-Ποια ήταν η σχέση του Ντοστογιέφσκι με τον Τουργκένιεφ;Cristiano Alves
Η σχέση τους ήταν περίπλοκη, πολεμική, και κάποτε εχθρική – λόγω ιδεολογικού χάσματος.
Προσωπικές στιγμές
ΕΡ: Είχε ξεπεράσει ο Ντοστογιέφσκι την μανία των τυχερών παιχνιδιών ή έπαιζε μέχρι το τέλος της ζωής του; Gala KalashnikovaΤην ξεπέρασε. Την εποχή της συγγραφής του μυθιστορήματος “Οι Δαιμονισμένοι”, δηλαδή το 1871, ήταν η τελευταία φορά που έπαιξε. Ο τζόγος στη ζωή του κράτησε 10 χρόνια.
-Ο Ντοστογιέφσκι αγαπούσε τη γυναίκα του;
Είχε παντρευτεί δύο φορές. Η πρώτη του σύζυγος πέθανε νέα από φυματίωση. Με τη δεύτερη έζησαν μαζί 14 χρόνια, και την αγαπούσε πολύ.
Ηρωες, λογοκρισία, επανάσταση
-Υπήρξε πραγματικό πρόσωπο ο γέροντας Ζωσιμά από τους “Αδελφούς Καραμάζοφ”, ή αυτός ο ήρωας επινοήθηκε από τον συγγραφέα;Πρόκειται για μια συλλογική μορφή. Είναι οι μοναχοί της Όπτινα μαζί με τη φαντασιακή εικόνα του ιδανικού χριστιανού.
-Με ποια έργα καλύτερα να αρχίσει κανείς τη γνωριμία του με τον Ντοστογιέφσκι; Juan N Xoconostle
Καλύτερα από την ίδια την αρχή, από τους “Φτωχούς” και μέχρι το τέλος.
-Ποια από τα έργα του Ντοστογιέφσκι είναι δημοφιλέστερα στη Ρωσία; KZ Long
Σύμφωνα με στατιστικές, είναι το “Έγκλημα και τιμωρία”, “Οι δαιμονισμένοι”, “Ο ηλίθιος”.
-Έχει υποστεί κάποιο από τα έργα του Ντοστογιέφσκι λογοκρισία πριν τη δημοσίευσή του;
Στους “Δαιμονισμένους” αφαιρέθηκε ένα ολόκληρο κεφάλαιο, “Στου Τύχωνα”. Αργότερα αυτό το κεφάλαιο δημοσιεύτηκε αυτούσιο κατ' επανάληψη.
-Ποιο ήταν το αγαπημένο έργο του ίδιου του Ντοστογιέφσκι, απ' όλα τα έργα του; Rita S.
Εκείνο που έγραφε την κάθε περίοδο.
-Είναι γνωστό ποιο τέλος ήθελε να δώσει ο Ντοστογιέφσκι στο μυθιστόρημά του, “Νιέτοτσκα Νιεζβάνοβα”; Débora Mestre
Κάποιοι μελετητές πιστεύουν ότι η Νιέτοτσκα Νιεζβάνοβα στο τέλος του έργου γίνεται τραγουδίστρια, ηθοποιός, αλλά δεν υπάρχουν ασφαλή τεκμήρια αυτής της εκδοχής.
-Τι ήθελε να μας δείξει και να μας πει ο Ντοστογιέφσκι στο έργο του “Οι δαιμονισμένοι”; Jorge Pavlyuchenko Romero
Ήθελε να μας δείξει πόσο επικίνδυνος είναι ο πειρασμός της επανάστασης, και ήθελε να προειδοποιήσει την κοινωνία γι' αυτό το κίνδυνο.
Αυτογνωσία, κοινωνία, αυτοκτονία
-Γιατί οι πρωταγωνιστές των μυθιστορημάτων του πάντα βρίσκονται σε ακραίες ψυχικές καταστάσεις, στα όρια της αυτοχειρίας, από πού πηγάζει αυτή η σκοτεινιά;Ο Ντοστογιέφσκι θεωρούσε ότι σε οριακές καταστάσεις ο άνθρωπος εκδηλώνεται περισσότερο, απ' ό,τι στην καθημερινή ζωή.
-Ποιο ρόλο έπαιζαν τα ζητήματα και τα προβλήματα της κοινωνίας στη δημιουργία των χαρακτήρων του Ντοστογιέφσκι; Literatura Russa
Τα κοινωνικά ζητήματα είχαν δεσπόζουσα σημασία, κυρίευαν τον Ντοστογιέφσκι...
-Έχω ακούσει ότι ο συγγραφέας σχεδίασε τη συνέχεια των “Αδελφών Καραμάζοφ”, αλλά δεν πρόλαβε να την γράψει;Υπάρχουν κάποια στοιχεία για τη συνέχεια του μυθιστορήματος; Пάουλα Αλμαράτ
Ναι, υπάρχουν. Είναι γνωστές έμμεσες μαρτυρίες ότι ο Αλιόσα Καραμάζοφ έπρεπε να γίνει βασιλοκτόνος, να συμμετάσχει στην επανάσταση.
-Διαβάζω τώρα την “Κοσμοθεωρία του Ντοστογιέφσκι” του Νικολάι Μπερντιάγεφ. Κατά τη γνώμη σας, ήταν ο Μπερντιάγεφ καλός ερμηνευτής των ιδεών του Ντοστογιέφσκι; Пάουλα Αλμαράτ
Ερμήνευε με έναν πολύ ενδιαφέροντα τρόπο της ιδέες του Ντοστογιέφσκι, αλλά δεν εμβάθυνε στα κείμενά του.
-Στις “Σημειώσεις από το υπόγειο” τι εννοεί ο συγγραφέας με το l'homme de la nature et de la verite – “άνθρωπος της φύσης και της αλήθειας”; Alexis Medina
Έναν φυσιολογικό άνθρωπο, ένα παιδί της φύσης, που νιώθει την αλήθεια.
-Μου φαίνεται ότι οι βασικές ιδέες του Ντοστογιέφσκι εκφράζονται πιο πολύ στους διαλόγους των πρωταγωνιστών, παρά στους μονολόγους. Πρόκειται για μια συνειδητή επιλογή του συγγραφέα;
Ναι, ήταν μια συνειδητή επιλογή. Ο Ντοστογιέφσκι πίστευε ότι μέσω των διαλόγων οι χαρακτήρες εμφανίζονται πιο εκφραστικοί, λειτουργεί η δραματουργία. Είχε μια αφηγηματική αρχή: “Με σκηνές, και όχι με λόγια”.
-Γιατί πρέπει να διαβάζουμε τα έργα του Ντοστογιέφσκι;
Γιατί είναι το καλύτερο μάθημα γνώσης και αυτογνωσίας.
Ποιά είναι η Λιουντμίλα Σαράσκινα
Διδάκτωρ Φιλολογίας, ιστορικός της Λογοτεχνίας. Μελέτησε τη ζωή και το έργο του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι και του Αλεξάντρ Σολζενίτσιν. Συγγραφέας πάνω από δέκα βιβλίων, βραβευμένη με μερικές λογοτεχνικές διακρίσεις, μεταξύ των οποίων το “Βιβλίο της χρονιάς” (2008) και το “Μεγάλο βιβλίο” (2008, δύο βραβεία). Έχει διδάξει σε Πανεπιστήμια της Δανίας, των ΗΠΑ, της Πολωνίας. Εχει κάνει διαλέξεις σε Σχολές της Γερμανίας και της Ιαπωνίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου