ΙΩΑΝΝΗΣ Α. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
Μάϊος τοῦ 1827. Μετὰ ἀπό μία ἐργώδη ὑπέρ τῶν Ἑλληνικῶν συμφερόντων πενταετία στὴν Εὐρώπη, ὁ Ἕλλην ὑπουργός τοῦ Τσάρου, ὁ εὐφυής διπλωμάτης καὶ πολιτικός, ἐπιστρέφει στὴν Πετρούπολη.
Σχεδόν ταυτόχρονα, φθάνουν στὴν ρωσσική πρωτεύουσα καὶ οἱ πρῶτες πληροφορίες γιὰ τὴν ἐκλογή του ὡς Κυβερνήτη τῆς Ἑλλάδος.
Ὑπακούοντας στὴν κλήση τοῦ Ἔθνους, μὲ αὐταπάρνηση καὶ ἀποφασιστικότητα, ὁ Ἰωάννης Καποδίστριας εἶχε ἐπιλέξει νὰ ἀφιερωθεῖ στὴν ψυχορραγοῦσα Πατρίδα. Νὰ ἀνασυντάξει τὶς Δυνάμεις τοῦ Ἔθνους. Νὰ ἀλλάξει τὴν Ζωή τῆς Χώρας, καὶ μαζί Της, τὸν ῥοῦν τῆς Ἱστορίας.
Παρὰ τὴν καταστροφή στὸ Φάληρο, παρὰ τὸν θάνατο τοῦ Γεωργίου Καραϊσκάκη, προτοῦ κἄν ὑπογραφεῖ ἡ Συνθήκη τοῦ Λονδίνου καὶ ἀντηχήσουν τὰ κανόνια στὸ Ναυαρίνο, μὲ ὑψηλό αἴσθημα πατριωτισμοῦ, μὲ Τόλμη καὶ Πίστη στὸν Ἀγῶνα, ἐν πλήρει γνώσει τῆς κρισιμότητας τῆς καταστάσεως, ἀποδέχεται τὴν ἐκλογή του.
Ἡ ἐκτίμηση ποὺ ἔθρεφε στὸ πρόσωπό του ὁ Νικόλαος ἦταν μεγάλη, γι' αὐτό καὶ προσπαθοῦσε μὲ κάθε τρόπο νὰ τὸν ἀποτρέψει ἀπό τὴν παραίτησή του. Μάταια ὅμως.
Ὁ Ἰωάννης ἦταν ἄτεγκτος.
-Ἡ ἀπόφασή μου εἶναι ὁριστική καὶ ἀμετάκλητος. Ἐπάνω ἀπό ὅλες τὶς δελεαστικές προτάσεις καὶ λαμπρές θέσεις, εἶμαι Ἕλλην. Ἀνήκω στὴν Πατρίδα μου.
Ἀκόμη καὶ ὅταν ὁ Νικόλαος τοῦ προσέφερε ἐτήσια καὶ διά βίου σύνταξη ἑξῆντα χιλιάδων φράγκων, ἐκεῖνος τὴν ἀρνήθηκε.
-Πιστεύετε Μεγαλειώτατε ὅτι θὰ ἐγκατέλειπα μία τόσο λαμπρή θέση, μία τόσο ἔνδοξη διπλωματική ὑπηρεσία καὶ μία τέλεια ἐξασφάλιση στὴν Ρωσσία, ἐὰν δὲν ἔνοιωθα ὅτι μὲ προστάζει τὸ καθῆκον καὶ ἡ τραγική ἀνάγκη τῆς καταστάσεως τῆς Πατρίδος μου;
Συγκινημένος ὁ Τσάρος δακρύζει, καὶ τοῦ λέει.
Καὶ ὁ Καποδίστριας, ἀπαντᾶ.
-Μεγαλειώτατε! Μὴν πιστέψετε ποτέ καὶ μὴν ἐλπίζετε ὅτι πηγαίνω στὴν Ἑλλάδα προκειμένου νὰ τὴν βοηθήσω στὴν ἀνασυγκρότησή Της, μὲ τὴν ρωσσική λιβρέα στοὺς ὤμους μου. Δὲν εἶμαι ἐγὼ ἐκεῖνος ποὺ θὰ σᾶς βοηθοῦσε νὰ στήσετε ἐκεῖ, στὸ ματωμένο ἔδαφός Της, τὶς δικές σας σημαῖες. Καὶ δὲν εἶμαι ἐγὼ ἐκεῖνος ποὺ θὰ σᾶς δάνειζε τὸ χέρι του γιὰ νὰ ἐκτελεσθεῖ ἀπό ἐσᾶς ἕνα δεύτερο πολιτικό ἔγκλημα, σὰν ἐκεῖνο ποὺ ἔγινε μὲ τὸν διαμελισμό τῆς πολυπαθοῦς Πολωνίας.
Θαρραλέα ἡ ἀπάντηση τοῦ Ἰωάννη Καποδίστρια στὸν πιὸ ἰσχυρό ἀρχηγό κράτους τῆς ἐποχῆς του. Κόλαφος κατὰ τῶν ἀνιστόρητων ἱστορικῶν. Κόλαφος κατὰ τῆς ἀγγλικῆς, γαλλικῆς καὶ πάσης ἄλλης διπλωματίας. Κόλαφος κατὰ τῶν κρατῶν καὶ προσώπων ποὺ συστηματικά ὑπονόμευσαν καὶ ὑπονομεύουν τὸ Ἔργο του, καταλήγοντας στὸ μεγαλύτερο ἔγκλημα εἰς βάρος τῆς Ἑλλάδος.
Ὁ κόμης Ἰωάννης Καποδίστριας εἶχε ἀστείρευτες πνευματικές καὶ ἠθικές δυνάμεις. Ἀφοῦ ὁλοκλήρωσε τὰ καθήκοντά του στὸν τάφο τοῦ αὐτοκράτορος Ἀλεξάνδρου, τότε μόνον παραιτήθηκε καὶ τυπικῶς ἀπό τὸ ὑπουργικό ἀξίωμα. Ὁ ὥριμος Ἄρχων καὶ Φύλαξ τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ἐνσάρκωνε τὴν Συνείδηση τοῦ Ἔθνους.
Ἡ Ἐπανάσταση δὲν ἔπρεπε νὰ σβήσει. Ἔπρεπε -πάσῃ θυσίᾳ- νὰ κρατηθοῦν τὰ φρούρια, τὰ στρατόπεδα καὶ ὅλες οἱ δυνάμεις. Πρὸς διάσωση τοῦ Ἀγῶνος, ἐπιδίδεται στὴν ἀνεύρεση χρηματικῶν ἐνισχύσεων, πυρομαχικῶν καὶ πολεμοφοδίων μέσῳ τῶν Φιλελλήνων καὶ τοῦ Ἑλληνικοῦ Κόσμου. Παράλληλα, διαθέτει τὸ μεγαλύτερο τμῆμα τῆς περιουσίας του ὑπέρ τοῦ Σκοποῦ. Μέχρι καὶ τὴν ἄφιξή του στὴν Πατρίδα, δὲν σταμάτησε ποτέ νὰ ἀνυψώνει τὸ ἠθικό τῶν ἀγωνιζομένων Ἑλλήνων προτρέποντας γιὰ Ἑνότητα καὶ Ὁμοψυχία, Πειθαρχία καὶ ἐγκατάλειψη τῶν ἰδιωτικῶν συμφερόντων. Ἀτελεύτητες ἦταν οἱ παραινέσεις του γιὰ τὴν ὕστατη προσπάθεια.
Ἀπό τὸ Βερολίνο, γράφει στὸν ἀδελφό του Βιάρο.
"(..) Ἀντιβόλησον τοὺς Φίλους ἄνδρας νὰ συμπυκνώσουσι τὰς ἀσπίδας. Νὰ προασπίσωσι μὲ τ' ἀνδρείας καὶ καρτερίας τὰ παραλειπόμενα τείχη."
Ἔχοντας ἀναλάβει τὴν εὐθύνη τῆς διακυβέρνησης τῆς Ἑλληνικῆς Πολιτείας, ἀπέβλεπε σὲ τέσσερις στόχους.
1. Νὰ ἐγκαταστήσει τὴν ἀπαιτούμενη τάξη στὴν Χώρα, ἡ ὁποία μαστιζόταν ἀπό τὴν ἀταξία ἐπὶ τέσσερις αἰῶνες.
2. Νὰ ρυθμίσει τὸ ζήτημα τῆς Ἐθνικῆς καὶ ἰδιωτικῆς ἰδιοκτησίας, οὕτως ὥστε οἱ μὲν πολῖτες νὰ λειτουργήσουν ἐνσυνείδητα ὡς μέλη μιᾶς εὔρυθμης συνταγματικῆς Πολιτείας, ἡ δὲ Πολιτεία, νὰ ἀποκτήσει φερεγγυότητα.
3. Νὰ δημιουργήσει ἕνα ὁλοκληρωμένο ἐκπαιδευτικό καὶ διοικητικό σύστημα, μὲ πρωτεύοντα Σκοπό τὴν ἀπαγκίστρωση ἀπό τὴν κηδεμονία τῶν ξένων δυνάμεων καὶ τὴν ὁλοκλήρωση τῆς Ἐπαναστάσεως.
4. Νὰ ἀνασυντάξει τὰ ἐκκλησιαστικά πράγματα, ἐπαναφέροντας ἀφ' ἑνός τὴν ἠθική τάξη στὸ σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, ἐνισχύοντας ἀφ' ἑτέρου τὴν ἔλλογη Πίστη τὴν ὁποία καὶ θεωροῦσε θεμέλιο τῆς Ἐθνικῆς εὐημερίας.
Σκοπός τῆς ὑπάρξεώς του δὲν ἦταν ἄλλος ἀπό τὴν καθολική ἀπελευθέρωση τῶν Ἑλλήνων καὶ τὴν Ἀναγέννηση τοῦ Ἑλληνικοῦ Πολιτισμοῦ, μέσῳ ἑνός νέου κυβερνητικοῦ συστήματος, τὸ ὁποῖο θὰ ἐπέτρεπε τὴν Πρόοδο, τὴν Ἀκμή καὶ τὴν Δόξα τοῦ Ἔθνους διὰ τῆς πραγμάτωσης τῆς Ἰδέας.
195 χρόνια μετά, τὰ βάσανα τῆς Μητέρας Ἑλλάδος δέν ἔχουν τελειώσει. Καὶ σήμερα, κρατεῖται. Ἡ καρδιὰ ὅμως τῶν παιδιῶν Της παραμένει Ἑλληνική. Καὶ αὐτὰ τὴν λατρεύουν. Τὰ παιδιὰ αὐτῆς τῆς Μάνας ἐπιθυμοῦν νὰ τὴν δοῦν καὶ πάλι Ἐλεύθερη καὶ κραταιά. Καὶ αὐτό θὰ συμβεῖ. Ἀρκεῖ οἱ Ἑλληνικές καρδιές νὰ συσπειρωθοῦν γύρω ἀπό τὴν Ἰδέα. Διότι Ἐκείνη εἶναι ὁ σύνδεσμος μεταξύ Πολιτείας, Πολιτῶν καὶ Πίστεως. Διότι δίχως ἰσορροπία καὶ ὁμοψυχία δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρξει Πρόοδος. Οὔτε Ἠθική, οὔτε Πολιτική.
Ἡ Ἐλευθερία τῆς Ἑλλάδος ἦταν, εἶναι, καὶ θά εἶναι, ὑπόθεση Ἑλληνική.
Φίλτατε Ἀναγνώστη.
Ἐνίοτε ἡ Φύση δημιουργεῖ μὲ ἐξαιρετική μαεστρία σπάνιους ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι μὲ προθυμία μάχονται γιὰ τὴν εὐτυχία τῶν συνανθρώπων τους, στηρίζοντάς την σέ γερά θεμέλια.
Ἀθλοφόροι καὶ ἀγωνιστές, ἀδιαφοροῦν γιὰ τὴν προσωπική τους εὐτυχία. Ἀρνοῦνται νὰ γίνουν ριψάσπιδες μπροστὰ σὲ ὑπερμεγέθη ἐμπόδια. Καὶ σχεδόν πάντα, γίνονται θύματα τῆς ἀνωτερότητός τους. Μπορεῖ νὰ μὴν ὁλοκληρώνουν τὴν Ἀποστολή τους. Ὅμως ἡ Ἀνάμνηση τοῦ Τρόπου καὶ τῶν Ἔργων τους, ἡ θυσιαστική τους Ἀγάπη γιὰ τὴν Πατρίδα, τὴν Ἐλευθερία καὶ τὸν Ἄνθρωπο, συγκροτοῦν στὸ διηνεκές τὸ πρότυπο τοῦ Ἐνάρετου.
Ἕλλην αὐτῆς τῆς ὑφῆς εἶναι ὁ Ἰωάννης Καποδίστριας, τὴν Μνήμη καὶ τὸ Παράδειγμα τοῦ ὁποῖου τιμοῦμε μὲ βαθειὰ συγκίνηση καὶ αἴσθηση καθήκοντος.
Τέτοιες ἡμέρες ἦταν, ὅταν ὁ σπουδαῖος Γκαίτε ἔγραφε.
"(..)Εἴθε οἱ ἀριστεῖς τῶν Ἑλλήνων νὰ συσπειρωθοῦν πέριξ τοῦ νέου αὐτοῦ φανοῦ, τοῦ εὐγενοῦς Κυβερνήτου. Εἴθε οἱ γραμματισμένοι, οἱ σοφοί καὶ εὐφυεῖς μὲ τὴν γνώμην των, οἱ γενναῖοι μὲ τὴν πρᾶξιν των, ἰδιαιτέρως δὲ οἱ κληρικοί μὲ καθαράν ἀνθρωπιστικὴν καὶ ἀποστολικὴν διάθεσιν, νὰ ἀσπασθοῦν τὰ σχέδιά του καὶ τὰς πεποιθήσεις του. Νὰ δεχθοῦν καὶ νὰ φερθοῦν ὡς Φαναριῶται, ὑπό τὴν ὑψηλοτέραν ἔννοιαν, καὶ κατὰ τὰς εὐχὰς ὁλοκλήρου τῆς Χριστιανοσύνης."
Δίκαιος ὁ Λόγος τοῦ ἀνδρός. Γι' αὐτό καὶ διαχρονικός.
ΕΙΘΕ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου