❝τότε ἁ λ ε ῖ τ α ι χωλός ὡς ἔλαφος
καὶ τρανὴ ἔσται γλῶσσα μογγιλάλων❞
______________
◆ Το ρήμα "ἁλεῖται" είναι ο (ανώμαλος) μέλλοντας του ρ. "ἄλλομαι" «πηδώ», από όπου και τα "άλμα", "άλτης", "αλτήρας", "εφαλτήριο" κ.α. (πιθ. και "Εφιάλτης").
◆ Η λέξη "μογίλαλος" (και "μογγίλαλος") είναι σύνθετη από τα “μόγις” + “λάλος” (< λαλῶ) και σήμαινε αρχικά «αυτός που μόλις και μετά βίας μιλά». Από το "μογγίλαλος" αποσπάστηκε το πρώτο συνθετικό και έδωσε το ελληνιστικό “μογγός”, από όπου το σημερινό “μουγγός”.
_____________
ΚΑΝΕΝΑ ίσως ελληνικό κείμενο δεν επηρέασε τόσο τη γλώσσα της εκκλησίας (και μέσω αυτής, την Ελληνική) όσο το κείμενο της ελληνικής μετάφρασης της Παλαιάς Διαθήκης (μετάφραση των Εβδομήκοντα). Η μετουσίωση του εβραϊκού ποιητικού και αφηγηματικού τρόπου σε «ἑλληνίδα φωνή» σε κάποια σημεία εκπλήσσει με την ποιητικότητά του, ακριβώς λόγω του ότι αυτά τα σχήματα δεν είναι οικεία στον ελληνικό ποιητικό / αφηγηματικό τρόπο.
Ένα από τα πιο ποιητικά κείμενα είναι το κεφάλαιο 35 του Ησαΐα, που μιλά για τη μεταμόρφωση της κτίσεως (αναγινώσκεται κατά την ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού, την ημέρα των Θεοφανείων).
Παραθέτουμε ένα απόσπασμα (Ησ. 35, 5-10) μαζί με μια μετάφραση (Ελληνικής Βιβλική Εταιρείας, 1997, επιμ. Καίτης Χιωτέλλη). Η εν λόγω μετάφραση, κατά τη γνώμη μας, είναι ένα κατόρθωμα ως προς τον τρόπο που κατάφερε να αποτυπώσει στα Νέα Ελληνικά τον ποιητικό και προφητικό τόνο ανάλογων κειμένων της Π. Διαθήκης.
❝ Τότε ἀνοιχθήσονται ὀφθαλμοὶ τυφλῶν,
καὶ ὦτα κωφῶν ἀκούσονται.
Τότε ἁ λ ε ῖ τ α ι χωλὸς ὡς ἔ λ α φ ο ς,
καὶ τρανὴ ἔσται γλῶσσα μογγιλάλων,
ὅτι ἐρράγη ἐν τῇ ἐρήμῳ ὕδωρ,
καὶ φάραγξ ἐν γῇ διψώσῃ
καὶ ἔσται ἡ ἄνυδρος εἰς ἕλη,
καὶ εἰς τὴν διψῶσαν γῆν πηγὴ ὕδατος ἔσται·
ἐκεῖ ἔσται εὐφροσύνη ὀρνέων,
ἐπαύλεις καλάμου καὶ ἕλη.
ἐκεῖ ἔσται ὁδὸς καθαρὰ καὶ ὁδὸς ἁγία κληθήσεται,
καὶ οὐ μὴ παρέλθῃ ἐκεῖ ἀκάθαρτος,
οὐδὲ ἔσται ἐκεῖ ὁδὸς ἀκάθαρτος·
οἱ δὲ διεσπαρμένοι πορεύσονται ἐπ᾿ αὐτῆς
καὶ οὐ μὴ πλανηθῶσι.
καὶ οὐκ ἔσται ἐκεῖ λέων,
οὐδὲ τῶν πονηρῶν θηρίων οὐ μὴ ἀναβῇ ἐπ᾿ αὐτήν,
οὐδὲ μὴ εὑρεθῇ ἐκεῖ, ἀλλὰ πορεύσονται ἐν αὐτῇ
λελυτρωμένοι καὶ συνηγμένοι διὰ Κύριον·
καὶ ἀποστραφήσονται καὶ ἥξουσιν εἰς Σιὼν μετ᾿ εὐφροσύνης,
καὶ εὐφροσύνη αἰώνιος ὑπὲρ κεφαλῆς αὐτῶν·
ἐπὶ γὰρ τῆς κεφαλῆς αὐτῶν αἴνεσις καὶ ἀγαλλίαμα,
καὶ εὐφροσύνη καταλήψεται αὐτούς.
ἀπέδρα ὀδύνη, λύπη καὶ στεναγμός ❞
____
(μετάφρ.)
❝ Τότε τα μάτια θ’ ανοιχτούνε των τυφλών
και των κουφών τ’ αυτιά θ’ ακούσουν.
Τότε ο χωλός καθώς το ελάφι θα πηδά
κι η γλώσσα του κωφάλαλου θα τραγουδάει.
Πλήθος νερά θε ν’ αναβρύσουνε στην έρημο
και μες στη στέπα ρεματιές θ’ αχολογούνε.
Η άμμος η καυτή θα γίνει λίμνη
και πίδακες νερού θα ξεπηδήσουν
απ’ τη φρυγμένη γη.
Εκεί που τα τσακάλια είχαν κρησφύγετο,
καλάμια θα φυτρώσουνε και σπάρτα.
Θα είν’ εκεί ένας ωραίος καλοστρωμένος δρόμος
και τ’ όνομά του θα ’ναι «Οδός Αγία».
Ακάθαρτοι από ’κει δεν θα περνούν·
αυτοί που τον βαδίζουν, έστω κι αν είναι ανόητοι,
δε θα ’ναι μπορετό να ξεστρατίσουν.
Κοντά στο δρόμο αυτόν λιοντάρια δε θα βρίσκονται.
Δε θα τον δρασκελίζει ουτ’ ένα αρπαχτικό θεριό.
Στο δρόμο αυτόν θα περπατούν οι λυτρωμένοι.
Όσους ο Κύριος λευτέρωσε θα επιστρέψουν,
με θριαμβικά τραγούδια θα ’ρθουν στη Σιών.
Χαρά αιώνια θα τους πλημμυρίζει.
Θα νιώθουν ευτυχία κι αγαλλίαση.
Ο στεναγμός κι η λύπη θα χαθούν. ❞
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου