Ο Δον Φραγκίσκος από το Τολέδο και ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος

  Εκεί που μάχονταν «Αυτός, ο τελευταίος Έλληνας»,δίπλα στον ηρωικό Λεωνίδα του Νέου Ελληνισμού,τον τελευταίο Αυτοκράτορα των Ρωμαίων Κωνσταντίνο ΙΑ Παλαιολόγο,έπεσε υπερασπιζόμενος το σκήνωμα του νεκρού Βασιλιά,μιά ξεχασμένη μορφή,ένας θηριώδης και δεινός Ισπανός ξιφομάχος,προσωπικός φίλος του Κωνσταντίνου και σωματοφύλακας του,ο Δον Φραγκίσκος από το Τολέδο που στη κυριολεξία κομμάτιαζε τους επιδρομείς γενιτσάρους στη Πύλη του Αγίου Ρωμανού.

[...]
«Εκεί που μάχονταν «Αυτός, ο τελευταίος Έλληνας!», δίπλα και στα δεξιά του τελευταίου Αυτοκράτορα, πολεμούσε μέχρις εσχάτων ο «Δον Φραγκίσκος, ο εκ Τολέδης, όστις διά του στόματος και των ονύχων τους πολεμίους κατέκοπτε».[...]

[....]Στην τελευταία μάχη που έδωσε αναφέρει πάλι ο ιστορικός Φραντζής περιγράφοντας των ηρωισμό του και το ένδοξο τέλος του… στο πλευρό του πολέμησαν εκείνη τη στιγμή ο δον Φραγκίσκος του Τολέδου και ο Θεόφιλος Παλαιολόγος .

«Ως ουν είδεν ο δυστυχής, ο βασιλεύς και αυθέντης μου, δακρυχέων επαρακάλει τον Θεόν, και τους στρατιώτας ινα μεγαλοψυχήσωσι προέτρεπε˙ και ουκ ην συνδρομής και βοηθείας ελπίς ουδεμία. Ο δε τον ίππον κεντήσας δραμών έφθασε ένθα το πλήθος των ασεβών ήρχετο, και ώσπερ ο Σαμψών επί τους αλλοφύλους εποίει, και τους ασεβείς εν τη πρώτη συμπλοκή εκι των τειχών απεκρήμνισεν, ως ιδείν θαύμα ξένον τους εντυχόντας και βλέποντας. Βρυχόμενος ως λέων και την ρομφαίαν εσπασμένην έχων εν τη δεξιά πολλούς των πολεμίων απέσφαξε˙ και το αίμα ποταμηδόν εκ των ποδών και των χειρών αυτού έρρεε. Και ο προρρηθείς Δον Φραγκίσκος ο Τολέδος …. εν τοις δεξιοίς του βασιλέως έτυχε, και ως αετός μετά ονύχων και στόματος τους εναντίους κατέκοπτεν. 

 Ομοίως και Θεόφιλος Παλαιολόγος, ως είδε τον βασιλέα μαχόμενον και την πόλιν κινδυνεύουσαν, μεγαλοφώνως μετά κλαυθμού κράξας είπε ˙

 «Θέλω θανείν μάλλον ή ζην» και συρρήξας εαυτόν εν μέσω μετά κραυγής τους όσους εύρε πάντας διεσκέδασε και διεσκόρπισε και εθανάτωσεν. 

Αλλά και Ιωάννης ο Δαλμάτης εκεί παρών υπέρ πάντα στρατιώτην γενναίως τοις πολέμίοις εσυμπλέκετο˙ και οι εντυχόντες και βλέποντες εθαύμαζον περί της ισχύος και γεναιότητος των αρίστων ανδρών. 

Και δίς και τρίς της εμβολής και συρρήξεως τε και συμπλοκής γενομένης μεγάλως τους ασεβείς ετρέψαντο και πλήθος απέκτειναν και ετέρους εκ των τειχών απεκρήμνιζον, και αγωνιζόμενοι σφοδρώς και συμπλεκόμενοι απεκτάνθησαν, και πολύν φόνον εις τους πολεμίους προ του αποθάνειν εποίησαν ούτως. Και έτεροι τινες στρατιώται ουκ αγενείς μαχόμενοι εν τω τόπω εκείνω και αυτοί απεκτάνθησαν πλησίον της πύλης του αγίου Ρωμανού».