Στο Μοναστήρι του Αγίου Ονούφριου περιοχής Γαρδελάδων (βορειοδυτικά του Λιβαδιού Ρόπα, 17 χιλ. από την πόλη της Κέρκυρας)βρίσκεται μια εικόνα του 1783. Ή εικόνα οφείλεται στον χρωστήρα του διάσημου αγιογράφου Σπυρίόωνος Σπεράντζα, και έχει πάθει σημαντικές ζημιές από πτώση της στο έδαφος πριν από τριάντα και πλέον χρόνια.
Ή εικόνα έχει ως κεντρικό θέμα την στέψη της Θεοτόκου από την Αγία Τριάδα, ένα θέμα σαφώς δυτικής προελεύσεως και αρκετά διαδεδομένο στην Λατινική Δύση (ψηφιδωτό άψίδος της Παναγίας της Μείζονος στη Ρώμη του 13ου αιώνα, πίνακες του Τζιοβάννι, Μπελλίνι, του Ραφαήλ, του Βελάσκεθ) άλλα άγνωστο στη Δύση. Στίς τρεις από τις γωνίες της εικόνας είχαν ίστορηθή θαύματα του Αγίου "Ονούφριου, από τα οποία δυστυχώς σήμερα σώζεται μόνο μία σκηνή, εκείνη της κάτω δεξιάς γωνίας. Τα θαύματα αυτά συνέβησαν στο κερκυραϊκό μοναστηράκι του Αγίου, και αποτελούν παρεμβάσεις του με σκοπό να συνετίσουν εκείνους πού θέλησαν ν' αδικήσουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τη Μονή και τους μοναχούς της. Στή σκηνή πού σώζεται βλέπουμε στο κάτω μέρος ένα φορτωμένο με ασκιά άλογο μισοβυθισμένο στα νερά μιας λίμνης, ενώ ό αγωγιάτης βρίσκεται στην όχθη της χειρονομώντας με τρόπο πού δείχνει την απελπισία του. Στό υψηλότερο επίπεδο εικονίζεται προς τα αριστερά ή Μονή του Αγίου με το καμπαναριό της και δεξιά κάποιες αγροικίες, ανάμεσα σε συστάδες δένδρων και θάμνων. Λόφοι με απαλά περιγράμματα επιστέφουν το τοπίο, ενώ στην κορυφή της σκηνής εμφανίζεται ή μορφή του Αγίου Ονούφριου μέχρι τη μέση, επάνω σε νεφέλη λευκή. Εμπρός από το συγκρότημα του μοναστηριού διακρίνεται ένας μοναχός - μάλλον ό ηγούμενος - να στρέφεται προς τον Άγιο και να δέεται εκτενώς, με τεταμένα χέρια.
Σύμφωνα με την παράδοση, πού σώζεται ακόμη στη μνήμη και στα χείλη κάποιων ηλικιωμένων, ό αγωγιάτης ήταν έμπορος λαδιού καί, αφού αγόρασε μία ποσότητα λαδιού από το Μοναστήρι, θεώρησε καλό βρίσκοντας την ευκαιρία να βάλη περισσότερο λάδι στ' ασκιά του από την ποσότητα πού αγόρασε. Φεύγοντας από το Μοναστήρι, όταν έφθασε στην παρακείμενη λίμνη (Καβρολίμνη), το άλογο του αφήνιασε, όρμησε μέσα ατή Λίμνη και κινδύνευε να πνίγει. Τις φωνές του αγωγιάτη άκουσε ό ηγούμενος, ό όποιος έσπευσε και ρώτησε ποιος ήταν ό λόγος αυτής της συμπεριφοράς του αλόγου. Τότε ό άνθρωπος ομολόγησε, το ατόπημα του κι αμέσως το άλογο βγήκε από τη λίμνη και συνέχισε κανονικά το δρόμο του.
Αν οι κεντρικές μορφές και οί μεμονωμένοι άγιοι της εικόνας διατηρούν την παραδοσιακή ίεροπρέπεια, ή σκηνή του θαύματος του Αγίου Ονούφριου, είναι δουλεμένη με πολύ πιο ελεύθερο τρόπο. Τα απαλά και σεμνά χρώματα με τα οποία αποδίδεται το τοπίο δίδουν την εντύπωση υδατογραφίας και μας θυμίζουν την απλή και τόσο θελκτική ατμόσφαιρα πού θαυμάζαμε στα έργα των Γάλλων «ναΐφ» ζωγράφων. "Ισως αυτό συμβαίνει γιατί ό ζωγράφος μας εδώ θέλησε να έκφραση την προσωπική του αισθητική με απλό και άμεσο τρόπο, χρησιμοποιώντας εικαστική γλώσσα πού αποδίδει την ατομική του ευαισθησία.
Υπάρχουν παραδόσεις και για άλλα θαυμαστά σημεία του Αγίου Όνουφρίου, τα οποία έχομε την πρόθεση να συλλέξωμε και, αν θέλη ό Θεός, να δημοσιεύσωμε, «ϊνα μη τω χρόνω έξίτηλα γένηται», όπως θάλεγε κι ό γέρο-Ήρόδοτος.
π.Γεώργιος Άνθης-''Κερκυραική Αλήθεια''
Ή εικόνα έχει ως κεντρικό θέμα την στέψη της Θεοτόκου από την Αγία Τριάδα, ένα θέμα σαφώς δυτικής προελεύσεως και αρκετά διαδεδομένο στην Λατινική Δύση (ψηφιδωτό άψίδος της Παναγίας της Μείζονος στη Ρώμη του 13ου αιώνα, πίνακες του Τζιοβάννι, Μπελλίνι, του Ραφαήλ, του Βελάσκεθ) άλλα άγνωστο στη Δύση. Στίς τρεις από τις γωνίες της εικόνας είχαν ίστορηθή θαύματα του Αγίου "Ονούφριου, από τα οποία δυστυχώς σήμερα σώζεται μόνο μία σκηνή, εκείνη της κάτω δεξιάς γωνίας. Τα θαύματα αυτά συνέβησαν στο κερκυραϊκό μοναστηράκι του Αγίου, και αποτελούν παρεμβάσεις του με σκοπό να συνετίσουν εκείνους πού θέλησαν ν' αδικήσουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τη Μονή και τους μοναχούς της. Στή σκηνή πού σώζεται βλέπουμε στο κάτω μέρος ένα φορτωμένο με ασκιά άλογο μισοβυθισμένο στα νερά μιας λίμνης, ενώ ό αγωγιάτης βρίσκεται στην όχθη της χειρονομώντας με τρόπο πού δείχνει την απελπισία του. Στό υψηλότερο επίπεδο εικονίζεται προς τα αριστερά ή Μονή του Αγίου με το καμπαναριό της και δεξιά κάποιες αγροικίες, ανάμεσα σε συστάδες δένδρων και θάμνων. Λόφοι με απαλά περιγράμματα επιστέφουν το τοπίο, ενώ στην κορυφή της σκηνής εμφανίζεται ή μορφή του Αγίου Ονούφριου μέχρι τη μέση, επάνω σε νεφέλη λευκή. Εμπρός από το συγκρότημα του μοναστηριού διακρίνεται ένας μοναχός - μάλλον ό ηγούμενος - να στρέφεται προς τον Άγιο και να δέεται εκτενώς, με τεταμένα χέρια.
Σύμφωνα με την παράδοση, πού σώζεται ακόμη στη μνήμη και στα χείλη κάποιων ηλικιωμένων, ό αγωγιάτης ήταν έμπορος λαδιού καί, αφού αγόρασε μία ποσότητα λαδιού από το Μοναστήρι, θεώρησε καλό βρίσκοντας την ευκαιρία να βάλη περισσότερο λάδι στ' ασκιά του από την ποσότητα πού αγόρασε. Φεύγοντας από το Μοναστήρι, όταν έφθασε στην παρακείμενη λίμνη (Καβρολίμνη), το άλογο του αφήνιασε, όρμησε μέσα ατή Λίμνη και κινδύνευε να πνίγει. Τις φωνές του αγωγιάτη άκουσε ό ηγούμενος, ό όποιος έσπευσε και ρώτησε ποιος ήταν ό λόγος αυτής της συμπεριφοράς του αλόγου. Τότε ό άνθρωπος ομολόγησε, το ατόπημα του κι αμέσως το άλογο βγήκε από τη λίμνη και συνέχισε κανονικά το δρόμο του.
Αν οι κεντρικές μορφές και οί μεμονωμένοι άγιοι της εικόνας διατηρούν την παραδοσιακή ίεροπρέπεια, ή σκηνή του θαύματος του Αγίου Ονούφριου, είναι δουλεμένη με πολύ πιο ελεύθερο τρόπο. Τα απαλά και σεμνά χρώματα με τα οποία αποδίδεται το τοπίο δίδουν την εντύπωση υδατογραφίας και μας θυμίζουν την απλή και τόσο θελκτική ατμόσφαιρα πού θαυμάζαμε στα έργα των Γάλλων «ναΐφ» ζωγράφων. "Ισως αυτό συμβαίνει γιατί ό ζωγράφος μας εδώ θέλησε να έκφραση την προσωπική του αισθητική με απλό και άμεσο τρόπο, χρησιμοποιώντας εικαστική γλώσσα πού αποδίδει την ατομική του ευαισθησία.
Υπάρχουν παραδόσεις και για άλλα θαυμαστά σημεία του Αγίου Όνουφρίου, τα οποία έχομε την πρόθεση να συλλέξωμε και, αν θέλη ό Θεός, να δημοσιεύσωμε, «ϊνα μη τω χρόνω έξίτηλα γένηται», όπως θάλεγε κι ό γέρο-Ήρόδοτος.
π.Γεώργιος Άνθης-''Κερκυραική Αλήθεια''
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου