Ο Αγ.Ιωάννης ο Δαμασκηνός και η Παναγία η Τριχερούσα

Κατά την πρώτη περίοδο της εικονομαχίας, ανάμεσα στους υπερασπιστές των εικόνων ξεχώρισε ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός (676-754 ή 787). Εκείνη την εποχή η εικονομαχία ήταν στο απόγειό της και ο Άγ. Ιωάννης έγραφε επιστολές υπέρ των εικόνων υποστηρίζοντας τη θέση πως "μέσω της σωματικής μας όρασης φτάνουμε στην πνευματική ενόραση".

Εξοργισμένος από αυτή τη πραγματεία ο αυτοκράτορας Λέων΄Γ πλαστογράφησε ένα γράμμα στο οποίο δήθεν ο Ιωάννης τον ικέτευε να επιτεθεί στη Συρία και το έστειλε στον χαλίφη της Συρίας με ένα φιλικό σημείωμα : "Προφανώς έχεις έναν Χριστιανό προδότη στην αυλή σου...." Ο χαλίφης κάλεσε αμέσως τον Ιωάννη και του είπε : "το χέρι που έγραψε αυτό το γράμμα θα κοπεί...". Εβαλε λοιπόν τον δήμιο κι έκοψε με το σπαθί το δεξί χέρι του Ιωάννη, που έπεσε στο πάτωμα.

Το ίδιο βράδυ ο Ιωάννης στο δωμάτιό του παρακάλεσε την Παναγία να τον θεραπεύσει κι έταξε πως εκείνος θα συνέχιζε να γράφει υπέρ της προσκύνησης των εικόνων. Σε λίγο αποκοιμήθηκε....Στον ύπνο του είδε τη Παναγία. η οποία του είπε πως τον θεράπευσε όπως της ζήτησε μα κι εκείνος θα έπρεπε να εκπληρώσει την υπόσχεση που έδωσε. Όταν ξύπνησε, το κομμένο χέρι του Ιωάννη ήταν στη θέση του. Μετά το θαύμα παρήγγειλε σ’ έναν χρυσοχόο και του έφτιαξε μιαν ασημένια παλάμη, την οποία και κόλλησε πάνω στην εικόνα, για να του θυμίζει την ευεργεσία της Παναγίας. Έτσι η Παναγία απόκτησε τρία χέρια και πήρε από τότε το όνομα Παναγία η Τριχερούσα.

Μετά απ’ αυτό έφυγε ο Άγ. Ιωάννης από τη Συρία και πήγε στην Παλαιστίνη παίρνοντας μαζί του τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας. Μόνασε στo Μοναστήρι του Αγίου Σάββα.Κλεισμένος εκεί προσευχόταν κι έγραφε ύμνους για την Παναγία, και κράτησε την υπόσχεσή του κι έγραψε πολλούς ύμνους συνχίζοντας να αντιστέκεται στην εικονομαχία. Άφησε παρακαταθήκη, αφού πεθάνει, να δοθεί η εικόνα στον πρώτο επίσκοπο Σάββα που θα επισκεπτόταν το Μοναστήρι. Πέρασαν πολλά χρόνια κι όταν επισκέφθηκε το Μοναστήρι ο βασιλιάς της Σερβίας Σάββας (ο Άγ. Σάββας 1175-1235), του έδωσαν ως δώρο εκείνη την εικόνα της Παναγίας, που είχε στο κελλί του ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Την πήγε στην πατρίδα του, μα επειδή έγινε επανάσταση φοβήθηκαν μήπως καταστραφεί.Τη φόρτωσαν λοιπόν σ’ ένα μουλάρι και το άφησαν να πάει όπου θέλει.Το μουλάρι έφτασε στο Άγιο Όρος, έξω από τη Μονή Χιλανδαρίου, όπου και βρίσκεται μέχρι σήμερα.