Σεβ. Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως κ. Ιερεμία
«1. Η ζωή ημών των χριστιανών, αδελφοί μου, ρυθμίζεται με βάση το τι πιστεύουμε. Και οι άθεοι το ίδιο κάνουν. Ενεργούν και πράττουν με βάση την αθεϊστική ιδεολογία τους. Ένας μεγάλος άθεος, για παράδειγμα, είχε πει: «Η ζωή είναι παράλογη, η αγάπη είναι αδύνατη»!... Άντε τώρα να κάνουμε όμορφη ζωή με βάση την ιδεολογία αυτή!
Εμείς οι Ορθόδοξοι χριστιανοί έχουμε το «Πιστεύω» μας, στο οποίο κλείνεται όλη η «ιδεολογία» μας, όλη η θεολογία μας καλύτερα. Και με βάση τα άρθρα του «Πιστεύω» ρυθμίζουμε την ζωή μας. Η πίστη μας στηρίζεται στην Αγία Γραφή, πού είναι η αποκάλυψη του Θεού σε εμάς τούς ανθρώπους. Μέσα στην Αγία Γραφή βρίσκουμε μικρές προτάσεις, οι οποίες είναι πραγματικά ομολογίες πίστεως.
Για παράδειγμα, σας αναφέρω τρεις: Ο απόστολος Παύλος λέγει για τον Ιησού Χριστό: «Εν μορφή Θεού υπάρχων ούχ αρπαγμόν ηγήσατο το είναι ίσα Θεώ, αλλά εαυτόν εκένωσε μορφήν δούλου λαβών, εν ομοιώματι ανθρώπων γενόμενος...» (Φιλιπ. 2,6-10). Αυτός ο λόγος και όλη η παρακάτω συνέχεια είναι ένα μικρό «Πιστεύω».
Και ένας άλλος ακόμη σύντομος λόγος, πού είναι ομολογία πίστεως: «Ο Ιησούς Χριστός (είναι) Κύριος» (Α' Κορ. 12,3).
Το «Πιστεύω» στην Παλαιά Διαθήκη ήταν αυτός ο λόγος: «Άκουε, Ισραήλ• Κύριος ο Θεός σου εις έστιν» (Δευτ. 6,4). Και εκείνη η πεντάλογος προσευχή πού λέμε, το «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησε με», είναι μία ομολογία πίστεως- γιατί ομολογούμε τον σαρκωθέντα Υιό του Θεού και ως Θεό («Κύριε») και ως άνθρωπο («Ιησού») και ως Θεάνθρωπο («Χριστέ»).
2. Το «Πιστεύω» μας το καλούμε «Σύμβολο». Δεν ξέρω, αγαπητοί μου, να σας πω ακριβώς τί σημαίνει αυτή η έκφραση. Είναι μία έκφραση «κλειδί». Σημαίνει τον χάρτη! Πραγματικά: «Ότι είναι ο χάρτης για την Γεωγραφία, το ίδιο είναι και το «Πιστεύω» μας για την Εκκλησία, γι' αυτό το λέμε «Σύμβολο». Ένας, μικρός χάρτης απεικονίζει όλη την γη. Και το μικρό «Πιστεύω» μας, αυτό το «Σύμβολο της πίστης» μας, έχει με λίγα λόγια όλη την πίστη μας. Δώδεκα είναι τα άρθρα του,-«Πιστεύω». Κάθε άρθρο του είναι, πώς να το πω;, είναι σαν στρατιωτικά «παραγγέλματα» διδόμενα από τον Βασιλέα Χριστό στην στρατευόμενη του Καθολική Εκκλησία, για να τα φέρει στον κόσμο, τον οποίο πορεύεται να κατακτήσει.
3. Από την αρχή η Εκκλησία χρησιμοποιούσε «Σύμβολα της πίστεως», γιατί αυτά ήταν αναγκαία για την διδασκαλία των Κατηχουμένων, αυτών δηλαδή πού επρόκειτο να βαπτιστούν.
Τα «Σύμβολα της πίστεως» πάλι ήταν αναγκαία στην Εκκλησία για την απόκρουση των αιρέσεων. Δηλαδή οι εμφανισθέντες αιρετικοί, με τις πλανεμένες διδασκαλίες τους, έδωσαν την κυριότερη αφορμή στην Εκκλησία να συντάξει «Σύμβολα» της αληθινής της διδασκαλίας.
Τον τέταρτο αιώνα όμως η Εκκλησία απεφάσισε να συνθέσει ένα ενιαίο «Πιστεύω» για όλη την Εκκλησία. Έτσι γράφτηκε από την Πρώτη και Δεύτερη Οικουμενική Σύνοδο το σημερινό «Πιστεύω», πού ξέρουμε όλοι. Το ότι το «Πιστεύω» μας γράφτηκε από Οικουμενικές Συνοδούς σημαίνει ότι είναι φωνή όλης της Εκκλησίας.
4. Είπαμε στην αρχή ότι το «Πιστεύω» μας πρέπει να ρυθμίζει την ζωή μας, τα έργα μας. Λέγουν μερικοί ότι δεν χρειάζεται η πίστη, αλλά τα έργα. Λησμονούν όμως αυτοί ότι τα έργα απορρέουν από την πίστη του καθενός. Έτσι, για παράδειγμα, ο Χίτλερ ήταν σκληρός προς τούς ανθρώπους, επειδή ήταν συνεπής στην σκληρή του πίστη. Εμείς οι χριστιανοί, πού έχουμε ωραία πίστη, όπως αυτή εκφράζεται στα δώδεκα άρθρα του «Πιστεύω» μας, πρέπει πολύ να προσπαθούμε τα έργα μας να είναι ανάλογα προς την πίστη μας.
5. Το «Σύμβολο της πίστης» μας, αγαπητοί μου, το οποίο συνέταξε η Πρώτη και η Δεύτερη Οικουμενική Σύνοδος, όπως είπαμε, το διέσωσε ακέραιο η Ορθόδοξη Εκκλησία μας, ενώ οι Παπικοί και Φραγκολατίνοι έβαλαν βέβηλο χέρι και το αλλοίωσαν.
Το «Πιστεύω» ανήκει σε όλη την Εκκλησία και δεν επιτρέπεται λοιπόν ένας η μερικοί να το μεταβάλουν. Στο άρθρο του «Πιστεύω», όπου ομολογούμε την πίστη μας στο Άγιο Πνεύμα, λέγουμε, όπως το θέσπισαν οι άγιοι Πατέρες, ότι Αυτό εκπορεύεται από τον Πατέρα. Έτσι το είπε και ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός στην αρχιερατική Του προσευχή (βλ. Ίωάν. 15,26). Οι Παπικοί όμως, παρά τον σαφή αυτόν λόγο του Ιησού Χριστού και παρά την σαφή πάλι διατύπωση των Αγίων Πατέρων στο «Πιστεύω», έβαλαν την φράση «και εκ του Υιού».
Αυτό είναι το περίφημο «Φιλιόκβε» των Φραγκολατίνων, πού αποτέλεσε αιτία διαμάχης και χωρισμού τους από την Ορθόδοξη Εκκλησία μας. Οι Ορθόδοξοι για το Άγιο Πνεύμα πιστεύουμε ότι εκπορεύεται μεν μόνο από τον Πατέρα, αλλά αποστέλλεται στον κόσμο διά του Υιού, κατά τον λόγο πάλι του Κυρίου μας Ιησού Χριστού (βλ. πάλι Ίωάν. 15,26). Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας λοιπόν διδάσκει ότι λέγει η Αγία Γραφή, όπως αυτήν την ερμήνευσαν οι Άγιοι Πατέρες.
6. Το «Πιστεύω» ήταν το πρώτο πού δίδασκε από παλαιά η Εκκλησία μας στους Κατηχουμένους. Πρώτα δίδασκε το «Πιστεύω» και έπειτα το «Πάτερ ημών». Γιατί; Γιατί με το «Πάτερ ημών» καλούμε τον Θεό Πατέρα. Αλλά μάς λέγει ο απόστολος Παύλος ότι δεν μπορούμε να καλέσουμε το όνομα του Θεού, αν πρώτα δεν το πιστεύσουμε σ' Αυτόν (βλ. Ρωμ. 10,13-15).
Το «Πιστεύω» λοιπόν, το οποίο έχει συνοπτικά όλα τα δόγματα της πίστης μας, είναι το πρωταρχικό μάθημα πού πρέπει να μάθουμε. Και πρέπει να το μάθουμε καλά. Σας συνιστώ, αδελφοί μου χριστιανοί, κάθε μέρα να λέγετε μια φορά τουλάχιστον το «Πιστεύω». Μάλιστα να προτιμάτε να το λέτε το βράδυ πριν από τον ύπνο. Αλήθεια, γιατί στο Απόδειπνο λέμε το «Πιστεύω»; Γιατί ο ύπνος είναι μία εικόνα του θανάτου, «ένας μικρός θάνατος», όπως έλεγε ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός. Με την σκέψη λοιπόν του θανάτου λέμε το «Πιστεύω» στο Απόδειπνο, ώστε, αν συμβεί θάνατος, να με βρει, αφού πρώτα έχω ομολογήσει την πίστη μου!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου