Κυριακή Ε Λουκά-Τα πρόσκαιρα και τα αιώνια

 Η σημερινή περικοπή του ιερού Ευαγγελίου1, αδελφοί χριστιανοί, είναι η γνωστή στους περισσότερους παραβολή του πλουσίου και του φτωχού Λαζάρου. Ο μεν πλούσιος φορούσε πολυτελή ρούχα και κάθε μέρα ευφραίνονταν λαμπρά‧ ο δε Λάζαρος, πληγωμένος και παραπεταμένος κοντά την θύρα του πλουσίου, προσπαθούσε να ξεγελάσει την πείνα του με τα ψίχουλα που έπεφταν από το τραπέζι του πρώτου, ενώ τα σκυλιά έρχονταν και του έγλειφαν τις πληγές. Σαν άφησαν και οι δυο τούτον τον μάταιο κόσμο, ο μεν Λάζαρος οδηγήθηκε από τους αγγέλους στην αγκαλιά του Αβραάμ, ενώ ο πλούσιος βρέθηκε στον άδη. Μέσα στα βάσανά του βλέπει από μακριά τον Αβραάμ και τόν παρακαλεί να τον λυπηθεί στείλει τον Λάζαρο να βουτήξει το δάχτυλό του στο νερό και να το δροσίσει την ὺ γλώσσα, μέσα στην φλόγα που τον βασάνιζε. 

-Παιδί μου, απαντά ο Αβραάμ, θυμήσου ότι εσύ απόλαυσες όλα τα αγαθά, ενώ ο Λάζαρος τις κακουχίες‧ τώρα εκείνος αναπαύεται κι εσύ ταλαιπωρείσαι. Και πάνω απ’ όλα, μάς χωρίζει μεγάλο χάσμα, ώστε να μη μπορούν οι απ` εδώ που θέλουν να έλθουν σ` εσάς, μήτε οι απ` εκεί προς εμάς. Τότε τόν παρακαλεί και πάλι να στείλει πίσω τον Λάζαρο, για να πει στα πέντε του αδέλφια τί του συμβαίνει, ώστε να μετανοήσουν. -Έχουν τον νόμο και τους προφήτες, απαντά ο Αβραάμ και στην επιμονή του πλούσιου προσθέτει ότι εάν δεν ακούν τον νόμο και τους προφήτες, δεν πρόκειται να πεισθούν ακόμα κι αν κανείς αναστηθεί από τους νεκρούς.

 Η παραβολή αυτή που μάς διηγήθηκε ο Χριστός, σε συνδυασμό με τις δυο αναστάσεις που μέχρι σήμερα είδαμε, αυτή του γιου της χήρας της Ναΐν και της κόρης του Ιάειρου, μάς παρέχει πολλά και σπουδαία διδάγματα, με πρώτο και καλύτερο ότι ο άνθρωπος δεν είναι μόνο σάρκα και αίμα, αλλά έχει και ψυχή αθάνατη. 

Μάλιστα δε, κατά την χαρακτηριστική φράση του αγίου μάρτυρος και φιλοσόφου Αθηναγόρα, την οποία επαναλαμβάνουν πολλοί εκ των Πατέρων της Εκκλησίας μας, ο άνθρωπος είναι το συναμφότερον ψυχής και σώματος, και επομένως για τις πράξεις του υπόδικος είναι όλος ο άνθρωπος και θα δεχθεί γι` αυτές την ανάλογη τιμή ή τιμωρία 2 

Αυτό το βλέπουμε και σε τούτη την παραβολή, ο μεν πλούσιος να κατακρίνεται για την ασπλαγχνία του, ο δε Λάζαρος να τιμάται εξαιτίας της υπομονής του. Επιπροσθέτως, επειδή ο άνθρωπος δεν πλάστηκε από τον Θεό για να πεθαίνει, γι` αυτό πιστεύουμε ότι όλοι οι άνθρωποι μέλλουν να αναστηθούν κατά την ημέρα εκείνη της Κρίσεως, κατά τους αψευδείς λόγους του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, όταν θα έλθει με όλη του την δόξα και τους αγίους αγγέλους να κρίνει ζώντες και νεκρούς.

 Ένα άλλο σημείο διδακτικό είναι ότι υπάρχουν αγαθά πρόσκαιρα και αγαθά αιώνια. Πρόσκαιρα είναι ο πλούτος, η δόξα, οι τιμές, οι χαρές και οι απολάυσεις της ζωής. Τίποτε από αυτά δεν είναι εφάμαρτο, πέρα όμως από τον προσωρινό τους χαρακτήρα, γιατί κατά την διάρκεια του επίγειου βίου μας συμβαίνει άλλοτε να τα απολαμβάνουμε και άλλοτε να τα στερούμαστε. Η προσήλωση όμως σε αυτά, περιέχει τον κίνδυνο ο μεν πλούτος να οδηγήσει στην σκληροκαρδία, η δόξα και οι τιμές να επιφέρουν επιβουλές και συκοφαντίες, οι δε απολαύσεις να γεννήσουν την ηδονοθηρία και εν τέλει την απιστία. Ο πλούσιος δεν κατακρίθηκε εξαιτίας του πλούτου, αλλά επειδή ήταν αφιλόξενος, εγωιστής και μισάνθρωπος, αδιαφορούσε όχι μόνο για τον φτωχό αλλά και για τον λόγο του Θεού που περιέχεται στην Αγία Γραφή (γιατί ο νόμος και οι προφήτες είναι οι δύο συλλογές των βιβλίων της Παλαιάς Διαθήκης). Ο Λάζαρος πάλι δεν επιβραβεύτηκε για την φτώχεια του, αλλά για την καρτερικότητά του, για την υπομονή, επειδή δεν γόγγυσε και δεν διαματρυρήθηκε για την δυστυχία του αλλά μάλλον έγινε και φίλος των άλογων σκυλιών.
  Από την άλλη μεριά, αιώνια αγαθά είναι η ταπεινοφροσύνη, η υπομονή, η εγκράτεια, η πίστη, η ελπίδα, η αγάπη. Επουράνιους θησαυρούς τα ονομάζει ο Χριστός στην επί του Όρους Ομιλία, οι οποίοι δεν λιγοστεύουν, δεν φθείρονται και δεν κλέβονται από τους ληστές 3. Αυτούς τους πνευματικούς θησαυρούς μάς προτρέπει να επιζητούμε, και για τα βιοτικά μας θα οικονομήσει ο Θεός, ο οποίος φροντίζει ακόμα και για τα ασήμαντα άνθη του αγρού και για τα πετεινά του ουρανού. Ας μη μάς θαμπώνει, επομένως, η λάμψη των πρόσκαιρων αγαθών, αδελφοί χριστιανοί, αλλά προσβλέποντες στην κοινή για όλους τους ανθρώπους ανάσταση και στην δίκαιη κρίση του Κυρίου και Θεού μας Ιησού Χριστού, ας γίνουμε ζηλωτές των επουρανίων και αωνίων αγαθών. Αμήν.

1 Λουκ. ιστ ́ 19-31

2 «λέγω δὲ συναμφότερον τὸν ἐκ ψυχῆς καὶ σώματος ἄνθρωπον͵ καὶ τὸν τοιοῦτον ἄνθρωπον γίνεσθαι πάντων τῶν πεπραγμένων ὑπόδικον τήν τε ἐπὶ τούτοις δέχεσθαι τιμὴν ἢ τιμωρίαν». Περί Ἀναστάσεως, κεφ. 18.

3 Ματθ. στ’ 19-21: «Μὴ θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴς καὶ βρῶσις
ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται διορύσσουσι καὶ κλέπτουσι· θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν
θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται οὐ
διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν· ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν».

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ, ΠΑΞΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΠΟΝΤΙΩΝ ΝΗΣΩΝ

 3.11.2019