Με την αποτομή της Τιμίας Κεφαλής του Προδρομού ξεκινά το δεύτερο ήμισυ της επί γης Παρουσίας του Κυρίου, ώστε να καταλήξει στο “Τετέλεσται”

Κείμενο: Νεκταρία Π.

“Oὐκ ἔξεστί σοι ἔχειν τήν γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ σου”

Τη στιγμή που το ξίφος ανυψωνόταν με άγρια πορεία φόρας και φοράς στα χέρια του άγνωστου δήμιου, συναντήθηκε με μια εκτυφλωτική αγγελική λάμψη. Και υπερκόσμιες υμνολογίες ακούγονταν στη γούβα εκείνη της γης που φυλάκισε για κάποιες μέρες το σκελετωμένο σώμα του Ιωάννη του Προδρόμου. Κανείς όμως από τους εκεί στρατιώτες είδε ή άκουσε όλα τα παραπάνω…

Η λιπόσαρκη φιγούρα του σαλού για κάποιους και προφήτη για κάποιους άλλους άνδρα που είχε τιθασεύσει την έρημο, είχε αποκτήσει φήμη αλλά κι ενόχληση σ’ εκείνη τη γωνιά της γης. Κατσαβίδιαζε στρουθοκαμηλισμένες συνειδήσεις, κήρυττε, ανέτρεπε, φώναζε με μια δύναμη δυσανάλογη της εικόνας του ασκητικού του κορμιού, βάδιζε στο καμίνι της ερήμου τρανώνοντας ότι η χειρότερη έρημος είναι η έρημος εντός μας. Η παρουσία του ελεγκτική, το παρουσιαστικό του, ξάφνιασμα της φύσης, στοιχείο και στοιχειό, για τους θνητούς που συνέρρεαν στα μέρη του για να τον ακούσουν, να βαπτιστούν, να μετανοήσουν ή και να παραμείνουν μη πειθόμενοι.

Εκείνο το βρέφος που ενώ βρισκόταν εν τη κοιλία της μητέρας του Ελισάβετ σκιρτά από θεία αγαλλίαση στον ασπασμό της με την τον Θείο Λόγο επίσης κυοφορούσα Παναγία, προδρομεί τώρα τον Χριστό και αξιώνεται της Θείας Βάπτισης Αυτού. Αετός της ερήμου κι ο τελευταίος συνεκτικός προφήτης της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης, προδρομεί την οδόν Του. Ο λαός τον αγαπά, ο Ηρώδης τον φοβάται, η Ηρωδιάδα τον μισεί.

Ήταν μια περίεργη καυτή ημέρα όταν ο Ιωάννης στηριζόμενος στο ξύλινο αποκούμπι του μιλούσε σε ένα πλήθος αχόρταγων ψυχών όταν τον πλησίασαν οι στρατιώτες για να εκτελέσουν τη διαταγή της φυλάκισής του στο μπουντρούμι του παλατιού. Αυτή η πέτρινη γούβα έμελλε να ποτιστεί με κεχριμπαρένια δάκρυα προσευχής, δέησης και πορφύρας. Η απόσταση με το γήινο παλάτι εστερείτο ακουστικής επικοινωνίας, πρόσβασης οποιουδήποτε ήχου: οι κραυγές των κάτω δεν ενοχλούσαν τους επάνω και οι αποφάσεις, τα λόγια, τα γλεντοκόπια δεν έφταναν ως τους κάτω. Όμως η απόσταση της φυλακής του Ιωάννη με το Ουράνιο Παλάτι είχε την τελειότερη ακουστική : (επι)κοινωνία, συνομιλία, δοξολογία. Αόρατη κλίμακα γης και Ουρανού. Δύο αντίθετα βασίλεια. Δύο κόσμοι σε πνευματικό πόλεμο.

Γενέθλιο βράδυ του βασιλιά Ηρώδη. Μεγαλειώδης εορτασμός, χοροί, αφθονία οίνου και φαγητού, μουσικής, περιπτύξεων, ξέφρενου γλεντιού, αποθέωση του έκλυτου, όλες οι αισθήσεις στο κόκκινο, υπαρξιακή ντόπα, παραισθησιογονική ατμόσφαιρα για να λειτουργεί ως άλλοθι μιας τότε στερεοτυπικής κατάστασης- κάτι σαν τον χρήσιμο ηλίθιο, αφού “εκεί που δεν υπάρχει Θεός, όλα επιτρέπονται”. Αλήθεια, εκείνο το βράδυ ούτε οι φαρδείς τοίχοι των ανακτόρων δε συγκρατούσαν την ένταση της μουσικής και τις φωνές των καλεσμένων... θα έφταναν σίγουρα ως τα πρώτα χαμόσπιτα που ήταν φτιαγμένα από λάσπη και πικρή φτώχια. Οι αισθήσεις να πλανώνται στον αέρα : να τις βλέπεις, να τις ακούς, να τις οσμίζεσαι, να τις γεύεσαι, να τις πιάνεις, με επιταχυνόμενη ηδυπάθεια. Κάθε εποχή έχει το LSD της… και το κορμί το θηλυκό να υποτάσσει με ακραία σαγήνη, να ορίζει ασύλληπτα αντίτιμα…

Ήρθε η ώρα του πολυπόθητου δώρου προς τον Ηρώδη. Η Σαλώμη αρχίζει με αργό λίκνισμα υπερέχοντας της μουσικής. Αυτό που τέρπει τώρα βρίσκεται σ΄ένα καλλίπυγο, νεανικό κορμί, έμπλεο ομορφιάς και πόθου. Έμπροσθεν του βασιλέως και σε απόσταση όπου η παραμικρή της κίνηση τον λούζει με ακριβό άρωμα στο ταξίδι της φαντασίωσής του, ο ύπατος άρχοντας βυθίζεται στην πιο εκκωφαντική του άβυσσο, “γλεύκους μεμεστωμένος”. Τα μάτια γίνονται στόμα απύλωτο, αδηφάγο, έτοιμο να φιλήσει τραχιά, ξεδιάντροπα αυτή την παρφουμαρισμένη, λάγνα σάρκα, χέρια τεράστια που ανυπομονούν να χαϊδέψουν, να οργώσουν αυτό το κορμί χωρίς αιδώ- τι κι αν ήταν η κόρη της νέας και θελκτικής ερωμένης του; Δεν υπήρξε άνθρωπος που να μην πόθησε όλη την Σαλώμη εκείνο το βράδυ- το μεθύσι της ήταν δυνατότερο του οίνου. Οι αισθήσεις του παραλύουν, αλλά και εκτοξεύονται σε πρωτόγνωρη πραγματικότητα. Το τέλος του χορού τον βρίσκει παραδομένο σε όποιο αίτημα. Τι θα μπορούσε να ζητήσει αυτή που να μη χαίρει άμεσης ανταπόδοσης; Ακόμα και το μισό του βασίλειο…

“… καὶ εἰσελθούσης τῆς θυγατρὸς αὐτῆς τῆς Ἡρῳδιάδος καὶ ὀρχησαμένης καὶ ἀρεσάσης τῷ Ἡρῴδη καὶ τοῖς συνανακειμένοις, εἶπεν ὁ βασιλεὺς τῷ κορασίῳ· αἴτησόν με ὃ ἐὰν θέλῃς, καὶ δώσω σοι. Καὶ ὤμοσεν αὐτῇ ὅτι ὃ ἐάν με αἰτήσῃς δώσω σοι, ἕως ἡμίσους τῆς βασιλείας μου. Ἡ δὲ ἐξελθοῦσα εἶπε τῇ μητρὶ αὐτῆς· τί αἰτήσομαι; ἡ δὲ εἶπε· τὴν κεφαλὴν Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ. Καὶ εἰσελθοῦσα εὐθέως μετὰ σπουδῆς πρὸς τὸν βασιλέα ᾐτήσατο λέγουσα· θέλω ἵνα μοι δῷς ἐξαυτῆς ἐπὶ πίνακι τὴν κεφαλὴν Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ ”.

Και ο βασιλέας πρέπει να κρατάει τον λόγο του…

“Καὶ περίλυπος γενόμενος ὁ βασιλεύς, διὰ τοὺς ὅρκους καὶ τοὺς συνανακειμένους οὐκ ἠθέλησεν αὐτὴν ἀθετῆσαι. Καὶ εὐθέως ἀποστείλας ὁ βασιλεὺς σπεκουλάτωρα ἐπέταξεν ἐνεχθῆναι τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ. Ὁ δὲ ἀπελθὼν ἀπεκεφάλισεν αὐτὸν ἐν τῇ φυλακῇ, καὶ ἤνεγκε τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ ἐπὶ πίνακι καὶ ἔδωκεν αὐτὴν τῷ κορασίῳ, καὶ τὸ κοράσιον ἔδωκεν αὐτὴν τῇ μητρὶ αὐτῆς ”. (Κατά Μάρκον, 6,18)

Η σιδερένια καγκελωτή πόρτα της φυλακής τρίζει σαν να βγάζει στριγγιά φωνή. Ο Πρόδρομος και Βαπτιστής του Χριστού βρίσκεται εκεί απλά με το σώμα. Το σώμα που ήταν αφημένο σε κάθε ταλαιπωρία, κακουχία, παραίτηση. Ο μικρός χώρος σφύζει από αγγέλους που θα μεταφέρουν τη ψυχή του στον Επουράνιο Κόσμο που αγάπησε, τίμησε, δοξολόγησε, κραταίωσε με τη στάση του. Καθώς το ξίφος ξεκινά την καθοδική του πορεία της τελείωσης του Ιωάννου, συναπαντάται η λάμψη της καλοτροχισμένης λεπίδας του με εκείνη την αγγελική. Καμία δε δίνει τη θέση της στην άλλη. Γιατί αυτή της λεπίδας γίνεται δόξα στεφάνου. Και η Κεφαλή πέφτει σε πέτρα και χώμα γεμίζοντας πορφύρα κι ευωδία το χώρο. Ακολουθεί μία φρικτή σιγή και μετά ένας εκτροχιαστικός ήχος, σαν άδικο σπαθί, που κατατρώει μυαλό και συνείδηση. Το αντί-δωρο βρίσκεται επί πίνακι, ακριβώς όπως ζητήθηκε… ένας χορός για ένα Άγιο Κεφάλι, το δώρο και το αντί-δωρο, η χάρη και το αντίτιμο...

Ίσως κάποιοι να ανέγνωσαν απλά μία θρησκευτική ιστορία. Αν ναι, τότε χάνουν ένα πολυδιάστατο βάθος που με πνευματική προσέγγιση ποτίζει τη ψυχή με κάτι πέραν της αφήγησης. Με την αποτομή της Τιμίας Κεφαλής του Αγίου Ιωάννου του Προδρομού ξεκινά το δεύτερο ήμισυ της επί γης Παρουσίας του Κυρίου, ώστε να καταλήξει στο “Τετέλεσται”. Γραμμική πορεία Θείου Θελήματος κι Αποκάλυψης. Το κυριότερο είναι διαχρονικό! Το: “ Oὐκ ἔξεστί σοι ” φωνάζει σε κάθε εποχή- για φανταστείτε πόσο εντονότερα σήμερα... Και σαφώς ο προσωπικός προβληματισμός στέκει πάντα ως ο απέναντι μας καθρέπτης .

Σημ. 1: Oι μορφές της Ηρωδιάδας και της Σαλώμης αποτελούν πηγή έμπνευσης θαυμάσιων έργων ζωγραφικής, ποίησης, μουσικής, όπερας. Από τη “Salome” του Oscar Wilde (που περιέργως έχει γραφτεί στα γαλλικά), μέχρι τη Σαλώμη του Strauss και τον “χορό των 7 πέπλων” , ο ενδιαφερόμενος μπορεί σίγουρα να προσθέσει, να αναλύσει, να προσεγγίσει όλα τα παραπάνω.

Σημ. 2: O Tίμιος Ιωάννης ο Προδρομος στηλίτευσε, καυτηρίασε, επέκρινε τα κακώς κείμενα, κηρύττοντας την ΑΛΗΘΕΙΑ. Και η αλήθεια είναι μία κι όχι tailor-made (κουστουμάκι δηλαδή) στην αιρετική, στρεβλή και κακοποιητική ματιά αυτών που κατασκευάζουν αλήθειες!

erimitic