"Ουχ οράτε τούτο το παιδίον;"

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ

 Αναφερόμενος ο Άγιος Αμφιλόχιος Επίσκοπος Ικονίου ο Καππαδόκης, φίλος και συνασκητής του Μεγάλου Βασίλειου και του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, στην εορτή της Υπαπαντής του Σωτήρος Χριστού, στέκεται με ιδιαίτερο θαυμασμό στο πρόσωπο της Αγίας Άννης της Προφήτιδος. 

Σ' αυτήν αναφέρεται ο Ιερός Ευαγγελιστής Λουκάς : «Και ην Άννα προφήτις, θυγάτηρ Φανουήλ, εκ φυλής Ασήρ· αύτη προβεβηκυία εν ημέραις πολλαίς, ζήσασα έτη μετά ανδρός επτά από της παρθενίας αυτής, και αυτή χήρα ως ετών ογδοήκοντα τεσσάρων, η ουκ αφίστατο από του ιερού νηστείαις και δεήσεσι λατρεύουσα νύκτα και ημέραν»¹.

Α. Ερμηνεύοντας τους παραπάνω λόγους, ο θεολόγος Πατέρας της Εκκλησίας χαρακτηρίζει την Άννα την προφήτιδα ως αετό : 

«Άννα η προφήτις η καλώς γηράσασα και ως αετός ανακαινισθήσα». Την ονομάζει ακόμη :«Γυνή το σχήμα και προφήτις το τάγμα...
Εν χηροσύνη διάγουσα και εν βασιλεία διατρεφομένη...
Ρυτιδωμένη την όψη και διατεταγμένη την φρόνηση...
Συγκύπτουσα το γήραν και ορθοβατούσα την γνώση...
Πεπαλαιωμένη από την πολυετία και γεμάτη σφρίγος από την θεογνωσία...
Νηστεύουσα και μη αδηφαγούσα...
Δεομένη και μη ρεμβομένη...
Σχολάζουσα στο ιερό και μη περιφερομένη σε αλλοτρίους οίκους...
Ψάλλουσα και μη φλυαρούσα...
Προφητεύουσα και μη μυθολογούσα...
Τα θεία μελετώσα και τα άσεμνα μη προξενούσα...»²

Μάλιστα τονίζει ο Ιερός πατήρ πως η Άννα υπερέβαλλε την χήρα εκείνη την οποία μακαρίζει ο Απόστολος Παύλος : "χήρα καταλεγέσθω μη έλλαττον ετών εξήκοντα γεγονυία" ³ . Και καταλήγει ο Ιερός πατήρ : "Ω των παραδόξων πραγμάτων, αυτή η χήρα συνηγορούσε υπέρ του Κυρίου, και με το λόγο της τους ιερείς και τους γραμματείς επέκρινε και συγχρόνως τον λαόν εψυχαγώγει προφητεύουσα την λύτρωσιν εν Ιερουσαλήμ με την επιστασία του Κυρίου…Βρέφος είδε η Άννα τον Κύριον, αλλά Θεόν ομολόγησε το βρέφος… Ιατρόν και λυτρωτήν ισχυρόν και αμαρτιών αναιρέτην»⁴.

Β. Ουχ οράτε τούτον το παιδίον;
Η Άννα, η οποία συμμετέχει υποφυτεύουσα, κατά την έκφραση του Αγίου Κοσμά του υμνογράφου, δηλαδή εκείνη που ανεγνώρισε με το Άγιον Πνεύμα την έλευση του Λόγου του Θεού, έρχεται και σήμερα να μας υπενθυμίσει μαζί με τον Καππαδόκη Πατέρα της Εκκλησίας τι είναι ο Χριστός.
Δεν είναι απλώς έθιμο ή κουλτούρα. Δεν είναι ένας υπέροχος διδάσκαλος της ανθρωπότητας, που ήρθε να προσφέρει μερικές αλήθειες στους ανθρώπους. Δεν είναι ένας θαυματοποιός, ούτε ένας από εκείνους που ευεργέτησε την ανθρωπότητα, αλλά είναι η Ζωή του κόσμου. «Εγώ ειμί η ανάστασις και η ζωή». Έτσι Τον είδε η Άννα, έτσι Τον δέχτηκε στην αγκαλιά του ο δίκαιος Συμεών, ως Φως του κόσμου. Έτσι Τον έζησαν οι Απόστολοι και Τον δίδαξαν στα πέρατα του κόσμου, ως τον ζωντανό Θεό, ως το κέντρο που συγκλίνει όλος ο κόσμος , ο ορατός και αόρατος.
Ο Σωτήρας Χριστός είναι η αρχή και το μέσο και το τέλος της ανθρώπινης ζωής και η αιώνια συνέχειά της. Είναι η πιο βαθιά πανανθρώπινη προσδοκία, η ελπίδα του κόσμου και η πιο ισχυρή - και από τον θάνατο - αγάπη. «Τις ημάς χωρίσει από της αγάπης του Χριστού;»⁵ θα τονίσει ο βετεράνος του χριστιανικού στίβου Απόστολος Παύλος. Και θα απαντήσει ο ίδιος : «ούτε ύψωμα ούτε βάθος ούτε τις κτίσις ετέρα δυνήσεται ημάς χωρίσαι…» ⁶.
Γιατί, όπου βασιλεύει ο Χριστός, όλοι γίνονται ένα. Κι όπου υπάρχει ο Χριστός και ο χρόνος ακόμη παύει να δαμάζει την ανθρώπινη ζωή και απειλητικά να προβληματίζει τον άνθρωπο, αφού με τον Χριστό όλα πορεύονται προς την αιωνιότητα, εκεί που δεν θα υπάρχει ούτε πόνος, ούτε θλίψη, ούτε στεναγμός αλλά ζωή ατελεύτητος.

Γ. Ουχ οράτε τούτον το παιδίον;
Η Άννα η προφήτις γίνεται συγχρόνως και θεολόγος με όλη τη σημασία της λέξεως. Γιατί η θεολογία δεν είναι ένα διανοητικό γεγονός αλλά η ζωντανή παρουσία του Χριστού μέσα στην καρδιά του κάθε ανθρώπου. Όταν ο άνθρωπος έχει «ενιδρυμένον εν εαυτώ τον Θεόν», κατά την έκφραση του Μεγάλου Βασιλείου, τότε αποκτά και θέα του Θεού. Τότε επαναλαμβάνει μαζί με τον Θεολόγο Ιωάννη τον Ευαγγελιστή το «οψόμεθα τω Θεώ καθώς εστί».
Θεολόγος η Άννα. Ουχ οράτε; Δεν βλέπετε, μας λέγει; Δεν κατανοείτε; Δεν ανοίγετε τα μάτια σας; Δεν καθαρίζετε την καρδιά σας να δείτε και σήμερα το παιδίον τούτο;
Τούτο, που θεμελίωσε τους αιώνες και επλάτυνε τη γη;
Τούτο το παιδίον, που έτεμε την Ερυθρά θάλασσα και διέθρεψε τους Ισραηλίτες στην έρημο με το μάννα;
Τούτο, που είναι και παιδίον και τω Πατρί συνάναρχον, και χρόνοις αριθμούμενον και αγενεαλόγητον; 

Αυτό για το οποίο ο Προφήτης Ησαΐας είπε : «Παιδίον εγεννήθη ημίν, υιός και εδόθη ημίν»;»⁷ .

Αυτή η γιορτή η δεσποτική, και συγχρόνως θεομητορική, μας υπενθυμίζει, ιδιαιτέρως στις μέρες της αποστασίας τις οποίες ζούμε όπου κυριαρχεί μάλλον το σκότος και όχι το Φως του Χριστού, πως είναι καθήκον μας να ομοιάσουμε με τον δίκαιο Συμεών κα την προφήτιδα Άννα. Με την μετάνοια, η οποία θα πρέπει να μας χαρακτηρίζει, να φτάσουμε στην κάθαρση και το φωτισμό του νοός για να συναντήσουμε το Χριστό με καθαρότητα, ακακία, φιλοθεΐα και φιλανθρωπία, όπως θα μας υπογραμμίζει ο στύλος της Ορθοδοξίας, ο Μέγας Αθανάσιος.

Δεν θα δούμε το Χριστό ούτε με τη λογική, ούτε με τα φώτα της επιστήμης που διαθέτουμε, ούτε έξω και μακριά από την Εκκλησία. Θα Τον συναντήσουμε στο μυστικό Του σώμα, που είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία μας. Θα Τον κάνουμε κτήμα μας με τη συμμετοχή μας στα Ιερά Μυστήρια και ιδιαίτερα στο θεοσύστατο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Εκεί θα ανοιχθούν τα μάτια μας και τότε μόνο θα μπορούμε να επαναλάβουμε κάθε φορά το «είδομεν το φως αληθινόν, ελάβομεν πνεύμα επουράνιον». Γιατί μόνο οι ορώντες το Θεό ή εκείνοι που έχουν πείρα των ορόντων μπορούν να μιλούν για τον Θεό.

Γι' αυτό και ικετευτικά ας παρακαλέσουμε τον «εν αγκάλαις του δικαίου Συμεών βασταχθέντα» Δεσπότη Χριστό να λαμπρύνει την ψυχή μας και τις σωματικές αισθήσεις με το φως του προσώπου Του, για να Τον δούμε, να Τον ομολογήσουμε και να Τον κηρύξουμε ως Θεό και Δεσπότη, πραγματοποιώντας και τη δική μας Υπαπαντή μαζί Του.
«Λάμπρυνον μου την ψυχήν και το φως το αισθητόν, όπως ίδω καθαρός και κηρύξω σε Θεόν» ⁸.

1. Λκ. 2,36-38.
2. Αγίου Αμφιλοχίου Επισκόπου Ικονίου, Λόγος Β΄,  Εις την υπαπαντήν του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού · και εις την Θεοτόκον, και εις την Άνναν, και εις τον Συμεώνα, PG 39,52Α.
3. Α’ Τιμ. 5,9.
4. Αγίου Αμφιλοχίου, ο.π.
5. Ρωμ. 8,35.
6. Ρωμ. 8,39.
7. Αγίου Αμφιλοχίου, ο.π.
8. Μεγαλυνάριο εορτής Υπαπαντής του Σωτήρος

πηγή