Η λέξη «παρακολουθώ» εδώ λειτουργεί ως ρήξη με την ίδια την ευχαριστιακή οντολογία

Η λέξη «παρακολουθήσει» που επιλέγει η είδηση δεν είναι τυχαία. Ενσαρκώνει ολόκληρη την αποσύνθεση της ορθόδοξης εκκλησιολογίας όταν αυτή διηθείται από τον πολιτικό λόγο και την επικοινωνιακή διαχείριση. Η Θεία Λειτουργία δεν παρακολουθείται κύριοι βουλευτές και κυρίες βουλεύτριες του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Ή μετέχεις ή απουσιάζεις, ακόμη κι αν βρίσκεσαι σωματικά μέσα στον ναό. Η παρουσία χωρίς μετοχή είναι θεολογικά ανυπόστατη. Δεν είναι η Εκκλησία θέατρο για να υπάρχει κοινό, ούτε η λειτουργική τέχνη επιβιώνει ως φολκλορικό θέαμα για επίσημους προσκεκλημένους. Το να μιλά κανείς για «παρακολούθηση» του Μυστηρίου των Μυστηρίων είναι ήδη βλασφημία γλωσσική — προάγγελος μιας βλασφημίας εκκλησιολογικής.

Η πολιτική τάξη, με το βλέμμα στραμμένο στον φακό, διασώζει την εικόνα της θρησκευτικής εγγύτητας χωρίς να αναλαμβάνει την υπαρξιακή της δέσμευση. Η εικόνα του ηγέτη που ανάβει κερί και «παρακολουθεί» την Κοίμηση της Θεοτόκου είναι η απόλυτη μετάφραση της νεωτερικής αθεΐας σε γλώσσα ευσέβειας: να εισέρχεσαι στον ναό όχι για να προσφέρεις τον εαυτό σου στο Σώμα του Χριστού, αλλά για να προσφέρεις την εικόνα σου στον φακό. Πρόκειται για την κατ’ εξοχήν πράξη πολιτικής εκμετάλλευσης του ιερού, όπου η θεία Χάρις υποκαθίσταται από το κεφάλαιο συμβόλων που επενδύεται στην κοινή γνώμη.

Η λέξη «παρακολουθώ» εδώ λειτουργεί ως ρήξη με την ίδια την ευχαριστιακή οντολογία. Η Λειτουργία δεν είναι γεγονός για να καταγραφεί. Είναι η σάρκωση της Βασιλείας στο παρόν. Η μη μετοχή στα άχραντα Μυστήρια είναι οντολογική ακύρωση της παρουσίας. Όπως λέει ο ο Άγιος Χρυσόστομος, «μάτην ἡ θυσία, εἰ μὴ μεταλάβῃς». Ο πολιτικός που προσέρχεται μόνο για να φανεί, γίνεται ο κατεξοχήν «ακοινώνητος» — όχι με την εκκλησιαστική έννοια της ποινής, αλλά με την υπαρξιακή έννοια της αδυναμίας να συνδεθεί με το Σώμα.

Αυτό είναι το απόσταγμα της επιτελεστικής εξουσίας: η λειτουργική πράξη μετατρέπεται σε δημόσια εικόνα, και η εικόνα σε εργαλείο πολιτικής κεφαλαιοποίησης. Δεν έχουμε απλώς αποξένωση από την πνευματική ζωή, έχουμε πλήρη αναστροφή του νοήματος: η Λειτουργία δεν είναι πλέον τόπος μετοχής αλλά σκηνή, και ο πιστός —ή μάλλον ο πολιτικός— δεν είναι μέλος του Σώματος αλλά ηθοποιός σε μια παράσταση που απαιτεί την πιστότητα του σκηνικού.
Η Κοίμηση της Θεοτόκου είναι η εορτή της κένωσης και της μεταθέσεως στον Ουρανό. Να την «παρακολουθείς» σημαίνει να την αδειάζεις από την οντολογική της πυκνότητα και να την περιορίζεις σε εικόνα προς δημόσια κατανάλωση. Το ιερό απορροφάται από την πολιτική αισθητική, και η αισθητική αυτή δεν γνωρίζει Χάρη, μόνο συμβολική κυριαρχία. Η πολιτική εισβάλλει στο άδυτο, όχι για να κοινωνήσει, αλλά για να επιβεβαιώσει ότι μπορεί να σταθεί εκεί χωρίς να προσκυνήσει.

Κι έτσι, η λέξη «παρακολουθήσει» δεν είναι απλώς ένα ρήμα κακής δημοσιογραφίας, είναι η ακριβής περιγραφή μιας εξουσίας που θέλει να σταθεί ενώπιον του Μυστηρίου χωρίς να υποταχθεί στην αλήθεια του. Να δει, αλλά να μη ζήσει. Να παρευρεθεί, αλλά να μην προσφερθεί. Είναι η θεολογική απογύμνωση της πολιτικής πράξης, εκτεθειμένη στο φως που η ίδια προσπαθεί να ελέγξει.

Manos Lambrakis