14 Σεπτεμβρίου 1943.Ο βομβαρδισμός της Κέρκυρας από τους Γερμανούς.

 .. Στις αρχές Σεπτεμβρίου, Ιταλοί και Κερκυραίοι χτύπησαν ένα γερμανικό πλοίο το οποίο επρόκειτο να αποβιβάσει στρατιώτες στις Μπενίτσες.. Οι νεκροί ήταν δεκάδες... Τον αρχικό αυτό ενθουσιασμό έμελλε να ακολουθήσει ο τρόμος, η οδύνη και η απόλυτη καταστροφή

  Τη νύχτα της 13ης Σεπτεμβρίου του 1943, οι Γερμανοί απάντησαν με το χειρότερο και πιο φριχτό τρόπο... Η νύχτα αυτή μπορεί να χαρακτηριστεί ως η χειρότερη νύχτα στην ιστορία της Κέρκυρας... Τα γερμανικά βομβαρδιστικά μεσα σε λίγες ώρες σκόρπισαν τον τρόμο και το θάνατο... Τα αεροπλάνα δεν έριχναν βόμβες, αλλά εμπρηστικά φύλλα, τα οποία εβαζαν απευθείας φωτιά σε ό,τι ερχόταν σε επαφή μαζί τους.. Την επίθεση διενήργησαν δέκα μόλις αεροπλάνα τύπου Χαίνκελ του Χ Αεροπορικού Σώματος. Ο κόσμος έντρομος εγκατέλειπε τα φλεγόμενα σπίτια του κατευθυνόμενος προς την ύπαιθρο, ενώ ολόκληρη η πόλη καιγόταν... Αλλοι ετρεχαν κλαίγοντας προς το Ναό του Αγίου Σπυρίδωνος, με παιδάκια και εικόνες στις αγκαλιες τους... "Σώσε μας Αγιε' μου Σπυρίδωνα... Σταμάτα αυτό το κακό...."

 Οι Κερκυραίοι παρακολουθούσαν με συντριβή ψυχής την ιστορική πόλη τους να καίγεται, θα ελεγε κανείς πως θρηνούσαν και θλίβονταν περισσότερο για τα μνημεία και τα καμένα δημόσια κτήρια παρά για τα ίδια τους τα σπίτια.

- Λυπητερό θέαμα ήταν επίσης οι ανήμποροι θαμώνες του Γηροκομείου και του Ψυχιατρείου, ενώ τα παιδάκια του Ορφανοτροφείου μπόρεσαν και οδηγήθηκαν στα χωριά της Κέρκυρας...

Το παλιό δημοτικό θέατρο

Το τελειωτικό χτύπημα ήρθε ίσως όταν το ομορφότερο κτήριο της πόλης, το περίφημο Δημοτικό Θέατρο, τυλίχτηκε στις φλόγες.. Το Θέατρο, που υπήρξε μικρογραφία της Σκάλας του Μιλάνου, που αντικατόπτριζε τον πολιτισμό της Κέρκυρας και των κατοίκων της και θεωρούταν ενα από τα καλύτερα θέατρα της Ευρώπης, καιγόταν μπροστά στα μάτια των Κερκυραίων.. Τα βελούδινα καθίσματα, οι βαριοί κρυστάλλινοι πολυέλαιοι, τα κομψά αγαλματίδια και τα περίφημο φουαγιέ, στο οποίο γιορταζόταν το βενετσιάνικο καρναβάλι,είχαν παραδοθεί στις φλόγες.. Και μαζί με αυτά και όλο το αρχείο του Θεάτρου, με τις σπάνιες παρτιτού­ρες από τα κονσερτα και τις Όπε­ρες που είχαν δοθεί σε αυτό. Τα α­πομεινάρια έπεσαν στη συνέχεια θύμα των Δημοτικών Αρχών, όταν αποφασίστηκε η κατεδάφιση του λόγω "ανεπαρκούς στατικότατας", χωρίς να ισχύει κάτι τέτοιο, καθώς ήταν δυνατή η ανοικοδόμηση του (τα θεμελια του Θεάτρου ήταν κατασκευασμένα από πορσελάνη). Στη θέση του υψώθηκε λίγα χρόνια αργότερα ένα τερατούργημα, στερούμενο πάσης καλαισθησίας και καλλιτεχνίας, και χωρίς την ανεπανάληπτη αρχοντιά του παλιού Δημοτικού θεάτρου...

 Το θεατρο όμως δεν υπήρξε το μοναδικό θύμα της βαρβαρότητας των κατακτητών. Την ίδια μοίρα είχαν και η περίφημη Annunciata, η επιβλητικότερη καθολική εκκλησία της Κερκυρας, στον περίβολο της οποίας βρίσκονταν θαμμενοι οι νεκροί της Ναυμαχίας της Ναυπάκτου (1571). Μετά το βομβαρδισμό, τα οστά ήρθαν στην επιφάνεια, περισυλλέχτηκαν όμως λίγο αργότερα, και τώρα βρίσκονται σε τάφο στο Καθολικό Νεκροταφείο Κερκύρας. Ο κατεστραμμένος ναός κατεδαφίστηκε επίσης από τις Δημοτικές Αρχε'ς, παρ' όλες τις έντονες διαμαρτυρίες, και σήμερα το μισογκρεμισμένο καμπαναριό στέκει πληγωμένο στην είσοδο της Παλιάς Πόλης...

Η Εβραϊκή Συνοικία καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς, ενώ η μία από τις δυο Συναγωγές κάηκε ολο-κληρωτικώς. Οι Γερμανοί επεμειναν στο βομβαρδισμό της συγκεκριμένης περιοχής, ενώ λίγο αργότερα, 4.000 περίπου Εβραίοι οδηγήθηκαν στο δρόμο του θανάτου, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.. Μετά τον πόλεμο, μόλις 150 περίπου από αυτούς κατάφεραν να γυρίσουν πίσω και να συνεχίσουν τις ζωές τους.
Η πλατεία Λεμονιάς στο Καμπιέλο βομβαρδίστηκε ανελέητα. Ίδια μοίρα είχε και το κτήριο του πρώτου Ελληνικού Πανεπιστημίου, της Ιονίου Ακαδημίας που τότε στέγαζε τη Δημόσια Βιβλιοθήκη Κερκύρας.
Το αρχείο της Ακαδημίας, καθώς επίσης και σπάνιες εκδόσεις της Βιβλιοθήκης καταστράφηκαν και χάθηκαν για πάντα. Το κτήριο παρεμενε καμενο και εγκαταλελειμμένο εως τα μέσα του 1980, ανοικοδομήθηκε όμως και σήμερα στεγάζει την Πρυτανεία του Ιονίου Πανεπιστημίου διατηρώντας ευτυχώς ανέπαφη την παλιά αρχιτεκτονική του. Η Ιόνιος Βουλή υπήρξε άλλο ενα θύμα της φρικαλεότητας των βομβαρδισμών, ανοικοδομήθηκε όμως επίσης και σήμερα αποτελεί μουσείο.

 Ο περίφημος Μάρκας, η αγορά της Κέρκυρας.

  Αλλο ένα ιστορικό κτήριο για την Κέρκυρα που χάθηκε για παντα ήταν ο περίφημος Μάρκας, η αγορά της Κέρκυρας. Βρισκόταν στο χώρο μπροστά από τη σημερινή Αγροτική Τράπεζα στη Σπηλιά και τα εγκαίνια του έγιναν τον Ιούνιο του 1821. Μπροστά από το κτίσμα αυτό υπήρχε ένα σιδερένιο πορτόνι με ένα μεγάλο ρολόι, ενώ στο εσωτερικό του υπήρχαν μαρμάρινοι πάγκοι και κομψές κολώνες. Δεξιά και αριστερά βρίσκονταν τα οι πάγκοι με τα ψάρια και τα κρέατα, ενώ στο κέντρο οι πάγκοι με τα φρούτα και τα λαχανικά. Έξω από το κτήριο του Μάρκα στέκονταν οι "άνθρωποι τση σπέζας", συνήθως παιδάκια, οι οποίοι φρόντιζαν να μεταφέρουν τα ψώνια στα σπίτια. Εικόνες και αρώματα μίας άλλης εποχής, τα οποία χάθηκαν για πάντα... Από τη λαίλαπα αυτή δε γλίτωσε ούτε άλλο ένα στολίδι της παλαιάς Κέρκυρας, το περίφημο και πολυτελές ξενοδοχείο Βella Venezia.

Το ξενοδοχείο αυτό αρχικά στεγαζόταν στα διαμερίσματα του Λιστόν, στη συνέχεια όμως μεταφέρθηκε στην περιοχή της Πόρτα Ρεμούντα. Το ξενοδοχείο αυτό φημιζόταν για τα ασημένια σερβίτσια του, τους κήπους του, τη σπάνια κάβα κρασιών που διέθετε και την πολυτέλεια που απέπνεε. Σήμερα, το ξενοδοχείο στεγάζεται σε ένα μικρότερο οίκημα στη ίδια περιοχή, απέναντι από το 2ο Γυμνάσιο.Τη νύχτα αυτή κάηκε επίσης, αλλά ανοικοδομήθηκε στη συνέχεια και η κατοικία του Λατίνου Αρχιεπισκόπου στην πλατεία Δημαρχείου. Κατά την περίοδο της Γαλλικής Κατοχής (1797-1799), το κτήριο αποτελούσε προσωρινό Δημαρχείο, στη συνεχεια, στα χρόνια των Ρώσων, υπήρξε η εδρα της Ιονίου Γερουσίας και στη συνέχεια αποτέλεσε Δικαστικό Μέγαρο. Σήμερα, το κτήριο στεγάζει το υποκατάστημα της Τράπεζας της Ελλάδος.

Μέσα σε δυο μέρες, το σίδερο και η φωτιά κατέστρεψαν τα περισσότερα από τα στολίδια της πόλης μας.. Κάποια από αυτά ανοικοδομήθηκαν, και άλλα ισοπεδώθηκαν εντελώς, παίρνοντας μαζί τους αναμνήσεις, αρώματα και εικόνες εποχών που πέρασαν ανεπιστρεπτί για την Κέρκυρα μας..Ή αρχοντιά της παλιάς Bella Venezia, η αίγλη του Δημοτικού Θεάτρου μας, ο πολύβουος Μάρκας, η παλιά Δημόσια Βιβλιοθήκη με τα σπάνια βιβλία και χειρόγραφα της. Το αρχείο της Ιονίου Ακαδημίας.... Εικόνες και μνήμες μίας Κέρκυρας που χάθηκε στο χρόνο...

Τζέμας Δεσύλλα-''Επισημάνσεις της Κυριακής''
(Η συγγραφέας ξέχασε να αναφέρει και τις ορθόδοξες εκκλησίες οι οποίες καταστράφηκαν.Χάθηκαν για πάντα οι ναοί της Παναγίας Οδηγήτριας,της Αγίας Τριάδος,των Ταξιαρχών,ενώ αναστηλώθηκαν ο ναος των Αγ.Πατέρων(σήμερα μουσείο εκκλησιαστικής τέχνης),ο ναός του Παντοκράτορα στο Καμπιέλο και ο Αγ.Ελευθέριος(ναός που βρισκεται λίγα μέτρα πιο πάνω από τον Αγιο Σπυρίδωνα)
Χιλιάδες Κερκυραιοι κατέφυγαν στο ναό του Αγ.Σπυρίδωνος για να σωθούν.Είναι χαρακτηριστικό ότι τα καταστραφέντα κτίρια και εκκλησίες που αναφέρονται παραπάνω βρίσκονταν σε απόσταση 1-1,5 χιλ από τον ναό του προστάτη της Κέρκυρας Αγ.Σπυριδωνος)