Του Μητρ. Λεμεσού κ. Αθανασίου
Και ακούει στην ψυχή του την απάντηση:
"Οι υπερήφανοι πάντα υποφέρουν έτσι από τους δαίμονες."
"Κύριε", λέει ο Σιλουανός, "δίδαξέ μετι πρέπει να κάνω για να ταπεινωθεί η ψυχή μου."
Και νέα απάντηση από το Θεό στην καρδιά: "Κράτα το νου σου στον Άδη και μην απελπίζεσαι."
Αυτή η πληροφορία του Θεού στο Σιλουανό μπορούμε να πούμε, όπως μας είπε όταν πήγαμε και συναντήσαμε τον Γέροντα Σωφρόνιο, μας είπε ο γέροντας ότι αυτός ο λόγος του Θεού προς το Σιλουανό "κράτα το νου σου στον Άδη και μην απελπίζεσαι" είναι ο λόγος του Θεού εις τον αιώνα μας αυτόν και δόθηκε ως λόγος του Θεού για τη γενεά μας. Βλέπετε ότι όταν πλέον σηκώθηκε να προσευχηθεί (να κάνει μετάνοιες) και δεν μπόρεσε αμέσως στράφηκε προς το Θεό.
Πολλές φορές πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν αυτό το φαινόμενο.
Όλοι μας δηλαδή αντιμετωπίζουμε το φαινόμενο του να μην μπορούμε να προσευχηθούμε. Πάμε στην Εκκλησία κι ο νους μας τρέχει δεξιά και αριστερά. Πάμε στο δωμάτιό μας, στο κελί μας να προσευχηθούμε, δεν μπορούμε. Είναι αδύνατο. Υπάρχει τέτοιος μετεωρισμός του νου που δεν μαζεύεται με τίποτα.
Η πιο καλή λύση, η πιο παρήγορη στάση είναι να κάνουμε αυτό που έκανε εδώ ο γέροντας (Άγιος Σιλουανός): "Θεέ μου, δεν μπορώ. Σε παρακαλώ βοήθησέ με."
Και με αυτό τον τρόπο προσευχόμαστε παρακαλώντας το Θεό να μας βοηθήσει
να προσευχηθούμε. Διότι ο Θεός δίδει την προσευχή στον άνθρωπο. Ο άνθρωπος την προσπάθεια κάνει, ο Θεός δίδει την προσευχή. Και οπωσδήποτε εάν ταπεινωθεί η ψυχή και πενθήσει και εκζητήσει το Θεό με όλη τη δύναμή της τότε οπωσδήποτε θα έχει απαντήση από το Θεό.
Αυτή η πληροφορία του Θεού στο Σιλουανό μπορούμε να πούμε, όπως μας είπε όταν πήγαμε και συναντήσαμε τον Γέροντα Σωφρόνιο, μας είπε ο γέροντας ότι αυτός ο λόγος του Θεού προς το Σιλουανό "κράτα το νου σου στον Άδη και μην απελπίζεσαι" είναι ο λόγος του Θεού εις τον αιώνα μας αυτόν και δόθηκε ως λόγος του Θεού για τη γενεά μας. Βλέπετε ότι όταν πλέον σηκώθηκε να προσευχηθεί (να κάνει μετάνοιες) και δεν μπόρεσε αμέσως στράφηκε προς το Θεό.
Πολλές φορές πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν αυτό το φαινόμενο.
Όλοι μας δηλαδή αντιμετωπίζουμε το φαινόμενο του να μην μπορούμε να προσευχηθούμε. Πάμε στην Εκκλησία κι ο νους μας τρέχει δεξιά και αριστερά. Πάμε στο δωμάτιό μας, στο κελί μας να προσευχηθούμε, δεν μπορούμε. Είναι αδύνατο. Υπάρχει τέτοιος μετεωρισμός του νου που δεν μαζεύεται με τίποτα.
Η πιο καλή λύση, η πιο παρήγορη στάση είναι να κάνουμε αυτό που έκανε εδώ ο γέροντας (Άγιος Σιλουανός): "Θεέ μου, δεν μπορώ. Σε παρακαλώ βοήθησέ με."
Και με αυτό τον τρόπο προσευχόμαστε παρακαλώντας το Θεό να μας βοηθήσει
να προσευχηθούμε. Διότι ο Θεός δίδει την προσευχή στον άνθρωπο. Ο άνθρωπος την προσπάθεια κάνει, ο Θεός δίδει την προσευχή. Και οπωσδήποτε εάν ταπεινωθεί η ψυχή και πενθήσει και εκζητήσει το Θεό με όλη τη δύναμή της τότε οπωσδήποτε θα έχει απαντήση από το Θεό.
Και η απάντηση εδώ που έδωσε ο Θεός στο Σιλουανό ήταν ότι οι υπερήφανοι πάντα υποφέρουν από τους δαίμονες. Βέβαια εδώ αφορά αυτή τη λεπτή κατάσταση για την οποία θέλω να σας πω ότι δεν πρόκειται εσείς ουδέποτε να τη δείτε, ούτε εγώ βέβαια, για να μη φοβάστε και να νομίζετε ότι όταν πάτε να προσευχηθείτε θα έχετε τα ίδια φαινόμενα. Δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση. Ο άνθρωπος δεν πρέπει ποτέ να σκέφτεται για τους δαίμονες. Να τους περιφρονήσει τελείως. Χωρίς βέβαια να σημαίνει ότι δεν πρέπει να γνωρίζετε ότι υπάρχουν. Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν αλλά δεν τους δίνουμε βάση υπάρξεως με το να τους σκεφτόμαστε. Όταν λοιπόν πάμε να προσευχηθούμε πρέπει να έχουμε την αίσθηση ότι ο Θεός είναι ενώπιόν μας και εμείς ομιλούμε προς το Θεό. Και με πολλή ταπείνωση να προφέρουμε τους λόγους της προσευχής. Η υπερηφάνεια είναι αυτή η οποία είναι η βάση της πλάνης. Πολλοί άνθρωποι σήμερα ισχυρίζονται ότι προσεύχονται και ότι έχουν καταστάσεις πνευματικές και ότι έχουν εμπειρίες και βλέπουν φώτα και βλέπουν οπτασίες, βλέπουν διάφορα πράγματα.
Έχουν "ενέργειες του Αγίου Πνεύματος" με λίγα λόγια. Όλα αυτά είναι αποκυήματα της φαντασίας τους. Όχι της φαντασίας που φαντάζεται ο νους αλλά του εγωισμού διότι εάν ο άνθρωπος δεν ταπεινωθεί δεν πρόκειται ουδέποτε να δει την παραμικρή ενέργεια Χάριτος.
Είναι αδύνατο στον άνθρωπο να γευτεί τη Χάρη του Θεού κατά τρόπο έκδηλο χωρίς να έχει φτάσει ο άνθρωπος σε μεγάλη ταπείνωση. Και όταν ρώτησε ο Σιλουανός το Θεό τι πρέπει να κάνει για να ταπεινωθεί η ψυχή του, του είπε αυτόν το λόγο ο οποίος έχει κύρος αιώνιο και ιδιαίτερα σήμερα στην εποχή μας:
"Κράτα το νου σου στον Άδη και μην απελπίζεσαι."
Σήμερα, εσείς περισσότερο που ζείτε στην κοινωνία και ακούτε και τα νέα βλέπετε ότι όχι πλέον ο νους μας είναι στον Άδη αλλά όλη η υδρόγειος σφαίρα είναι μέσα στον Άδη διότι είναι τόσο ζοφερά τα γεγονότα γύρω μας.
Σε τόσο πόνο βρίσκεται ο άνθρωπος. Όλη η ζωή μας βυθισμένη σε ένα βαθύτατο πόνο. Και πόνος χωρίς Θεό σημαίνει σκότος και σημαίνει Άδης. Και περισσότερο "Άδης" καθίσταται όχι επειδή είναι ο πόνος αυτό καθεαυτό, αλλά, είναι μεν πόνος αλλά απουσιάζει και ο Θεός. Δε γνωρίζουμε το Θεό γι' αυτό το λόγο δεν έχει πού να πιαστεί ο άνθρωπος. Αυτή η απουσία του Θεού είναι ο Άδης και ο κόσμος όλος είναι βυθισμένος μέσα σε αυτόν τον Άδη.
Το να είναι ο νους μας μέσα στον Άδη είναι πολύ εύκολο να γίνει γιατί όλοι κινδυνεύουμε ανά πάσα στιγμή να πέσουμε μέσα στο βάθος της απελπισίας. Οι άνθρωποι οι οποίοι αυτοκτονούν παραδείγματος χάρη είναι μέσα στον Άδη. Δηλαδή πριν αυτοκτονήσουν, ο νους τους, η ύπαρξή τους, η καρδιά τους ήταν βυθισμένη μέσα στον Άδη γι'αυτό και αυτοκτόνησαν. Όλοι αυτοί που έχουν τόσες δυσκολίες είναι μέσα στον Άδη.
Όμως το νέο το οποίο δίδεται από το Θεό στην εποχή μας, στην Εκκλησία γενικά σε όλους τους αιώνες από την πρώτη στιγμή μέχρι σήμερα δεν είναι ο Άδης αλλά είναι το να μην απελπίζεσαι.
"Κράτα το νου σου στον Άδη και μην απελπίζεσαι." Μόνο η Εκκλησία μπορεί να δώσει αυτή τη βάση διότι η Εκκλησία έχει την ελπίδα. Ποια είναι η ελπίδα; ο Χριστός! Και γιατί είναι ελπίδα; Γιατί ο Χριστός νίκησε το θάνατο. Τίποτα άλλο δεν έχει νικήσει το θάνατο. Κανένας και καμιά θεωρία άλλη. Ο Χριστός νίκησε το θάνατο δια της Αναστάσεώς Του. Όχι μόνο τον βιολογικό θάνατο αλλά το θάνατο σε όλη την έκτασή του. Τον πνευματικό, τον ψυχικό και τον σωματικό ακόμα θάνατο. Ο Χριστός δια της Αναστάσεώς Του απέδειξε ότι θα γίνουν τα πάντα καινά και ο άνθρωπος ανίσταται καινός. Γι' αυτό λέει ότι:
«Ἰδού καινά ποιῶ τά πάντα.» Τον ουρανό και τη γη. Όλα. Τα πάντα θα αλλάξουν. Γι' αυτό ψάλλουμε τη νύχτα εκείνη της Αναστάσεως:
«Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός, οὐρανός τε καί γῆ καί τά καταχθόνια.»
Όλα φωτίζονται μέσα στο φως της Αναστάσεως του Χριστού. Κάθε άνθρωπος, έστω για λίγο, μια φορά στη ζωή του, θα φτάσει μέχρι το βάθος του Άδου. Μέχρι εκεί που αντέχει τουλάχιστον. Αλλά θα γευθεί αυτόν τον Άδη. Ίσως σε ένα θάνατο, ίσως σε μια δοκιμασία, ίσως σε μια ασθένεια, ίσως την ώρα του δικού του θανάτου. Όμως οπωσδήποτε θα'ρθει μια ώρα που ο άνθρωπος θα φτάσει σε αυτήν την αίσθηση του Άδου και εκείνη την ώρα πραγματικά μόνο αυτός ο λόγος μπορεί να τον βαστάξει, το "να μην απελπίζεσαι." Όλη τη δύναμη της υπάρξεώς του την στρέφει και τη στηρίζει πάνω στο "να μην απελπίζεται" διότι κρατάει γερά την πίστη στο Θεό.
Ότι δυνατός ο Θεός να αναστήσει και τους νεκρούς. Έχει τη δύναμη ο Θεός να ζωοποίησει κάθε νεκρό άνθρωπο και εμένα, αφού είμαι νεκρός, άρα λοιπόν μπορεί να με αναστήσει. Εάν δεν το έχει αυτό ο άνθρωπος υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να πέσει σε απόγνωση, σε απελπισία.
Ξέρετε ότι ακόμα αυτή τη στιγμή όταν ο άνθρωπος φτάνει σε τέτοιο βάθος απογνώσεως είναι ακόμα και ωφέλιμο το να μην καταφεύγει σε πνευματικό πόλεμο αλλά έστω να κάνει και μία ανάπαυλα. Λέει κι ένας Άγιος ότι όταν φτάσει και γίνει στο νου σου τέτοιο σκότος λογισμών και δεν μπορείς να κάνεις τίποτα, πήγαινε στο δωμάτιό σου και σκέπασε το κεφάλι σου να σκοτεινιάσεις τα μάτια σου και να κοιμηθείς. Να κοιμηθείς να περάσει εκείνη η ώρα.
Ο πάτερ Σωφρόνιος που έγραψε το βιβλίο, έγινε αιτία να συνδεθεί με τον Γέροντα Σιλουανό βάσει αυτής της συνομιλίας. Πώς; Όταν ήταν νέος ο πάτερ Σωφρόνιος στο μοναστήρι το ρωσικό του Αγίου Όρους πήγε κάποιος ενάρετος γέροντας να μιλήσει μαζί του (ήταν νέος ακόμα ο πατέρας Σωφρόνιος) και τον ρώτησε:
Έχουν "ενέργειες του Αγίου Πνεύματος" με λίγα λόγια. Όλα αυτά είναι αποκυήματα της φαντασίας τους. Όχι της φαντασίας που φαντάζεται ο νους αλλά του εγωισμού διότι εάν ο άνθρωπος δεν ταπεινωθεί δεν πρόκειται ουδέποτε να δει την παραμικρή ενέργεια Χάριτος.
Είναι αδύνατο στον άνθρωπο να γευτεί τη Χάρη του Θεού κατά τρόπο έκδηλο χωρίς να έχει φτάσει ο άνθρωπος σε μεγάλη ταπείνωση. Και όταν ρώτησε ο Σιλουανός το Θεό τι πρέπει να κάνει για να ταπεινωθεί η ψυχή του, του είπε αυτόν το λόγο ο οποίος έχει κύρος αιώνιο και ιδιαίτερα σήμερα στην εποχή μας:
"Κράτα το νου σου στον Άδη και μην απελπίζεσαι."
Σήμερα, εσείς περισσότερο που ζείτε στην κοινωνία και ακούτε και τα νέα βλέπετε ότι όχι πλέον ο νους μας είναι στον Άδη αλλά όλη η υδρόγειος σφαίρα είναι μέσα στον Άδη διότι είναι τόσο ζοφερά τα γεγονότα γύρω μας.
Σε τόσο πόνο βρίσκεται ο άνθρωπος. Όλη η ζωή μας βυθισμένη σε ένα βαθύτατο πόνο. Και πόνος χωρίς Θεό σημαίνει σκότος και σημαίνει Άδης. Και περισσότερο "Άδης" καθίσταται όχι επειδή είναι ο πόνος αυτό καθεαυτό, αλλά, είναι μεν πόνος αλλά απουσιάζει και ο Θεός. Δε γνωρίζουμε το Θεό γι' αυτό το λόγο δεν έχει πού να πιαστεί ο άνθρωπος. Αυτή η απουσία του Θεού είναι ο Άδης και ο κόσμος όλος είναι βυθισμένος μέσα σε αυτόν τον Άδη.
Το να είναι ο νους μας μέσα στον Άδη είναι πολύ εύκολο να γίνει γιατί όλοι κινδυνεύουμε ανά πάσα στιγμή να πέσουμε μέσα στο βάθος της απελπισίας. Οι άνθρωποι οι οποίοι αυτοκτονούν παραδείγματος χάρη είναι μέσα στον Άδη. Δηλαδή πριν αυτοκτονήσουν, ο νους τους, η ύπαρξή τους, η καρδιά τους ήταν βυθισμένη μέσα στον Άδη γι'αυτό και αυτοκτόνησαν. Όλοι αυτοί που έχουν τόσες δυσκολίες είναι μέσα στον Άδη.
Όμως το νέο το οποίο δίδεται από το Θεό στην εποχή μας, στην Εκκλησία γενικά σε όλους τους αιώνες από την πρώτη στιγμή μέχρι σήμερα δεν είναι ο Άδης αλλά είναι το να μην απελπίζεσαι.
"Κράτα το νου σου στον Άδη και μην απελπίζεσαι." Μόνο η Εκκλησία μπορεί να δώσει αυτή τη βάση διότι η Εκκλησία έχει την ελπίδα. Ποια είναι η ελπίδα; ο Χριστός! Και γιατί είναι ελπίδα; Γιατί ο Χριστός νίκησε το θάνατο. Τίποτα άλλο δεν έχει νικήσει το θάνατο. Κανένας και καμιά θεωρία άλλη. Ο Χριστός νίκησε το θάνατο δια της Αναστάσεώς Του. Όχι μόνο τον βιολογικό θάνατο αλλά το θάνατο σε όλη την έκτασή του. Τον πνευματικό, τον ψυχικό και τον σωματικό ακόμα θάνατο. Ο Χριστός δια της Αναστάσεώς Του απέδειξε ότι θα γίνουν τα πάντα καινά και ο άνθρωπος ανίσταται καινός. Γι' αυτό λέει ότι:
«Ἰδού καινά ποιῶ τά πάντα.» Τον ουρανό και τη γη. Όλα. Τα πάντα θα αλλάξουν. Γι' αυτό ψάλλουμε τη νύχτα εκείνη της Αναστάσεως:
«Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός, οὐρανός τε καί γῆ καί τά καταχθόνια.»
Όλα φωτίζονται μέσα στο φως της Αναστάσεως του Χριστού. Κάθε άνθρωπος, έστω για λίγο, μια φορά στη ζωή του, θα φτάσει μέχρι το βάθος του Άδου. Μέχρι εκεί που αντέχει τουλάχιστον. Αλλά θα γευθεί αυτόν τον Άδη. Ίσως σε ένα θάνατο, ίσως σε μια δοκιμασία, ίσως σε μια ασθένεια, ίσως την ώρα του δικού του θανάτου. Όμως οπωσδήποτε θα'ρθει μια ώρα που ο άνθρωπος θα φτάσει σε αυτήν την αίσθηση του Άδου και εκείνη την ώρα πραγματικά μόνο αυτός ο λόγος μπορεί να τον βαστάξει, το "να μην απελπίζεσαι." Όλη τη δύναμη της υπάρξεώς του την στρέφει και τη στηρίζει πάνω στο "να μην απελπίζεται" διότι κρατάει γερά την πίστη στο Θεό.
Ότι δυνατός ο Θεός να αναστήσει και τους νεκρούς. Έχει τη δύναμη ο Θεός να ζωοποίησει κάθε νεκρό άνθρωπο και εμένα, αφού είμαι νεκρός, άρα λοιπόν μπορεί να με αναστήσει. Εάν δεν το έχει αυτό ο άνθρωπος υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να πέσει σε απόγνωση, σε απελπισία.
Ξέρετε ότι ακόμα αυτή τη στιγμή όταν ο άνθρωπος φτάνει σε τέτοιο βάθος απογνώσεως είναι ακόμα και ωφέλιμο το να μην καταφεύγει σε πνευματικό πόλεμο αλλά έστω να κάνει και μία ανάπαυλα. Λέει κι ένας Άγιος ότι όταν φτάσει και γίνει στο νου σου τέτοιο σκότος λογισμών και δεν μπορείς να κάνεις τίποτα, πήγαινε στο δωμάτιό σου και σκέπασε το κεφάλι σου να σκοτεινιάσεις τα μάτια σου και να κοιμηθείς. Να κοιμηθείς να περάσει εκείνη η ώρα.
Ο πάτερ Σωφρόνιος που έγραψε το βιβλίο, έγινε αιτία να συνδεθεί με τον Γέροντα Σιλουανό βάσει αυτής της συνομιλίας. Πώς; Όταν ήταν νέος ο πάτερ Σωφρόνιος στο μοναστήρι το ρωσικό του Αγίου Όρους πήγε κάποιος ενάρετος γέροντας να μιλήσει μαζί του (ήταν νέος ακόμα ο πατέρας Σωφρόνιος) και τον ρώτησε:
"Γέροντα, τι πρέπει να κάνω στην πνευματική ζωή;"
Του λέει ο γέροντας Σωφρόνιος, άπειρος ακόμα τότε αλλά έχοντας εμπειρία αυτής της καταστάσεως, του λέει: "Κράτα το νου σου στο χείλος μιας αβύσσου και όταν βλέπεις ότι δεν αντέχεις άλλο φύγε λίγο πίσω και πήγαινε να πιεις ένα τσάι" του είπε κατά τη Ρωσική νοοτροπία. Το άκουσε ο Γέρων Σιλουανός αυτό και την άλλη μέρα τον συνάντησε και του είπα ότι θέλω να σου μιλήσω. Και όταν συναντήθηκαν του είπε ότι: "Ναι, να κρατάς το νου σου στο χείλος της αβύσσου αλλά να μην πίνεις ένα τσάι αλλά να έχεις την ελπίδα σου στο Θεό. Του έδειξε δηλαδή ποιος είναι ο έμπειρος τρόπος της αντιμετωπίσεως αυτό του φαινομένου του Άδου στη ζωή μας.
Βλέπετε λοιπόν ότι όντως ο άνθρωπος του Θεού ομιλεί με το Θεό. Ο Θεός απαντά στον άνθρωπο όταν είναι ανάγκη και όταν ο άνθρωπος φτάσει στο σημείο εκείνο που οπωσδήποτε πρέπει να λάβει απάντηση από το Θεό, ο Θεός απαντά στον άνθρωπο μέσα στην καρδία του.
Του λέει ο γέροντας Σωφρόνιος, άπειρος ακόμα τότε αλλά έχοντας εμπειρία αυτής της καταστάσεως, του λέει: "Κράτα το νου σου στο χείλος μιας αβύσσου και όταν βλέπεις ότι δεν αντέχεις άλλο φύγε λίγο πίσω και πήγαινε να πιεις ένα τσάι" του είπε κατά τη Ρωσική νοοτροπία. Το άκουσε ο Γέρων Σιλουανός αυτό και την άλλη μέρα τον συνάντησε και του είπα ότι θέλω να σου μιλήσω. Και όταν συναντήθηκαν του είπε ότι: "Ναι, να κρατάς το νου σου στο χείλος της αβύσσου αλλά να μην πίνεις ένα τσάι αλλά να έχεις την ελπίδα σου στο Θεό. Του έδειξε δηλαδή ποιος είναι ο έμπειρος τρόπος της αντιμετωπίσεως αυτό του φαινομένου του Άδου στη ζωή μας.
Βλέπετε λοιπόν ότι όντως ο άνθρωπος του Θεού ομιλεί με το Θεό. Ο Θεός απαντά στον άνθρωπο όταν είναι ανάγκη και όταν ο άνθρωπος φτάσει στο σημείο εκείνο που οπωσδήποτε πρέπει να λάβει απάντηση από το Θεό, ο Θεός απαντά στον άνθρωπο μέσα στην καρδία του.
Υπερβαίνει ο Θεός δηλαδή την κτιστή πραγματικότητα και δίδει τον λόγο Του στον άνθρωπο ανά πάσα στιγμή νέο, καινούργιο. Και ο λόγος αυτός δεν διαφέρει καθόλου από το λόγο που είπε ο Θεός στους Προφήτες, στους Αποστόλους, στο Ευαγγέλιο, στη Γραφή γενικά. Δηλαδή ο λόγος αυτός που είπε στο Σιλουανό έχει την ίδια δύναμη με το λόγο που γράφουν τα Ευαγγέλια, με το λόγο που είπαν οι Προφήτες, με το λόγο εκείνο που είπε: "γεννηθήτω φως, γεννήθηκε ο ήλιος, γεννηθήτω γη και ουρανός και στερέωμα." Δηλαδή ο λόγος του Θεού ο οποίος εκ του μηδενός δημιούργησε τα πάντα, ο λόγος του Θεού που μίλησε και αποκάλυψε τα μυστήρια στην Παλαιά Διαθήκη, που αποκάλυψε το μυστήριο της Αγίας Τριάδας στην Εκκλησία, στην Καινή Διαθήκη, είναι ο ίδιος λόγος ο οποίος δίνεται και τώρα, ο ίδιος λόγος που δίδεται πάντοτε εις τους Αγίους. Δεν έχει καμία διαφορά ο λόγος αυτός από τον λόγο του Ευαγγελίου, είναι από την ίδια πηγή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου