Προστάτης των εμπόρων και των καραβανιών, ο Αιγύπτιος μεγαλομάρτυρας Μηνάς, ήταν ο πιο αγαπητός άγιος των γηγενών της δυτικής ερήμου της χώρας του Νείλου. Abu Mina ονομαζόταν το ξακουστό προσκύνημά του στα δυτικά της Αλεξάνδρειας, απ’ όπου εκατοντάδες χιλιάδες προσκυνητές έφευγαν στη διάρκεια της Πρωτοβυζαντινής εποχής με ένα μικρό πήλινο φλασκί, ένα παγούρι, με αγιασμένο ύδωρ.
Ο άγιος σε στάση δέησης και δεξιά κι αριστερά (γονατιστές συνήθως) δυο καμήλες. Χιλιάδες τέτοια φλασκιά έχουν βρεθεί και κάθε μουσείο στα πέρατα του κόσμου έχει στις χριστιανικές-μεσαιωνικές συλλογές του τουλάχιστον ένα τέτοιο αναμνηστικό.
Λόγω της σχέσης με την πρωτοβυζαντινή Αίγυπτο, αλλά και της σχέσης με τους εμπόρους και μεταφορείς, η πρωτοβυζαντινή Θεσσαλονίκη απέκτησε έναν μεγάλο ναό αφιερωμένο στον άγιο, πολύ κοντά στο τότε λιμάνι (ο χώρος ταυτίζεται περίπου με «τα Λαδάδικα», καταβυθισμένος από καιρό). Αυτό που υπάρχει από την αρχαιότατη εμπορική λειτουργία της πόλης είναι ο ίδιος ο μεγαλοπρεπής ναός, ο οποίος συνέχισε να λειτουργεί αδιάλειπτα μέχρι σήμερα, με αρκετές βέβαια επισκευές, ανοικοδομήσεις, προεκτάσεις. Στο εμπορικό κέντρο της πόλης, όπου καταλαμβάνει περίπου ένα οικοδομικό τετράγωνο (Ίωνος Δραγούμη, Βασιλέως Ηρακλείου, Αγίου Μηνά, Ελ. Βενιζέλου).
Αλλά στη διάρκεια των χρόνων, ο Αιγύπτιος άγιος βρήκε στον δρόμο του τον άγιο Μηνά της μικρασιατικής Φρυγίας, αυτόν τον μεσήλικα αξιωματικό του ρωμαϊκού ιππικού, κι έτσι οι δύο λατρείες έγιναν ένα κράμα. Αναπόσπαστο στοιχείο όλων των εκκλησιών της Κωνσταντινούπολης, είναι η προεξάρχουσα μορφή του Μηνά, ο ασπρομάλλης έφιππος, μια εικόνα που βρίσκεται στην αριστερή γωνία του τέμπλου, στον βόρειο τοίχο.
[Ένα εξαιρετικό μελέτημα για την πολεοδομική κυρίως εξέλιξη της περιοχής γύρω από τον Άγιο Μηνά, με θαυμάσιο εικονογραφικό-χαρτογραφικό υλικό, έχει κάνει ο Γιάννης Επαμεινώνδα: «Μεταμορφώσεις ενός δρόμου. Από την Καπάνατζα στην οδό Αγίου Μηνά» (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα, 2019).
πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου