ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ ΕΝΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΥ

 Στην περιοχή του Πικριδίου της Βασιλεύουσας πόλης, που σήμερα ονομάζεται Hasköy, εδράζονταν δύο περίφημες Μονές στην περίοδο της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.

 Η πρώτη είχε το όνομα της συνοικίας, του Πικριδίου και η δεύτερη λεγόταν του Ευάνδρου. Ίσως η μονή του Ευάνδρου (Ευ-άνδρες, πολλοί άνδρες-στρατιώτες) ονομάστηκε έτσι λόγῳ του πλήθους των μοναχών της ή των στρατιωτών που συγκεντρώνονταν εκεί, ξεκινώντας για πόλεμο. Εκεί θάφτηκε ένα σπουδαίο πρόσωπο της δεύτερης περιόδου της Εικονομαχίας (814-842), «ο μοναχός Λάζαρος, περιβόητος κατά την ζωγραφικήν υπάρχων τέχνην», όπως διηγείται γι’ αυτόν ο ιστορικός Ιωάννης Σκυλίτζης στο «Χρονικό» του.

Εκεί βρίσκονται αρκετές λεπτομέρειες για την ζωή του σπουδαίου ζωγράφου Λάζαρου μοναχού, ο οποίος διώχθηκε από τον βασιλιά Θεόφιλο, φυλακίστηκε, του έκαψαν τα χέρια με πυρωμένα σίδερα για να μην μπορεί να ζωγραφίζει εικόνες αγίων.
Πέθανε 25 χρόνια μετά τον Θεόφιλο. Η μνήμη του στην Ανατολή εορτάζεται στις 17 Νοεμβρίου.

1η φωτο. Η θέση της Μονής Ευάνδρου.
2η φωτο. Ο Λάζαρος στο Ναό του αγ. Ιωάννου του Προδρόμου του «Φοβερού» ζωγραφίζει κρυφά. (Χρονικό Σκυλίτζη, Μαδρίτη).
+Ε. Γ.

πηγή