Πότε για πρώτη φορά εμφανίζεται στην Παλαιά Διαθήκη η λέξη «αγάπη»;

Εχθές, Κυριακή των Προπατόρων, εορτάσαμε και την μνήμη του Πατριάρχου Αβραάμ.
Θυμήθηκα το εξής: πότε για πρώτη φορά εμφανίζεται στην Παλαιά Διαθήκη η λέξη «αγάπη»;
Στο 22ο κεφάλαιο της Γενέσεως όπου αναφέρονται τα όσα αφορούν την θυσία του Ισαάκ.
Ο Θεός μιλά στον Αβραάμ και του λέγει: λαβὲ τὸν υἱόν σου τὸν ἀγαπητόν, ὃν ἠγάπησας, τὸν ᾿Ισαάκ, καὶ πορεύθητι εἰς τὴν γῆν τὴν ὑψηλὴν καὶ ἀνένεγκον αὐτὸν ἐκεῖ εἰς ὁλοκάρπωσιν ἐφ᾿ ἓν τῶν ὀρέων, ὧν ἄν σοι εἴπω.

Ο Ισαάκ είναι ο υιός ο αγαπητός, τον οποίο ο Αβραάμ αγαπά. Η αγάπη εδώ εκφράζει την σχέση του Πατέρα με τον υιό του.
Μας θυμίζει τον Θεό Πατέρα, ο οποίος στην Βάπτιση και την Μεταμόρφωση του Ιησού μιλά για τον Υιό Του με τα ίδια λόγια: Οὗτος ἐστίν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός.
Στα Εβραϊκά η λέξη αγάπη είναι ahavah. Προέρχεται από το hav, το οποίο σημαίνει «δίνω». Στην Εβραϊκή παράδοση η αγάπη δεν έχει τόσο σχέση με τα αισθήματα αλλά με την προσφορά, με τις πράξεις.

Στο Λευϊτικό ο Θεός δίνει την εντολή να αγαπάμε τον πλησίον, τον γείτονά μας. Ο Ιησούς επαναλαμβάνει αυτήν την εντολή και μάλιστα προσθέτει κάτι νέο: να αγαπάμε τον εχθρό μας. Η αγάπη εδώ δεν έχει να κάνει με το τι αισθανόμαστε για τον άλλο αλλά με τις πράξεις μας και την προσφορά μας προς αυτόν.

Ο Αβραάμ αγαπά τον υιό του. Αλλά αγαπά περισσότερο τον Θεό. Ο Θεός τον πειράζει και ζητά την θυσία του Ισαάκ. Και ο Αβραάμ ανεξάρτητα από το τι νιώθει προχωρά σε πράξεις. Ετοιμάζει τα όσα αφορούν την θυσία. Ο Θεός τον σταματά. Δεν θέλει την θυσία ανθρώπων. Η έμπρακτη αγάπη όμως του Αβραάμ τον αναδεικνύει άξιο ώστε ο Θεός να συνάψει Διαθήκη μαζί του. Ο Αβραάμ δεν είναι πλέον μόνο ο πατέρας του Ισαάκ αλλά γίνεται ο Πατέρας των πιστών, ο Προπάτορας του Σωτήρα μας Ιησού Χριστού.

Ανέφερα πριν τον Θεό Πατέρα και την αγάπη Του για τον Υιό Του. Και εδώ βρίσκεται το άλλο μισό της ιστορίας του Αβραάμ. Τότε ο Θεός δεν επέτρεψε την θυσία του Ισαάκ. Τώρα επιτρέπει την θυσία του δικού Του αγαπητού Υιού ώστε όλοι οι άνθρωποι να λυτρωθούν από την τυραννία του διαβόλου και του θανάτου και να ονομασθούν αγαπητοί υιοί του Θεού. Μετά την θυσία του Ιησού καταργήθηκαν όλες οι αιματηρές θυσίες. Η αγάπη του Θεού Πατέρα δεν είναι συναισθηματική αλλά έμπρακτη: θυσίασε τον Υιό Του τον Μονογενή για την δική μας σωτηρία!
(painting: John August Swanson)

Μητροπολίτης Χονγκ -Κονγκ Nektarios Tsilis