ΠΑΤΗΣΤΕ ΣΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΔΕΞΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΤΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΜΑΣ!

Δευτέρα 21 Απριλίου 2025

"Το καταματωμένο Πάσχα του 1941 στα Γιάννενα, Απρίλιος του 1941.


  Το φετινό Πάσχα 2025 συμπίπτει ημερολογιακά με το Πάσχα του 1941, όπου οι Γερμανοί είχαν μόλις ξεκινήσει την εισβολή τους στην Ελλάδα. Ενδιαφέρον έχει να διαβάσουμε τον βομβαρδισμό του 2ου Στρατιωτικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων από τους Γερμανούς, ανήμερα την Κυριακή του Πάσχα 20 Απριλίου 1941, όπως την περιγράφει το περιοδικό: «Η Δράσις μας» (τεύχος Απριλίου του 2008):

"Το καταματωμένο Πάσχα του 1941 στα Γιάννενα, Απρίλιος του 1941.
Οι Έλληνες ήρωες στρατιώτες εξακολουθούν να μάχονται στα Βορειοηπειρωτικά βουνά. Οι τραυματίες γεμίζουν τα νοσοκομεία, που ασφυκτιούν. Οι Γερμανοί, παραβιάζοντας τις διεθνείς συνθήκες και τους άγραφους νόμους της συνείδησης, βομβαρδίζουν ακόμα και τα νοσοκομεία. Οι γιατροί και περισσότερο οι αδελφές νοσοκόμες, όπως άλλωστε έκαναν από την αρχή του πολέμου, αδιαφορώντας για την προσωπική τους ξεκούραση και τη ζωη τους, δίνονται ολοκληρωτικά στο καθήκον, προσφέροντας περισσότερα από αυτά που μπορούν...

...Η Μεγάλη Παρασκευή, 18 Απριλίου 1941, δεν ήταν δυνατόν να είναι πιο ειρηνική. Η εργασία στο 2ο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων προχωρούσε με τους ίδιους γρήγορους και συνεχείς ρυθμούς. Κανένας όμως δεν μπορούσε να ξεχάσει ότι ήταν η πιο πένθιμη ημέρα, αφού «ο δεσπότης πάντων καθοράται νεκρός».

Το μεσημέρι, την ώρα της ανάπαυσης, κυριαρχούσε μία υπερκόσμια γαλήνη. Ο απριλιάτικος ήλιος έλαμπε ήπια και αυτή η μακάρια ησυχία που είχε διαδεχθεί τις φοβερές σειρήνες των στούκας, γέμιζε τις ψυχές με απέραντη γαλήνη. Για λίγες στιγμές η αδελφή ξέχασε τον πόλεμο, τη φρίκη, το ότι την επόμενη στιγμή ίσως να μη ζούσε και κοίταξε απέναντί της την Παμβώτιδα λίμνη με την απέραντη ηρεμία της. Προσπάθησε να αφήσει τα μάτια της να ξεκουραστούν, αγκαλιάζοντας τα πανέμορφα Γιάννενα. Ομως αυτή τη μοναδική ώρα του απομεσήμερου, μακριά από τα πολλά νοσηλευτικά καθήκοντά της, ένιωθε πως είχε ένα χρέος μεγαλύτερο να επιτελέσει. Πού αλλού να πήγαινε η αδελφή τέτοια ώρα, εκτός από την Εκκλησία, να προσκυνήσει τον Επιτάφιο; Κατέβηκε δυο τρία σκαλοπάτια από το δρόμο και πήγε στο εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας, που βρισκόταν στον περίβολο του νοσοκομείου. Κι έφυγε μετά από λίγο από το προσκύνημά της, με δυο-τρία ροδοπέταλα στο χέρι της για φυλακτό.

Επέστρεψε και μπήκε ξανά στις γάγγραινες, στα παλιά κρυοπαγήματα και έκανε κι αυτή απεγνωσμένες προσπάθειες μαζί με τους γιατρούς, προκειμένουν να σωθούν οι γεμάτοι ψείρες νεοφερμένοι στρατιώτες από το Μέτωπο. Τωρα όμως, μετά από εκείνο το ευλαβικό προσκύνημα στον Επιτάφιο και με τα λίγα ροδοπέταλα στην ποδιά της, ένιωθε να μεταγγίζει προς τα έξω μια ανεξάντλητη δύναμη.
Διχως να καταλάβουν πως πέρασε η μεγάλη νύχτα, εκεί στην περιποίηση και στη φροντίδα, τους βρήκε και το επόμενο πρωινό. Οι μέρες και οι νύχτες διαδέχονταν η μία την άλλη, αλλά οι αδελφές δούλευαν ακατάπαυστα, χωρίς να καταλαβαίνουν το πέρασμα του χρόνου. Ο χρόνος για αυτές είχε παγώσει, πολύ παραπάνω σήμερα,
Μέγα Σάββατο 19 Απριλίου 1941, που όλα έδειχναν ότι πολύ σύντομα το τέλος θα πλησίαζε!

Οι σειρήνες σφυρίζουν και τα αεροπλάνα με τον αγκυλωτό σταυρό συνεχίζουν να εκφοβίζουν και να μολύνουν τις άγιες ημέρες. Η πολυπάγρα κρατείται σταθερά στα χέρια της αδελφής, που πλάι στο ναρκωμένο τραυματία δίνει τα τολύπια και τις γάζες. Η Αθηνά Μεσολωρά πάλι τις παρακαλεί να φύγουν για να σωθούν. Αυτές όμως αυτή τη φορά δεν υπακούνε και συνεχίζουν άφοβες να τρέχουν στους στρατιώτες που τους μιλούν με σεβασμό και ευγνωμοσύνη.

Η ώρα έφθασε 10 το βράδυ κι εκείνη προσπαθεί να πει ο,τι προφθάσει, γιατί αλλοίμονο, οι Γερμανοί έρχονται. Προσφέρουν το δείπνο που, καθημερινή ή Μεγα Σαββατο, είναι πάντα το ίδιο.
Τα μεσάνυχτα κάνουν Ανάσταση μέσα στο νοσοκομείο. Η καρδιά τους πετά και θέλει να πανηγυρίσει. Σε έναν από τους προθαλάμους του νοσοκομείου, οι φαντάροι ετοίμασαν την Τράπεζα, όπου ο ιερέας θα άπλωνε το Άγιο αντιμήνσιο για να λειτουργήσει. Στρατιώτες, αξιωματικοί, αδελφές με τις πάλλευκες στολές τους, γιατροί και τραυματίες παρακολουθούν με κατάνυξη και συγκίνηση την τελευταία ελεύθερη Ανάσταση.

Η διαιτολόγος επιθυμεί να κοινωνήσει. Αυθόρμητα την ακολούθησαν και οι άλλες. προσέρχονται «μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης» στο Αγιον Ποτήριον, βοηθώντας πρώτα τους τραυματίες να πλησιάσουν. Ίσως αυτό να ήταν και το τελευταίο τους Πάσχα. Η Ανάσταση του Χριστού είναι υπόσχεση για την Ανάσταση του Έθνους. Η πίστη τις έσωζε.

Οταν τέλειωσε η θεία Λειτουργία, η διευθύνουσα Μεσολωρά ψέλλισε «Αύριο θα είμεθα πλέον υπόδουλοι! Χριστός Ανέστη!». Και όλοι μαζί σύσσωμοι απάντησαν « Αληθώς Ανέστη», αφήνοντας τα δάκρυα να τρέξουν από τα μάτια τους για την Ελλάδα που χανόταν, αλλά θα ανασταινόταν μία μέρα.
Κυριακή του Πάσχα, 20 Απριλίου 1941. Οι αδελφές καλημερίζουν με το «Χριστός Ανέστη» και με το χαμόγελο στο στόμα, προσπαθώντας να κρύψουν το φόβο τους. Το διαισθάνονται πως κάτι κακό θα συμβεί. Ομως δεν αφήνουν την ανησυχία να τους κλέψει την αναστάσιμη χαρά τους.

Οι Γερμανοί όμως δεν μπορούν να νιώσουν αυτή την αναστάσιμη χαρά. Τα στούκας σφυρίζουν, το αίμα τους ξυπνάει τα αίματα.
Το μεσημέρι με μανία πρωτόγνωρη, άρχισαν να εξαπολύουν βόμβες προς το νοσοκομείο. Ο καθηγητής Κοντιάδης διατάσσει τις αδελφές να κατεβούν στο καταφύγιο. Αυτές αρνούνται, γιατί θα έπρεπε να αφήσουν μόνους τους χειρουργημένους τους. Οι αδελφές μένουν και… μένουν εκεί για πάντα.
Το ξαφνικό βρήκε τους γιατρούς να χειρουργούν, τις αδελφές εμπρός στο τραπεζάκι με τα εργαλεία, τους τραυματίες ναρκωμένους και εκείνες τις καημένες που δίπλωναν τις γάζες!

Κρότος φοβερός τραντάζει το οικοδόμημα. Τα φώτα σβήνουν. Τα τζάμια σπάζουν, φοβερός καπνός, πηκτή μαύρη σκόνη που πνίγει. Στον καταχθόνιο κρότο, νεκρική σιγή ακολουθεί. Αρκετοί τραυματίες μαζί με τον ιατρό καθηγητή Ξενοφώντα Κοντιάδη, τους βοηθούς χειρουργούς, και έξι επώνυμες αδελφές, (σύνολο 57 άτομα) δεν υπήρχαν πλέον στη ζωή αυτή. Αναγνωρίσθηκαν από ένα δακτυλίδι, από ένα κέντημα, από ένα σήμα.
Ο,τι απόμεινε από τα σώματά τους έχει ταφεί στο νεκροταφείο του Αγίου Νικολάου των Κοπάνων στα Γιάννενα, σε έναν κοινό ολομάρμαρο τάφο.
ΥΓ: Παλιά φωτό του Νοσοκομείου

Δεν υπάρχουν σχόλια: